Emsal Mahkeme Kararı İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/814 E. 2023/80 K. 01.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/814
KARAR NO : 2023/80
DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ : 17/10/2022
KARAR TARİHİ : 01/02/2023
GEREKÇELİ KARAR TARİHİ: 15/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesiyle; … … şubesi, … şubesine ait keşidecisi … Motors Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. olan 29.10.2022 tarihli 100.000,00 TL bedelli çek, … … şubesi, … şubesine ait keşidecisi … Motors Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. olan 15.11.2022 tarihli 100.000,00 TL bedelli çek, …, … Sanayi … şubesine ait keşidecisi … Yedek Parça Otomotiv İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. olab 31.01.2023 tarih 55.000,00 TL bedelli çek, 11.10.2022 düzenleme tarihli, 10.01.2023 vade tarihli, 20.000,00 TL bedelli, alacaklısı davacı borçlusu … Otomotiv … olan senet, 11.10.2022 düzenleme tarihli, 31.01.2023 vade tarihli, 25.000,00 TL bedelli, alacaklısı davacı borçlusu … Otomotiv … olan senet, 08.10.2022 düzenleme tarihli, 30.01.2023 vade tarihli, 35.000,00 TL bedelli, alacaklısı davacı borçlusu … olan senet ve 08.10.2022 düzenleme tarihli, 30.12.2022 vade tarihli, 35.000,00 TL bedelli, alacaklısı davacı borçlusu … olan senedin davacı şirket yetkilisi …’e ortağının eşi olan … tarafından kargo ile gönderildiğini, kargoyu teslim alınıp kontrol edildiğinde kargo paketi içinde çek ve senetlerin bulunmadığını, çek ve senetlerin kötüniyetli üçüncü şahısların eline geçmesi halinde davacının mağdur olacağını beyan ederek ihtiyati tedbir kararı verilerek çek ve senetlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, çek ve senetlerin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
TTK 647/1. maddesi “Mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak kurulması amacıyla kıymetli evrakın devri için her hâlde senet üzerindeki zilyetliğin devri şarttır.”, 651/2 maddesi “Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.”, aynı Kanunun 818. maddesinin atıf yaptığı   757/1. maddesi “ İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmünü haizdir.
Senedin iptaline karar verilebilmesi için senedin ziyaı sırasında veya ziyaın öğrenildiği tarihte senet üzerinde hak sahibi bulunmak gerekir. Kıymetli evrak hukukunda senet üzerinde hak sahibi olmaktan anlaşılan, senede malik bulunmaktır. (Bkz. Erol Ertekin, İzzet Karataş Uygulamada Ticari Senetler, 3. bası, sayfa 47)
Nama yazılı senetlerin devri konusunda, kıymetli evrakın devrinde şart olan bir hususun, zilyetliğin devrinin gerçekleşmiş olması icap eder. (Bkz. Prof. Dr. Fırat Öztan. Kıymetli Evrak Hukuku, 16. bası, sayfa 42)
Somut olayda, dava dışı keşidecinin davacıyı lehtar göstererek çekleri tanzim ettiği, çek ve senetlerin davacıya gönderilmek üzere kargo şirketine verildiği, davacıya teslim edilmeden kargoda kaybolduğu anlaşılmış olmakla, davacı çeklerin ve senetlerin zilyetliğini devralmadığından, herhangi bir suretle de zilyedi olmadığından çekler üzerindeki hak sahipliği kendisine geçmemiştir.
Bu itibarla, mahkemenin davacının aktif dava ehliyeti olmadığına dair gerekçesi yerinde olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. (Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin 21/02/2017 tarihli, Dosya No: 2017/97 Karar No: 2017/82 sayılı ilamı) (Benzer yönde Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 06.06.2012 tarihli Esas No: 2011/4524 Karar No: 2012/9838 sayılı ilamı)
Dava dilekçesinde dava konusu çek ve senetlerin kargo ile gönderildiği, kargo teslim alınıp kontrol edildiğinde kargo paketi içinde çek ve senetlerin bulunmadığı, iptali talep edilen çek ve senetlerin henüz davacıya teslim edilmeksizin kargoda kaybolduğu beyan edilmiş olup, teslim söz konusu olmadığından davacının yetkili hamil kabul edilmesi mümkün değildir. Davacının TTK 669 vd. maddelerinde öngörülen işbu davada davanın aktif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın aktif husumet yokluğu nedeni ile REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL nin mahsubu ile bakiye 99,20 TL nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama harç ve giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
4-Bakiye avans hakkında HMK’nın 333. maddesine göre işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/02/2023

Katip …

Hakim …