Emsal Mahkeme Kararı İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/447 E. 2022/22 K. 17.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/447
KARAR NO : 2022/22

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/04/2021
KARAR TARİHİ : 17/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait, dava dilekçesi ve delil listesi ekinde sunulan listede belirtilen … plakalı araç ile gerçekleştirilen ihlalli geçişler nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla İzmir … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiğini, davalı borçlunun, ihlalli geçişleri yapan aracın, araç kiralama işi dolayısıyla başkasına kiralandığını, ihlalli geçiş tarihlerinde aracın kiralayanda olduğu gerekçesi ile borcun tamamına itiraz ettiğini, itiraz konusu alacak hakkında takibin devamı amacıyla işbu davanın ikame edildiğini, yapılan itirazın haksız ve yersiz olup itirazın iptali gerektiği, açıklanan nedenlerle icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça müvekkiline ait araç ile otoyol ve köprülerden ihlalli geçiş yapıldığı iddiasıyla haksız yere icra takibi başlatıldığını, icra takibine müvekkili tarafından itiraz edilmesi üzerine itirazın iptali davası açıldığını, davacı dava dilekçesinde bildirim yükümlülükleri olmamasına karşın gişelerde sürücülere ihlalli geçiş bildirimlerinin yapıldığını beyan ettiğini, ancak görüleceği üzere müvekkili araç kiralama işiyle uğraşmakta olup dava konusu araç ise kiralama şirketi bünyesinde kiralandığını, yani araç müşterilere kiralanmakta olup ihlali gerçekleştirenin ve İGB yapılan kişinin müvekkili olmadığı, araç kiralama sözleşmesinden ve KABİS sistemi üzerinden yapılacak olan araştırma neticesinde ortaya çıkacağını, araç kiralama sözleşmesinde belirtilen tarihlerde aracın
… isimli şahsa kiraya verildiğini, bu kişinin tasarruf ve kullanımında olduğunu, yani ihlalin gerçekleştiği tarihte araç kiralandığını, ihlalli geçişi gerçekleştiren sürücünün kiracı olduğunu, bildirimde aracı kiralayan kişiye yapıldığını, ancak icra takibi sürücü adına değilde araç sahibi olan müvekkili aleyhinde başlatıldığını, ihlalli geçiş bildirimi araç sürücüsüne yapılmasına karşılık cezanın araç sahibine yöneltilmesi anayasa ile güvence altına alınmış olan temel hak ve özgürlüklerimizden masumiyet karinesini açıkça ihlal edildiğini, işletici şirket, doğrudan araç sahibini sorumlu tuttuklarını araç sürücüsünün ihlalli geçişleri bildirmemesinin kendi sorunları olmadığını beyan ettiğini, burada bildirim yapılırken araç sahibini muhatap alan şirket neden ihlalli geçiş olduğunda alacağını tahsil için doğrudan araç sahibine husumet yöneltildiğini, bu sebeple ihlali gerçekleştiren araç sürücüsü olan … … kimlik numaralı kişinin davaya davalı olarak dahil edilmesini ve davanın husumet yokluğu nedeniyle reddini talep ettiklerini, müvekkili, hakkında varlığını icra takibinin başlatılmasıyla öğrendiği bir cezadan haksız ve hukuka aykırı olarak sorumlu tutulduğunu, ihlalli geçişi gerçekleştiren ve bildiriminin yapıldığı sürücü sorumlu tutulması gerekirken doğrudan aracın malikine husumet yöneltildiğini, araç kiralama işlemlerinde aracı kiralayanlar yapmış oldukları ihlaller konusunda asıl araç sahibini bilgilendirmediği gibi araç kiralama şirketlerinin kiracıların yapmış oldukları ihlalleri tespit edebilecek düzeyde sorgulama yetkileri bulunmadığını, araç kiralama süresinden çok daha uzun bir zaman sonra kiracıların yapmış oldukları ihlaller ortaya çıkmakta ve ihlallerden araç sahibi şirket sorumlu tutularak büyük ölçüde mağduriyetler yaşandığını, bu şekilde mağduriyetlerin önüne geçmek amacıyla emsal nitelikte olacak bir karar ile icra takibinin iptali ile husumetin asıl araç sürücüsüne yöneltilmesi gerektiği konusunda karar verilmesini talep ettiklerini, husumetin yöneltilmesi gereken kişi gerçekte borçlu olan araç sürücüsü olduğunu, bu nedenle icra takibinin iptali ve açılan bu davanın reddi gerektiğini, burada dikkatin çekilmesi gereken bir diğer husus ise hak arama özgürlüğünün kısıtlanması konusu olduğunu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrası ile geçiş ücretleri ödenmeden otoyoldan geçiş yapılması durumunda, işletici şirkete, geçiş tutarının 4 katı tutarındaki ceza tutarını genel haok üstünde bir tutarla başlatıldığını, haksız olduğunu düşündükleri icra takibine itiraz etmeleri üzerine, işletici şirket tarafından bu dava açıldığını, dava konusu araç, Rent&Car aracı olup HGS sistemlerine otomatik olarak bakiye yüklenmesi için müvekkili tarafından …na otomatik ödeme talimatı verildiğini, yani bakiye yetersizliği gibi bir durumun oluşma ihtimali bulunmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte bir bakiye yetersizliği durumu oluşmuş ise de bu durum müvekkilinin kusurundan kaynaklanmadığını, tamamen bankanın kusurundan kaynaklandığını, geçişlerin gerçekleştiği dönemlere ilişkin HGS sisteminde bakiye bulunup bulunmadığına ilişkin ilgili kuruma müzekkere yazılması ile yine aynı döneme ait banka kayıtlarının müzekkere ile celbini talep ettiklerini, müvekkili aleyhine haksız şekilde başlatılan icra takip dosyasının iptali ile itirazın iptali davasının reddine karar verilmesini talep etme zorunluluğunun hasıl olduğunu, itirazın iptali davasının reddine, müvekkili aleyhine başlatılan İzmir …İcra Dairesi Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyasının iptaline, haksız ve kötüniyetli olan davacının %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE & NETİCE VE KANAAT:
İzmir … İcra Dairesinin …/… esas sayılı takip dosyası celp edilerek incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 2.563,00 TL asıl alacak için icra takibi yapıldığı, ödeme emrinin davalıya tebliğinden sonra süresi içinde takip dosyası borçlusu vekili tarafından 18/03/2020 tarihinde borca ve ferilerine yapılan itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından ihlalli geçişe ilişkin İGB bilgileri dökümü ve araç geçiş görüntüleri dosyaya sunulmuş. Dosyada mevcut Bursa İl Emniyet Müdürlüğü yazısı ve eki tescil bilgileriden, ihlalli geçiş tarihinde geçişi yapan aracın davalı adına kayıtlı olduğu, … plaka sayılı aracın cinsi otobüs olduğu ve kullanım amacının ticari olduğu anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30. maddesi:
” (1) Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir.
(2) …
(3) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idarî para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilâtın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.
(4) …
(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.)
(6) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.
(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. (Ek cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez.
(8) …
(9) (Ek: 16/5/2018-7144/18 md.) Bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkraları Bakanlık tarafından işletilen otoyolları ve erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için; beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları ise Bakanlık tarafından 3996 sayılı Kanun ve diğer ilgili kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için de uygulanır.” Hükümlerini havidir.
Yürürlükteki yasal düzenlemeye göre; işletmeci şirketin adı geçen Kanun 30. maddesinin (1) ve (5) bendleri gereğince Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ve karayollarını geçiş ücreti ödemeden kullanan ve ihlalli geçiş yapan araç sahiplerinden geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin dört katı tutarındaki cezayı talep etmeye haklarının olduğu ve bu ücret ile cezanın genel hükümler çerçevesinde tahsil edileceğinin düzenlendiği , ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine ihlalli geçiş cezası uygulanmasının yasal düzenleme gereği olduğu, davacı şirketin yasa gereğince kendisine verilen yetkiye göre geçiş ücreti ile bu ücretin dört katı tutarındaki cezanın talep etmesinin ilgili Kanuna uygun olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılamada toplanan deliller dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde, davanın ihlalli geçiş bedeli ve ceza tahakkuk bedelinin tahsili için takibe yapılan itirazın iptaline ilişkin olduğu, aracın ihlalli geçişlerine ilgili belgelerin davacı vekili tarafından dosyaya sunulduğu, incelenmesinde … plaka sayılı aracın, davacı şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolu 24/12/2019 tarihinde 3 kez, 23/12/2019 tarihinde 1 kez geçiş ücreti ödemeksizin kullandığı bu suretle otoyoldan ihlalli geçiş yaptığının anlaşıldığı, 6001 sayılı Kanunun 30/5 maddesine göre geçiş ücretleri ve cezalardan araç maliklerinin sorumlu olduğu, geçiş tarihinde araç maliki olan davalının ihlalli geçişten sonra 15 günlük yasal süresi içerisinde ihlali geçiş ücretini ödediğine dair her hangi bir kayıt veya belgeyi dosyaya sunmadığı, yine icra dosyasında borca yaptığı itirazında da davacı tarafa ödeme yaptığına ilişkin beyanda bulunmadığının anlaşıldığı;
Cevap dilekçesinde 2 husus bağlamında savunmanın temellendirildiği, kiracının aracın fiili kullanımı ve tasarrufu dolayısıyla kiracının sorumlu olması gerektiğine dair olarak aracın mülkiyeti ve tescili anlamında otoyol geçiş sözleşmesinin tesis edildiği ve sorumluluğun aracın malikine ait olacağı, eğer farklı bir durum var ise rücu talebi ile kiracıya müteveccih hukuki taleplerin yapılabileceği,
Yine bakiye yetersizliğinin davalının kusurundan ileri gelmediği ve bu hususta otomatik ödeme talimatının varlığı belirtilmiş ise de ihlalli geçiş anındaki bakiyenin tahsilata yeterli olduğu, mevcut bakiye var iken otomatik ödeme ya da sair sistemsel hata kaynaklı cezalı geçiş sebepli işlem yapıldığına dair iddia ve delilinde bulunmadığı, esasen ihlali geçişlerin kabul edildiği ve dosya itibari ile sabit olduğu gibi geçiş bedellerinin tahsili anlamında da sorumluluğu ve hukuki ifa mükellefiyetini kesen, kaldıran bir maddi yahut hukuki sebebin bulunmadığı müşahede edilmektedir.
Bu meyanda davacının geçiş bedelini ödemesi için davalıya bildirimde bulunma yükümlülüğü bulunmadığı, davalının ihlalli geçiş bedelini 15 gün içerisinde cezasız olarak ödeme imkanı olduğu halde ödeme yapmadığı bu nedenle adı geçen Kanunun 30/1 maddesi gereğince ihlalli geçiş ve geçiş bedelinin dört katı ceza tutarından sorumlu oldugu, davacının takip tarihi itibarı ile davalıdan geçiş ücreti ve geçiş ücretinin dört katı ceza tutarı olan toplam 2.563,00 TL alacaklı olduğu;
Talep edilen alacak belirlenebilir olduğundan alacağın likit ve yapılan itirazın haksız olduğu, davacının asıl alacak yanında icra inkar tazminatı da talep edebileceği kanaatine varan Mahkememiz, davanın kabulüne, davacı tarafından davalı aleyhine İzmir … İcra Dairesinin …/… Esas sayılı sayılı dosyası ile yapılan takibe davalının vaki itirazının 2.563,00 TL alacak yönünden iptali ile takibin hükmedilen alacak yönünden devamına, davalı tarafından yapılan itirazın haksız ve alacağın likit olduğu kabul edildiğinden hüküm altına alınan 2.563,00 TL alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermiştir.
HÜKÜM : Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
Davanın KABULÜNE,
1-Davacı tarafından davalı aleyhine İzmir … İcra Dairesinin …/… Esas sayılı sayılı dosyası ile yapılan takibe davalının vaki itirazının 2.563,00 TL alacak yönünden iptali ile takibin hükmedilen alacak yönünden devamına,
2-Davalı tarafından yapılan itirazın haksız ve alacağın likit olduğu kabul edildiğinden hüküm altına alınan 2.563,00 TL alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 175,07 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL peşin mahsubu ile eksik kalan 115,77 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL başvuru harcı, 8,30 TL vekalet harcı, 59,30 TL peşin harcın toplamı 126,90 TL’nin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.563,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 38,00 TL tebligat masrafı, 11,00 TL e-tebligat masrafı olmak üzere toplam 49,00 TL yargılama giderinden davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-HUAK 18/A mad gereğince zorunlu arabuluculuk kapsamında suçüstü ödeneğinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin 6831 sayılı yasa hükümlerine göre davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
8-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Davacının yatırdığı gider avansının kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı 17/01/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza