Emsal Mahkeme Kararı İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/703 E. 2023/95 K. 06.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/703 Esas
KARAR NO : 2023/95

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/01/2020
KARAR TARİHİ : 06/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete emtia poliçesi ve abonman poliçesi ile sigortalı … Çelik AŞ ye ait olan çelik çubuk ve kaynak teli emtiasının 18.06.2019 tarihli … numaralı fatura ile Milano İtalyada yerleşik … firmasından satın aldığını, emtianın İtalyadan sevk edilmekle Türkiye arasındaki taşıma işi 01.07.2019 tarihli … nolu fatura ile … SPA firması tarafından üstlenildiğini ve tahliye terminal hizmetleri ile ithalat liman ve operasyonel hizmetlerini 01.07.2019 tarihli … nolu fatura ile … Denizcilik Ve Nakliyat A.Ş tarafından üstlenildiğini, …/Marport Tuzla arasında ki karayolu nakliyesi ise … Lojistik A.Ş tarafından 04.07.2019 tarihli … nolu fatura ile üstlenildiğini, Cenova Limanından 18.06.2019 tarihinde … isimli gemiye … nolu konşimento ile tam ve sağlam eksiksiz olarak yüklenen emtianın … Marport Limanından Tuzlada ki sigortalının deposuna karar nakliyesiyle taşındığını, 05.07.2019 tarihinde tahliye esnasında … numaralı konteynırın açılması için konteynırda bulunan 250 ve 253 KG lik iki varildeki kaynak telinin darbeye bağlı olarak deforme olduğunun tespit edildiğini, zarar gören emtianın satışa konu edilmediğinden 17.499,13 TL zararın 3.000 TL sovtaj mahsubuyla 14.499,13 TL olarak 15.11.2019 tarihinde sigortalı firmaya ödendiğini, müvekkilinin hasar bedelinin ödemekle TTK m. 1472 ve TBK m. 183 gereğince zarara halef olduğunu, emtianın halen taşıyanın elinde iken taşıma esnasında zarara uğradığını, deniz yolu taşımasını üstlenen davalı … Lojistik A.Ş ve … Denizcilik ve Nakliyat A.Ş ( kendi adına asaleten, acentesi olduğu … SPA firmasına izafeten) ödeme tarihi olan 15.11.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalı tarafdan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Lojistik A.Ş. vekili 09.03.2020 tarihli cevap dilekçesinde; … numaralı konşimentonun bir örneğini dilekçelerine eklediklerini dosyada ki gümrük beyannamesinde ödemenin mal mukabili olduğunun belirtildiğini, davacının sigortalısının yapmış olduğu ithalatın karşılığında mal mukabili ödeme yapılacağının belirtildiğini, bu ödemenin hiç olmaması veya eksik olması ihtimalinin de bulunduğunu, davacının sigortalısına ödeme yaptıysa bu ödemenin sebepsiz zenginleşme oluşturması nedeniyle usulüne uygun halefiyet kazanılamayacağını ve dava açma hakkının bulunmadığını, aktif dava ehliyetinin araştırılması gerektiğini, sigorta poliçesi yönünden ise ithalat sigortasının yapılmasıyla ilgili şartlarda hasarın yükleme, aktarma, boşaltma sırasında meydana gelmesi halinde sigorta teminatının geçerli olmadığının yer aldığını, bu nedenle davacının yapmış olduğu ödemenin hatır ödemesi olması nedeniyle aktif sıfat yokluğundan davanın reddinin gerektiğini, davanın … Nakliyat Ltd. Şti. ne ihbarını talep ettiklerini, esasa ilişkin olarak ise davacının sigortalısının usulüne uygun hasar ihbarında bulunmadığını, TTK m. 1185 e göre usulüne uygun bir hasar incelemesinin yapılmadığını, hasarın taşımadan önce, kara taşımasında veya istif ve sayma sırasında veya boşaltma limanından teslimden sonra meydana geldiğinin kabulü gerektiğini, tek taraflı düzenlenen ekspertiz raporunda hasarın nerede ve ne şekilde meydana geldiğinin tespit edilemediğini, hasarın davacının davasını ispat etmesiyle tespit edilebileceğini ancak ispat yükümlülüğü yerine getirilmediğinden davanın reddinin gerektiğini, müvekkilinin sadece boşaltma limanı ile sigortalının adresi arasında kara taşıması yaptığını, hasarın kara taşımasında meydana geldiğinin ispatlanamadığını, tek taraflı düzenlenen ekspertiz raporunun hasarın meydana geldiğini ispatlamadığını, malların mühürlü olarak taşındığını, ayrıca konteynır içine istifin yükleyicinin sorumluluğunda olduğunu, taşıyanın sorumluluğunun sınırlı olduğunu, zarar hesabının dayanağının bulunmadığını belirterek davanın aktif husumet/esas yönünden reddini talep etmiştir.
Davacı vekili 24.03.2020 tarihli davalılara karşı verdiği replik dilekçesinde; davalı … SPA açısından yetki yönünde ki itirazının yerinde olmadığının, müvekkili şirketin sigortalısına ibraz edilen konşimentoda yetkiye ilişkin Klozların bulunmadığını, konşimentoda ki yetki şartının sigortalıya imza karşılığı verilmediğini, ayrıca bu haliyle sunulsa dahi Türk Mahkemelerinin Milletlerarası yetkisinin ortadan kalkmayacağını, genel işlem şartı niteliğinde ki bu yetki şartının geçersiz olduğunu, sigortalının orjinal konşimentoyu gördüğü zaman malı teslim alabildiğini, aktif husumete ilişkin ise tarafların itirazlarının yerinde olmadığını, mal bedelinin fatura karşılığı satıcıya ödendiğini, hasarlı emtia bedelinin sigortadan karşılandığını, fatura bedelinin satıcı firmaya ödendiğini, emtianın hasarlı olmasına müteakip müşterilerine satılamayacağının tespit edilerek sigorta şirketine başvuru yapıldığını, fatura karşılığı tutarın satıcıya ödendiğini, hasarlı emtia bedelinin sigortadan karşılandığını, eksiksiz ve hasarsız şekilde malın gemiye yüklenildiğini, malın alıcısının sigortalı olduğunu, ayrıca mahkeme tarafından fatura bedelinin … SPA firmasına ödenip ödenmediğinin sigortalıdan sorulabileceğini, davalı … Denizcilik Ve Nakliyat A.Ş firmasının husumet itirazına ilişkin olarak bu acentenin doğrudan fatura kesmesi nedeniyle aleyhlerine husumet yönetildiğini, bu nedenle doğrudan dava açıldığını, … Lojistik A.Ş nin ise kanal taşımasını üstlendiğini, davalı tarafların hasar ve sojtaja itiraz ettiğini, bilirkişi incelemesiyle hasar bedelinin belirlenebileceğini belirterek talebini tekrar etmiştir.
Dava; sigorta sözleşmesine dayalı deniz ve kara taşıma şirketine karşı sigorta konusu malın zarar görmesine istinaden açılan rucüen tazminat davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Gümrük beyannamesi, ihtarname, konşimento, sigorta sözleşmesi, poliçe, genel şartlar, ekspertiz raporu incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/10/2020 tarih ve … E, … K sayılı görevsizlik kararı üzerine Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasına kaydı yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosyanın uyuşmazlık konularında rapor düzenlenmek üzere lojistik uzmanı bilirkişi …’e tevdi edildiği, bilirkişinin ayrıntılı ve gerekçeli raporunda özetle; Davaya konu emtia nın 18.06.2019 tarihinde dava dışı alıcı … Çelik Ticaret A.Ş. ye sevk edilmek üzere Milano/İtalya’dan …. İsimli gemiye yüklenerek … Limanına sevk edildiği, söz konusu emtia nın buradan … … … … plakalı araç ile sigortalı alıcının Tuzla deposuna getirildiği, burada yapılan kontrollerde emtianın (gönderinin) bir kısmının hasarlı olduğunun tespit edildiği ve bu durumun tutanakla imza altına alındığı, dosyada yer alan görsellerin incelendiği, 1 palette bulunan 250 ve 253 kg.’lık 2 varildeki kaynak telinin darbeye maruz kalarak deformasyona uğradığı, bu hasarlanmanın emtianın (gönderinin) nihai kullanımına engel teşkil etmemekle birlikte sigortalı (alıcı) tarafından satış kabiliyetini kaybettiğinden bahisle alıcı tarafından satışının yapılamadığı, hasar gören 501 kg. gönderinin değerinin 5,34 Euro/kg birim fiyattan toplam 2.635,34 Euro olduğu, Poliçe tarihindeki kur değeri olan 6,5409 TL/Euro’dan 17.499,13 TL olduğu, bu tutardan 3.000.TL olarak belirlenen Sovtaj bedeli düşüldükten sonra hasar bedelinin 14.499,13.TL, Dava konusu hasarlanan ürün değeri olan 14.499,13 TL, TTK 880.maddesinde yazılı tazminat üst sınırının altında kaldığından, kusur halinde tazminata esas bedelin 14.499,13 TL olarak alınması gerektiği, görüş ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davalı ve ihbar olunan tarafların rapora karşı itirazlarının değerlendirilmek üzere ek rapor alınması için dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişinin ayrıntısı açıklandığı üzere kök rapordaki görüş ve kanaatlerinde değişiklik olmadığını bildirdiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 02/02/2022 tarihli celsesinde Sovtaj bedeli tespiti ve hesabı için dosyanın uzman bilirkişiye tevdiine karar verildiği, dosyanın Makine Mühendisi bilirkişi …’ya tevdi edildiği, bilirkişinin ayrıntılı ve gerekçeli bilirkişi raporunda özetle; dava konusu 316LSİ kaynak telinin güncel sovtaj bedelinin ortalama 6,00 TL/kg olduğu, Toplam 501 kg üzerinden yapılan hesaplamada güncel sovtaj bedelinin 3.006,00 TL olduğu, Euro kuru üzerinden bu bedelin ( 12.05.2022 tarihli kur 16,0884 TL) 186,8426 Euro olduğu, Bu bedelin poliçe kuruna göre 1.222,1193 TL olduğu, ekspertiz raporunda üç ayrı firmadan fiyat teklifi alındığı, bunların 1.000,00 , 1.500,00 TL ve 2.000,00 TL olduğunun belirtildiği, tekliflerden sonrası sigortalı firmanın 3.000,00 TL bedelli teklifi ile emtianın bu bedelden sigortalıya bırakıldığı , 3.000,00 TL bedelin piyasa fiyatlarına göre daha yüksek olduğu, bu nedenle sovtaj için sigortalıyla anlaşılan 3.000,00 TL sovtaj bedelinin piyasa koşullarına göre uygun olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Yine tarafların itirazlarını irdeler şekilde bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verildiği, bilirkişinin ek rapor ile özetle; … vekili ve ihbar olunan … Sigorta A.Ş. vekili , bilirkişi tarafından yapılan sovtaj bedeli belirlenmesine , emtianın nihai kullanıma uygun olmasının değerlendirilmediği ve belirlenen sovtaj becelinde hasarlı olduğu iddia olunan emtianın durumunun belirlenmesi ve hurda bedelinin de emtianın durumuna göre belirlenmesi gerektiğini belirterek itiraz ettiklerini, bilirkişi tarafından düzenlenen kök raporda davaya konu emtia olan kaynak telinin hasarlı hali ile sovtajı hesaplandığını, bu hesaplamada esas alınan kriterlerin, malzemenin hasarlı oluğuna ilişkin ekspertiz raporu ve dosyaya sunulu fotoğraflar olduğunu, dolayısı ile dava konusu emtianın ne kadarlık kısmının hasarlı olduğuna ilişkin fiziki bir tespiti olmadığı gibi ekspertiz raporunda da söz konusu emtianın yüzde kaçlık bölümünün tamamen kullanılamaz olduğu yönünde de bir değerlendirme bulunmadığını, piyasada bu mamulün ayıplı olması ve bu şekli ile arz edilemeyeceği değerlendirilerek ancak bir sovtaj hesabı yapılmasının mümkün olduğunu, zira davaya konu emtianın ezilme kaynaklı ne kadarlık bölümünün kullanılamaz olduğu bilinemediğinden ancak 2.el piyasada geri dönüşüm metallerinin vereceği hasarlı mamul fiyatı üzerinden bir sovtaj hesaplaması yapılabileceği, bunun dışında fiziken malın mevcut olmaması nedeniyle başka türlü bir hesaplama yapılmasının da zaten fiilen mümkün olmadığını, dolayısı ile kök raporda yapılan sovtaj bedeli hesaplamasının doğru olduğu, kök raporda belirtildiği şekilde ekspertiz raporunda üç ayrı firmadan alınan fiyat teklifleri sonrası, sigortalı firmanın verdiği 3.000,00 TL teklifinin piyasa fiyatlarına göre daha yüksek olduğu ve uygun olduğu yönündeki değerlendirmenin uygun olduğu, bu yönde yapılan itirazların yerinde olmadığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; taraflar arasındaki uyuşmazlığın Emtianın Tuzla’dan itibaren karayolu nakliyesi işinin … Lojistik tarafından yapıldığı, dava açılması hukuki yarar olup olmadığı, husumet, pasif husumet, yetki itirazı, hasar ihbarına, hasara, taşıma sorumluluğu olup olmadığı, hasarın fahiş olup olmadığı hususlarında ihtilaf bulunmakla, işbu davanın 14.499,13 TL nin 15/11/2019 tarihinden itibaren avans faizi ile davalıdan tahsiline yönelik dava olduğu, mahkememizce delillerin toplandığı, lojistik uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenen rapora göre Davaya konu emtia nın 18.06.2019 tarihinde dava dışı alıcı … Çelik Ticaret A.Ş. ye sevk edilmek üzere Milano/İtalya’dan …. İsimli gemiye yüklenerek … Limanına sevk edildiği, söz konusu emtia nın buradan … … … … plakalı araç ile sigortalı alıcının Tuzla deposuna getirildiği, burada yapılan kontrollerde emtianın (gönderinin) bir kısmının hasarlı olduğunun tespit edildiği ve bu durumun tutanakla imza altına alındığı, dosyada yer alan görsellerin incelendiği, 1 palette bulunan 250 ve 253 kg.’lık 2 varildeki kaynak telinin darbeye maruz kalarak deformasyona uğradığı, bu hasarlanmanın emtianın (gönderinin) nihai kullanımına engel teşkil etmemekle birlikte sigortalı (alıcı) tarafından satış kabiliyetini kaybettiğinden bahisle alıcı tarafından satışının yapılamadığı, hasar gören 501 kg. gönderinin değerinin 5,34 Euro/kg birim fiyattan toplam 2.635,34 Euro olduğu, Poliçe tarihindeki kur değeri olan 6,5409 TL/Euro’dan 17.499,13 TL olduğu, bu tutardan 3.000.TL olarak belirlenen Sovtaj bedeli düşüldükten sonra hasar bedelinin 14.499,13.TL, Dava konusu hasarlanan ürün değeri olan 14.499,13 TL, TTK 880.maddesinde yazılı tazminat üst sınırının altında kaldığından, kusur halinde tazminata esas bedelin 14.499,13 TL olarak alınması gerektiği görüş ve kanaatine varıldığı, mahkememizce sovtaj değerinin belirlenmesi için dosyanın makine mühendisi bilirkişiye tevdi edildiği, yine makine mühendisi bilirkişi raporuna göre de dava konusu 316LSİ kaynak telinin güncel sovtaj bedelinin ortalama 6,00 TL/kg olduğu, Toplam 501 kg üzerinden yapılan hesaplamada güncel sovtaj bedelinin 3.006,00 TL olduğu, Euro kuru üzerinden bu bedelin ( 12.05.2022 tarihli kur 16,0884 TL) 186,8426 Euro olduğu, Bu bedelin poliçe kuruna göre 1.222,1193 TL olduğu, ekspertiz raporunda üç ayrı firmadan fiyat teklifi alındığı, bunların 1.000,00 , 1.500,00 TL ve 2.000,00 TL olduğunun belirtildiği, tekliflerden sonrası sigortalı firmanın 3.000,00 TL bedelli teklifi ile emtianın bu bedelden sigortalıya bırakıldığı , 3.000,00 TL bedelin piyasa fiyatlarına göre daha yüksek olduğu, bu nedenle sovtaj için sigortalıyla anlaşılan 3.000,00 TL sovtaj bedelinin piyasa koşullarına göre uygun olduğu kanaatine varıldığı, İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas -… Karar sayılı dosyasının uyap üzerinden mahkememizce celp edildiği, incelenen iş bu karara göre Her ne kadar davacı taraf … Denizcilik A.Ş. ile … Lojistik A.Ş.’nin aynı holdingin kuruluşları olduğunu belirtmiş ise de, her ikisinin ayrı tüzel kişilikleri olup, birisinin kara diğerinin ise deniz taşımasını yüklendiği, multimodel taşıma olmadığı ve usulüne uygun bir ihbarda olmadığından TTK m. 1185/4f gereği ihbar yükümlülüğünün yer değiştirdiğinin kabul edilmesi gerektiği belirlenmiştir. Buna göre, davacının zararın gerek deniz taşımasını üstlenen … SPA ve gerekse yükün boşaltılmasını üstlenen ve 01.07.2019 tarihli tahliye ve terminal hizmetleri faturası kesen … Denizcilik A.Ş.’nin sorumluluğunu ispatlayacak delil ortaya konulmuş değildir. Kaldı ki, boşaltma işleminin … Denizcilik A.Ş. tarafından acente sıfatıyla taşıyan adına yani … SPA adına yapılmış olduğu kabul edilse dahi yine bu zararın taşıyandan kaynaklandığı ispatlanamadığından davacının iddiasını ispatlayamadığı ve davanın reddinin gerektiği gerekçesiyle ispatlanamayan davanın reddine karar verildiği, buna göre hem mahkememizce alınan bilirkişi raporlarına hem de İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesince alınan raporlara göre emteanın taşıma esnasında hasarlandığı ve fakat hasarın hangi aşamada gerçekleştiğinin belirlenmediği, TTK m.889 uyarınca taşıyana yapılan bir hasar ihbarı olmadığından işbu davada ispat yükünün davacı üzerinde olduğu, dosyada alınan bilirkişi kök ve ek raporlarında “hasarın taşımanın hangi aşamasında meydana geldiğinin tespit edilememiştir. Nitekim dosyaya sunulu ekspertiz raporu da bunu teyid etmektedir.” şeklinde tespitte bulunulduğu, davacı bilirkişi raporu ile hasarın kara taşımasında oluştuğunu ispatlayamadığı, ekspertiz raporundaki incelemenin tek taraflı ve varsayıma dayalı olduğundan hükme esas teşkil etmesinin mümkün olmadığı, zira, ekspertiz raporunda hasarın ne şekilde ve nerede meydana geldiğinin tespit edilemediği hususunun belirtildiği ve davalı şirketin sadece Türkiye’deki son kara taşımasını üstlendiği anlaşılmakla ispatlanamayan davanın reddine karar verilip aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1-İspatlanamayan davanın Reddine,
2-Alınan 247,61 TL peşin harçtan 179,90 TL maktu karar ve ilâm harcının mahsubuyla, bakiye 67,71‬ TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacıya iade edilmesine,
3-Davacının yapmış olduğu yargılama harç ve giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-1.360,00 TL arabulucuk ücretinin davacıdan 6183 sayılı kanun hükümleri kapsamında tahsiline,
5-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde resen iadesine,
6-Davalı … Lojistik A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm gününde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Lojistik A.Ş.’ye verilmesine,
Dair karar HMK 341 vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer mahkemeye verilecek dilekçe ile istinaf yoluna başvurabileceği belirtilerek davacı vekilinin, davalı … vekilinin ve İhbar olunan … vekilinin yüzüne karşı okunup usulden anlatıldı.06/02/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır