Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/614 Esas
KARAR NO : 2022/750

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/03/2019
KARAR TARİHİ : 24/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle, … Bankası A.Ş Fethiye/MUĞLA şubesi TR … no’lu hesaba ait, keşidecisi … olan, …seri no’lu, 12/10/2018 keşide tarihli, 58.000,00 TL bedelli, … adına keşide edilen çekin, ciranta … … tarafından davacıya ciro edildiğini, davacının en son yasal hamil olduğunu, davacının rızası hilafına elinden çıkan çekin iptali için İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında çekin iptali için dava açtıklarını, ilgili bankanın cevabi yazısından çekin bankaya takas yoluyla ibraz edildiği, söz konusu çeki çaldığı anlaşılan davalı … ve onun ciroladığı birlikte hareket eden … Asansör … aleyhine İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde suç duyurusunda bulunduklarını, çek görüntüsünden ciranta … … tarafından hiçbir ticari ilişkisi bulunmayan …a tam ciro ile devredilmiş gibi göründüğünü, çeki ibraz eden diğer davalı … A.Ş nin de TTK’nın 18/2 maddesin de belirtildiği gibi basiretli tacir gibi davranmayarak meşru bir ciro silsilesi olup olmadığını araştırmadan çeki temlik aldığını, Finansal Kiralama, Factoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş Ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22/2 maddesi hükümlerine aykırı davrandığından bahisle; dava konusu çekin haklı ve yasal hamilinin davacı … olduğunun tespitine, öncelikli davacı …’e istirdatına bu mümkün olmadığı ve çekin tahsil edilmesi halinde ise çek bedelinin ve çeke bağlı olarak tahsil edilen ferilerinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, davanın devamı süresince İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin vermiş olduğu ödeme yasağının devamı ile, çekin tahsilatına yönelik açılmış ve açılacak her türlü icra takiplerinin de ihtiyatî tedbir yoluyla durdurulmasını talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekilinin cevap dilekçesi ile özetle, müvekkili şirket … A.Ş.’nin 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında yetkili olarak faktoring hizmeti verdiğini, dava konusu edilen olayda müvekkili ile müşterisi … arasında faktoring sözleşmesi akdedilmiş ve doğmuş fatura alacakları müvekkili şirkete temlik edildiğini, bu temliğe istinaden anılan çekin müvekkili şirkete teslim edildiğini, müvekkili şirketin çekin yasal hamili konumunda olduğunu, davacı tarafın ağır kusurlu olduğunu ve bir tacirden beklenen önlem ve tedbirlerin alınmadığını, bunun karşısında yasalara uygun şekilde faktoring faaliyeti gerçekleştiren iyi niyetli müvekkilinin davacınıın kusuru yüzünden zarara uğramasının hakkaniyete aykırı düşeceğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ve …’a usulüne uygun dava dilekçesi tebliğine rağmen cevap vermediği ve duruşmalara katılmadığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE & NETİCE VE KANAAT:
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının … Srş sayılı dosyasının incelenmesinde; Dosyamız davacısının dosyamız davalıların … ve … hakkındaki şikayeti ile ilgili olarak;
Şüpheli …’un alınan savunmasında müştekiyi tanımadığı, şüpheli …’ın ise belirtilen tarihlerde birlikte iş yaptıklarından dolayı tanıdığını, şüphelinin kendisine asansör revizyon işini getirdiğini ve kendisine asansör revizyon işini getirdiğini ve kendisinin de bu çeki cirolayarak faktoring yaptığını, çekin çalınması ile ilgili herhangi bir bilgisinin olmadığını, üzerine atılı suçlamaları kabul etmediğini beyan ettiği,
Şüpheli …’ın alınan savunmasında ise … ile iş için anlaştıklarını kendisi’nin bu iş karşılığında 58.000,00 TL.’lik çeki kullanmak için verdiğini, bu çeki kendisinin işi bitiremediğini, kesinlikle çeki çalmadığını, müştekinin zararını gidereceğini belirttiği,
Çeki kendisine cirolayarak teslim eden … …’ın bilgi sahibi sıfatıyla alınan beyanında, 2018 yılı içerisinde … isimli şahıstan hatır çeki olarak aldığını ve bunu borcu karşılığında … isimli şahsa gönderdiğini, …’ın bu çeki teslim aldığını, hırsızlık olayı ile ilgili herhangi bir bilgisi’nin olmadığını ifade ettiği,
Müşteki vekilinin 26.09.2018-12.10.2018 tarihleri arasında gerçekleştirdiğini beyan etmesi, ancak başvuruyu 15.03.2019 tarihinde yapması dolayısıyla şüphelilerin bahse konu eylemleri gerçekleştirdiklerine dair herhangi bir delile ulaşılamadığı, kaldı ki şüpheliler … ve …’in beyanlarının birbiri ile tutarlı olduğu, ayrıca hırsızlığın olduğu tarihlerde şüpheli … ile müşteki arasında hukuki bir ilişkinin mevcut olduğu’nun beyanlarla sabit olduğu bu ilişki neticesinde müştekinin şüpheliye çek vermiş olabileceği’nin hayatın olağan akışına uygun olduğu, aksine ilişkin her türlü şüpheden uzak kesin ve net bir delilin elde edilmediği gerekçesiyle, delillerin takdirinde isabetsizlik olmadığı ve takipsizlik kararındaki gerekçeye istinaden verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığında Dair Karar verildiği, yapılan itiraz üzerine İzmir 2. Sulh Ceza Mahkemesince itirazın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Seferihisar Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … karar nolu kararında; müşteki vekilinin 26.09.2018-12.10.2018 tarihleri arasında gerçekleştirdiğini beyan etmesi, ancak başvuruyu 15.03.2019 tarihinde yapması dolayısiyle, şüphelilerin bahse konu eylemleri gerçekleştirdiklerine dair herhangi bir delile ulaşılamadığı, kaldı ki şüpheliler … ve …’in beyanlarının birbiri ile tutarlı olduğu, ayrıca hırsızlığın olduğu tarihlerde şüpheli … ile müşteki arasında hukuki bir ilişkinin mevcut olduğunun beyanlarla sabit olduğu bu ilişki neticesinde müştekinin şüpheliye çek vermiş olabileceğinin hayatın olağan akışına uygun olduğu, aksine ilişkin her türlü şüpheden uzak kesin ve net bir delilin elde edilmediği gerekçesiyle delillerin takdirinde isabetsizlik olmadığından Kovuşturmaya yer olmadığı dair karar verildiği anlaşıldı.
Celp olunan İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, Mahkemece 28/09/2018 tarih ve … esas sayılı kararla dava konusu çeke ilişkin çek bedelinin %15 i kadar teminat karşılığı ödememe yasa konulmasına dair tedbir kararı verildiği, yargılama sırasında ilgili bankanın cevabi yazısından çekin takastan bankaya ibrazı üzerine davacıya istirdat davası açmak üzere süre verildiği, davacının Mahkememize istirdat davası açmış olması nedeniyle, mahkemenin 16/04/2019 tarihli, … Esas, …/ Karar sayılı kararıyla, “konusu kalmayan dava nedeniyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verildiği, ancak daha önce verilen tedbir kararına ilişkin bir hüküm kurulmadığının anlaşılmıştır.
Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin 18/10/2019 arihli ara karar ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş ancak davacı tarafça karara itiraz edilmiş olup, yapılan itiraz üzerine İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 28/10/2019 tarih ve … esas, … karar sayılı kararı ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
Dosya uyuşmazlık konularında inceleme yapılmak üzere bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize ibraz edilen ayrıntılı gerekçeli 20/06/2022 tarihli raporda; yapılan incelemeler çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçlarına göre; çekin iadesi, çek bedeli’nin istirdatı davası ile ilgili; haklılığın davacı yönünde, ağırlık kazandığı kanaatine varıldığı rapor edilmiş, alınan bilirkişi raporu Mahkememizce yeterli ve hükme esas almaya elverişli mahiyette görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde;
Somut olayda; davacının yasal hamili olduğu davaya konu çeki kaybettiği iddiasıyla açmış olduğu çek iptali davasında, davalı … A.Ş. tarafından çekin bankaya ibraz edildiğinin anlaşılması ve mahkemenin davacı tarafa çek istirdatı davası açmak üzere süre verilmesi üzerine, davacı tarafça, davalı şahısların birlikte hareket ederek çeki çaldıkları, davacı ile olan ticari ilişkisinden kaynaklanan borcu nedeniyle, çeki cirolayarak davacıya teslim eden … … ile çekte bu kişiden sonra cirosu bulunan davalı … arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığı, çeki ibraz eden davalı … A.Ş’ nin ise TTK’nın 18/2 maddesinde belirtildiği gibi basiretli tacir gibi davranmayarak meşru bir ciro silsilesi olup olmadığını araştırmadan çeki temlik aldığı ileri sürülerek, çekin istirdatına, çek bedeli tahsil edilmesi halinde çek bedelinin tahsiline karar verilmesini talep ettiği anlaşılmış olup,
Dava konusu çekin unsurlarında herhangi bir eksiklik olmadığı, çekin ciro silsilesinin … tarafından 58.000,00 TL.lik Çek … emrine düzenlendiği, siro sinsilesinin…- … (Kaşe Üstü İmza), … Dericilik Tur. Teks İth. İhr Ltd.Şti., …, … …, …, … …, …, son ciranta … şeklinde olduğu, ciro silsilesi içerisinde davacı …’in olmadığının tespitinin yapıldığı, … şube, Mudi No:… no.lu … ait hesap ekstresinde; …-…seri no.lu çek koçanı verildiğine ilişkin kesilen değerli kağıt bedeli, çek koçan masrafı’nın kesildiği,
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığında ve İzmir 2. Sulh Mahkemesi kararlarındaki belirtilen ciro silsilesi içinde yer alan cirantaların şüpheli …’ın alınan beyanında ise … ile iş için anlaştıklarını kendisi’in bu iş karşılığında 58.000,00 TL.’lik çeki gönderdiği şeklinde beyanlarından anlaşıldığı kadarıyla çekin … … tarafından … isimli şahsa gönderdiği, dava konusu çeki, …’a devri ile ilgili; teslimin yanısıra ciro ile devredilmesi gerektiği halde, çekin cirosuz şekilde devir olduğu, … tarafından …’a yaptırılan iş ile ilgili taraflarca dosyaya sunulan herhangi bir belge (fatura, sözleşme v.b.) bulunmadığı, banka yazıları ve davacı vekili banka dekontların incelenmesinde ise …’in ve … … … bankasında hesapları’nın olduğu ve para alışverişleri’nin olduğu, …’ye ait … Bankası Fethiye Şb. … no.lu hesabına ait ekstre incelemesinde hesaptan …’e … seri no.lu çek karşılığında 50.000,00 TL. ödendiğinin anlaşıldığı yine ciranta …’nin de EFT yoluyla bu hesaba para gönderildiği,… Apt.’nın Asansörü’nün yapım işinde 25/05/2018 tarihli sözleşmeyi imlatçı adına Asansör elevatör Systems-… kaşesi altında …’un, işveren olarak da … Apt Yön. Kur. Adına
…’nün imzalandığı, 11.08.2018 Tarihli Ek Sözleşme: 25.05.2018 Tarihli Sözleşmeye Ek olarak Hazırlanan 11.08 2018 tarihli sözleşmede, … Asansör adına Elevatör System – … Kaşesi altında- …’un imzası ve …’ın (T.C. …) ismi altında imzası, İşveren olarak … Apt. Adına Yön. Adına …’nün imzasının bulunduğu, …Apt. Yön.’nin alacaklı olduğu 95.000,-TL.lik senette …’ın Kefalet İmzası’nın bulunduğu,…Apt.nın Asansör işinin Tarihsiz İbranamesinde; taraflar yazısı altında … Apt. Yön. Krl. Adına …’nün, … Asansör Elevatör Sistemleri yazısı altında, …’ın (TC. …), Şahit olarak da: … İnşaat – …’in yazısı altında imzası’nın olduğu, …’in (… apt.’nın ibranamesindeki şahitlik imzası dışında) …, … … ile ticari ilişkilerinin olduğu, ancak, dosya kapsamında … ve …’la ticari ilişkisine ait herhangi belge ve bilgiye rastlanılmadığı, … ile … arasında imzalanan sözleşme, fatura çekin davalı … firması’nın kredi kullanımına yönelik olduğu, davalı … ” … keşideli …/Fethiye Şb. ait Seri No: …no.lu çeki; Davalı … firması kaşe altında cirolamak ve … (TC. …) adına düzenlenen “10 kişilik 800 kg. Asansör malzeme ve işçilik tutarı; 49.152,54 TL.+ KDV; 8.847,46 TL. Olmak üzere toplam 58.000,TL. tutarındaki, 04.05.2018 tarihli, … nolu İrsaliyeli fatura düzenlemek suretiyle” firmasına sunduğu,
Dava konusu 58.000,00 TL.lik çeke karşılık, … adına 58.000,00 TL.’lik Asansör işi faturası düzenlendiği ve bu belgelerin … firmasından kredi kullanımı için verildiği, taraflar arasında imzalanan faktoring sözleşmesindeki yer alan maddede (11/1); “faturalarla birlikte, alacağın temeline ilişkin sair belgeleri teslimle yükümlüdür.” denilmesine karşın, davalı faktoring firması tarafından mahkemeye sunulan belgeler arasında alacağın temeline dayalı belgeleri sunulmadığı,
Bütün tespitler ışığında …’ın bazen … firması ile birlikte hareket ettiği (… Apt. işinde olduğu gibi), bazende … firması’nın müşterisi … verilen bahse konu 58.000,00 TL.lik çek ve karşılığı kesilen fatura ile ilgili konumunda olduğu, …’ın davacı …’le ticari ilişkisinden dolayı davaya konu çeki aldığı beyanıyla ilgili olarak …’ın; “… Keşideli, … Emrine yazılı, … Bankası/Fethiye Şb.ait, 58.000,00 TL. Lik., …Seri Nolu” çek’in edinimi beyanında; … ile iş için anlaştıklarını beyan etmişse de bu işle ilgili herhangi bir sözleşme ve benzeri bir belgenin dosyaya sunulmadığı anlaşıldığından çek bedeli’nin istirdatı davası ile ilgili; haklılığın davacı yönünde, ağırlık kazandığından davanın kabulüne, “… Bankası A.Ş Fethiye/MUĞLA şubesi TR … no’lu hesaba ait, keşidecisi … olan, …seri no’lu, 12/10/2018 keşide tarihli, 58.000,00 TL bedelli, … adına keşide edilen çek”in aidiyeti itibari ile davacı …’e ait olduğunun tespitine, dava konusu çekin mümkünse aynen iadesine ve bu suretle istirdadına, tahsil edilmiş ise çek bedeli ve tahsil edilen ferilerinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline(iş bu bend yönünden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olmaları kaydıyla) karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1- Davanın KABULÜNE,
i-) “… Bankası A.Ş Fethiye/MUĞLA şubesi TR … no’lu hesaba ait, keşidecisi … olan, …seri no’lu, 12/10/2018 keşide tarihli, 58.000,00 TL bedelli, … adına keşide edilen çek”in aidiyeti itibari ile davacı …’e ait olduğunun tespitine,
ii-)Dava konusu çekin mümkünse aynen iadesine ve bu suretle istirdadına,
Tahsil edilmiş ise çek bedeli ve tahsil edilen ferilerinin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline,
(iş bu bend yönünden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olmaları kaydıyla)
2-Alınması gereken 3.961,98 TL nisbi karar ve ilam harcından peşin alınan 990,50 TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 2.971,48 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacının kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir ve tayin edilen 9.280,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 13,00 TL e-tebligat masrafı, 371,80 TL tebligat masrafı, 133,00 TL posta masrafı, 2,00 TL KEP ücreti, 600,00 TL bilirkişi ücreti toplamı 1.119,80 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvurma harcı, 990,50 TL peşin harcı, 44,40 TL istinaf karar harcı (maktu), 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 28,70 TL istinaf karar harcı nispi) harcı toplamı 1.229,30 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri ve delil avansı bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,
Dair ; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin ve davalı asillerin yokluğunda;
Dair karar HMK 341 vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer mahkemeye verilecek dilekçe ile istinaf yoluna başvurabileceği belirtilerek; Açıkça okunup usulden anlatıldı. 24/10/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza