Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/163 Esas
KARAR NO : 2021/412

DAVA : Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/12/2018
KARAR TARİHİ : 08/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; … … … Öğrenim Kurumları bünyesinde çalışan tüm öğrenci, öğretmen ve personelin ikametgahları ile … Okul Yerleşkesi arasında ulaşımlarını sağlamak ayrıca … Özel Öğrenim Kurumları öğrencilerinin hafta içi/sonu dershane gezi, tiyatro, piknik, sportif faaliyetler ve etkinliklerine şartname maddelerine uygun nitelikte, yeterli sayı ve adette servis aracının temin edilerek idarenin belirleyeceği mesai saatleri ve güzergahları içerisinde ulaşım hizmetleri sağlanması amacıyla … … … Okul Aile Birliği ile … Turizm Taşımacılık … Sigorta Hizmetleri firması sahibi ( tüzel kişiliği bulunmayan şahıs firması) … arasında 25/05/2017 tarihli 2017-2018 … öğretim yılı … … … Okul Aile Birliği Öğrenci Taşıma Servisleri sözleşmesi imzalandığını, davalının sözlü olarak çok kez uyarılmasına rağmen sözleşmede yazılı zorunlu belgeleri teslim etmediğini, 15 Eylul 2017 tarihinde … … Noterliğinin … yevmiye no.lu ihtarnamesi ile sözleşme gereği banka teminat mektubu sunmasının öğrenim yılının başlayacağı 18/09/2017 tarihinden 5 gün önce servis hizmetine sunulacak tüm araçların vasıf ve niteliği ile muayene ve sigorta belgelerinin sunulmuş olması gereği, Vergi Dairesinden alınacak borçlu olmadığına dair belge sunma yükümlülüğü, İzmir …. İcra Müdürlüğünden gönderilen haciz ihbarnamesinin olmaması gereğini ihtar edildiğini, … öğrenim yılının başladığı 18 Eylül Pazartesi gününden itibaren servis araçlarının bir kısının mevzuata aykırı olarak “…” plaka olmadığını, kurallara uygun yeterli sayıda araç temin edilmediğinin görüldüğünü, temin edilebilen araçlar ve servis sürücülerinin haber vermeden sürekli değiştirildiği, servis sürücülerinin yeterli nitelikte olmadığı, özensiz olduğu, öğrencileri beklettiklerinin saptandığını, bazı öğretmen ve öğrencilerin kendi imkanları ile okula ulaşmaya çalıştıklarını, bir kısım servis araca “…” plaka taşımadığı, nizami olmadığı için Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından durdurulup cezai işlem uygulamasına gidilip araçların trafikten men edilmesi ile yeni araç temin edilinceye kadar öğrenci ve öğretmenlerin mağdur edildiğini, keşidecisi … olan Bornova …. Noterliğinin 26/09/2017 tarihli ihtarnamesi ile “…” plakalı araç temininde yaşanılan zorluklar bildirilerek 1 aylık süre istendiği, bu 1 aylık süreç içerisinde başka tedarikçi bulunmasının tavsiye edildiği, bir aylık süre verilmez ise sözleşmenin kendileri tarafından fesih edilmiş olacağının ihtarının tebliğ alındığını, öğrenci taşımacılık hizmetinin hassas bir alan olduğunu, ani olarak ve yalnız bir aylık süre için bu özel hizmeti nizami olarak gerçekleştirebilecek bir başka tedarikçi bulunduktan sonra o düzen bozularak Mayıs ayından itibaren 5 ay süre olmasına rağmen üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeyen firma sahibine dönme imkanının bulunmadığını, 29/09/2017 günü tutulan tutanak ile haklı sebebe dayanarak tek taraflı taşımacalık sözleşmesinin fesih edildiğini, e-posta , telefon ve yazışma ile davalıya bildirildiğini, okul servis araçları hizmet yönetmeliği gereğince taşımacılık sözleşmelerinin Okul Alie Birliği tarafından düzenlendiğini, Okul Aile Birliğinin imzaladığı bu sözleşme dışında öğrenci velileri ile taşıyıcı arasında ayrıca taşımacılık bedeli ile ilgili bireysel alt sözleşmeler imzalandığını, Okul Aile Birliğinin tüzel kişiliği bulunmadığından sözleşmede yer alan maddi hakların ve hukuksal talip yapma yetkilerinin okul idaresine devri gerektiğini, Okul Aile Birliğinin sözleşmenin feshinden önce gerçekleştirilen bir temlikname ile taşımacılık sözleşmesindeki hak ve yetkilerine … … … Öğrenim Kurumlarına temlik ettiğini, 2017/2018 yılı … öğretim yılı … … … Öğrenim Kurumları taşımacılık sözleşmesinin haklı sebeple feshi sonucu … … Vakfının öğrenim yılı başında ilan edilen ve Milli … Müdürlüğüne bildirilen taşımacılık bedeli üzerinden bir bedeli öğrenci velilerinden talep etmesinin mümkün olmadığı için aradaki farkın vakıf tarafından üstlenildiğini, ilan edilen bedel ile davlının sözleşme gereklerine yerine getirmemesi sonucu yeni taşımacılık sözleşmeleri arasında yıllık olarak oluşan farkın 140.577,00-TL fesih edilen sözleşmenin 2. maddesi d fıkrası gereği 16 adet tam … bursu ve … bursu öğrencilerinin ücretsiz olarak taşınması hakkının getirilmesinin maddi karşılığının 78.476,00-TL, personel çocuklarının %50 indirimli taşınma hakkının yitirilmesi nedeniyle 10.820,00-TL, sözleşmenin ikinci maddesinde belirtilen servis hizmeti haricinde çeşitli nedenlerle önceden haber verilmek suretiyle 2017-2018 … öğretim yılı içerisinde İzmir İl sınırları içerisinde 17 veya 27 kapasiteli güzergahı okul tarafından belirlenen 8 adet ücretsiz araç talep hakkının yitirilmesinin maddi karşılığının 24.000,00-TL, sözleşmenin haklı sebeple feshi nedeniyle uğranılan maddi zararın ise 118.538,00-TL olup fazlaya ilişkin talep haklarının saklı tutulduğunu, … … Vakfının 1 öğrenim yılı içerisinde iki ayrı kez öğrenci taşıma servis bedeli ödetmemek için ikinci kez imzalanan alt sözleşmelerde ilk sözleşme gereğince kısmen veya tamamen ödeme yapılan taşıma hizmeti meblağı kadar öğrenci velisi yanında müştereken ve müteselsilen borçlu olarak yer alaraka zararı üstlendiği bildirilerek toplam 372.411,00-TL maddi zararın taşımacılık sözleşmesinin haklı sebeple feshi nedeniyle sözleşmenin fesih tarihi 29/09/2017 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 2017-2018 yılı … öğretim yılı için … … … Okul Aile Birliği ile müvekkili arasında 25/05/2017 tarihinde 2017-2018 … öğretim yılı … … … Okul Aile Birliği taşıma servisleri sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin haksız olarak fesih edildiğini, … … … Okul İdaresi ve sözleşmenin imzalandığı … … … Okul Aile Birliği Başkanlığı tarafından Trafik Müdürlüğüne D2 belgesi ile servis yapmakta olduğu gerekçesi ile şikayette bulunduklarını, müvekkilinin 11 aracının “…”plakalı olup şikayet sonucu iki aracın 1 ay süreyle trafikten men edildiğini, kötüniyetli ve salt olarak sözleşmenin feshini amaçlayan şikayet başvurusunun okul yönetilimi ve okul aile birliği tarafından yapılmasının durumu açıkladığını, sözleşmenin müvekkili tarafından ifasını zorlaştırarak davacının sözleşmeye yönelik hareket e ettiğini, davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiş davalı vekili ikinci cevap dilekçesi ile sözleşmenin 6.maddesinde … Mahkemeleri ve İcra Dairelerinin yetkili olduğunun bildirildiği, belirtilen yetkinin kesin yetki olduğu, davanın usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafın yetki itirazının cevap dilekçesinde bildirilmediğinden süresinde olmadığından reddine karar verilmiştir.
2017/2018 … Öğretim yılı … … … Okil Aile Birliği Özel Taşıma Servisleri Sözleşmesi başlıklı sözleşmenin … … … Okul Aile Birliği ile …-… Turizm Taş. … ve Sigorta Hizmetleri arasında 25/05/2017 tarihinde düzenlendiği, sözleşmenin işin kapsamı başlıklı 2.maddesinde … … … Öğrenim Kurumları bünyesinde çalışan tüm öğrenci, öğretmen ve personelin ikametgahları ile … Okul Yerleşkesi arasındaki ulaşımları sağlamak, öğrencilerin hafta içi/sonu dershane gezi, tiyatro, piknik vb. etkinliklerine yeterli sayı ve adette servis aracının temin edilerek ulaşım hizmetinin sağlanmasına ilişkin olduğu, 2-d bedinde 16 adet tam … bursu ve … burslu öğrencileri ücretsiz taşıyacağı, 2-f maddesinde personel çocuklarını %50 indirimli taşıyacağı hususlarının düzenlendiği belirlenmiştir.
29/09/2017 tarihli temliknamedir başlıklı belge örneğinde Okul Aile Birliği ile … Turizm Taşımacılık… ve Sigorta Hizmetleri firması sahibi … arasında 25/05/2017 tarihli taşımacılık sözleşmesinde okul aile birliği lehine doğabilecek tüm maddi haklar ile hukuksal yollardan takip hak ve yetkilerinin … … Vakfına temlik edildiğine ilişkin düzenlendiği belirlenmiştir.
Dava dilekçesine ekli tutanak başlıklı belgeden 21/09/2017 tarih saat: 16:05’de yapılan kontrollerde …, … , … plaka sayılı araçların “…” plaka olmadığının tespit edildiğine ilişkin olarak düzenlendiği belirlenmiştir.

Bornova … Noterliğine ait 26/09/2017 tarih … yevmiye no.lu ihtarnamede keşidecinin …, Muhatabın … Okul Aile Birliği Başkanlığı olduğu, 2017-2018 öğrenim yılı öğrenci taşımacılığında “…” plakalı araçlar ile taşımacılık yapılacağı söz konusu olsa bile D2 yetki belgeli araçlar ile hizmet verdikleri, kırsal bölgedeki “…” plakalı araçların azlığı ve Bakanlığın tek … sistemi uygulamasına geçtiğinden İzmir’deki 7000 plakalı aracın yetersizliğinden Bayraklı D2 yetki belgeli araçlar ile hizmet verme zorunluluğu doğduğu, mevcut sistemin dışında bir ay gibi bir süreye ihtiyaç olduğu, süre konusunda imkan sağlanmaz ise kurum ile yapılan sözleşmenin feshinin gerçekleştirileceği ve bu süre bir ay içerisinde tedarik firma bulunmasının talep edildiği belirlenmiştir.
29/09/2017 tarihli tutanak örneğinden 2017-2018 … öğretim yılı … … … … Okul Aile Birliği öğrenci servis araçları taşıma sözleşmesinin haklı nedenlerle tek taraflı fesih edildiğine ilişkin düzenlendiği belirlenmiştir.
Taraf delilleri dosyaya bildirilmiş, davacı tarafça 2017-2018 … öğretim yılı … … Okul Aile Birliği’nin … Taşımacılık San ve Tic. Ltd. Şti ile imzalanan 16/12/2017, … Servis İşletmesi ile imzalanan 18/10/2017, … Otobüs Servis İşletmesi ile imzalanan 16/10/2017 tarihli , … … Otobüs İşletmesi ile imzalanan 16/10/2017, … Taşımacılık Turz. Taş. San ve Tic. Ltd. Şti ile imzalanan 16/10/2017 tarihli ve … Tur Taş. San ve Tic. Ltd. Şti ile imzalanan 18/10/2017 tarihli sözleşme örnekleri dosyaya ibraz edilmiştir.
Davacı taraf tanıkları dinlenmiş, tarafların defter ve kayıtları ile dosya üzerinde Mali Müşavir ve Taşımacılık Konusunda Uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyaya verilen 26/01/2021 tarihli bilirkişi raporunda davacı tarafın faaliyeti gereği özel döneme tabi olduğu ve yasal defterlerin 01 Temmuz / 30 Haziran arası 1 yıl olacak şekilde kayıt altına alındığı, defterlerin noter açılış onayını ve kapanış tasdik onayının yasal süre içerisinde yaptırıldığı, davacı defterlerinde davalı tarafından düzenlenen 18.986,20-TL tutarlı faturanın davalının alacağına kaydedildiği ve dava tarihi itibariyle davalının davacıdan 18.986,20-TL alacaklı olduğu, davalı tarafından düzenlenen faturanın taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden 9 günlük süre için düzenlendiği, davalıya ait yasal defterlerin işletme defteri olarak kayıt altına alındığı, 2016 yılı işletme defterinin noter açılış onayının yasal süresi içerisinde yaptırıldığı, 2017 yılına ait işletme defterinin açılış tasdikinin yasal süre içerisinde yaptırılmadığı, TTK hükümlerinde işletme defterleri yönünden herhangi bir hüküm bulunmayıp kapanış tasdikinin zorunlu olmadığı, davalı kayıtlarında davacı adına Ekim 2017 tarihinde 18.986,20-TL bedelli fatura düzenlendiği ve 2017 yılına ait işletme defterinin 20.sayfasında gelirler kısmına kaydedildiği, … ile imzalanan sözleşmede güzergahlara göre belirlenen araç ücretlerinin 17 ve 27 kişilik araçlara göre günlük ücret olarak belirlendiği, bir aracın günlük ortalama ücretinin 296,91-TL olarak hesaplandığı, fesih edilen sözleşme yerine … … idaresi ile dava dışı servis firmaları arasında 02/10/2017 tarihinde hizmet alınmaya başlamak üzere dönem sonu 30/06/2018 tarihine kadar servis taşımacılık sözleşmelerinin imzalandığı, yeni yapılan sözleşmelerde 17-27 kişilik araç olarak tek ücret belirlendiği ve günlük araç ücretlerinin daha fazla olduğunun görüldüğü, sözleşmenin feshi sonrasında yapılan yeni servis sözleşme fiyatları ile davalı ile yapılan sözleşme fiyatlarının karşılaştırıldığı, ayrıca davacı muhasebe kayıtlarında gerçekleşen gider ve ödemelerin incelendiği, … sözleşme fiyatlarına göre öğrencilere bindirilen toplam servis ücretinin 244.131,33-TL olarak belirlendiği, yeni sözleşme fiyatlarına göre bu tutarın KDV dahil 386.649,79-TL olarak hesaplandığı, dönem başında öğrencilere … servis fiyatlarına göre servis fiyatı bildirilmiş olması ve … tarafından öğrencilerden 244.131,33-TL tahsil edilmiş olmasından dolayı yeni sözleşme fiyatları ile oluşan farkın davacı tarafından üstlenilmek zorunda kaldığı anlaşılmakla farkın 113.877,73-TL olarak hesaplandığı, dava dışı servis firmalarının davacıya düzenlediği faturalardaki KDV tutarının … tarafından KDV ödemesi sırasında indirim konusu yapılmış olması nedeniyle KDV hariç tutar üzerinden zarar hesaplandığı, sözleşmenin 2.d maddesinde 16 adet tam … burslu ve … burslu öğrencilerinin ücretsiz taşınacağının kararlaştırıldığı, ancak yeni yapılan sözleşmelerde bu avantajın sağlanamadığı, burslu öğrencilerin servis ücretlerinin davacı tarafça karşılandığının anlaşıldığı, yeni sözleşme fiyatlarına göre 18 burslu öğrencinin servis ücretinin 72.602,57-TL olarak hesaplandığını, … ile yapılan sözleşmede 16 burslu öğrencinin servisinin ücretsiz yapılacağının belirtildiği dikkate alınarak mevcut 18 burslu öğrenci maliyeti olarak hesaplanan miktardan 16 öğrencinin payının bulunduğu ve 16 burslu öğrencinin servis maliyetinin 59.677,54-TL olabileceği sonucuna varıldığı, yeni yapılan sözleşmelerde personel çocukları indiriminin sağlanamadığı, yeni sözleşme kağıtlarına göre personel çocuğu 4 öğrencinin %50 servis maliyetinin 9.562,50-TL olarak hesaplandığı, ücretsiz gezi etkinlik servisine ilişkin talep yönünden incelemede sözleşmenin 16.maddesinde sağlanan avantajın yeni sözleşme koşullarında yer almadığının anlaşıldığı, bu doğrultuda … sözleşme fiyatlarına göre bir aracın ortalama ücretinin 296,91-TL 8 araç için sağlanacak maliyetin 23.752,94-TL olarak belirlendiği, … kayıtlarında servis gideri maliyetinin 39.750,00-TL olarak gerçekleştiği görülmekle birlikte servis için kaç araç kiralandığının belirlenemediği, yeni sözleşmelerde sağlanamayan avantajlar nedeniyle … sözleşme fiyatlarına göre davacı tarafın 23.752,94-TL zararının olabileceği sonucuna varıldığı, yeni sözleşme fiyatlarına göre mevcut 35 öğretmenin servis maliyetinin 155.371,51-TL olarak hesaplandığı, … sözleşme fiyatına göre … tarafından karşılanacak olan kısmın 63.000,00-TL olduğu, katlanılan personel servis ücretinin 92.371,51-TL olarak hesaplandığı, buna göre talep edilebilecek zarar bedelinin 299.242,21-TL olduğu bildirilmiştir.
Dosyaya toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından somut olayda; … Okul Aile Birliği ile davalı arasında 2017-2018 … öğretim yılı öğrenci taşıma servisleri sözleşmesinin 25/05/2017 tarihinde düzenlendiği, sözleşmenin 2/d bendinde firmanın 16 adet tam … burslu ve … burslu öğrencilerini ücretsiz taşıyacağı, personel çocuklarının %50 indirimli taşınacağı, okul servisi haricinde gezi etkinlik gibi yerlere getirip götürmek üzere önceden haber verilmek suretiyle İzmir İl sınırları içerisinde güzergahı okul tarafından belirlenen 80 adet aracın ücretsiz olmak kaydıyla talep edilebileceği, 2/f bendinde servis hizmetlerine başlayan araçların idarece kabul edilebilir bir neden olmadıktan sonra kesinlikle değiştirilemeyeceği, sözlemenin feshi başlıklı 9.maddesinde firmanın şartname hükümlerine kısmen veya tamamen riayet etmemesi halinde … ye gerekli açıklamayı yaparak sözleşmeyi tek taraflı fesih etme hakkına sahip olduğu hususunun düzenlendiği, 25/05/2017 tarihinde sözleşme ile ilgili hakların … … … … Okul Aile Birliği tarafından davacı tarafa 29/09/2017 tarihli temlikname ile temlik edildiği, 21/09/2017 tarihinde 3 adet aracın “…” plakasının olmadığının tespit edildiğine dair tutanak düzenlendiği ve bu hususta davalı tarafa tüm araçların “…” plaka olmasının sağlanması hususunun ihtar edildiği, dinlenen tanık beyanları ile “. ..” plakalı araç kullanılmayan bölgelere giden araçların denetimler sırasında cezalara maruz kaldığı bu nedenle personel ve öğrencilerin taksi ile okula gittikleri, taraflar arasındaki sözleşmenin 29/09/2017 tarihinde fes edildiği, sözleşmenin 9.maddesinde “firmanın şartname hükümlerine kısmen veya tamamen riayet etmemesi halinde … gerekli açıklamayı yaparak sözleşmeyi tek taraflı fes etme hakkına sahiptir. Taşımayı başka firmaya yaptırmaya, bu yüzden meydana gelecek masraflar ile zarar ve ziyanı firmadan tahsil etmeye veya teminatından kesmeye veya sözleşmeyi fes ederek firmanın teminatını cezai şart olarak idare adına gelir kaydetmeye yetkilidir. Sözleşmenin feshi halinde idare tarafından yapılacak ikinci ihalenin tüm masrafları ile ikinci ihalede meydana gelebilecek fiyat farkı idare aleyhine olduğu takdirde bu fark ve idarenin uğrayacağı zarar ve ziyanın firmanın teminatından kesilecek olup arada yeni bir fark meydana gelir ise bu farkın sözleşme imzalayan her veli adına … tarafından firmadan tahsil edilecektir” düzenlemesinin bulunduğu, sözleşmenin feshinden sonra taşıma şirketleri ile yapılan sözleşmeler arasındaki farkın 113.877,73-TL, burslu öğrenci servis ücreti nedeniyle 59.677,54-TL, personel çocukları indirimi nedeniyle 9.562,50-TL ücretsiz gezi etkinlik servisi nedeniyle 23.752,94-TL, personel servis maliyeti nedeniyle 92.371,50-TL toplamı 299.242,21-TL davacı zararının bilirkişi raporuyla hesaplandığı, söz konusu miktardan taraflar arasındaki sözleşmenin 9.maddesi düzenlemesine göre davalı tarafın sorumlu olduğu, dava tarihinden önce davalının usulüne uygun şekilde temerrüde düşürülmediği belirlenerek, davanın bilirkişi raporu ile tespit edilen miktar üzerinden kısmen kabulüne , fazlaya ilişkin talebin sübut olmadığından reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile; 299.242,21-TL ‘nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gerekli 20.441,23-TL harçtan peşin alınan 6.359,85-TL’nin mahsubu ile bakiye 14.081,38-TL nin davalı taraftan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça peşin yatırılan 6.359,85 TL nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-Kabul edilen miktar üzerinden davacı taraf lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 29.396,94 TL vekalet ücretinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Reddedilen miktar üzerinden davalı taraf lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 10.311,84-TL vekalet ücretinin davacı taraftan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafça yapılan ilk dava gideri 41,10 TL, 1 kep ücreti 0,35 TL, 16 tebligat gideri 224,50-TL, 1 müzekkere 15,00-TL, 2 bilirkişi ücreti 1.500,00-TL, 2 tanık reddiyatı 60,00-TL ki toplam 1.840,95-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 1.422,25-TL’nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafça yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/07/2021

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır