Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/954 E. 2023/139 K. 21.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/954
KARAR NO : 2023/139

DAVA : Alacak ( Ayıptan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/08/2022
KARAR TARİHİ : 21/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ayıptan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait … plakalı Menemen – İZMİR hattında çalışmakta olan ticari minibüsün motorunun uyarı vermesi üzerine 10/08/2021 tarihinde bakım ve onarım maksadıyla karşı taraflardan … Taşımacılık Gıda Turizm Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketine ait tamirhaneye götürüldüğünü, burada ilk olarak motordaki arızalar ile alakalı olarak kontrol yapıldığını ve bazı parçaların değişmesi gerektiği ifade edildiğini, sonrasında ise aynı gün değişmesi gereken parçalar ile alakalı olarak … Otomotiv Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketine ait işletmeye gidilerek dilekçe ekinde örneğini sundukları faturadaki parçaların satın alındığını, akabinde bu parçaların karşı taraflardan …. Otomotivde monte edilerek araçtaki problemin giderildiği müvekkiline iletildiğini, bunun üzerine aracın müvekkili tarafından teslim alınarak tekrar çalıştırılmaya başlandığını, araç teslim alındıktan bir kaç gün sonra 13/08/2021 tarihinde aracın motoru tekrar arıza verdiğini ve aracın tekrar Arap Otomotive götürüldüğünü, burada müvekkiline bir kaç gün önce satın alınıp monte edilen yağ soğutucunun bozulduğu ve bunun neticesinde motordaki yağ ile suyun karıştığı ifade edildiğini, parçaları satın aldığı firma olan … Otomotive gidip durumu anlatan müvekkiline garanti kapsamında değişim isteği reddedilerek yeni bir yağ soğutucu ve buna bağlı bazı parçalar satıldığını, bu parçaların da yine Arap Otomotivde monte edilerek müvekkiline sorunun giderildiği belirtildiğini ve müvekkilinin aracı 2. kez teslim aldığını, teslim alındıktan hemen sonra tekrar Menemen- İZMİR güzergahında çalışmaya başlayan aracın tekrar arızalandığını ve bu defa motorun tamamen yanmış ve aracın çalışamaz hale geldiğini, daha sonra aracın tamirini yapan ve değişen parçaların satın alındığı firmalara ayrı ayrı bu durumun müvekkili tarafından anlatıldığını ancak iki firmada sorumluluğu kabul etmeyip birbirlerini suçladıklarını, ayrıca müvekkilinin … Otomotivden garanti kapsamında parçaların değiştirilmesi talebi de reddedilerek müvekkilinin mağdur edildiğini, bunun üzerine ise müvekkilinin daha fazla zarara uğramamak adına ( Aracın hizmet verememesinden kaynaklanan zarar) aracı tamir ettirdiğini ve çalışmaya başlattığını, dilekçe ekinde sunulmuş evraklardan birinin de 13/09/2021 tarihli … Otomotiv Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen rapor olmakla raporda da görüleceği üzere araçta bulunan arıza servis yetkileri nezdinde incelemeye tabi tutulduğunu ve tamiri hususunda bilgi, bulgu ve açıklamalar içermekte olduğunu, gerek müvekkilince gerekse de taraflarınca davalılara davaya konu zararların bildirildiğini ancak bir netice alınamadığını, en nihayetinde ise taraflarınca Asliye Hukuk Mahkemesinden delil tespiti isteminde bulunulduğunu, Karşıyaka …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasından parçadaki ayıp ve bundan dolayı hasar alan motor ve araçtaki zarar ile alakalı bilirkişi raporu alındığını, ilgili raporun mahkemece davalı taraflara tebliğine rağmen davalı tarafça müvekkilinin zararının giderilmesi açısından için bir geri dönüş olmadığını, ilgili raporda da belirtildiği üzere davaya konu aracın hasar giderme masrafı 37.642,00-TL, araçta meydana gelen değer kaybının 7.000,00-TL olduğu, ikame araç bedelinin ise 4.800,00-TL olduğunun tespit edildiğini, bunun dışında kalan kazanç kaybı hesaplaması vb. sair hesaplamaların ise raporda irdelenmediğini, fazlaya ilişkin hakları saklı tuttuklarını bildirerek aracın çalışmadığı dönemdeki kazanç kaybının da bilirkişi marifetiyle hesaplanmasını talep ettiklerini, söz konusu nedenlerle; müvekkiline ait … plakalı araçta meydana gelen ve davalılardan kaynaklanan 49.442,00 TL fazlaya ilişkin hakları saklı olmak üzere zararın ve ayrıca araçtaki kazanç kaybının bilirkişi marifeti ile hesaplanarak fatura tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, mahkeme masrafları ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalılara dava dilekçesi, ekleri ve duruşma günü usulüne uygun olarak tebliğ edildiği halde yasal süresi içerisinde davaya cevap vermedikleri görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; Ruhsatname Sureti, 10.08.2021 Ve 11.09.2021 Tarihli Faturalar , 13.09.2021 Tarihli Evrak, Karşıyaka …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi incelemesi,Tanık, Keşif, Bilirkişi incelemesi delillerine dayandığı görülmüştür.
Karşıyaka ….Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası incelendiğinde; davacı tarafından davalılar aleyhine … plakalı araçta bulunan ayıbın/arızanın kaynağının belirlenmesi, arıza giderim masrafı,değer kaybı ve ikame araç bedelinin tespiti isteminde bulunulduğu, Mahkeme tarafından yapılan keşif neticesinde makina mühendisi bilirkişi Zeynel Pınar tarafından düzenlenen 11.10.2021 tarihli raporda araca takılan yağ soğutucusunun arızalı olduğundan araç yağına su karıştığından motorun sürekli hareket halinde olan krank mil yataklarının biyel kol yataklarının hasarlanarak yatak sardığı ve motorun kilitlendiği, bunun sonucunda krank milinin ağır hasarlandığ, biyel kol ve yataklarının yağ pompasının hasarlandığının görüldüğü, sözkonusu aracın hasar giderim masrafının 37.642,00 TL, değer kaybının 7.000,00 TL, ikame araç bedelinin ise 4.800,00 TL olduğunun rapor edildiği görülmüştür.
GÖREVSİZLİK KARARI : Davacı tarafça davanın Karşıyaka ….Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açıldığı, Mahkeme tarafından tensiben 31/08/2022 tarihinde … Esas … Karar sayılı kararı ile görevli mahkemenin İzmir Tüketici Mahkemesi olduğundan bahisle görevsizlik kararı verildiği, verilen kararın 27/09/2022 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği ve 05.10.2022 tarihinde İzmir ….Tüketici Mahkemesine tevzi edilerek …. Esasına kaydının yapıldığı,İzmir ….Tüketici Mahkemesi tarafından tensiben 13/10/2022 tarihinde …. Esas …. Karar sayılı kararı ile görevli mahkemenin İzmir Asliye Ticaret Mahkemesi olduğundan bahisle görevsizlik kararı verildiği, verilen kararın 08/11/2022 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği ve 16/11/2022 tarihinde Mahkememize tevzi edilerek Mahkememizin yukarıdaki esasına kaydının yapıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce … plaka sayılı aracın 10/08/2021 tarihi itibariyle malikini, aracın kullanım şeklini gösterir şekilde kayıtlarını Türkiye Noterler Birliğinden istenildiği, gelen yazı cevabında sözkonusu aracın davacı adına kayıtlı olduğu ve kullanım amacının ticari olduğu görülmüştür.
Davacının tacir araştırmasının yapılması için bağlı bulunduğu vergi dairesine, esnaf ve sanatkarlar odasına ve ticaret sicil müdürlüğüne yazı yazıldığı, davacının ticaret sicilde kaydının bulunmadığı, davacının İzmir Esnaf ve Sanatkarlar odaları Birliğine kayıtlı minibüsçülük esnaf faaliyetinde bulunduğu,vergi dairesi kayıtlarına göre davacının basit usule tabi ticari kazanç elde ettiği ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 20/A maddesi kapsamında kazancının gelir vergisinden müstesna olması nedeniyle yıllık alış ve satış hasılatlarına ilişkin beyannamelerin bulunmadığı görülmüştür.
Davacı vekili tarafından arabuluculuk tutanağı dosyaya sunulmuştur.
Mahkememizce davacı tarafça yatırılmayan peşin harç ve başvuru harcı yatırtılmıştır.
DEĞERLENDİRME :Toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde,
Davacı tarafça davalıların parça satıcısı ve araç tamiri yapan şirketler olduğu, davacıya ait arızalanan münibüsü için iki kez parça satın alındığı ve iki kez tamir edildiği halde yeniden aracın arızalandığını ve aracın motorunun yandığını belirterek hasar giderme bedeli, değer kaybı, ikame araç bedeli ve kazanç kaybı istemiyle iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinde, bu kanundan doğan hukuk davalarının ticari dava sayıldığı, aynı Kanunun 5. maddesinin ikinci fıkrasında, bir yerde ticaret mahkemesi varsa asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu Kanunun 4. maddesi hükmünce ticari sayılan davalara ticaret mahkemesinde bakılacağı hususları düzenlenmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4/1. maddesinde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Buna göre bir uyuşmazlığın ticari nitelikte olabilmesi için, her iki tarafın da ticari işletmesini ilgilendirmesi yahut aynı maddenin alt bentlerinde düzenlenen istisnalardan birine dahil olması gerekmektedir.
TTK’nın 14. maddesine göre “Bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir.” Aynı Kanunun 17. maddesi hükmünce de; “iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini sağlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir değildir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Diğer taraftan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira; Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hâl böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
6335 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca ticari davalar asliye ticaret mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, asliye ticaret mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndan ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 6335 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil, görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 1. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce re’sen incelenir.
Dosya kapsamında, davacının tacir araştırmasının yapıldığı, gerçek kişi olan davacının Menemen Vergi Dairesi’nden gelen 25/11/2022 tarihli yazısında, davacının minibüs ve dolmuş ile yapılan şehir içi ve banliyö yolcu taşımacılığı faaliyetini gerçekleştirdiği, mükellefin basit usulü tabi ticari kazanç elde ettiği, kazancının gelir vergisinden müstesna olması nedeniyle yıllık alış ve satış hasılatlarına ilişkin beyannameleri bulunmadığının belirtildiği, davacının tacir olmadığı esnaf faaliyetinin bulunduğu, uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olmadığı, bu haliyle davanın nispi ticari dava olarak da kabul edilemeyeceği, ayrıca davanın TTK’ nun 4. maddesinde düzenlenen mutlak ticari dava niteliğinde de olmadığı, TTK’nın 4. maddesindeki yasal düzenlenme karşısında uyuşmazlığın 6100 sayılı HMK’nın 2. maddesi uyarınca genel hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmakla mahkememizin görevsizliğine,görevli mahkemenin Karşıyaka …. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşılmakla, HMK.nun 115/2.maddesi uyarınca davanın usulden reddine, Mahkememiz kararının istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesi halinde mahkememiz ile Karşıyaka … Asliye Hukuk Mahkemesi arasında olumsuz görev uyuşmazlığı çıktığından görevli mahkemenin tayini için HMK’nun 21. ve devamı maddeleri uyarınca yargı yeri belirlenmesi için dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından açılan iş bu davada Mahkememizin görevli olmadığı, görevli mahkemenin Karşıyaka 1.Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşılmakla, HMK.nun 115/2.maddesi uyarınca davanın usulden REDDİNE,
2-Mahkememiz kararının istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesi halinde mahkememiz ile Karşıyaka 1.Asliye Hukuk Mahkemesi arasında olumsuz görev uyuşmazlığı çıktığından görevli mahkemenin tayini için HMK’nun 21. ve devamı maddeleri uyarınca yargı yeri belirlenmesi için dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
3-HMK’nun 331. Maddesi uyarınca harç vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.21/02/2023

Katip ….
e-imzalı

Hakim….
e-imzalı