Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/814
KARAR NO : 2023/127

DAVA : Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 03/10/2022
KARAR TARİHİ : 16/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; 04/08/2020 tarihinde; … yönetimindeki … plakalı araç ile Çeşme 3434 Sokak üzerinde seyir halinde iken 3443 kesişimine geldiği sırada sağından gelen … yönetimindeki … plakalı aracın sol yan kısmına çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza sonrası oluşturulan 01.12.2020 tarihli değer kaybı tespit raporunda … plakalı aracın %100 oranında kusurlu olduğunun ve raporda aracın kaza tarihindeki piyasa değerine göre 17.000,00-TL değer kaybına uğradığının tespit edildiğini, söz konusu … plakalı aracın … Araç Filo Kiralama A.Ş. adına kayıtlı olduğundan aracın ruhsat sahini ve işleteni olması nedeniyle sürücünün kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olduğunu, … aracın kaza tarihinde … poliçe numarasıyla … Sigorta A.Ş. tarafından sigortalı olduğunu, bu sebeple müvekkili şirket tarafından 01.12.2020 tarihli değer kaybı tespit raporuna istinaden davalı sigorta şirketinden 01.12.2020 tarihinde 17.000-TL değer kaybı ve 750-TL Ekspertiz ücreti olmak üzere 17.750-TL talep edildiğini, sigorta şirketinin bu talebe karşılık 07.01.2021 tarihinde araçta değer kaybı meydana gelmediğini, bu sebeple ödemenin yapılmayacağını belirten bir yazıyı müvekkiline ulaştırdıklarını, müvekkili tarafından 28.01.2021 tarihinde sigorta şirketine yeniden başvurulduğu halde sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmadığını, arabuluculuk görüşmelerinden olumlu sonuç alınamadığını belirterek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 17.000,00,-TL Değer Kaybı maddi tazminatının, 750-TL Ekspertiz ücretinin ve 1.000-TL ikame araç bedelinin belirlenerek davalılardan kaza tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesini dava ve talep ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; kazanın 04.08.2020 tarihinde meydana geldiğini, vaki davanın ise 03.10.2022 tarihinde açılmış olmakla 2 yıllık zamanaşımı süresinin geçirildiğini, bu nedenle öncelikle zamanaşımı def’i nedeniyle davanın reddine, talep edilen değer kaybı talebini kabul etmediklerini, değer kaybı zararının KZMM Sigortası Genel Şartları’nda belirtilen kriterlere göre yapılması gerektiğini, aracın 2010 model olup 183.000-km kullanılmışlık seviyesinde olduğunu, genel şartlara göre 165.000-Km kullanım seviyesi aşılmış araçlarda değer kaybı tazminatının hesaplanmadığını, kazaya karışan aracın her ne kadar davacı şirket adına kayıtlı ise de aracın hususi kullanıma mahsus olması nedeniyle zarar ticari bir faaliyete yönelik bulunmadığından avans faizi istenmesinin yersiz olduğunu belirterek, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; Müvekkil şirket ile … OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. arasında Uzun Dönem Operasyonel Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini ve bu sözleşme ile bağlı kiralama kontratı yapıldığını, kontrata konu … plakalı aracın karıştığı kaza neticesinde değer kaybı talebiyle davacılar tarafından huzurdaki davanın açıldığını, müvekkil şirketin uzun dönem araç ve filo kiralama işiyle iştigal etmekte olup, mülkiyeti kendisine ait olan araçları 3.kişilere kiralayarak gelir elde ettiğini, müvekkil şirket ile … OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Arasında Uzun Dönem Operasyonel Araç Kiralama Sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşmeye bağlı olarak 28.09.2018 tarihli K063810 nolu kiralama kontratı düzenlendiğini ve bu kontratla ilgili araç kiracıya teslim edildiğini, müvekkili ile kiracı şirket arasında akdedilen Uzun Dönem Operasyonel Araç Kiralama Sözleşmesi hükümleri gereğince kiracı aracı gerekli özeni göstererek kullanmayı ve araca herhangi bir zarar gelmemesi için gerekli ve makul tüm önlemleri almayı kabul ve taahhüt ettiğini, kiracının aracı kullanırken gerekli özeni göstermek zorunda olduğunu, sözleşmede kiralama süresince, kiralanan malın zilyedinin kiracı olduğu ve sözleşmenin amacına uygun olmak koşuluyla kiracının kiralanandan her türlü faydayı temin etme hakkını haiz olduğunu, malın gerekli özeni göstererek kullanılmasından kiracının sorumlu olduğunu, sözleşmeye aykırı davranışlarda hasar ve ziyan sorumluluğunun kiracıya ait olduğunu, müvekkilinin işleten olmadığından sorumluluğunun bulunmamakla beraber kazaya karışan aracın ihbar olunan … Sigorta A.Ş. tarafından sigortalandığını, bu sebeple de davacı yan taleplerinin muhatabının hiçbir şekilde müvekkil şirket olmadığını belirterek, davanın husumet yönünden reddine, davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
TARAF DEĞİŞİKLİĞİ;
Davacı vekilinin 28.11.2022 tarihli dilekçe ile davalı … Araç Filo Kiralama A.Ş tarafından sunulan cevap dilekçesi doğrultusunda davalı … Araç Filo Kiralama A.Ş’nin uzun dönem operasyonel kiralama sözleşmesi ile kiralama yaptığını, böyle bir kira sözleşmesinin varlığının davacı tarafça bilinmesinin mümkün olmadığını belirterek HMK’nın 124/3 maddesi uyarınca taraf değişikliği talebinde bulunarak … Otomotiv San ve Tic. A.Ş’nin davalı olarak dava dilekçesinin tebliğ edilmesini talep ettiği, Mahkememizce maddi hatadan kaynaklandığı anlaşılan ve davacının dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebinin, HMK’nun 124/3. fıkrası uyarınca karşı tarafın rızası aranmaksızın kabulü ile; dava dilekçesinde maddi hata neticesinde davalı olarak gösterilen ” … Araç Filo Kiralama A.Ş.”yerine davalının ” … Otomotiv San. Tic. A.Ş” olarak düzeltilmesine, HMK’nun 124/3. fıkrası uyarınca verilen taraf değişikliğine ilişkin iş bu ara kararının … Araç Filo Kiralama A.Ş vekiline ve … Otomotiv San. Tic. A.Ş’ye tebliğine, dava dilekçesi ve tensip zaptının davalı ” … Otomotiv San. Tic. A.Ş.” ye tebliğine karar verilmiştir.
Davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş vekili tarafından süresinden sonra sunulan cevap dilekçesinde özetle; işbu dava nedeniyle zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve herhalde kaza gününden başlayarak 10 yıllık bir zamanaşımı süresine tabi olduğunu, bu süreler içerisinde açılmayan davaların zamanaşımına uğradığını, somut olayda da davaya konu trafik kazasının 04/08/2020 tarihinde meydana geldiğini, bu nedenle de davanın zamanaşımı yönünden usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş ile arabuluculuk müzakerelerinin yapılmadığını, davacı tarafından haricen alınan değer kaybı raporunda hesap edilen 17.000,00 TL tutarındaki değer kaybı alacak hesabının kendileri tarafından kabul edilmediğini, zira raporda aracın hasar gören parçalarının ayrı ayrı belirtilmediğini, araçtaki hasar tutarının hesaplanmadığını, aracın 2010 model bir arazi aracı olduğunu ve 12 yıllık kullanım neticesinde kilometresinin 183.027 olduğu da gözönüne alındığında araçta meydana gelen hasar neticesinde 17.000,00 TL değer kaybına uğramasının mümkün olmadığını, davacının ikame araç ücretine ilişkin dosyaya delil sunmadığını belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; değer kaybı tespit raporu, sigorta şirketi ile yapılan yazışmalar, sigorta poliçesi, hasar dosyası, ruhsat sureti, tanık, keşif, bilirkişi delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; bilirkişi deliline dayandığı görülmüştür.
Davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde ; kaza tespit tutanağı, araç ruhsat fotokopisi, kazaya karışan araçlara ait ZMMS poliçeleri, hasar dosyası, bilirkişi, tanık delilerine dayandığı görülmüştür.
Davalı taraf olmaktan çıkarılan … A.Ş. Vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; Uzun Dönem Operasyonel Araç Kiralama Sözleşmesi, Operasyonel Araç Kiralama Toplu Kontratı, Araç Teslim Formu, Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Sorumluluk Poliçesi, Kasko Poliçesi, Ticari defter ve kayıtlar, tanık ve bilirkişi incelemesi, yemin delillerine dayandığı görülmüştür.
Türkiye Noterler Birliğinden kazaya karışan araçların kaza tarihi olan 04.08.2020 tarihini kaposar ruhsat kayıtları getirtildiğinde … plakalı aracın davacı adına, … plakalı karşı aracın ise … Araç Filo Kiralama A.Ş adına kayıtlı olduğu görülmüştür.
Karşı araç … plakalı aracın maliki … Araç Filo Kiralama A.Ş tarafından aracın … Otomotiv San. Tic. A.Ş’ye uzun dönem kiraya verildiğine dair kira kontratı, araç teslim tutanağı, araç kiralama bedeline ilişkin faturalar, kira sözleşmesinin Mecidiyeköy Vergi Dairesi’ne bildirildiğine ilişkin belgeler dosyaya sunulmuştur.
Davacı tarafça … Sigorta A.Ş ve … Araç Filo Kiralama A.Ş arasında yürütülen arabuluculuk tutanağı dosyaya sunulmuştur.
DEĞERLENDİRME :Dava; trafik kazasından kaynaklanan değer kaybı bedeli, ikame araç bedeli ve ekspertiz ücreti istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Davacı tarafça 04/08/2020 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle davacıya ait … plakalı araçta değer kaybı ve ikame araç zararının oluştuğu ve ekspertiz masrafı yapıldığı iddiasıyla karşı araç ZMMS sigortacısı … Sigorta A.Ş ile işleteni … Araç Filo Kiralama A.Ş aleyhine iş bu dava açılmıştır.
2918 sayılı KTK’nın 85. maddesinde işletenin sorumluluğunun düzenlendiği, aynı yasanın 3. maddesi uyarınca işletenin; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişi olarak tanımlandığı, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimsenin işleten sayılacağı, davalı … Araç Filo Kiralama A.Ş vekilinin, maliki olduğu aracın uzun süreli kiraya verildiğini, araç işleteni olmadığını ileri sürdüğü, davalı şirket tarafından sunulan kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3. kişileri bağlayacak güçte bir sözleşme olduğu, aracın kiracı … Otomotiv San. Tic. A.Ş’ye teslim edildiği, kiracı şirketin araç üzerinde fiili hakimiyetinin ve ekonomik yararlanmasının bulunduğu, bu nedenle davalı … Araç Filo Kiralama A.Ş’nin kaza tarihi itibariyle işletenlik sıfatının devam etmediği, davacı tarafın kira sözleşmesinin varlığını bilinmesinin mümkün olmadığını belirterek HMK’nın 124/3 maddesi uyarınca taraf değişikliği talebinde bulunması üzerine Mahkememizce maddi hatadan kaynaklandığı anlaşılan ve davacının dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebinin, HMK’nun 124/3. fıkrası uyarınca karşı tarafın rızası aranmaksızın kabulü ile; dava dilekçesinde maddi hata neticesinde davalı olarak gösterilen ” … Araç Filo Kiralama A.Ş.”yerine davalının ” … Otomotiv San. Tic. A.Ş” olarak düzeltilmesine karar verilmiştir.
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/a-2 maddesi uyarınca davacı tarafın arabuluculuk faaliyeti sonucunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava açılışı sırasında mahkemeye sunma zorunluluğu bulunduğundan, bu husus dava şartı olduğu, davacı tarafça taraf değişikliği talebi kabul edilen davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş ile arabuluculuk görüşmeleri yapmadığı anlaşılmakla davacının davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş aleyhine açtığı maddi tazminat davasının dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Davalı … Sigorta vekili, yasal süre içinde verdiği cevap dilekçesinde zamanaşımı defini ileri sürmüştür.
2918 sayılı KTK.nun 109/1.maddesinde “motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve her halde, kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar.” denilmektedir. Aynı kanunun 109/2 maddesinde ise, “dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve Ceza Kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş ise, bu süre maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.” hükmüne yer verilmiştir.
Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunun 18/A maddesinin 15. Maddesinde “Arabuluculuk Bürosuna başvurulmasından son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur…”hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, davacı kaza tarihi olan 04.08.2020 itibariyle zararı ve tazminat yükümlüğünü öğrenmiştir. Eylem cezayı gerektiren bir fiilden doğmadığından KTK’nun 109/1. Maddesi uyarınca tazminat alacağı 2 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunun 18/A maddesinin 15. Bendi uyarınca arabuluculuk bürosuna başvuru tarihi olan 28/07/2022 tarihi itibariyle zamanaşımı süresi durmuş, durma tarihi itibariyle zamanaşımı süresinin dolmasına 7 gün kalmıştır. Son tutanağın düzenlendiği 12/09/2022 tarihinden itibaren kalan 7 günlük süre işlemeye devam etmiş ve 19.09.2022 tarihinde dava zamanaşımına uğramıştır. Eldeki davanın ise zamanaşımı süresi dolduktan sonra 03/10/2022 tarihinde açıldığı, dolayısıyla alacağının dava tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığı anlaşılmakla davacının davalı … Sigorta A.Ş aleyhine açtığı maddi tazminat davasının zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekelde hüküm kurulmuştur.
Davacının trafik kaydına göre ruhsat maliki olan … Araç Filo Kiralama A.Ş yöneltilmesinde davacının bir kusuru bulunmadığından, taraf değişikliği talebinin kabul edilmesi nedeniyle HMK’nın 124/4 maddesi uyarınca davanın tarafı olmaktan çıkarılan … Araç Filo Kiralama A.Ş lehine yargılama giderine hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacının davalı … Sigorta A.Ş aleyhine açtığı maddi tazminat davasının zamanaşımı nedeniyle REDDİNE,
2- Davacının davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş aleyhine açtığı maddi tazminat davasının dava şartı yokluğundan usulden REDDİNE,
3-HMK’nın 124/4 maddesi uyarınca davanın tarafı olmaktan çıkarılan … Araç Filo Kiralama A.Ş lehine yargılama giderine hükmedilmesine yer olmadığına,
4-Alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcının davacı tarafça peşin yatırılan 320,21 TL’den mahsubu ile bakiye 140,31-TL’nin karar kesinleştiğine ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafça yapılan tüm masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Sigorta A.Ş’ye verilmesine,
8- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Otomotiv San. Tic. A.Ş ‘ye verilmesine,
9-6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
10-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
16/02/2023
Katip …
e-imza
¸

Hakim …
e-imza