Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/785 E. 2022/1102 K. 24.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/785 Esas
KARAR NO : 2022/1102

DAVA : Tazminat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 24.11.2021
KARAR TARİHİ : 24.11.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 14.12.2022

Mahkememizde görülen Tazminat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin İzmir 5. Tüketici Mahkemesine 24.11.2021 harç tarihli davada dava dilekçesinde; müvekkili …’ın, eşinin ölümü üzerine yaşadığı Calgary Kanada’dan Antalya’ya taşınmak üzere evinin eşyasını kapıdan kapıya taşıması için … isimli bir firma ile 10.000 USD dolara Türkiye Antalya limanında teslim almak üzere anlaştıklarını ve bu miktarı iki taksitte … firmasına ödediğini, … firmasının da tahmil tahliye konusunda çalışan ” …” isimli Kanada’da mukim bir firmaya müvekkilinin şahsi ve kullanılmış ev eşyalarını 40’hc tabir edilen ve seri numarası … olan konteynere yerleştirmesi konusunda anlaştıklarını, yükün Kanada’nın Calgary limanından … isimli gemiye yüklendiğini ve … numaralı konşimentonun düzenlendiğini, müvekkilinin gerçek kişi olup, şahsi mallarını taşıtmak maksadıyla … Firması ile anlaştığını, müvekkilinin tacir olmadığını taşımanın tüketici işlemi olarak yapıldığını, konşimentoyu ibraz etmesi kaydıyla yükü teslim alma hakkını sağladığını, ancak yükün 16.09.2021 tarihinde İzmir Aliağa limanına vardığını, yükün müvekkiline teslim edilmediğini, bu nedenle tedbiren yükün üçüncü kişiye devredilmemesi açısından tedbir kararının verilmesini istediklerini, konteynerin müvekkiline teslim edilmesine karar verilmesine talep etmiştir.
Davalı … Deniz Aşırı Nakliyat AŞ vekilinin 13.01.2022 tarihli cevap dilekçesinde; yükün Montreal limanından Antalya limanına … firması tarafından taşındığını, taşımanın … numaralı konşimento ile yapıldığını müvekkilinin asıl taşımayı yapan …’un acentesi olduğunu, bu nedenle pasif husumet nedeniyle davanın reddini gerektiğini, görevli mahkemenin İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, dava dışı …’e navlun bedelinin ödenmediğini bu nedenle malların yetkili hamile teslimi için konşimentonun akdi taşıyandan alınarak müvekkiline teslimi gerektiğini, konşimento olmadan teslimi yapılamayacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İzmir 5. Tüketici Mahkemesinin … Esas – … Karar sayılı 21.06.2022 tarihli kararla dosyasının görevli olduğunu belirttiği Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine dair verdiği kararın 14.07.2022 tarihinde kesinleştiği, davacı vekili süresinde tahrik dilekçesi vererek dosya İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edildiği, bu mahkemece … Esas – … Karar sayılı 10.08.2022 tarihli kararla dosyanın görevli olduğunu belirttiği İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine dair verdiği kararın 09.09.2022 tarihinde kesinleştiği, davacı vekili süresinde 16.08.2022 tarihinde tahrik dilekçesi vererek dosya mahkememize gönderilmiş ve mahkememizin 2022/785 Esasına kayıtlanan dosya üzerinde devam ettirilmiştir.
Dava; taşımaya konu olan tüketici …’a ait TTK m. 894 vd. yer alan taşınma eşyasının taşınmasına ilişkin akdi taşıyan dava dışı … firması ile yine alt taşıyan … ile yapılan sözleşme de taşımanın fiili taşıyanı olan davalı … vasıtasıyla yapılması ve … numaralı konteynerin ve içeriğindeki malların taşıtana teslimine ilişkin davadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık dava konusu olan … numaralı konteynerin içerisindeki ev eşyalarının taşınması sonucunda fiili taşıyana orijinal konşimentonun ibraz edilmemesi nedeniyle malların teslim edilmemesine ilişkindir.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Emtia nakliyat sigorta poliçesi, faturalar ve E posta yazışmaları incelenmiştir.
Dava konusu eşyaların …’un düzenlediği ve dosyada mevcut olan … numaralı konşimentoda yer aldığı üzere yükleteni ve alıcısı olan … olan ve Montreal limanından Aliağa limanına yapılan deniz taşıması da taşımayı üzerine alan …’un konşimentonun ibraz edilmemesi nedeniyle yükü alıcı / gönderen …’a teslim etmediği, belirlenmiştir. Her ne kadar dosya mahkememize görevsizlik kararı ile gönderilmiş ise de taşıma konusu eşyaların konşimentoda yer aldığı üzere kişisel eşyalar ve ev gereçleri olduğu belirlenmektedir. Davacı da dava dilekçesinde müvekkilinin tacir olmadığını ve taşımanın ticari niteliği bulunmadığını kişisel ev eşyalarının taşıdığını, defalarca belirtmiş olmasına rağmen tüketici mahkemesince dosya ticari davalara bakmakla görevli İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir.
Oysa TTK m. 894 vd. incelendiğinde, “1) Bir evden, bürodan veya benzeri bir yerden alınıp benzeri bir yere taşınan eşya “taşınma eşyası”dır. Konusu taşınma eşyası olan taşıma sözleşmesine, bu Kısımda öngörülen hükümlerde veya uygulanması gerekli milletlerarası sözleşmelerde aksine hüküm bulunmadıkça, bu Kitabın Birinci ve İkinci Kısım hükümleri uygulanır” hükmüne göre taşınan eşyanın ticari eşya olmadığı için TTK da yer alan ve Tüketici Mahkemesinin uygulaması gereken hükümleri içeren maddedir. Şöyle ki her ne kadar TTK da yer almış olsa dahi taşınma eşyasının taşıması tarafların tacir ve işin ticari iş ve dava olmaması nedeniyle 6502 sayılı Kanun m. 3/k ve 3/I ile m. 73/1 gereğince Tüketici Mahkemelerinde görülmesi gerekmektedir. 6502 sayılı kanun m.3 “k) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
l) Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi” hükmünü ihtiva etmekte olup burada da yer aldığı üzere taşınma eşyasının taşımasından doğacak tüm ihtilaflar tüketici mahkemesinin görev alanına girmektedir. Taraflar arasında ticari davada bulunmayıp TTK da taşınma eşyasına ilişkin olarak özel hükümler bulunmaktadır. O halde tüketici mahkemesinin sadece Tüketici Kanunun hükümlerine göre değil görevli mahkeme sıfatıyla TTK’nın bu hükümlerini de uygulaması gerekmektedir. Bu nedenle dava Tüketici Mahkemesi görev alanına girdiği tespit edilmiştir.
Her ne kadar İzmir 5. Tüketici Mahkemesi davanın İzmir 5. (Deniz) Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiş ise de; Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları gereğince ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek ve tüzel kişilerin sigortadan doğan davalarının 6502 sayılı Kanun m. 3/k ve 3/I ile m. 73/1 gereğince Tüketici Mahkemelerinde görülmesi gerektiği belirlendiğinden, mahkememizce resen görevsizlik kararı vermek gerekmiştir.
Mahkememizce görevsizlik kararı verilmekle birlikte dosyanın görevli İzmir Nöbetçi Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
Görev; kamu düzenine ilişkin olup HMK m. 114/1/c gereğince dava şartıdır. Dava şartının mahkemece HMK m. 115/1’e göre davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılması ve bu konuda karar verilmesi mümkündür. Dava şartı eksikliği halinde giderilebilecek olan dava şartları için davacıya süre verilmesi mümkün iken; giderilemeyecek dava şartları yönünden davanın usulden reddine karar vermek gerekir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davacının davasının taraflar arasındaki ilişkinin ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket etmesi nedeniyle ticari iş olmayıp ticari dava niteliği taşımaması, tüketici hukukundan kaynaklanıp tüketici mahkemesinin görev alanına girdiğinden (HMK m. 114/1/c) Mahkememizin görevsizliğine ve bu çerçevede davanın gerçekleşmeyecek dava şartı nedeniyle HMK m.115/2. F. gereği davanın USULDEN REDDİNE,
HMK m.21/1-c gereği kararın istinaf edilmeksizin kesinleşmesi halinde dosyanın görevli ve yetkili yargı yerinin belirlenmesi için merci tayini için İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine,
Kararın kesinleşmesiyle ve talep halinde dosyanın görevli İzmir Tüketici Mahkemesine gönderilmesine,
Yargılama giderlerinin HMK m. 331/2b gereği davanın yetkili mahkemeye gönderilmesi halinde bu mahkemede karar verilmesine, aksi halde; (HMK m. 20/1-son cümle’ye göre) davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
Dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmemesi halinde Mahkememizce verilecek hükümle; gönderilmesi halinde ise; bu mahkemece verilecek hükmün kesinleşmesiyle (HMK m. 333 gereği) yatırılan avansın kullanılmayan kısmının yatıran taraflara iadesine
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 24/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır