Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/935
KARAR NO : 2022/562

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/12/2021
KARAR TARİHİ : 01/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … Limited Şirketi vekili 15.10.2021 harç tarihli dava dilekçesinde; müvekkilinin İzmir Noterliği’nin 16.03.2017 tarih , … yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Daire ve İşyeri Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” ile davalı … ve …’e ait İzmir İli…. kayıtlı arsalar üzerinde Kat karşılığı inşaat işini yapmayı üstlendiğini, müvekkilinin işe başlayıp 2018 yılı sonunda neredeyse inşaatın % 60 ını bitirdiğini, 2018 tarihinde ki kriz ve USD’nin değer kazanması nedeniyle müvekkilinin yapmayı taahhüt ettiği eserin gecikmesi nedeniyle arsa sahipleri adına davalı …’ün gecikme bedeli talep ettiğini, müvekkili firmanın ideal ofis projesinden sözleşme şartları çerçevesinde satış yapmak istediğinde arsa sahiplerinin belirli bedeller talep ederek işi zora soktuklarını, ayrıca davalı arsa sahiplerinin müvekkiline dayattığı ek protokol / tadil sözleşmeleri kapsamında arsa sahiplerinin talep ettiği çekleri davalılara verdiğini, müvekkilinin yapmayı taahhüt ettiği eserin tesliminin gecikmesi ile İzmir 12. ASHM’nin … esas sayılı dosyasında davalıların kendi kusurlarıyla İzmir Noterliği’nin 16.03.2017 tarih , … yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Daire ve İşyeri Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” ne konu işin uzamasına sebebiyet verdikleri sürenin tespiti, yine İzmir 21. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasında da İzmir Noterliğinin 16.03.2017 tarih , … yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Daire ve İşyeri Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” nin ve İzmir Noterliğinin 16.03.2017 tarih , …. yevmiye numaralı kök sözleşmeye ek olarak imzalanan tüm ek protokol ve tadil metinlerinin aşırı ifa imkansızlığı nedeniyle uyarlanmasını talep ettiklerini, sözleşmeye ek protokollerle orantısız cezai şart ve kira bedellerinin öngörüldüğünü, üretim faaliyetlerinin devamı açısından kira bedellerini müvekkilinden tahsil edilmesinin ekonomik mahvına sebebiyet verdiğini, İİK m. 72 gereğince borçlunun icra takibinden önce menfi tespit davası açabileceğini, dava konusu olan Uşak 1. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına konu olan … Seri nolu 30.04.2021 tarihli 600.000,00 TL bedelli , … Seri Nolu 28.02.2021 tarihli 600.000,00 TL bedelli ve … Seri Nolu 30.06.2021 tarihli 580.000,00. TL bedelli çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitini, eğer yargılama sırasında ödeme gerçekleşecek olursa davaya istirdat davası olarak devam edilmesini talep ettiklerini, yine İİK m. 72/5 gereğince % 50 oranında tazminat talep ettiklerini, müvekkilinin gerek asıl ve gerekse ek protokollerle dava konusu çekleri davalılara teslim etmek zorunda kaldığını, bu çekler hakkında teminat olmaksızın / teminatlı olarak Uşak 1. İcra Müdürlüğünün …. esas sayılı dosyasındaki çeklere ilişkin takibin durdurulmasına ve bu çeklerden dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, dava süresince cebri icra tehdidi altında ödeme yapılması durumunda davaya istirdat davası olarak devam edilmesine, ayrıca İİK m. 72/5 f gereğince davalıların takip konusu alacağın % 50 si oranında tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili 11.02.2021 tarihinde cevap dilekçesinde; taraflar arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, müvekkili davalıların 16.03.2017 tarihli sözleşme ile maliki oldukları İzmir … parselde kayıtlı taşınmazın üzerinde kayıtlı davacının bağımsız bölüm yapma karşılığı anlaştıkları sözleşmenin 26. Maddesi gereğince davacının ruhsat alarak işi başlayıp 18 ay + 3 aylık ek sürede işi tamamlaması ve teslim etmesi aksi halde madde 16 da yazılı kira tazminatı ödemeyi kabul ettiği, bu kira tazminatının her daire için ayrı ayrı belirlendiği, inşaatın bitim süresinin 15.09.2018 tarihi olduğu, ancak davacının madde 26 da yer alan yapı kullanma iznini süresinde alamadığını, sözleşmenin süresini uzatıldığını, en son 25.03.2018 tarihli ek protokolün yapıldığını ve 4. Maddesinde gecikme tazminatını belirlenerek davacıdan 511.000 TL peşin kalan 1.780.000 TL için 30.04.2021 tarihli keşide tarihli 600.000 TL, 28.02.2021 tarihli keşide tarihli 600.000 TL ve en son 30.06.2021 keşide tarihli 580.000 TL çeklerin alındığını, ancak çeklerin karşılığı çıkmayınca UŞAK 1. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasıyla kambiyo takibine geçildiğini, davacının sözleşme kapsamında yerine getirmediği işler için cezai şartların kaldırılmasını ve ek süre talebinde bulunamayacağını, davacının tacir gibi davranması gerektiğini, sözleşmenin hükümlerinin yerine getirmesinin şart olduğunu, davacının işi tam olarak bitiremediğinden devam eden 2 davanın bulunduğu, müvekkillerinin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, takibi durdurulması yönündeki tedbir talebinin reddi ile %20 icra inkar tazminatının ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Daire ve İşyeri Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” kapsamında davalılara verilen çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespiti ve istirdat davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
İzmir 12. ASHM … Esas, İzmir 21. ASHM nin … Esas sayılı ve Uşak 1. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyaları ve çekler incelenmiştir.
Uşak 1. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyası incelendiğinde; takip alacaklısı … ve … ‘ün 08.10.2021 tarihli kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla …. Seri nolu 30.04.2021 tarihli 600.000,00 TL bedelli, …. Seri Nolu 28.02.2021 tarihli 600.000,00 TL bedelli ve …. Seri Nolu 30.06.2021 tarihli 600.000,00.TL bedelli çeklere mahsusen toplam 1.916.046,58 TL üzerinden (600.000 TL + 600.000,00 TL + 440.000,00 TL asıl alacak ve işlemiş faiz ) takibe geçtiği, takip borçlusunun …Ltd Şti olduğu belirlenmiştir.
İzmir 12. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacı … Şti davalı … ve … aleyhine 23.06.2021 tarihinde açmış olduğu davada kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davalıların süre uzatım talebini kabul etmesi gerektiği, süre uzatım şartlarının oluştuğu en az 6 ay süre uzatım verilmesi gerektiği, belirtilerek sözleşme dışı yapılan işler için ve bu nedenle davacının 180 gün süre uzatım hakkının bulunduğu tespiti, yine davalıların gerekli talimatları vermemesi nedeniyle sürenin 56 gün uzadığının tespiti, yine tapu devrine ilişkin vekâletnameleri geç vermesi nedeniyle 497.000 TL süre uzatım hakkının tespiti ve davalıların kötü niyetli fiilleri nedeniyle müvekkilleri mali gücünden yoksun kaldığından 180 gün süre uzatım talebinin bulunduğu tespiti Covid-19 nedeniyle 300 günlük süre uzatım hakkının bulunduğu ve 867 gün toplam uzatım hakkının bulunduğu tespiti talep ettiği, davalı tarafın cevap dilekçesi ile 06.09.2021 tarihli cevap dilekçesinde davanın ticari mahkemesinde görülmesi gerektiği, davacı ile ek protokoller yapılarak sürenin uzadığını sözleşme dışı ilave işlerin de bu protokollerin yer aldığı, müvekkilinin bağımsız bölümlerinin satış yetkisinin geç vermediğini, yine malzeme seçimi konusunda geç karar alınmadığını, cezai şarta yönelik taleplerinin yerinde olduğunu, Covid-19 nedeniyle faaliyetlerin durmadığını, davanın görev ve esas yönünden reddini talep ettiği, yargılamanın duruşmasının 01.02.2022 tarihine bırakıldığı belirlenmiştir.
İzmir 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacı …. Şti davalı … ve … aleyhine 15.12.2021 tarihinde açmış olduğu davada kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında sözleşmenin uyarlanmasını ve arsa sahibine düşecek bağımsız / miktarlarının %15 oranın da azaltılmasına cezai şartın kaldırılmasına ek protokollerin değişen şartların uyarlanmasına karar verilmesini talep ettiği, mahkeme tarafından yapılan yargılama da … E – … K sayılı 31.01.2022 tarihli karar ile dosyanın İzmir 12. Asliye Hukuk Mahkemesinin … E sayılı dosya ile birleştirilmesine karar verildiği belirlenmiştir.
Davacının dava konusu yapmış olduğu çeklere ilişkin olarak davalılar … ve … ile “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Daire ve İşyeri Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” sözleşmesi yaptığı, bu sözleşme kapsamında … kayıtlı arsalar üzerine kat karşılığı inşaat yapma işini üstlendiği, davacının limited şirket, davalıların ise gerçek kişi olduğu belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin TBK m. 470 vd yer alan eser sözleşmesinden kaynaklanan verilen çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
Davanın niteliği gereği 6102 sayılı TTK m. 4 de yer alan mutlak ticari davalardan biridir. Davanın doğrudan ticari dava olabilmesi için ya tarafların her ikisinin de tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması, ya da tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın ihtilafın Asliye Ticaret Mahkemesinin bakacağı davalar içerisinde kalması gereklidir. Yine TTK m. 5 e göre dava olunan şeyin değerine bakılmaksızın Asliye Ticaret Mahkemesinin ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlemine bakmakla görevli olduğu yer almaktadır.
Bu durumda tarafların tacir olmadığı ve her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili bir ihtilaf bulunmadığından görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olması mümkün değildir. Görev kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkememizce bu husus resen dikkate alınarak ticari dava niteliği bulunmayan bu davada görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu tespit edilmekle; görevsizlik kararı vermek gerekmiştir.
Davanın konusunu çekler oluşturmakla birlikte, bu çeklerin taraflar arasındaki eser sözleşmesine konu iş için verildiğinden ve davalı tarafın tacir olduğuna dair bir iddia ve kanıt bulunmadığından görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Bu nedenle mahkememizce HMK m.114/1-c ve 115/2 gereğince davanın usulden reddine kararı vermek gerekmiştir.
Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi ise; ancak görevli mahkeme tarafından değerlendirilebileceğinden mahkememizce bu yönde bir karar verilmemiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasının eser sözleşmesine ilişkin olup TTK m. 4’e göre münhasıran Ticaret Mahkemesinin görev alanına giren davalardan ve TTK m. 5’e göre her iki tarafın tacir olup, ticari işletmeleriyle ile ilgili işlerden olmadığından davada görevli mahkemenin HMK m. 1 gereğince resen değerlendirilerek davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden (HMK m. 114/1/c) Mahkememizin görevsizliğine ve davanın gerçekleşmeyecek dava şartı nedeniyle HMK m.115/2. F. Gereği davanın usulden reddine,
Davacının tedbir talebinin görevli mahkeme tarafından değerlendirilmesine,
Kararın kesinleşmesiyle ve talep halinde dosyanın görevli İzmir Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
Yargılama giderlerinin HMK m. 331/2 bent gereği davanın yetkili mahkemeye gönderilmesi halinde bu mahkemede karar verilmesine, aksi halde; (HMK m. 20/1-son cümleye göre) davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
Dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmemesi halinde Mahkememizce verilecek hükümle; gönderilmesi halinde ise; bu mahkemece verilecek hükmün kesinleşmesiyle (HMK m. 333 gereği) yatırılan avansın kullanılmayan kısmının yatıran taraflara iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01.06.2022

Başkan …
E-İmzalıdır
Üye …
E-İmzalıdır
Üye …
E-İmzalıdır
Katip …
E-İmzalıdır