Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/88
KARAR NO : 2021/412

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 08/02/2021
KARAR TARİHİ : 26/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … vekilinin 08.02.2021 harç tarihli dava dilekçesiyle; Müvekkilinin davalı şirkette %3,75 pay oranı ile ortağı olduğunu, bu payın 26.12.2016 tarihinde vefat eden eşinden miras yoluyla intikal ettiğini, payın devrine 24.02.2017 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında karar verilerek tescil edildiğini, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin 10.03.2017 tarih ve … sayısında yayımlandığını, davalı şirket beş ortaklı kapalı tip aile şirketi olduğunu, müvekkilin eşinin vefatından sonra şirketin 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ilişkin olağan genel kurul toplantılarının hiç yapılmaması nedeniyle müvekkilinin İzmir Karşıyaka … Noterliğinin 24.12.2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile olağan genel kurul toplantılarının yapılması hususunda şirkete ihtarda bulunduğunu, ihtarname sonrasında olağan genel kurul toplantılarının 27.01.2021 tarihinde yapılmasının kararlaştırıldığını, şirket tarafından ortaklara yapılan çağrıda -mevzuata uygun olarak- faaliyet raporu ve finansal tabloların olağan genel kurul toplantı tarihinden onbeş gün önce şirket merkezinde pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulacağı bildirildiğini, ancak şirket yetkililerinin engellemeleri neticesinde bilgi edinme ve inceleme hakkını tam olarak kullanamadığını, müvekkilinin İzmir Karşıyaka … Noterliğinin 12.01.2021 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile TTK’ nun 614. ve 437. maddeleri gereğince davalı şirketten, kasa hesabı, ortaklar cari hesapları, alınan sipariş avansları hesabı ve verilen avanslar hesabına ilişkin muavin hesapların dökümünü, ayrıca 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait gelir tablosuyla bilançoların bir suretlerinin verilmesini talep ettiğini, ihtarnameye olumlu ya da olumsuz hiçbir cevap verilmediğini, şirketin 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ilişkin olağan genel kurul toplantısının yapılacağı 27.01.2021 tarihinde finansal tablolar ile faaliyet raporunun toplantı tarihinden onbeş gün önce (11.01.2021 tarihinden itibaren) şirket merkezinde pay sahiplerinin incelemesi için hazır bulundurulacağı bildirildiğini, 14.01.2021 tarihinde şirket merkezine gidildiğinde finansal tabloların ve faaliyet raporunun incelenmesine izin verilmediğini, bu belgelerin şirket merkezinde hazır bulundurulmadığı tespit edilerek tutanak altına alındığını, davalı şirketin merkezine 18.01.2021 tarihinde tekrar gidilerek finansal tablolar ile faaliyet raporunun incelenmesine başlandığını, incelemenin uzun sürmesi nedeniyle fotokopilerinin verilmesinin talep edildiğini, ancak, şirket yetkililerince bu taleplerinin reddedildiğini, bu talebin davalı şirket tarafından reddedilmesinin TTK’ nun 437/(1). maddesindeki; finansal tablolar ile bilançonun bir suretinin isteyen pay sahibine verileceğine ilişkin hükme aykırı olduğunu, Karşıyaka … Noterliğinin 22.01.2021 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tekrar bilgi talebinde bulunulduğunu, genel kurul toplantısından önce ihtarname ile;
i.Şirketin özsermaye kârlılığı mevduat faizi, hazine bonosu, menkul kıymetler ve diğer yatırım araçlarının getirisinin fahiş altında olup, 2016 yılında % 2,58, 2017 yılında % 6,4, 2018 yılında % 2,83 ve 2019 yılında % 1,80 olarak gerçekleşmiştir. Müdürler Kurulunun düzenlediği faaliyet raporlarında belirlenen hedeflere ulaşıldığı belirtildiği, ancak, özsermaye karlılığına bakıldığında bu bilginin gerçeği yansıtmadığı açıkça anlaşıldığını, bu kadar düşük miktarlarda kâr açıklanmasının nedenlerinin bildirilmesini,
ii.Mali tablolarda, şirket ortaklarına borç para verildiği belirtildiği, bu işlem için adatlandırma yapılıp yapılmadığı hakkında bilgi verilmesi, adatlandırma yapılmıyorsa nedenlerinin bildirilmesini,
iii.Mali tablolarda alınan sipariş avanslarının 2016 yılında 2.475.455,42 TL., 2017 yılında 1.858.825,57 TL., 2018 yılında 2.238.583,41 TL. ve 2019 yılında 1.763.743,96 TL. miktarında olduğu belirtildiğini, bu miktarların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hakkında ve ticari defterlerdeki bu kayıtlar gerçeği yansıtmıyorsa şirkete yapılan söz konusu ödemelerin resmi olmayan satışlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığının nedenlerinin bildirilmesini,
iv.Mali tablolarda stokların 2016 yılında 14.201.485,47 TL., 2017 yılında 16.696.466,97 TL., 2018 yılında 20.415.306,81TL. ve 2019 yılında 21.701.830,82 TL. miktarında olduğu belirtildiğini, bu stok miktarlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, yansıtmıyorsa gerçek miktar ile ticari defterlerde kayıtlı miktar arasındaki fark hakkında detaylı bilgi verilmesini,
v.Satışların ortalama tahsilat süresi hakkında detaylı bilgi verilmesini,
vi.İthal edilen malların ödemesinin ne şekilde ve hangi vadeyle yapıldığı detaylı bilgi verilmesini,
vii.Vergi borçlarının yapılandırması için çıkarılan 6552, 6736, 7020, 7143 ve 7256 Sayılı Kanunlardan şirketin yararlanıp yaralanmadığı, yararlanıldıysa yapılandırılan konular detaylı bilgi verilmesini,
viii.Müdürler Kurulunun düzenlediği faaliyet raporlarında iç denetimlerin yapıldığı ve bulguların raporlandığı belirtildiğini, ancak, söz konusu raporların incelenmesi için taraflarına verilmediğini, raporlardaki bulgular ile denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi verilmesi talep ettiklerini,
Ancak davalı şirketin İzmir Karşıyaka … Noterliğinin 26.01.2021 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile cevap verdiğini, ancak bu cevapta verilen bilgilerin özenli ve gerçeğe uygun olmadığını, eksik, yetersiz ve dürüstlük resim ilkesine aykırı olduğunu bu nedenle müvekkilinin bilgi sahibi olmadığını, davalı şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının müvekkilimizin sorularını ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için 27.01.2021 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında izin talep edildiğini, ancak, söz konusu izin talebinin “haksız olarak” oyçokluğu ile reddedildiğini, TTK’nun 614. maddesi “Her ortak müdürlerden şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi verilmesini isteyebilir ve belirli konularda inceleme yapabilir. Genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse, ortağın istemi üzerine mahkeme bu hususta bir karar verir.” şeklinde olup, TTK’ nun 437. maddesinde bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabileceğini, 27.01.2021 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında müvekkilinin talebinin “haksız olarak” reddedildiğinden mahkemece atanacak -davalı şirketin faaliyetleri konusunda uzman olan- mali müşavir bilirkişiler aracılığıyla davalı şirketin ticari defter ve yazışmalarının incelenmesini, stok sayımı yapılamasına, İzmir Karşıyaka … Noterliğinden 12.01.2021 tarihinde gönderilen ihtarname ve 22.01.2021 tarihinde gönderilen ihtarnamedeki bilgilerin incelenebilmesi için bilirkişilerin inceleme yapmasına ve yetki verilmesine, davalı şirketin gerçek durumunun ortaya çıkartılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili tarihli cevap dilekçesiyle; davanın hukuki yararlılığının bulunmadığını, TTK m. 614/5’de “bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurulabilir” hükmünün yer aldığını, bu hükme aykırı olarak davacı talebinin cevapsız bırakılması veya haksız yere reddinin mümkün olmadığını, davacı tarafın 24.12.2020 tarihinde Karşıyaka … Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle olağan genel kurul toplantısı yapılmasının istendiği ve gündem maddelerinin neler olacağının beyan edildiğini, bu ihtarnameye karşılık 31.12.2020 tarihinde Bornova … Noterliğinin … yevmiye numarasıyla 2021 yılı Ocak ayı içerisinde olağan genel kurulun gerçekleştirileceğinin ve katılımcılara toplantıya çağrı yapılacağının ihtar olunduğunu, davacının taleplerinin cevapsız bırakılmadığını, davacı tarafın Karşıyaka …. Noterliğinin 21.01.2021 tarihli … yevmiye nolu ihtarnamesine 26.01.2021 tarihinde Karşıyaka … Noterliğinin … yevmiye numarası ile TTK kapsamında ticari defter ve kayıtların delil teşkil etme niteliği taşıması, şirketin özel ve resmi evrakları olması ve şirket merkezi dışına çıkarılmasının mümkün olamayacağı nedeniyle şirkette yerinde inceleme yapılabileceği şeklinde cevap verildiğini, davacı tarafından 14.01.2021 ve 18.01.2021 tarihlerinde yerine inceleme yapıldığını, bu durumun imza altında alındığını, hiçbir şekilde davacının istek ve taleplerinin reddedilmediğini, davacı yanın 27.01.2021 tarihli olağan genel kurul toplantısına 07.01.2021 tarihli çağrı kâğıdı ile çağrıldığını ve toplantıya katıldığını, TTK kapsamında olağan genel kurul toplantısında gündem maddelerinin belirlendiğini ve her şeyin kanuna uygun olarak yürütüldüğünü, davacı yanın iddia ettiği gibi eksiklik veya usulsüzlük söz konusu olmadığını, davacı tarafın TTK kapsamında bilgi edinme ve inceleme hakkında binaen davalı şirkete gönderilen her ihtarnameye cevap verildiğini, hiçbir talep ve isteğin cevapsız bırakılmadığını, 18.01.2021 tarihinde müvekkili şirket defter ve kayıtlarının incelendiğini, Karşıyaka … Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle bilgi edinmek istenilen her konu hakkında detaylı bilgi verildiğini, davacı yanın bu hakkının hiçbir zaman ihlal edilmediğini, davacı tarafın 27.01.2021 tarihli müvekkil şirkete gerçekleştirilen olağan genel kurul toplantısına katıldığını, davacı yanın bu davayı açmasında hukuki bir yarar mevcut olmadığını belirterek haksız ve mesnetsiz davanın reddini talep etmiştir.
Dava; TTK m. 614’e dayalı olarak açılan davalı limited şirketten ortağın bilgi alma hakkının ihlal edildiği iddiasına dayalı talebe ilişkindir.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Ticaret Sicil Kayıtları, ana sözleşme, toplantı tutanakları incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
27.01.2021 tarihli olağan genel kurul toplantısında talepte bulunduğu ve fakat gündemin 3., 4., 5., 6. ve 7. maddelerine ilişkin yapılan oylamada davacı tarafın yetkili temsilcisinin stokların sayılması, toplantının TTK m. 420’ye göre ertelenmesi, müdürlerin ibrası ve kar oranının azalmasına ilişkin maddelere ilişkin olarak inceleme taleplerinde bulunduğu ve ibrayı ret ettiği, aynı zamanda şirket müdürlerine rekabet yasağına ilişkin olarak izin vermeye dair TTK m. 626’daki hükme istinaden yapılan oylamaya da muvafakat etmediği belirlenmiştir.
Davacı taraf gerekçesinde dava dilekçesine ekli olarak sunduğu 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait faaliyet raporları ile cari hesaplara ilişkin muavin kayıtlarını inceleme talep ettiği, yine bilançonun bir suretinin incelemek için talepte bulunduğu, şirket ortaklarına borç para verilip verilmediği, mali tablolarda yer alan sipariş avanslarının incelenmesi ve yapılan ödemelerin resmi olmayan satışlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığının belirlenmesi, satışların ortalama tahsilat sürelerinin, ithal edilen malların ödemesinin ne şekilde ve hangi vade ile yapıldığını, vergi borçlarının yapılandırılması için çıkarılan 6552, 6736, 7020, 7143 ve 7256 Sayılı Kanunlardan şirketin yararlanıp yaralanmadığının bildirilmesi, yine faaliyet raporlarındaki iç denetimlere ilişkin olarak bilgi verilmesini talep ettiği, ancak davalı vekilinin bildirdiği üzere 14.01.2021 ve 18.01.2021 tarihlerinde yeteri kadar inceleme yapılamadığı, yine genel kurul toplantı tutanağında da bu incelemelerin yapılmasına imkân sağlanmadığından bahisle talepte bulunduğu belirlenmiştir.
TTK m. 614 gereğince bilgi alma ve inceleme hakkına sahip olan ortağın bu hakkını kullanabilmesi için genel kurulun TTK m. 614/2F istinaden şirketin zararına olacak şekilde kullanılma tehlikesi varsa bu talebi engellemesi ve genel kurulda da bu konuda bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Somut olayda da; bilgi alma ve inceleme hakkı isteyen tarafın ortak olarak uzman aracılığıyla bu inceleme yaptırması mümkün olup, bu talebin ret edilmesi için davalı tarafın ileri sürdüğü gerekçelerin hakkın kötüye kullanılması niteliği bulunmadığı, davalı tarafında cevap dilekçesinde bunu bildirmediği, bu hakkın kullanıldığını ileri sürdüğü tespit edilmiştir.
TTK m. 614/2F ve anonim şirketlere uygulanan TTK m. 437/2F göre ortakların genel kurulda yönetim kurulunda şirketin işleri konusunda bilgi isteyebileceği, verilecek bilgilerin hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olması gerektiği belirtilmiştir.
Somut olayda davalı tarafın davacının şirket defter ve kayıtlarının incelenmesine gerekçe olarak sadece defter ve kayıtların şirket dışına çıkartılamayacağı ve kullanıldığı iddiasına dayanmış olup, şirketin defter ve kayıtlarının şirket merkezinde incelenmesi söz konusu olup, bu talebin engellenmesi mümkün değildir. Kaldı ki ortağın şirket defter ve kayıtlarını inceleyerek ölen eşinden kalan hisse üzerinde karar vermesi ve tasarruf etmesi söz konusu olacaktır. Bu nedenle davacının bilgi alma hakkının bulunduğu tespit edilmiş olmakla yine 27.01.2021 tarihli toplantının ertelenmesi talebi de kabul edilmediğinden bu konuda davacının inceleme hakkını tanımak gerektiği belirlenmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının talebinin KABULÜ ile;
Davacı tarafın dilekçesinde yer aldığı üzere Karşıyaka … Noterliği’nin 12.01.2021 tarihli ve 22.01.2021 tarihli ihtarnamelerinde yer aldığı üzere TTK m. 614 gereğince şirketin kasa hesabı ve ortaklar cari hesabı, alınan sipariş avansları hesabının incelenmesiyle şirkete yapılan ödemelerin faturalı satışlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespiti, verilen avanslar hesabının ve buna ilişkin muavin hesapların 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait dökümünün ve bu hesap dönemlerine ilişkin gelir tablolarının inceleme yetkisi verilmesiyle;
Yine şirketin öz sermaye karlılığının araştırılması, yine şirket ortaklarına verilen borç para konusunda adatlandırma yapılıp yapılmadığı, yine şirketin mali tablolarında stokların ve gerçek durumunun tespiti, satışların ortalama tahsilat süresinin tespiti, ithal edilen malların ödemesinin hangi vade ile yapıldığının tespiti, vergi borçlarının yapılandırılması için çıkarılan 6552, 6736, 7020, 7143 ve 7256 Sayılı Kanunlardan şirketin yararlanıp yaralanmadığının tespiti, yine faaliyet raporlarındaki iç denetimlere ilişkin tespiti konusunda davacı tarafa bilgi verilmesi ile bu konuda bir uzman vasıtasıyla şirketin defter ve kayıtların bulunduğu yerde inceleme yapmaya yetki verilmesine,
Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Davacı tarafından yargılama gideri olarak yapılan başvuru harcı 59,30 TL ve peşin harç 59,30 TL ile yazışma ve tebligat gideri 16,50 TL olmak üzere toplam 135,10 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile vekili yararına davacıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı KESİN olarak karar verildi. 26.05.2021

Başkan …
E-İmzalıdır

Üye …
E-İmzalıdır

Üye …
E-İmzalıdır

Katip …
E-İmzalıdır