Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/870
KARAR NO : 2022/1024

DAVA : Davacının davalı kooperatif üyeliğinden çıkarılmaya ilişkin kooperatifin aldığı 2003 yılına ait 20.06.2004 yılında yapılan genel kuruldaki ihraç kararının iptaline dair
DAVA TARİHİ : 26/11/2021
KARAR TARİHİ : 09/11/2022

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … vekili 26.11.2021 harç tarihli dava dilekçesiyle; müvekkilinin davalı S.S … Yapı Kooperatifinin ortağı olduğunu, 1998 yılında noter huzurunda yapılan kura çekiminde İzmir ili Torbalı İlçesi Torbalı Mh. …ada … nolu parseldeki … blok …ve … nolu 2 adet dükkânın kura çekimi ile kendisine intikal ettiği, 3 nolu dükkânı davalı kooperatifin o zamanki başkanı olan …’ın oğlu … ve … nolu dükkânın ise … isimli kişilere verildiğini, öğrendiğini, müvekkilinin kooperatife hiç borcu olmamasına rağmen borcunun bulunduğu gerekçesi ile ortaklıktan ihraç olduğunu yeni öğrendiğini Torbalı Arabuluculuk bürosuna başvurarak …nolu başvuru numarasıyla başvurulduğunu, ancak arabuluculuktan sonuç çıkarılamadığını, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu m. 27 ve tip ana sözleşmenin 14/2 maddesine göre kooperatif üyelerin ihracın parasal yükümlülüklerin yerine getirmeyen üyeler açısından düzenlendiğini aidat borcunu ödemeyen üyeye 2 ayrı ihtar gönderilmesi, bu ihtarların usulüne uygun gönderilmesi ilk ihtarın ödenmesi 30 gün geciktirilmiş borcu içermesi 1. İhtarda 10 gün ikinci ihtarda 1 aylık süre verilmesi bu süre içinde ödenmemesi takdirde müeyyidesi ve borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunu, açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmesi gerektiği, müvekkiline ihtarnamelerin gönderilmediğini, ihraç kararının da usulüne uygun alınmadığını belirterek müvekkilin ihraç edilmesine ilişkin genel kurul kararını ve müvekkilin kooperatife ortak olduğunun tespitine karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı S.S. … Yapı Kooperatifi vekili 07.02.2022 tarihli cevap dilekçesiyle; davacının kooperatif üyesi iken kooperatif ortağı olarak üzerine düşen edimi yerine getirmediğini kooperatif yasası ve ana sözleşmeye göre 2. Noterliği kanalıyla 2003 ve 2004 yıllarıyla kendisine ihtarname gönderildiğini, buna rağmen ödeme yapılmadığını, ayrıca davacının 3 aylık hak düşürücü süre geçtikten sonra dava açtığını, davacının kooperatif ortaklarından ihraç edildiğine ilişkin karardan yeni haberdar olmadığını, ortaklıktan çıkarma kararının 18 yıl önce bildirildiğini, davacı ile birlikte 12 ortağı Torbalı 2. Noterliğinde ortaklıktan doğan borçları ödenmesi için 28.04.2004 tarihinde ihtarname gönderildiğini, ancak ödeme yapılmadığını, genel kurul kararıyla ana sözleşmeye yönetim kurulu kararına dayanarak kooperatif yönetim kurulunun 11.08.2004 tarih ve 10 sayılı kararı ile ortaklıktan çıkarma işlemi yapıldığını, Torbalı 2. Noterliğinden yönetim kurulu kararında 23.09.2004 tarih … yevmiye numarası ile kendisine tebliğ edildiğini, Kooperatifler Kanunu m.16/3 gereğince ortaklıktan çıkarma kararının tebliğinden itibaren 3 aylık hak düşürme süresi içinde genel kurula başvurarak veya Yargı yoluna başvurmak suretiyle çıkarma kararının iptali istemediğini, 18 yıl sonra açılan davanın hak düşürücü süre yönünden veya esastan davanın reddini gerektiğini, belirtmiştir.
Davacı vekili 14.02.2022 tarihli cevaba karşı beyan dilekçesinde; Kooperatifler Kanunu m. 16/3 teki 3 ayrı hak düşürücü sürenin uygulanamayacağını, zira aynı kanun m. 16/2 ye göre bu kararın yönetim kurulun teklifi ile genel kurul tarafından verilebileceğini, ana sözleşmenin çıkartılanın genel kuruluna başvurmak saklı kalmak kaydıyla yönetim kurulunun da yetkili kılınabilmesini öngördüğünü, cevap dilekçesinde de yönetim kurulunun 11.08.2004 tarihli 10 sayılı kararla ortaklıktan çıkarma işlemini yapıldığını beyan ettiğini, Kooperatifler Kanunu m. 16/3 çıkarma kararının dilekçe olarak tutanağa geçirileceği ortaklar defterine yazılacağı ve ortaklara tevdii edilmek üzere 10 gün içinde notere tevdii edileceği ortağın tebliği tarihinden itibaren 3 ay içinde itiraz davası açabileceği hükmünün bulunduğunu, davacı kooperatifin bu hususa dikkat etmediğini 11.08.2004 tarihli 10 sayılı yönetim kurulu kararının tebliğ edilmediğini, her ne kadar cevap dilekçesinde müvekkillerine tebligat yapılması belirtilmiş ise de tebligat parçasının dosyada bulunmadığını, kooperatif ortaklıklarından çıkarma karşı tanınan itiraz davasını 3 aylık hak düşürücü süre açılması gerektiği, bu sürenin tebliğden itibaren başladığı ancak bu tebliğin yapılmadığı, davalının ihraç kararının tebliğini müvekkiline yapmadığını, ihtarnamenin tebliğinin noterlikten istenmesi gerektiğini, müvekkilinin kooperatifle ortaklık ilişkisinin halen devam ettiği üzerine düşen yükümlülüklerini devam ettiğini, 2 adet dükkânın müvekkiline isabet ettiğini, müvekkilinin üyelik aidatlarına ödemediğine ilişkin davalıların iddiasını kabul etmediklerini, ihtarların da usulüne uygun yapılmadığını, tebligat kanunu ve ilgili hükümlerin yönetmeliklerine göre tebligatın yapılması gerektiğini, belirterek davanın kabulünü talep etmiştir.
Davaya müdahil olmak isteyen … vekili 24.05.2022 tarihli müdahil talep dilekçesiyle; davacı …’in Kooperatif ortağı iken 1988 tarihli kura sonucunda İzmir/Torbalı/Torbalı Mah. …ada … parsel / … blok / … ve … nolu dükkânın kendisine çıktığını, beyan ettiğini, …’ın o tarihlerde kooperatif Başkanı olduğunu, davacının tüm taleplerinin doğru olmadığını, zira o tarih itibari ile davalının ortaklık payı borcunu ödemediğini kooperatiften çıkarıldığını ve ihraç edildiğini, müvekkilinin o tarihte kooperatif başkanı olduğundan bu işlemlerden sorumlu olduğunu belirterek müdahale talebinde bulunmuştur.
Mahkememizce 01.06.2022 tarihli celsede …’ın somut olayda açılan davadan etkilenmesi söz konusu olacağından HMK m. 66 vd göre feri müdahil, vekillerinin de feri müdahil vekili olarak davaya kabulüne karar verilmiştir.
Dava; davacının davalı kooperatif üyeliğinden çıkarılmaya ilişkin kooperatifin aldığı 2003 yılına ait 20.06.2004 yılında yapılan genel kuruldaki ihraç kararının iptaline ilişkindir.
Taraflara ait deliller toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Davalı Kooperatife ait Ana Sözleşmesi, yönetim kurulunun 11.08.2004 tarih ve 10 sayılı ihraç kararı ve Torbalı 2. Noterliğinden yapılan tebligatlar, hazirun cetvelleri, Genel Kurul Kararı incelenmiştir.
Torbalı 2. Noterliğinden gelen 18.03.2022 tarihli yazıda davacıya kooperatifin çektiği ihtarnamelerin ve tebligat parçaların bulunmadığı yönetmeliğin 16. Maddesine istinaden 10 yıl geçmekle imha edildiğini, sadece kura çekiliş tespit tutanağının bulunduğunu, bildirdiği görülmüştür.
Torbalı 2. Noterliğinin düzenlediği 14.06.1988 tarihli, kura tespit tutanağında davacıya … ada … parselde bulunan … Blok … ve … parselde dükkânların isabet ettiği, belirlenmiştir.
Yine dosyaya ibraz edilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığından gelen 20.06.2004 tarihinde yapılan 2003 yılı olağan genel kurul toplantısına ait evrakları incelendiğinde bu genel kurul toplantısında 10. Maddesinde … ile 12 ortağın üyelikten çıkarılmasına oy birliği ile karar verildiği, …’in toplantıda bulunmadığı belirlenmiştir. Yine bu kooperatifin genel kurul kararına istinaden 11.08.2004 tarihinde kooperatifin yönetim kurulunun genel kurulda alınan kararın taraflara bildirilmesine ilişkin 11.08.2004 tarih ve 10 sayılı karar ile karar aldığı belirlenmiştir.
Kooperatifin dosyaya sunmuş olduğu ihraca ilişkin Torbalı Noterliğinin … yevmiye nolu fotokopi evrakında kooperatifin … e ihraç edildiğine dair yönetim kurulu karar defterinin bir fotokopisini gönderdiği ancak tebligat evraklarının bulunmadığı belirlenmiştir.
Mahkememizce verilen 01.06.2022 tarihli ara karar kapsamında dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ve bilirkişi YMM …’ten 22.09.2022 tarihli rapor alınmıştır. Bu raporda; dava konusu kooperatifin defter ve kayıtları incelenmesine karar verildiği, ancak yönetim kurulu karar defteri dışında herhangi bir defter ibraz edilmediği, kooperatifin defter ve kayıtlarının ve belgelerin Noter tarafından 10 yıl geçtiği için imha edildiğinin belirlendiği, 15.03.2022 tarihli kasa tutanağı ile mahkeme kasasında bulunan yönetim kurulu karar defterinde 20.06.2004 tarihinde yapılan GK toplantısında kooperatife olan borçları yüzünden ihraç kararı alınan davacı …’in 11.08.2004 tarihli ve 10 sayılı kararla Torbalı 1. Noterliğinin 07.10.2004 tarih … yevmiye numarasıyla …’e tebliğe çıkarıldığı, ancak tebliğ şerhinin bulunmadığı, davalı
kooperatifin 700.000 TL (eski TL) ile 7 ortaklı olarak kurulduğu, davacı …’in de kurucu ortak olduğu, davacının 22.10.1995 tarihli GK da ve 20.06.2004 tarihli GK da yer aldığı, diğer Genel Kurullarda yer almadığı, üye başına tespit edilen aidat tutarının ödenip ödenmediğinin tespitinin mümkün olmadığı, kooperatifin GK’da belirlenen davacının kooperatife olan borç bakiyesinin 3800 TL olduğu, fakat kooperatifin defter ve kayıtlarının bulunmadığından tespitinin mümkün olmadığı belirtilmiştir.
Kooperatifler Kanunu Madde 53 – Aşağıda yazılı kimseler kanuna, ana sözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile Genel Kurul kararları aleyhine, toplantıyı kovalayan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurularak dava açılması mümkündür. Yine Kooperatifler Kanunu m. 16’ya göre çıkarma yönünden düzenlenen hükümde “3.f- Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
4f- Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir.” yer almaktadır. Buna göre kooperatif ortağının hakkında genel kurul tarafından çıkarma kararı verilmiş olduğundan bu karara karşı genel kurul kararının iptali davası açması gerekmektedir. Her ne kadar somut olayda yönetim kurulu tarafından da karar alınmış ise de bu karar genel kurul kararının uygulanmasına yönelik olarak işlem yapmak amacıyla alınmış bir karardır. Genel Kurul kararının uygulanmasına yöneliktir.
Bu halde davacının kendisine tebliğinden itibaren genel kurul kararının iptali için 3 aylık süre içerisinde itiraz etmesi ve dava açması gerekmektedir. Somut olayda yönetim kurulu kararının genel kurula itirazı mümkün değildir. Zaten çıkarma kararı genel kurul tarafından alınmıştır.
Davacı taraf dava dilekçesinde 20.06.2004 tarihli genel kurulda alınan kararın iptalini talep etmiştir. Davacı taraf davayı ortak sıfatı ile olarak açmış olup, 2004 tarihli olan genel kurul kararını bilmesine rağmen dava açıldığı tarihe kadar bu genel kurul kararının iptalini istememiştir.
Davalı kooperatifin tutmakla zorunlu oldukları defter ve kayıtları saklamakla yükümlü oldukları süre eTTK: m.68 yTTK m.82/5 f. gereği 10 yıl olup, kooperatifin bu kayıtlarının da bulunmadığı ileri sürülmekte olup, kooperatife ait çıkarma kararlarının tebligat evraklarının Torbalı 2. Noterliğinden sorulmuş olmasına rağmen, bu noterlikten gelen yazıda da 10 yılı geçmesi nedeniyle imha edildiği bildirilmiştir.
Davacı tarafın 1998 yılında çekilen kura ile Torbalı …ada, 1 parsel … blok … ve … nolu dükkânların kendisine çıktığını, ihraç kararını 2021 yılında öğrendiğini, yapı kooperatifi olan kooperatifte 17 yıllık süre zarfında ihraç edildiğini bilmediğini belirterek dava açmış ise de; TMK m. 2 ye göre yapı kooperatifi niteliğindeki davalı kooperatifte her ay aidat ödemesi zorunlu olan davacının 2003 yılına kadar olan aidatları ödeyip, bu tarihten sonra ödememesi ve kooperatifle ilişkisini kesmesi nedeniyle bu tarihten sonra aidatların yeni malikler tarafından ödenmesi 17 yıl sonra kooperatif ortaklığından çıkarıldığını öğrendiğini beyan etmesi, Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre ihraç kararının iptali istemini haklı kılmayacaktır. 17 yıl boyunca ihraç kararından haberinin olmadığını ileri sürmesi hakkın kötüye kullanımını teşkil edecektir. Dava konusu olan kooperatifte davacının aynı zamanda oto tamirciliği yapmış olması nedeniyle dükkanların kendisine verildiğini bilmemesi mümkün değildir. Bu durum hayatın olağan akışına aykırıdır.
Davacı tarafın bu iddialarına ilişkin olarak davalının bu defter ve kayıtları ilanihaye saklaması ve her zaman ileri sürülmesi hukuk güvenliği ilkesine aykırı olacaktır. Ayrıca bu hakkın her daim ileri sürülmesi MK m.2 de yer alan hakkın kötüye kullanılması teşkil edecektir. Zira davacı 20.06.2004 tarihinde yapılan genel kurul kararlarının iptalini uzun süre (örneğin 18 yıl), ileri sürmemiştir. Bu halde kanun koyucunun hakkın kötüye kullanılmasını koruması mümkün olmadığından davanın reddi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davalı kooperatife ait 20.06.2004 tarihli olağan genel kurul toplantısında alınan 10 nolu kararın usulüne uygun tebliğ edilmediği ve kooperatif üyelerinin devam ettiği, iddiasının hakkın kötüye kullanılmasını teşkil ettiğinden bu sebebe dayalı açılan davanın reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılışında alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile eksik alınan 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Yargılama giderlerinin davacının üzerine bırakılmasına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/11/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır