Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/75 E. 2022/333 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/40
KARAR NO : 2022/329

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/01/2021
KARAR TARİHİ : 24/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; -Müvekkil şirket ile … Taşımacılık Turizm İnşaat Oto. San.Tic. Ltd. Şti. arasında 2019/2020 dönemi öğrencilerin sabah evlerinden alınıp okula, akşam ise okuldan alınıp evlerine taşınması işi için “Servis Hizmetleri Sözleşmesi” imzalandığı, daha sonrasında davalı şirketin sözleşmeye ve yasal düzenlemelere aykırı davranması sonucu sözleşmenin 7/b maddesi uyarınca haklı sebebe dayanarak tek yanlı bir şekilde ekte sunulu İzmir …Noterliği 12 Eylül 2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname yollandığı ve sözleşmenin feshedildiği, yine bu ihtarda sözleşmenin 7/c maddesi ve Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümlerince müvekkilinin uğramış olduğu menfi ve müspet zararın tazmini talep edildiği ve davalı yanın temerrüde düşürüldüğü, sözleşmenin 8/i maddesi gereğince yüklenicinin, müvekkil şirketin öğrencilerini taşımak için 4 adet servis tahsis etmesi ve okul adına alması gerektiği, ancak davalı şirketin 2 adet araç tahsis ettiği, sözleşme gereğince devredilmesi gereken 2 araç daha mevcut olmasına rağmen davalının bu devir işlemini yapmadığı, okul Servis Araçları Yönetmeliği’nin 5/2,f maddesine göre taşımacı “her eğitim-öğretim yılında çalıştıracakları rehber personel, asıl ve yedek şoför isimleri ile araçların plakalarını ve her türlü değişiklikleri aynı gün içinde okul yönetimine bildirmekle” yükümlü olduğu, davalı şirketin bu yükümlülüğünü de yerine getirmediği, ne okul yönetimine ne de velilere öğrencilerin taşınmasında aracı kullanan şoförün ve rehber personelin isimlerinin bildirmediği, ayrıca okulun açıldığı ilk üç gün içerisinde Bayraklı- Evka 3 gibi bazı güzergahlarda sürekli şoför ve rehber personel değişikliği yapıldığı ve zaten ilk bilgilendirmenin yapılmadığı gibi bu değişikliklerin de okul yönetimine bildirilmediği, kaldı ki sözleşmenin 5.maddesinin i ve n bentlerine bakıldığında okul idaresinin onayı alınmadan şoför veya herhangi birinin servise bindirilmesinin yasak olduğunun anlaşılacağı, bu onay alınmadığı gibi bilgilendirilme de yapılmadığı, kullanılan araçların Okul Servis Araçları Yönetmeliği’nce yeterli olduğuna ilişkin evrakın okul yönetimine teslim edilmediği, oysa sözleşmenin 3. Maddesinin e bendine göre “Araçların İl/İlçe Trafik Denetleme Şubelerinden “özel izin belgesi” alınmış olması gerektiği, belgesi olmayan araçların okul servis aracı olarak kullanılmasına izin verilmeyeceği, görüldüğü üzere hem yönetmelik gereğince hem de sözleşme gereğince taşımacı, araçların yeterlilik belgelerini müvekkil şirkete teslim edilmesi gerekirken bu yükümlülüğünü yerine getirmediği, Sözleşmenin 3. Maddesinin g bendine göre “Tüm servis araçlarında taşınan öğrencilerin adı-soyadı, veli adları, ev ve iş yeri adresleri ve telefon numaralarını gösterir bir güncel listeyi sürekli bulundurmayı, değişikli durumlarında güncel listeyi okul idaresine teslim etmeyi taşımacı taahhüt eder.” Yine sözleşmenin 3. Maddesinin i bendinde güzergah listesinin de teslim edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Taşımacı, müvekkil şirketle anlaşmış oldukları gibi öğrenci listelerini ve güzergahları 09/09/2019 tarihine kadar hazırlaması gerekirken hazırlamadığı, ayrıca okullar açılmadan yapılması gereken keşif turlarının pek çok güzergahta yapılmadığının da tespit edildiği, Sözleşmenin 5/j maddesi gereğince öğrencilerin dersten en az 10 dakika önce okula teslim edilmesi ve 8/c maddesi gereğince de en geç 08:50’de okulda olmaları gerekirken, bir kısım öğrenciler sabahları 1 saat bekletilmiş ve ancak ikinci derse yetiştirilebildikleri, görüldüğü üzere davalı taşımacının sözleşmede ve yasal düzenlemelerde üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediği, bu sebeple müvekkil şirketin haklı sebebe dayanarak sözleşmeyi feshettiği, Sözleşmenin 7/b maddesine göre “Taşımacının sözleşme hükümlerine kısmen veya tamamen uymaması halinde okul idaresi herhangi bir ihtar, kanuni merasime, usul ve formaliteye bağlı kalmaksızın taşımacı nam ve hesabına, taşımayı derhal başka bir taşımacıya yaptırmaya, bu yüzden meydana gelecek masraflar ile zarar ve ziyanı taşımacıdan tahsil etmeye veya teminatından kesmeye veya sözleşmeyi feshederek firmanın teminatını ceza-i şart olarak kurum adına gelir kaydetmeye yetkili olduğu, yine sözleşmenin 7/c maddesine göre “Sözleşmenin feshi halinde okul idaresi tarafından yapılacak ikinci kiralamanın bütün masrafları ile ikinci kiralamada meydana gelebilecek fiyat farkı okul idaresi aleyhine olduğu takdirde bu fark ve okul idaresinin uğrayacağı zarar ve ziyan taşımacının teminatından kesilecek olup, arada yeni bir fark meydana gelirse bunun hukuki kanallarla taşımacıdan alınması sağlanacaktır. İkinci kiralamada belirlenen fiyatın daha düşük olması halinde okul idaresi taşımacıya herhangi bir ödemede bulunmaz. Bu durumlarda olması muhtemel fiyat artışını taşımacının alacakları ile teminatının karşılamaması halinde aradaki fark taşımacıya ayrıca rücu edilir.” müvekkil şirketin velileri sözleşmenin feshi sebebiyle mağdur etmemek için davalı şirkete ödemiş oldukları miktarları velilere iade ettiği, bu iadeler karşılığında velilerle müvekkili şirket arasında alacağın temliki sözleşmeleri yapıldığı, dilekçe ekine sunulan velilerle yapılmış olan alacağın temliki sözleşmelerinden de anlaşılacağı üzere velilere toplam 148.416,8 TL ödendiği, davalı tarafın sözleşmeye aykırı davranışları sebebiyle oluşan bu zararların bir kısmı sözleşme gereğince alınan teminattan kesildiği, şöyle ki; sözleşme gereğince teminat olarak alınan … plakalı Citroen marka ve … plakalı Fiat marka servis araçlarının müvekkil şirket tarafından satışı yapıldığı ve faturalandırıldığı, söz konusu araçların toplam 115.000,00 TL’ye satıldığı, gerekli masraflar düşürüldükten sonra davalı tarafın sözleşmeye aykırı davranışları sebebiyle oluşan bu zarardan düşürüldüğü, bu durumda davalı tarafın, müvekkil şirkete borcu kalmıştır. Borçlar Kanunu’nun 112. maddesi “Borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu, kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür.” Şeklinde olduğu, Kanun hükmü de dikkate alındığında görülecektir ki, davalının kusurlu bir şekilde sözleşmeye aykırı davranması sonucu müvekkil şirket velilere ödeme yaptığı ve bu sebeple zararı doğduğu, açıklanan nedenlerle sözleşmenin feshinden kaynaklı müvekkil şirketin uğramış olduğu zararın fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak üzere şimdilik 10.000,00 TL’nin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işletilecek ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsiline ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep ettiği görülmüştür.
CEVAP : Dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş olmasına rağmen, davalının davaya cevap vermediği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; servis hizmet sözleşmesi, ihtarname, alacağın temliki sözleşmeleri, velilerin yapmış olduğu sözleşmeler, velilerin ödeme makbuzları, trafik sicil kayıtları, araç satış sözleşmeleri, servis araç satış faturası, tanık, bilirkişi ve yemin delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı tarafa “Servis Hizmetleri Sözleşmesi” ibareli sözleşmenin fotokopisi eklenip isticvap davetiyesi çıkartıldığı ancak davalı tarafça isticvap için tayin olunan gün ve saatte Mahkememize şirketi temsile yetkili kişisi gönderilmediğinden sözleşme altındaki imzanın davalı şirketin yetkili temsilcisine ait olduğunu davalının ikrar ettiği kabul edilmiştir.
Davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarını davetiye tebliğine rağmen ibraz etmediği, davacı taraf ise ticari defter ve kayıtlarını sunduğu, Mahkememizce davacı defterleri üzerinde inceleme yapılması için dosyanın SMMM Bilirkişi… ile okul taşımacılığı alanında uzman bilirkişi …’e tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme sonucunda dosyaya sunulan 08/11/2021 tarihli raporda; davacı … Özel Eğitim ve Öğretim Hizmetleri A.Ş.’nin 2019-2020 yılına ait yasal defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırıldığı, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterlerinin birbiri ile uyumlu olduğu, davacı … Özel Eğitim ve Öğretim Hizmetleri A.Ş ile davalı … Taşımacılık Turizm İnş.Oto.San.Tic.Ltd.Şti. arasında 11.madde 7 sahifeden ibaret Servis Hizmetleri Sözleşmesi akdedildiği, davacı … Özel Eğitim ve Hiz. A.Ş. tarafından sözleşmenin 7/b maddesi uyarınca İzmir … Noterliği 12.09.2019 tarih … yevmiye no.lu İhtarname ile feshedildiği, dava dosyasında mevcut işbu sözleşme fotokopisi üzerindeki taraf imzalarının hukuki geçerliliği konusunun heyetimizin uzmanlık alanı dışında olması sebebi ile hukuki ve nihai yorumun takdirinin Sayın Mahkemeye ait olduğu, davacının yasal defterlerine göre, işbu sözleşmeye istinaden … plakalı 2014 model Fiat marka minibüs cinsi okul servisinin 50.000-TL bedel ile 07.09.2019 tarihinde şirket aktiflerinde kayıt altına alındığı, işbu araç bedelinin davalı şirketin cari hesabına alacak kaydı olarak işlendiği, davacının yasal defterlerine göre, işbu sözleşmeye istinaden … plakalı 2016 model Citroen marka minibüs cinsi okul servisinin 70.500-TL bedel ile 04.09.2019 tarihinde şirket aktiflerinde kayıt altına alındığı, işbu araç bedelinin davalı şirketin cari hesabına alacak kaydı olarak işlendiği, davacının yasal defterlerine göre dava dışı elli iki öğrenci velisine kasadan nakit olarak 143.947,65-TL ödeme yapıldığı, işbu ödemelerin davalının cari hesabına borç kaydı olarak işlendiği, davalı … Taşımacılık Turizm İnş.Oto.San.Tic.Ltd.Şti.’nin “326.01.002” hesap kodlu cari hesabının 31.12.2020 tarihi itibari ile 23.447,65-TL tutarında borç bakiyesi verdiği, davalı tarafından 2 adet servis aracı tahsis edildiği, bu araçların alış bedellerinin toplam 120.500.TL olduğu, sözleşmenin feshinden sonra bu 2 aracın toplam 115.000.TL bedelle dava dışı şirketlere satısının yapıldığı, alış ve satış fiyatları arasındaki farkın 5.500.Tl olduğu, davalı tarafından davacıya sözleşme gereği 1 adet binek aracın devrinin yapıldığına dair herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı, dosya kapsamı dahilinde yaptığımız tetkik ve değerlendirmelerde, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 7/b ve d maddeleri uyarınca davacının haklı sebebe dayanarak sözleşmeyi feshettiği, dava tarihi itibariyle Davacı … Özel Eğitim ve Öğretim Hizmetleri A.Ş.’nin Davalı … Taşımacılık Turizm İnş. Oto. San. Tic. Ltd. Şti.’den 23.447,65 TL alacaklı olduğu şeklinde rapor edildiği örülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; sözleşmenin feshinden kaynaklanan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Davacı taraf ile davalı taraf arasında “Servis Hizmetleri Sözleşmesi” imzalandığı, sözleşmeye göre davalının 2019-2020 yılı öğretim yılında İzmir Yönder Okulları ünvanı ile faaliyet gösteren davacının kayıtlı öğrencilerinden isteyenleri adreslerinden alarak belirlenen güzergahlardan okula getirme ve ders bitiminde de tekrar adreslerine götürülmesi işini üstlendiği,
Davacı taraf, davalı şirketin sözleşme hükümlerine göre öğrencileri taşımak için 4 adet servis aracı tahsis etmesi ve davacı adına devir yapması gerekirken, ancak 2 adet araç tahsis ettiği, davalı şirketin ne okul yönetimine ne de velilere öğrencilerin taşınmasında aracı kullanan şoförün ve rehber personelin isimlerinin bildirmediğini, ayrıca okulun açıldığı ilk üç gün içerisinde Bayraklı- Evka 3 gibi bazı güzergahlarda sürekli şoför ve rehber personel değişikliği yapıldığının okul yönetimine bildirilmediğini ve bu hususta onay alınmadığını, kullanılan araçların Okul Servis Araçları Yönetmeliği’nce yeterli olduğuna ilişkin evrakın okul yönetimine teslim edilmediğini, davalının öğrenci listelerini ve güzergahları 09/09/2019 tarihine kadar hazırlaması gerekirken hazırlamadığını, ayrıca okullar açılmadan yapılması gereken keşif turlarının pek çok güzergahta yapılmadığı, bir kısım öğrencilerin sabahları 1 saat bekletildiği ve ancak ikinci derse yetiştirilebildiğini böylece davalının sözleşmede ve yasal düzenlemelerde üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğinden bahisle sözleşmenin 7/b maddesi uyarınca haklı sebebe dayanarak İzmir …Noterliği 12.09.2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiğini, sözleşmenin feshi sebebiyle dava dışı öğrenci velilerine davalı şirkete ödemiş oldukları miktarları iade ettiğini, bu iadeler karşılığında velilerle alacağın temliki sözleşmeleri yapıldığını, davalı tarafın sözleşmeye aykırı davranışları sebebiyle oluşan bu zararların bir kısmının sözleşme gereğince teminat olarak alınan … plakalı Citroen marka ve … plakalı Fiat marka servis araçlarının satışından karşılandığını belirterek davalının kusurlu şekilde sözleşmeye aykırı davranması sonucu davacı şirketin uğramış olduğu zararın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000,00 TL’nin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle iş bu davayı açtığı,
Davalı tarafın davaya cevap vermediği, Mahkememizce davalı tarafa “Servis Hizmetleri Sözleşmesi”nin isticvap davetiyesi ile gönderildiği, gerekli meşruhatı taşıyan davetiye tebliğine rağmen davalı tarafından beyanda bulunulmadığı, bu nedenle sözleşme altındaki imzanın davalıya ait olduğunun kabulünün gerektiği,
Taraflar arasında imzalanan ‘Servis Hizmetleri Sözleşmesi’ne göre Okul Servis Araçları Yönetmeliği hükümlerine uymayı kabul eden davalının bu yönetmeliğin 5/2,f maddesine göre çalıştıracakları rehber personel ve şoför isimlerini davacı tarafa bildirmemesi, sözleşmenin 3/i maddesi uyarınca okulun açıldığı ilk üç gün içerisinde Bayraklı- Evka 3 gibi bazı güzergahlarda sürekli şoför ve rehber personel değişikliği yapması ve bu hususta bilgilendirme yapmaması, sözleşmenin 3/e maddesine göre kullanılan araçların Okul Servis Araçları Yönetmeliği’ne göre yeterli olduğuna ilişkin evrakı davacıya teslim etmemesi, sözleşmenin 3/g ve 3/i maddesine göre tüm servis araçlarında taşınan öğrencilerinin listelerini ve güzergahları hazırlamaması, sözleşmenin 5/j maddesi gereğince öğrencilerin dersten en az 10 dakika önce okula teslim edilmesi gerekirken, bir kısım öğrencileri sabahları 1 saat bekletilmesi, davalı tarafın sözleşmenin 8/i ve 8/j maddelerine göre taşımayı 4 adet servis aracı ile yapmayı ve teminat olarak 4 adet servis aracını davacıya devrinin yapılacağına ilişkin hükme rağmen 2 adet servis aracı tahsis etmesi nedeniyle davacı tarafça sözleşmenin 7/b maddesine göre feshedildiği, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine davalının uymaması nedeniyle sözleşmenin haklı nedenle feshedildiği,davalı tarafından meşruhatlı davetiye tebliğine rağmen ticari defterlerin ibraz edilmediği, davacının usulüne uygun tutulmuş ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde düzenlenen denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporuna göre, taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye istinaden … plakalı 2014 model Fiat marka minibüs cinsi okul servisinin 50.000-TL bedel ile 07.09.2019 tarihinde davacı şirket aktiflerinde kayıt altına alındığı ve davalı şirketin cari hesabına alacak kaydı olarak işlendiği, yine sözleşmeye istinaden … plakalı 2016 model Citroen marka minibüs cinsi okul servisinin 70.500-TL bedel ile 04.09.2019 tarihinde davacı şirket aktiflerinde kayıt altına alındığı ve bu araç bedelinin de davalı şirketin cari hesabına alacak kaydı olarak işlendiği, davacının dava dışı 52 öğrenci velisine kasadan nakit olarak 143.947.65-71. ödeme yapıldığı, işbu ödemelerin davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve davalının cari hesaba borç kaydı olarak işlendiği, sözleşmeye istinaden davacı şirket aktiflerine kaydedilen … plakalı minibüs cinsi okul servisinin 11.10.2019 tarihinde 50.000 TL bedelle dava dışı … Ltd.Şti. isimli bir firmaya satışının yapıldığı, yine sözleşmeye istinaden şirket aktiflerine kaydedilen … plakalı minibüs cinsi okul servisinin 11.10.2019 tarihinde 65.000 TL bedelle dava dışı … Ltd.Şti. isimli firmaya satışının yapıldığı, davalının cari hesabının 31.12.2020 tarihi itibariyle 143.947,65 TL -120.500,00=23.447,65 TL tutarında borç bakiyesi verdiğinin rapor edildiği, buna göre davalının sözleşme hükümlerine uymaması nedeniyle davacının uğradığı zararı davalıdan talep edebileceği, davalı taraf ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmediğinden ve davacı defterlerindeki davacı lehine olan alacak kaydını hükümden düşürecek senet veya başka bir kesin delil sunmadığından, davacının usulüne uygun tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların davacı lehine delil olduğu, davacı tarafça fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak dava dilekçesinde 10.000,00 TL maddi tazminatın ödenmesinin talep edildiği, davacı tarafça talebin ıslah dilekçesi ile arttırılmadığından taleple bağlı kalındığı, davacı tarafça davalıya çekilen İzmir … Noterliği 12.09.2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin davalıya tebliğine ilişkin belge sunulmadığından davalının dava tarihi itibariyle temerrüde düştüğünün kabul edildiği, tarafların tacir olduğundan avans faiz talep edilebileceği anlaşılmakla, davacının davasının kabulü ile 10.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihi olan 19/01/2021 tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
10.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihi olan 19/01/2021 tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 683,10-TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 170,78- TL’nin mahsubu ile bakiye 512,32-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yapılan 59,30-TL başvuru harcı, 683,10-TL peşin harç, 8,50-TL vekalet harcı, 1.520,50-TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.271,40-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davalıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tarafların yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.24/03/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.