Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/54 E. 2021/531 K. 29.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/54
KARAR NO : 2021/531

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesine Dayalı)
DAVA TARİHİ : 19/11/2020
KARAR TARİHİ : 29/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … … Shipping Co. S.A.’ya izafeten … Acenteliği A.Ş. vekili İzmir …. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosyasına açtığı 19.11.2020 tarihli davada dava dilekçesiyle; Müvekkilinin davalı …. A.Ş., İsviçre … merkezli deniz yolu ile konteyner içinde yük taşıma işi ile iştigal eden … … Shipping Company S.A.’nin Türkiye acentesi olduğunu, davalının ise dava dışı ABD merkezli … …, ….’in Türkiye acentesi olup, … … Lojistik Limited Şirketi unvanının yanında yükleme notası ve konşimento da görüleceği üzere … Lojistik Hizmetleri Ltd. Şti. unvanını da kullandığını, … Lojistik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin mersis kaydı bulunamadığından iki şirket yerine yalnızca … … Lojistik Limited Şirketi taraf olarak alındığını, yükleten/ gönderici davalının blok duvar niteliğindeki yükleri … limanından, İsrail, … limanına müvekkil şirketin acenteliğini yaptığı dava dışı … … Shipping Co. S.A. tarafından … nolu konşimento tahtında taşıdığını, … limanında gerçekleşen tahliye sırasında davalı şirketin hatalı istiflemesi ve konteyneri aşırı yüklemesi nedeniyle konteynerde hasar oluşması nedeniyle konteyner tahliye edilemeden … limanına … nolu konşimento kapsamında geri gönderildiğini, bu nedenle hasarın tespiti, hasarın giderilmesi, yükün …’a geri gönderilmesi işlemleri nedeniyle navlun, ithalat liman masrafları, demuraj, kara taşıma masrafı, survey bedeli, konteyner hasar bedeli, yasal masraflar gibi çeşitli masraflar oluştuğunu, davalı şirketin dava konusu taşımanın hem taşıtanı hem de yükleteni olduğunu, bu nedenle 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı, 21.03.2019 tarihli … sayılı ve 21.03.2019 tarihli … sayılı e-faturaların düzenlendiğini, dava tarafın faturaları iade ederek ödemeyeceğini beyan etmesi nedeniyle ihtarname gönderildiğini, İzmir …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalı tarafın borca ve ferilerine itiraz ederek takibi durdurduğunu, takibin devamı ve icra takibine haksız itirazın iptali için arabuluculuğa başvurulduğunu, anlaşma sağlanamadığını belirterek takibin devamı ve alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra-inkâr tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
İzmir …. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas – … Karar sayılı 25.11.2020 tarihli kararıyla uyuşmazlıkta deniz ticaretine ve deniz sigortalarına bakmakla görevli olan İzmir 5. ATM’nin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı vererek dosyanın mahkememize gönderilmesine karar vermiş ve bu karar 24.12.2020 tarihinde kesinleştirilerek 25.12.2020 tarihli tahrik dilekçesine istinaden mahkememize gönderilmiş ve Mahkemenizin 2021/54 Esas numarasını almıştır.
Davalı … … Lojistik Ltd. Şti. vekili 11.03.2021 tarihli cevap dilekçesiyle; İİK m. 50 ve HMK m. 6 gereğince yetkili icra dairesinin İstanbul (Çağlayan) olduğunu ve davanın da İstanbul … ATM’ye ikame edilmesi gerektiğini, davanın ve davayı konu icra takibinin yetkisiz mahkeme ve icra dairesinde açılması nedeniyle reddinin gerektiğini, davalı şirketin ABD merkezli … … …’nin Türkiye’deki acentesi olduğunu, TTK m. 105/2 gereğince dava konusu ihtilafa ait taşımada acente sıfatıyla hareket ettiğini, davanın “… … …’e izafeten … … Lojistik Ltd. Şti. ” sıfatıyla dava açılması gerekirken doğrudan acenteye husumet yöneltildiğini, bu nedenle pasif yokluğunun bulunduğunu, (Yargıtay … HD’nin … E – … K – 12.11.2019 tarihli), HMK m. 114/1-d hükmü uyarında davanın pasif sıfat yokluğundan reddinin gerektiğini, HMK m. 223/2 gereğince sunulan belgelerin noter onaylı tercümeleri bulunmadığından resmi geçerliliğinin bulunmadığını, HMK m. 200 gereğince davacının iddiasını senetle ispat etmesi gerektiğini, dosyada mübrez faturaların müvekkili şirketin sorumluluğunu ispat etmeye yeterli olmadığını, davacının masraf iddialarını kanıtlar 3. kişi veya kurumlara yapılmış bir ödeme de bulunmadığı gibi iddia edilen hasarın ispatlanamadığını, HMK m. 194 uyarınca davacı tarafın iddialarını somutlaştırma yükümlülüğünü yerine getirmediğini (hasarın mevcudiyeti, yeri, sebebiyet verenin kim olduğu ve davalının sorumluluğu), bunu ispat edecek survey raporunun davacının delilleri arasında bulunmadığını, 29.08.2018 tarihli … nolu eksper raporunda davaya konu konşimentolarda kaydı bulunan 52 adet konteyner içerisinde sadece … nolu konteynerin dışının hasarlanması sebebiyle mahrece iadesinin yapıldığı, yapılan ölçümde konteyner ağırlığının 31.150,00 kg olduğu, konteyner taşıma kapasitesinin 32.500,00 kg’lık bir eksikliğin olduğu, konteyner kapakları açılarak yapılan konteyner içi incelemede istifin nakliye koşullarına uygun olarak gerçekleştiği hususlarının tespit edildiğini, bu raporun … yetkilisinin katılımıyla düzenlendiğini, davacı tarafın rapordan haberdar olduğunu, iddia edilen zararın aşırı yükleme ve istiflemeden kaynaklandığı davacı tarafça bilinmesine rağmen yapılan icra takibi ve açılan davanın kötü niyetli olduğunu, (Yargıtay HGK’nun 12.03.2003 tarihli …-… E – … K), konşimentoda 52 konteynerin bulunduğu ve sadece tek bir konteynerin mahrece iadesinin gerçekleştiğini, bu konteyner de davacı tarafın iddialarının aksine hatalı yükleme ve istifleme bulunmadığı sabit iken tek bir konteynerin mahrece iadesi, hasarın tespiti, hasarın giderilmesi hususlarından ötürü 204.701,49 TL fahiş miktara navlun, ithalat liman masrafları, demuraj, kara taşıma masrafı, survey bedeli, konteyner hasar bedeli ve yasal masraf miktarlarının doğmayacağını belirterek davanın husumetten, yetkiden ve usulden reddini, usuli itirazları yerinde görülmezse davanın esastan reddine ve %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 31.03.2021 tarihli beyan dilekçesiyle; davalı şirketin resmi kayıtlarda müvekkili şirketle işlem yapılan şubesinin İzmir, adresinin … Konak İZMİR olduğunu, davalı şirketin yetki itirazının kötü niyetli olduğunu, şubesinin … Ticaret Sicil Müdürlüğüne kayıtlı olduğunu, davalının cevap dilekçesinde belirtmiş olduğu husumet itirazının yerinde olmadığını zira davalının acente olarak işlem yaptığını, yükleme notasında başlıkta … … Lojistik Limited Şirketi ile rezervasyon yapıldığı ve aynı formda yükleyicinin de farklı bir şirketmiş gibi … Lojistik Hizmetleri Ltd. Şti. unvanlı şirketinin belirtildiği, davalı şirketin kötüniyetli bir şekilde formu doldurulması sırasında iki ayrı şirket oldukları intibasını yarattığını, ikisinin de aynı şirket olduğunu ve …’nin eski unvan olduğunu, acentelerin kendi adlarına bağımsız olarak işlem yapabildiklerini, bu taşımada da acente olarak izafeten işlem yapıldığına ilişkin hiçbir bilgi olmadığı gibi faturalar ve yükleme notasının da doğrudan kendileri adına düzenlendiğini, bu nedenlerle davalı şirketin husumet itirazının yerinde olmadığını ve doğrudan davalı şirkete dava açmanın mümkün olduğunu, eksper raporunda hasarın açıkça konteyner istiflemesindeki hatadan kaynaklandığının tespit edildiğini, davalı tarafça belirtilen hususların eksper raporunda yer almadığını, müvekkili şirket kayıtlarında bulunan son rapora göre konteyner hasarının hatalı istiflemeden kaynaklandığı ve gerekli lashing’n yapılmamış olması nedeniyle yükün konteynerin bir tarafına doğru meylettiği ve bu nedenle de konteynerde hasar oluştuğunun tespit edildiğini, hasar fotoğraflarında da içten kaynaklanan bir sebepten konteyner dışarıya doğru bombe yaptığı, bu nedenle açıkça istifleme sorunu olduğunun görüldüğünü, davalının belirttiği şekilde azami ağırlıktan az yüklenmiş olmasının hasar bakımından ayırt edici unsur olmadığını, dava konusunun hasar gören … nolu tek bir konteynere ilişkin olduğunu, davalı şirketin konişmentoda yer alan navlun sözleşmesi hükümleri gereğince ve sözleşme tarafı yükleten olarak taşımaya ilişkin her türlü hasar, zarar ve masraflardan sorumlu olduğunu, Davalının yükleten olması nedeniyle taşıma sözleşmesine taraf olduğunu, yükleme talimatını müvekkiline davalının vermesi nedeniyle sözleşmenin tarafı olduğunu, davalının cevap dilekçesiyle de haberdar oldukları üzere davalı şirketin eski unvanı yükleten olarak göründüğünden hem yükleten hem taşıtan olduğunu, taşımada … limanında konteynerin hasarlandığının tespit edildiğini, gemi kaptanının talimatıyla diğer yüklere zarar gelmemesi için söz konusu konteyner gemiden indirilerek geri gönderilmek zorunda kalındığını ve konteyner hasarı ve geri gönderimi nedeniyle yurtdışı liman masraflarının oluştuğunu, taşımanın “FCL/FCL Full Container Load” olarak gerçekleştirildiği, yani konteynerin yükleten tarafından tamamen doldurulduktan sonra taşıyana mühürlü durumda teslim edildiği, konşimento üzerinde “Shıpper’s Load, Stow, Count” (yükleten yükledi, istifledi, saydı) klozunun yer aldığını, yükün konteynerlere yükleten tarafından ve onun sorumluluğunda doldurulduğu ve yine yükleten sorumluluğunda yükleme yapılacak limana kadar yükleten sorumluluğunda taşındığını, navlun sözleşmesine göre de davalı şirketin dava konusu taşımanın yükleteni olduğunu, konişmentonun arka yüzünde yer alan ve taraflar arasındaki taşıma sözleşmesinin şartlarını ihtiva eden metinde yer alan m. 11.4, 14.3 ve 14.9 uyarınca davalı tarafından konteyner istiflemesinin düzgün yapılması gerektiği ve buna aykırı davranılması halinde de her türlü zarar, ziyan ve her türlü masrafın ödeneceğinin kabul edildiğini, … limanında yapılan tespitte ve ekspertiz raporunda varılan sonuçla istiflemenin ve lashingin gerektiği gibi yapılmadığından konteynerde hasarın oluştuğunu, bu nedenle yükleten / davalının tüm hasarı ve liman masraflarını müvekkili şirkete tazmin etmesi gerektiğini belirterek dava dilekçesindeki taleplerini tekrar etmiştir.
Dava; taşıma sözleşmesine dayalı olarak meydana gelen zararın tahsiline ilişkin yapılan takibe itirazın iptali davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
İzmir …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası, Çeşitli web sitelerinden davalının kullandığı unvanlara ilişkin görüntüler, … ve … nolu konşimento ve yükleme notası, hasara ilişkin fotoğraflar, dekont, faturalar, ihtarnameler, arabuluculuk son tutanağı, 06.07.2018 tarihli 9615 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi sayfa … çıktısı, … Sigorta Ekspertiz Hiz. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 29.08.2018 tarihli … nolu eksper raporu, e-posta yazışmaları, taşıma evrakları, tutanaklar incelenmiştir.
İzmir …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; takip alacaklısı … … Shipping Co. S.A.’ya izafeten … Acenteliği A.Ş.’nin takip borçlusu … … Lojistik Ltd. Şti. aleyhine 19.07.2019 tarihli ilamsız icra takibi ile 7.548,46 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 755,20 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 613,60 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 755,20 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 19.389,78 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 110.715,64 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 1.142,00 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 3.700,08 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura, 2.569,50 TL bedelli 21.03.2019 tarihli … nolu fatura olmak üzere toplam 147.189,46 TL alacak üzerinden takibe geçtiği, borçluya ödeme emrinin 22.07.2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 22.07.2019 tarihinde yetkiye, borca, faturaya, faize ve tüm ferilerine itiraz ederek takibi durdurduğu belirlenmiştir.
Taraflar arasında ki ihtilaf öncelikle aktif / pasif husumet ve yetkiye ilişkin olduğu belirlendi.

Davalı tarafın yetki itirazı incelendiğinde; yükleme talimatının davalı … Lojistik Hizmetleri Ltd. Şti. olduğu, yükleme talimatının bu şirket tarafından verildiği, … Ltd. Şti.’nin diğer isminin ise … … Lojistik Ltd. Şti. olduğunu, yükleme acentesinin yükleyen şirketin merkezinin şube aracılığıyla işlem yapılmakla birlikte … Konak İZMİR adresi olduğu, bu adresin aynı zamanda şube tarafından yapılan işlemler nedeniyle HMK m. 14 gereğince şubenin işlemlerden doğan davalarda bu şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir hükmü gereğince davalının bulunduğu yer mahkemesi İzmir olmakla yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı tarafın pasif husumet itirazı incelendiğinde; davalının booking sheet (yükleme notası) … Lojistik Ltd. Şti.’ni yaptırdığı ve acente sıfatına kendi ismini yazdırdığı, aynı zamanda davalının bildirdiği üzere … … … adına hareket ettiğini gösterir herhangi bir kaydın yükleme notasında ve konşimentoda yer almadığı, bu nedenle yükleten … … …’ne İzafeten … … Lojistik Ltd. Şti.’ne karşı dava açılması ve takip yapılması gerekmediği, kaldı ki davalının bu iddiasını ispatlayacak herhangi bir kaydı da dosyaya ibraz etmediğinden pasif husumet itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının aktif taraf sıfatının bulunup bulunmadığı incelendiğinde; davacının İzmir …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasıyla takip talebinde … Acenteliği A.Ş.’yi takip yapan alacaklı olarak gösterdiği, ancak davayı … … Shipping Co. S.A.’ya İzafeten … Acenteliği A.Ş. olarak açtığı, böylece taraf sıfatında farklılık oluştuğu belirlenmiştir. Her ne kadar davacı taraf ……. tarihli beyan dilekçesiyle takip talebinde sadece mersis kaydına bağlı olarak … Acenteliği A.Ş.’nin yazılabildiğini, … … Shipping Co. S.A.’nın gösterilmediğini belirtmiş ise de bu durumun hukuka aykırılığını kaldırmadığını, davacının takip talebini düzenlerken … Acenteliği A.Ş.’ye ek olarak … … Shipping Co. S.A.’yı gösterebileceği ve ona izafeten dava açtığını, takip talebinde yazabileceği, böylece bu eksikliği tamamlayabileceği anlaşılmıştır. Her ne kadar UYAP sistemi üzerinde böyle bir işleme izin verilmediği iddia edilmiş ise de, aksine bu tip takiplerde yurtdışında işlem merkezi bulunan şirketlerin acentelerini bu şirketlere izafeten dava açtığı, takip yaptığı ve UYAP üzerinde bu kayıtları gerçekleştirebildiği görülmektedir.
Mahkememize İzmir …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla gönderilen … … Shipping Co. S.A.’ya İzafeten … Acenteliği A.Ş. ibareli takip talebinde bu ibarenin 07.06.2021 tarihinde takip talebine eklendiği ve bu tarihte tarandığı, daha önceden bu ibarenin takip talebinde, UYAP’ta ve ödeme emrinde yer almadığı, bu nedenle borca itiraz edenin itiraz dilekçesinde 3. Maddesinde … Acenteliği A.Ş.’ne bir borcunun bulunmadığını bildirdiği belirlenmiş olup, usulüne uygun açılmış bir takip olmadığı, biraz önce açıklandığı üzere … Shipping Co. S.A.’yı takip talebinde göstermediği ve eklemenin takip talebinde bulunmadığı belirlenmiş olup, bu nedenle hukuka aykırı yapılan takibin aktif sıfat yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Takip yapan … Acenteliği A.Ş. düzenlenmiş olan … nolu konşimentoda acente olarak (… Acenteliği A.Ş.) yer aldığı, yine davalıya gönderilen fatura kadar “iş bu navlun bedeli … … Shipping Co. S.A.’nın Acentesi Sıfatıyla … Acenteliği A.Ş. ad ve hesabına havale edilmek üzere tahsil edilmiştir.” İbaresinin yer aldığı, aynı zamanda faturada gemi adının, yükleyicinin, konşimentonun ve konteyner numarasının yer aldığı, böylece Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre (1) faturanın … Acenteliği A.Ş. tarafından düzenlenmesinin acenteyi taraf yapmayacağı, bu faturanın mali yükümlülüklerinin ayrı sonuç doğurmakla birlikte taşıma ilişkisinde asıl ve akdi taşıyan olan … … Shipping Co. S.A.’nin taşıyan sıfatını ortadan kaldırmayacağı belirlenmiştir. Buna göre asıl / akdi taşıyan … … Shipping Co. S.A.’nın adına takip yapılması, dava açılması gerekmektedir. Aksi halde acentenin TTK m. 105’e göre aracılık yaptığı bu işlemlerden dolayı kendisinin taşıyan sıfatıyla takip yapması ve dava açması söz konusu olamayacaktır. Bu nedenle davacının yapmış olduğu takibin … Acenteliği A.Ş. adına olması ve … … Shipping Co. S.A.’nın ise taraf olarak yer almamış olması nedeniyle davanın aktif sıfat yokluğu nedeniyle reddini gerektirmektedir.
Ayrıca davalının zamanaşımı definin de değerlendirilmesinin bu aşamada gerekmediği tespit edilmekle davanın aktif sıfat yokluğu nedeniyle reddi gerekmiştir.
Davalının kötü niyet tazminat talebinin davacının haksız olmakla birlikte kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.
___________________________________________________________________________
(1) Yargıtay …. HD’nin … – … Karar sayılı 09.02.2016 tarihli kararında yer aldığı üzere “Dava, demuraj alacağının tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olup, yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere mahkemece, icra takibine dayanak teşkil eden faturaların davacı tarafından düzenlendiği, bu faturalarla davacının taşıma işini bizzat üstüne aldığı ve taşıyıcı sayılması gerektiği, taşıyıcı sayılan davacının kendi adına icra takibi yapması gerekirken acente sıfatıyla takip başlattığı gerekçesiyle aktif husumet ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, icra takibine dayanak faturalarda, açıkca demuraj alacağının doğduğu iddia olunan taşımaya ilişkin bilgiler yer aldığı gibi konişmentolara da atıf yapılmıştır. Söz konusu faturalarda atıf yapılan konişmentolardan, davalı şirketin yükleten, kendisine izafeten dava açılan şirketin ise taşıyıcı olduğu, … Denizaşırı Nakliyat A.Ş’nin ise bu konişmentolarda acente sıfatıyla yer aldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, .. Denizaşırı Nakliyat A.Ş’nin, taşıyıcının acentesi olduğunun ve taşıyıcıya izafeten dava açmasında bir usulsüzlük bulunmadığının kabulü ile işin esasına girilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.”

HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasının aktif sıfat yokluğu nedeniyle reddine,
Davalının kötü niyet tazminat talebinin şartları gerçekleşmediğinden reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30 TL harçtan dava açılışında alınan 3.495,79 TL peşin harcın mahsubu ile fazla alınan 3.436,49 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 7/2. maddesine göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/06/2021

Katip …
e -imzalıdır

Hakim …
e -imzalıdır