Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/4 E. 2022/946 K. 25.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/4
KARAR NO : 2022/946

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 04/01/2021
KARAR TARİHİ : 25/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … Sitesi konut Yapı Kooperatifi’nin Muhasebe ve Aracılık sözleşmesi ile Muhasebe ve Mali Müşavirlik hizmetlerini yapan … TC Numaralı İzmir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler odasına kayıtlı bulunan … ile çalıştıklarını, defter ve diğer kayıtlar üzerindeki incelemelerini ve kayıt işlemleri ile bazı yasal işlemlerin yerine getirilmesi amacıyla 01.01.2008 ve 30.10.2020 dönemine ilişkin tüm defter ve mal alış belgeleri ile SGK işyeri dosyaları yukarıda adı geçen mali müşavire tevdi edilmiş olup söz konusu belgeler mali müşavirimiz …’un bürosunda saklandığını, 01.01.2008 ile 30 Ekim 2020 tarihlerini kapsayan dönmelere ilişkin tüm alış- faturalarımız, tutulması zorunlu olan ticari defterlerimiz ile tüm SGK işyeri dosyaları ve personel özlük dosyaları da Mali Müşavir …’un … Mahallesi … Sokak No:….. B Blok Kat….. … Apartmanı Bayraklı İZMİR adresindeki bürosunda saklanırken belirtilen tüm belgelerin depremde oluşan ağır hasar ve yıkım kararı nedeniyle göçük altında kaldığını ve belgelerin kurtarılmadığını, bu nedenle söz konusu belgelerin depremde zayi olduğunu, açıklanan nedenlerle yevmiye defteri (2008.09-10-1 1-12-13-14-15-16-17-18-19-2020), defteri kebir (2008.09-10-11-12-13-14-15-16-17-18- 19-2020), envanter defteri (2008.09-10-11-12-13-14-15-16-17-1 8-19-2020), yönetim kurulu karar defteri (2008.09-10-1 1-12-13-14-15-16-17-18-19-2020), genel kurul karar ve müzakere defteri, ortaklar pay defteri, alış belgeleri (dosya halinde), diğer sair belgeler (dosya halinde), tahsilat ve tediye belgeleri, sgk dosyaları, 2008-2009-2010-2011-2012-20l3-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait müvekkil kooperatifin tüm defter, fatura , SGK belgeleri ve sair belgelerin zayi olduğuna zayi belgesinin verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davacı vekili iddiasını ispata yönelik olarak; Mali Müşavir … tarafından gönderilen e-mail, bina hasar raporu, yemin, tanık (…), mali müşavirin ofisinin bulunduğu binanın yıkım kararı, mali müşavirin yasal iş adresi belgesi delillerine dayandığı görülmüştür.
Kordon Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 04/02/2021 tarihli yazısıyla; davacı kooperatifin 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019 ve 2020 yıllarında tasdik edilen defterlerin görüntüsü ve belge basım bilgisi görüntüsünün gönderildiği görülmüştür.
Bayraklı Sosyal Güvenlik Merkezinin 26/02/2021 tarihli yazısı ile davacı şirkete ait işyeri dosyası Mahkememize gönderilmiştir.
İzmir 9. Noterliği tarafından, davacıya ait 2015-2020 yıllarını kapsayan Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri, 2016-2020 yılları arasını kapsayan yönetim kurulu karar defteri, 2013 yılı ortaklar pay defteri defter tasdik bilgilerinin Mahkememize gönderildiği görülmüştür.
İzmir 5. Noterliği tarafından davacıya ait 2012-2015 yıllarını kapsayan Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri, 2013 yılı yönetim kurulu karar defteri, 2013 yılı genel kurul karar ve müzakere defteri,2013 yılı ortaklar Pay Defteri defter tasdik bilgilerinin Mahkememize gönderildiği, ancak davacı tarafça talep edilen 2008-2011 yıllarına ait diğer defterlerin noterliklerinin Noterliklerinde tasdik edilmediğinin bildirildiği görülmüştür.
İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 29.06.2021 tarihli yazısına göre davacı hakkında düzenlenen herhangi bir rapor ile incelemenin bulunmadığı bildirilmiştir.
İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün 15/03/2022 tarihli yazısına göre, İzmir ili Bayraklı ilçesi, …Ada, …..Parsel ‘de kayıtlı ve … Mahallesi … Sokak No:…… adresindeki riskli yapı olarak değerlendirilen yapının yıkımının tamamlandığı bildirilmiştir.
Davacı vekilinin 25/10/2022 tarihli duruşmada tüm araştırmalarına rağmen dava dilekçesinde talep ettikleri 2008 -2009 -2010-2011 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defterlerinin hangi noterliklerde tasdik edildiklerini tespit edemediklerini, bu yıllara ait taleplerinden vazgeçtiklerini, yine genel kurul karar ve müzakere defteri ile ortaklar pay defterlerinin 2013 yılına ait kayıtların dosyaya geldiğini, bu kayıtlar dışındaki diğer yıllara ait taleplerinden vazgeçtiklerini, toplanan delillere göre davanın bu hali ile kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacıya ait yevmiye,defteri kebir, envanter, yönetim kurulu karar , genel kurul karar, ortaklar pay defteri, alış belgeleri, tahsilat ve tediye belgeleri ile SGK dosyalarının zayi olduğundan bahisle zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” hükmünü taşımaktadır.
TTK.nun 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi düzenlenebilmesi için davacının defter tutmakla veya saklamak ile yükümlü olması, zayi olan belgelerin kullanılmış defter ve belgeler olması, usulüne uygun tutulmuş olması, başvurunun 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapılmış olması gerekir.
Yasal düzenleme ve somut olay birlikte değerlendirildiğinde; davacının defter tutmakla yükümlü olduğu, davacının 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin yevmiye defterleri, defter-i kebirler ve envanter defterlerinin; 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin faturalar, alış belgeleri, tahsilat ve tediye belgeleri, SGK belgelerinin; 2013-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin yönetim kurulu karar defterlerinin ve 2013 yılına ait Ortaklar Pay defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin mali müşavir …’un … Mahallesi … so. No:51 adresindeki ofisinde bulunduğu, 30.10.2020 tarihinde İzmir ilinde meydana gelen deprem nedeniyle sözkonusu defter ve belgelerin göçük altında kaldığı, mali müşavir … tarafından defter ve belgelerin deprem nedeniyle yıkımı gerçekleştirilen binada bulunduğu esnada zayi olduğunun 23.12.2020 tarihinde davacı kooperatife bildirilmesi üzerine, davacı kooperatif tarafından 15 günlük hak düşürücü süre içinde iş bu davanın açıldığı, tüm dosya kapsamından davacıya ait sökonusu bu defter ve belgelerinin bulunduğu binanın deprem nedeniyle yıkılması sonucu davacının iradesi dışında zayi olduğu, davacının bu defter ve belgeler ile ilgili dava açmakta hukuki yararının bulunduğu, davacının talep ettiği 2008-2011 yıllarına ait diğer defterlerin ve bu yıllara ilişkin alış belgeleri, tahsilat tediye belgeleri ve SGK belgelerinin depremde zayi olduğu iddiasının ispatlanamadığı anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
Davacının 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin yevmiye defterleri, defter-i kebirler ve envanter defterlerinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin faturalar, alış belgeleri, tahsilat ve tediye belgeleri, SGK belgelerinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının 2013-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin yönetim kurulu karar defterlerinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Davacının 2013 yılına ait Ortaklar Pay defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2- Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 25/10/2022

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı