Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/272
KARAR NO : 2021/522

DAVA : Tazminat ( Sigorta Sözleşmesine Dayalı)
DAVA TARİHİ : 16/04/2021
KARAR TARİHİ : 24/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı …A.Ş. vekili 16.04.2021 harç tarihli dava dilekçesinde; müvekkili şirkete … sayılı sigorta poliçesiyle sigortalı … Tar. Ürn. İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin dava dışı … Ltd isimli şirkete 05.06.2018 tarih ve … nolu fatura ile çekirdeksiz üzüm emtiası sattığını, emtianın 800 karton halinde toplamda 10.400,00 kg olacak şekilde … konteynere yüklenerek … numaralı 27.06.2018 tarihli konşimento tahtında …Limanından … Limanına “…” gemisi ile taşındığını, emtianın varma limanı olan …’da gemiden tahliyesi sırasında alıcı tarafından yapılan kontrollerde konteynerın tavan bölümünde delikler bulunduğu ve bu deliklerden … numaralı konteynerin içerisine giren suyun çekirdeksiz kuru üzüm emtiasında hasar meydana getirdiğinin tespit edildiğini, 48 kartondaki emtiada hasar meydana geldiğini, konteyner hasar tutanağı düzenlendiğini, müvekkilinin TTK m. 1472 gereğince sigortalının haklarına yasal halef olduğunu, davalı … Denizcilik Nakliyat A.Ş. … Limanından …’ya eşya taşımayı taahhüt ettiğini, 27.06.2018 tarihli … numaralı navlun faturası ile … numaralı 27.06.2018 tarihli konşimentonun düzenlendiğini, davalının kendisinden beklenen dikkat ve özeni göstermediğini, hasarın, eşyanın kendi hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana geldiğini, bu nedenle TTK m. 1178 uyarınca taşıyan sıfatıyla sorumlu olduğunu, İstanbul … ATM’nin … Esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açıldığını, mahkemece yetkisizlik kararı verildiğini, istinaf mahkemesi tarafından bu kararın kaldırıldığını, arabuluculuğa başvurduklarını ve anlaşamama tutanağı imzaladıklarını belirterek sigorta tazminatı olarak ödenen 5.118,75 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, asıl alacağa ödeme tarihi olan 27.09.2018 gününden itibaren avans oranında faiz işletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Denizcilik Nakliyat A.Ş. vekili 14.06.2021 tarihli cevap dilekçesiyle; taşıma … numaralı konşimento tahtında dava dışı taşıyan … Konteyner tarafından gerçekleştirildiğini, davanın aktif husumet yönünden reddinin gerektiğini, davacının usulüne uygun halefiyet kazanmadığını, davacının satış sözleşmesine konu malın faturasının … teslim şeklinde olması nedeniyle, risklerin malın gemiye yüklenmesinden itibaren alıcıya geçtiği bu nedenle sigortalı ve menfaat sahibinin alıcı olması gerektiği, dosyada alıcının bu hakkını davacının sigortalısına devrettiğine dair bir belge bulunmadığını, bu nedenle ödemenin ex gratia (hatır ödemesi) olduğunu, bu nedenle usulüne uygun halefiyet kazanmadığını, aktif husumet bulunmadığından davanın reddi gerektiğini, ayrıca pasif husumet yönünden de dava dışı … Konteynır ve taşımacılık AŞ nin taşıyan olduğu, … Denizcilik ve Nakliyat A.Ş.’nin ise acente sıfatının bulunduğunu, bu nedenle doğrudan acenteye karşı dava açılamayacağını, … Konteynır ve Taşımacılık AŞ ye izafeten acentesi sıfatı ile dava açılması gerektiğini, davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini, davacının usulüne uygun sürede hasar ihbarında bulunmadığını, TTK m. 1185’e göre mallar teslim edilmeden ya teslim sırasında veya en geç 3 gün içerisinde taşıyana ve temsilcisine yazılı olarak bildirim yapılması gerektiği halde bunun yapılmadığı bu halde taşıyan lehine karine oluştuğunu, dava konusu malların mühürlü olarak taşındığını ve alıcısının teslim edildiğini, taşımanın önce satıcının fabrikasında istiflendiğini ve alıcının fabrikasına bu şekilde taşındığını, malların yükleten tarafından mühürlenen konteynırla taşındığını, konteynırın … … olarak yüklendiği, taşıyana mühürlü olarak teslim edildiğini, konşimento üzerinde “Slac Shipper’s Load, Stow, Eight, And Count” yani “Yükleyici Yükledi İstifledi Saydı Ve Mühürledi” klozunun yer aldığını, buna göre taşıyanın söz konusu yüklere hiçbir müdahalesi olmadığı, ayrıca konşimento da Free in / Free out klozunun bulunduğunu, yük ve ilgililer tarafından konteynırın doldurulduğu ve teslim edildiği, konteynır içerisindeki mallarda meydana geldiği belirtilen hasarın deniz taşıması sırasında meydana geldiğinin ispatlanamadığı, taşıyanın sorumluluğunun sınırlı olduğunu, taşıyanın TTK m. 1186’ya göre mal bedelini bilmediğinden sorumluluğunun sınırlı olduğunu, ayrıca “Ad Valorem” navlun uygulanmasının bulunmadığını, zarar hesabına dayanak belgelerin ibraz edilmediğini belirterek davanın zamanaşımı-hak düşürücü süre yönünden reddine, pasif husumet yönünden reddine, aktif husumet yönünden reddine, olmadığı takdirde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; sigorta sözleşmesine dayalı taşıma şirketine karşı sigorta konusu malın hasarına istinaden açılan rücuen takibe yapılan itirazın iptali davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
İstanbul …. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası, İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, sigorta poliçesi, satış faturası, navlun faturası, deniz yük senedi, konteyner hasar tutanağı, … bilgilendirme mektubu, eksper raporu, ödeme belgesi, rücu mektubu, konşimento, arabuluculuk tutanağı incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
İstanbul …. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; takip alacaklısı … Sigorta A.Ş.’nin takip borçlusu … Denizcilik Nakliyat A.Ş. aleyhine açtığı 02.07.2019 tarihli ilamsız takip talebinde (5.188,00 TL asıl alacak + 1.563,83 TL işlemiş faiz =) 6.681,83 TL üzerinden takibe geçtiği, borçluya ödeme emrinin 08.07.2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 11.07.2019 tarihinde yetkiye, husumete, takibe, borca, faize, faiz oranına ve ferilerine itiraz ederek takibi durdurulmasına karar verildiği belirlenmiştir.
İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacı … A.Ş.’nin davalı … Denizcilik Nakliyat A.Ş. aleyhine 26.11.2019 tarihinde açtığı davada dava dilekçesi ile davacının, davacı dava dışı sigortalısı … Tar. A.Ş’nin dava dışı … Ltd.’ne 05.06.2018 tarih, … nolu fatura ile satılan çekirdeksiz üzüm emtiasının … Limanından … Limanına deniz yolu ile taşıma işinin davalı şirket tarafından “…” gemisiyle taşınması sırasında hasar meydana geldiğini, davalının taşıyan sıfatıyla sorumlu olduğundan bahisle İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, davalı borçlu tarafından yetkiye ve borca itiraz edildiğini belirterek itirazın iptali ve %…’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı talep ettiği, davalı cevap dilekçesiyle … nolu konşimento 5. maddesinde taraflar arasındaki uyuşmazlıklarda İzmir Mahkemelerinin yetkili kılındığını, davanın yetki yönünden reddini, davanın doğrudan acenteye doğru açılmayacağından dolayı davanın husumet yönünden reddini, emtiaların taşınması sırasında hasarlandığına ilişkin tutanak, belge ve delil bulunmadığını, davalının hasardan sorumlu olmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını belirterek davanın zamanaşımı, yetki, husumet ve esas yönünden reddini talep ettiğini, mahkemece 02.10.2020 tarihli kararla mahkemenin yetkisizliği nedeniyle davanın reddine karar verildiğini, İstanbul BAM …. HD’nin … Esas – … Karar sayılı 30.12.2020 tarihli kararıyla İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas – … Karar sayılı kararının HMK m. 355, 353/1-a4 ve 353/1-b2 gereğince kaldırılmasına ve davanın HMK m. 114/2 ve 115 gereğince usulden reddine KESİN olarak karar verildiği belirlenmiştir.
Davalı tarafın cevap dilekçesine yer alan hak düşürücü itirazı incelendiğinde; TTK m. 1188 hükmü saklı kalmak kaydıyla gemi kira sözleşmeleri ile zaman charteri sözleşmeleri ve navlun sözleşmelerinden veya konşimentodan veya onun düzenlenmesinden doğan davaların bir yılda zamanaşımına uğrayacağı belirtilmiş olup, dava konusu olayda davanın TTK m. 1188’e dayalı olarak hak düşürücü süreye ilişkin olduğu ve TTK m. 1188 gereğince halefiyet yoluyla dava açan davacı … şirketinin eşyanın ziya ve hasarın nedeniyle tazminat istediği ve bu tazminatın ancak eşyanın teslim edildiği tarihten itibaren başlayacağı belirtilmiştir. Somut olayda da TTK m. 1188 uygulanması gerekmektedir. Buna göre eşyanın teslim tarihi 06.07.2018 tarihinde olup, davacı öncelikle bu sözleşmeyle ilgili olarak İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasında 02.07.2019 tarihinde ilamsız icra takibine geçmiş olup, hak düşürücü süre içerisinde takibe başlamıştır. Yine bu icra takibine itiraz üzerine İstanbul … ATM’nin … E – … K sayılı 26.11.2019 dava tarihli davayla İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyadaki takibe itirazın iptali davası açtığı, bu davanın HMK m. 20 gereğince yetkili İzmir ATM olduğundan bahisle 02.10.2020 tarihinde yetki yönünden usulden ret edildiği, kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul BAM …. HD’nin … Esas – … Karar sayılı 30.12.2020 tarihli kararıyla İstanbul … ATM’nin kararının kaldırılarak davanın öncelikle yetkili İcra Dairesinin yetkisine ilişkin itirazın değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek kaldırıldığı ve yapılan incelemeyle istinaf başvurusunun kabul edilerek davanın dava şartı yokluğundan (davalı şirketin fatura merkez adresinin İzmir olması nedeniyle takibin İzmir’de yapılması gerektiğinden) davanın HMK m. 114/2 ve 114 gereğince usulden reddine dair kesin olarak karar verildiği belirlenmiştir.
Bilindiği üzere 6098 sayılı TBK m. 158’de “…E. Davanın reddinde ek süre MADDE 158-Dava veya def’i; mahkemenin yetkili veya görevli olmaması ya da düzeltilebilecek bir yanlışlık yapılması yahut vaktinden önce açılmış olması nedeniyle reddedilmiş olup da o arada zamanaşımı veya hak düşürücü süre dolmuşsa, alacaklı altmış günlük ek süre içinde haklarını kullanabilir…” hükmü yer almakta olup, davacının bu davanın reddinden itibaren 60 günlük süre içerisinde dava açma hakkı bulunmaktadır. Davacı davasını mahkememizde 16.04.2021 tarihinde açmış olup, bu tarih itibariyle 60 günlük süre dolmakla birlikte bu kararın davacıya tebliğ tarihi 27.02.2021 olup, 60 günlük süre içerisinde mahkememizde 16.04.2021 tarihinde dava açmakla bu sürenin dolmadığı ve hak düşürücü sürenin geçmediği belirlenmiştir.
Davalı tarafın pasif husumet itirazı incelendiğinde; konişmento üzerinde yapılan incelemede taşıyanın … Konteynır ve Taşımacılık S.A. olduğu bu konişmento da yükleme acentesinin … Denizcilik Nakliyat A.Ş. olarak yer aldığı, bu halde davacının davalı olarak asıl taşıyıcı … Konteynır ve Taşımacılık SA’yı göstermesi ve ona izafeten TTK m.105/2’ye göre … Denizcilik Nakliyat A.Ş.’ye karşı dava açması gerektiği gibi aynı zamanda davacının sigortalısına düzenlenen 27.05.2018 tarihli faturada da navlun bedelinin … Konteynır ve Taşımacılık SA adına … Denizcilik ve Nakliyat AŞ tarafından tahsil edildiği ve taşıma işini yapan şirketin … Konteynır ve Taşımacılık SA olduğu belirlendiğinden davacının doğrudan acenteye karşı dava açmasının usul hükümlerine aykırı olduğu tespit edildiğinden, davacının davasının pasif husumet/sıfat yokluğu nedeni ile reddine karar vermek gerekmiştir.
Pasif husumet ehliyetinin bu dava ve takipte bulunmadığı, bu durumun HMK m. 119 ve 124’e göre düzeltilmesinin de mümkün olmadığı belirlenmiştir.
Ayrıca 27.05.2018 tarihli 400-USD bedelli faturada … Konteynır ve Taşımacılık SA adına … Denizcilik ve Nakliyat AŞ tarafından acente sıfatıyla tanzim edildiği belirtilmiştir.
Davacı yapmış olduğu icra takiplerinde de doğrudan borçlu olarak … Denizcilik ve Nakliyat AŞ’yi göstermiş olup; husumetin asıl taşıyıcı olan … Konteynır ve Taşımacılık SA’ya izafeten … Denizcilik ve Nakliyat AŞ’ye yöneltilmesi gerekli olduğu halde; bunu yapmadığı, bu haliyle; husumetteki eksikliği giderse dahi; takibe devam edemeyeceği de belirlenmiştir.
Bu nedenle davanın diğer unsurlarının incelenmesine gerek olmaksızın davanın reddi gerekmiştir.
Davalının davanın reddi ile birlikte %20 kötü niyet tazminat talebinin ise; davacının davasını haksız ve kötü niyetli açtığı tespit edilemediğinden kabul edilmemiş ret edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacı davasını asıl taşıyıcı olan … Konteynır ve Taşımacılık SA’ya karşı izafeten … Denizcilik ve Nakliyat AŞ’yi göstererek takip yapması ve dava açması gerekirken TTK m.105/2’ye aykırı olarak doğrudan acenteye karşı ve onu hasım göstererek doğrudan takip yaparak dava açmış olması nedeniyle; davacının davasının pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
Davalının %20 kötü niyet tazminat talebinin ise şartları gerçekleşmediğinden reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30 TL harçtan dava açılışında alınan 87,42 TL peşin harcın mahsubu ile fazla alınan 28,12 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 7/2. maddesine göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/06/2021

Katip …
e -imzalıdır

Hakim …
e -imzalıdır