Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/234 E. 2022/823 K. 27.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/234
KARAR NO : 2022/823

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senedinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/12/2017
KARAR TARİHİ : 27/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senedinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkilinin … Tavukçuluk şirketinde uzun zaman pazarlama elemanı olarak çalıştığını, müvekkilinin ilk işe girişinde genel adet gereği ortaya çıkacak olan zararlarının tazmini maksatlı 75.000,00 TL bedelli, vadesi, tanzim tarihi ve alacaklısı boş olan senedi verdiğini, müvekkilinin kardeşi …’ in de aynı iş yerinde çalıştığını ve müvekkilinin işten ayrılmasından çok sonra davalı şirket ile anlaşmazlık yaşadıklarını ve işten onun da ayrıldığını, davalı şirketin müvekkiline 2016 yılı temmuz ayından itibaren taksitler halinde kıdem tazminatı dahi ödediğini, yani bunun da müvekkilinin borçlu olmadığını ispatladığını, müvekkilinin abisini 29/05/2017 tarihinde işten çıkarttıklarını, bunun üzerine müvekkilinin, davalı şirketten senetleri geri istediğini, fakat şirketin senet alındığı konusunu yalanladığını belirterek, müvekkilinin çalışması nedeniyle davalı şirkete teminat mahiyetinde verdiği sadece bedel kısmı dolu olan ve daha sonra geri kalan kısmı doldurulmuş olan 04/01/2017 tanzim, 19/04/2017 vade tarihli ve 75.000,00 TL bedelli senedin alacaklı kısmına davalı şirket yetkililerinin yakın arkadaşı olan …’in isminin yazıldığını, …’in senedi davalı şirketin yöneticisi … ve …’ın yakın arkadaşı davalı …’a verdiğini, söz konusu senedin bedelsiz olduğunu, müvekkilinin kardeşi … ile davalı şirket arasındaki husumet nedeniyle müvekkilinin senedi de doldurularak icrai işleme konulduğunu belirterek davacının İzmir …. İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takipten kaynaklı borçlu olmadığının menfi tespitine ve takip dayanağı senedin iptaline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin de davalı tarafa tahmiline karar verilmesini dava ve talep ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı … vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davacının davalının senet alacağını almasını geciktirmek amacıyla ve kötü niyetli olarak dava açtığını, davacı …’ın davacı ve davalı şirketi tanımadığını, senedi …’den ciro aldığını, bononun üzerinde “senet bedelsizdi, bedeli teminattır veya bedeli rehindir “ibarelerinin yer almadığını, davalının senedin iyi niyetli meşru hamili olduğunu, davalının senedi iktisap ederken borçlu davacının bile bile zararına hareket etmediğini, bu nedenle de müvekkilinin, yasaya uygun olarak düzenlenen senedin iyiniyetli ve meşru hamili olduğunu belirterek, haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti. cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davacının şirketlerinde plasiyer elemanı olarak Temmuz 2016 tarihine kadar çalıştığını ve anılan tarihte kendi isteğiyle işten ayrıldığını, davacıdan ne işe başlangıç aşamasında, ne de iş aktinin sona erdiği tarihte herhangi bir senet veya kıymetli evrak alınmadığını, davacının 75.000,00 TL bedelli teminat senedi vermediğini, icra takip dosyası ile ilgilerinin bulunmadığını, icra takip dosyasında keşideci, ciranta ,borçlu, alacaklı, kefil vb. sıfatlarının bulunmadığını, diğer borçlu … ile de borçlu, alacaklı, kefil vb. sıfatlarının bulunmadığını, davalı …’ı tanımadıkları gibi ticari ilişkilerinin de bulunmadığını, dava ve icra takibinde taraf sıfatları bulunmadığından davanın husumet nedeniyle reddine davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; İzmir ….İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takip dosyası ve takip dosyasına konu olan 19.04.2017 vadeli 75.000,00-TL bedelli senet aslı, davacının kardeşi aleyhine yapılan İzmir ….İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takip dosyası, davacının davalı şirkette çalışmasına dair SGK kayıtları, Işıkkent Polis Merkezi Amirliğinin …/… Sayılı soruşturma dosyası, İzmir C.Başsavcılığının …/… Soruşturma sayılı, dosyası, mevcut tüm çalışanlardan sadece bedel kısmı dolu ve geri kalan kısmı boş olarak senet alındığına ve müvekkilden de bu şekilde senet alındığına dair ayrıca da alacaklı ile şirket yetkililerinin arkadaş olduklarına dair tanık beyanları, davacının senet ile belirtilen bedelleri almadığına ve kıdem tazminatının ödendiğine dair banka kayıtları ve yemin delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı … vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; İzmir …. İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas Sayılı Takip dosyasına dayandığı görülmüştür.
Davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde: ticari defter ve kayıtlar, icra takip dosyası delillerine dayandığı görülmüştür.
İzmir ….İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; alacaklı … tarafından borçlular … ve … aleyhine 04.01.2017 tanzim ve 19.04.2017 vade tarihli 75.000,00 TL bedelli bonoya dayalı olarak 75.000,00 TL asıl alacak, 941,61 TL işlemiş faiz ve 225,00 TL %0,30 komisyon olmak üzere toplam 76.166,61-TL alacağın tahsili amacıyla kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı görülmüştür.
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının …/… nolu soruşturma dosyası incelendiğinde, müştekilerin … ve … olduğu, şüphelilerin …, … ve … olduğu, suçun açığa imzanın kötüye kullanılması suçu olduğu, yapılan soruşturma neticesinde savcılık tarafından 21/08/2017 tarihinde kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği görülmüştür.
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının …/… nolu soruşturma dosyası incelendiğinde, müştekilerin … ve … olduğu, şüphelilerin …, …, … ve … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şirketi olduğu, suçun dolandırıcılık ve açığa imzanın kötüye kullanılması suçu olduğu, yapılan soruşturma neticesinde savcılık tarafından 09/01/2020 tarihinde kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, verilen bu karara müştekilerin itiraz etmesi üzerine İzmir … SCM ‘nin …/… Değişik İş sayılı kararı ile müştekilerin itirazının reddine 04/03/2020 tarihinde kesin olarak karar verildiği görülmüştür.
İzmir ….Asliye Ceza Mahkemesi’nin …/… Esas ve …/… Karar sayılı kararı incelendiğinde, katılanın …, sanığın … olduğu, suçun hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçu olduğu, Mahkeme tarafından yapılan yargılama neticesinde 26.10.2018 tarihli kararla sanığın yaklaşık 300.000TL’yi katılana ait … Tavukçuluk Gıda. Hayv. San. Tic. Ltd. şirketine vermeyerek uhdesine geçirdiğinden bahisle hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçundan TCK’nun 155/2 maddesi uyarınca mahkumiyetine karar verildiği, verilen bu kararın istinaf edilmesi üzerine henüz kesinleşmediği görülmüştür.
Davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şirketi’nin ticaret sicil kayıtları dosyaya getirtilmiştir.
Davacı vekilince dava konusu bononun teminat senedi olarak düzenlendiğine dair iddiasının ispatına yönelik tanık dinlenmesi talebinde bulunduğu, ispatı istenen vakıanın hukuki işlem niteliğinde olması ve miktar itibariyle de iddianın belge ile ispatı zorunlu olduğundan, karşı tarafın da tanık dinletilmesine dair açık muvafakati bulunmadığından davacı vekilinin tanık dinletilmesine ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı yemin deliline dayandığından, davalılara yemin teklifinde bulunulacak ise yemin metnini hazırlaması için davacı vekiline iki haftalık kesin süre verildiği, davacı vekili tarafından yemin metninin hazırlanarak mahkememize sunulduğu, Mahkememizce yemin davetiyesinin davalı … Tavukçuluk Gıda San.Tic. Ltd. Şti. ve davalı …’a tebliğ edildiği, davalı … Tavukçuluk Şirket yetkillileri … ve … ile davalı …’ın Mahkememiz huzurunda yemin ettikleri görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde,
Dava; bonoya dayanılarak yapılan takipten dolayı davacının borçlu olmadığının tespiti ve senet iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizin 03/12/2019 tarih …/… Esas …/… Karar sayılı kararı ile dava ve takip konusu bononun iş akdinin yapıldığı veya devam ettiği süre içinde teminat senedi olarak düzenlenip düzenlenmediği ve bu kapsamda davacının bonodan dolayı davalılara borçlu olup olmadığının tespitine ilişkin uyuşmazlığın iş mahkemesinin görev alanında bulunduğu belirtilerek görevsizlik kararı verildiği, dosyanın gönderildiği İzmir … İş Mahkemesi tarafından kambiyo senedinin borçlusu davacı … ile kambiyo senedi alacaklısı … ve senet lehdarı … arasında işçi/işveren ilişkisi bulunmadığı gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verildiği, Mahkemeler arasında oluşan görev uyuşmazlığının giderilmesi için dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6.Hukuk Dairesine gönderildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6.Hukuk Dairesi’nin 05/03/2021 tarih …/… Esas …/… Karar sayılı kararı ile davacının davalı şirket iş yerinde işe girerken iş verene vermiş olduğu sadece miktar kısmı yazılı (75.000 TL) senetten dolayı borçlu olmadığının tesbitine, sonradan doldurulan ve İzmir ….İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takibine konu olan 75.000 TL miktarlı bononun iptaline karar verilmesinin talep edildiği, davacının 2016 yılında işten ayrıldığını, kıdem tazminatınında iş verence ödendiğini beyan ettiği, icra takip dosyasında yer alan bono senedinin lehtarının …, senet alacaklısının davalı …, icra takip borçlularının ise … ve … olduğu, alacağın kıymetli evrak olan bonoya dayandığı, senedin kambiyo senedi vasfına haiz olduğu, senet üzerinde açıkça teminat senedi olduğuna dair ibare bulunmadığı, icra takibinin kambiyo senetlerine mahsus takip olmasına göre ticari dava niteliğinde olan uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemesinde görülüp sonuçlandırılmasının (Yargıtay 20 HD 2015/3623 Esas 2015/9033 Karar, 2017/10724 Esas 2018/388 Kararının da bu doğrultuda olduğu) gerektiğinden İzmir …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verildiğinden dosya Mahkememize gönderilmiş ve yukarıdaki esasa kaydı yapılmıştır.
Menfi tespit davalarında ispat yükümlülüğü kural olarak davalı alacaklıya düşer. Ancak imzası ikrar edilmiş bono alacağın varlığını ispatlayan kesin delil niteliğinde olup, bu kez borçlunun borcunun bulunmadığını, usulüne uygun delillerle kanıtlaması gerekir. Bono, ödeme vaadi niteliğinde kambiyo senedi olup, bağımsız borç ikrarını içerir. Bonoda kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa aittir. Senede karşı senetle ispat kuralı gereğince, davacı-borçlu takibe konulan bononun bedelsiz olduğunu veya anlaşmaya aykırı doldurulduğunu yazılı delille kanıtlaması gerekir.
Dava ve takibe konu bononun keşidecisinin davacı, lehtarının dava dışı …, hamilinin ise davalı … olduğu, bononun kambiyo senedi vasfını haiz olduğu, senet üzerinde açıkça teminat senedi olduğuna dair ibare bulunmadığı, bononun metninde nakden kaydı bulunduğu, bononun ihdas nedenine ilişkin taraflarca herhangi bir talil beyanı da ileri sürülmediği, imzası ikrar edilmiş bono karşısında davacının, dava konusu bononun bedelsiz olduğunu ve anlaşmaya aykırı doldurulduğunu yasal olarak ispatlayacak yazılı bir delili dosyaya sunmadığı gibi ödemeye ilişkin belge de sunmadığı, davacının dava dilekçesinde yemin deliline dayandığından davalıya yemin teklifinde bulunma hakkının hatırlatıldığı, davacının davalılara yemin teklif ettiği, davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti. yetkililerinin Mahkememiz huzurunda usulüne uygun olarak yemini eda ederek dava ve takip konusu senedin davacının işyerinde çalışmaya başlamadan önce veya çalıştığı dönemde davacıdan teminat senedi olarak alınmadığına dair yemin ettikleri, davalı hamil … da dava ve takip konusu senedin teminat senedi olmadığı ve bedelsiz bir senet olmadığı, diğer davalı ile arasında ticari ilişki olmadığına dair yemin ettiği, böylece davacının bedelsizlik iddiasının usulün öngördüğü biçimde yazılı delille ispatlanamadığından davacının davalı hamil … aleyhine açtığı davanın reddine karar verilmiş, davacının dava dilekçesinde İİK 72.maddesi uyarınca icra takibinin durdurulmasını talep etmesi üzerine Mahkememizin 04.01.2018 tarihli ara kararı ile İİK 72/3 maddesi kapsamında takip çıkışı olan 76.166,61 TL alacağın %15 miktarında teminat karşılığında icra veznesine giren paranın alacaklı tarafa ödenmemesine ilişkin ihtiyati tedbir kararı verildiği, ancak davacı tarafça teminat yatırılmadığından ihtiyati tedbir kararının infaz edilmediği, bu nedenle davalı hamil …’ın verilmiş bir tedbir kararı bulunmadığından ve alacağına geç kavuşması söz konusu olmadığından kötü niyet tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından davalı davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine de dava açılmış ise de, dava ve takibe konu bononun keşidecisinin davacı, lehtarının dava dışı …, hamilinin ise davalı … olduğu, davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin dava ve takip konusu senette kefil, lehdar veya ciranta olarak yer almadığından dolayı iş bu senede dayalı olarak yapılan takipten dolayı borçlu bulunmadığının tespiti ve senet iptali istemi davasında husumet yöneltilemeyeceğinden davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic. Ltd. Şti tarafından kötüniyet tazminatı talebinde bulunmuş ise de, kötüniyet tazminat talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından davalı … aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafından davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic.Ltd. şirketi aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden REDDİNE,
3-Davalıların kötüniyet tazminat taleplerinin REDDİNE,
4-Alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcının davacı tarafça peşin yatırılan 1.300,82‬- TL’den (1280,82-TL peşin harç+20,00-TL tamamlama harcı) mahsup edilerek bakiye 1.220,12‬-TL ‘nin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 12.186,66-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
8- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Tavukçuluk Gıda San. Tic.Ltd.Şti’ye verilmesine,
9-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
10-Karar kesinleştiğinde dosya içinde bulunan İzmir ….İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı dosya aslının ilgili icra dairesine iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı … ve vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 27/09/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR.
“5070 Sayılı Yasanın 5.ve 22. Maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.