Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/223
KARAR NO : 2021/529

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 09/05/2011
KARAR TARİHİ : 24/06/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

İDDİA: Davacı vekili İzmir Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; davalılardan …’un davacı firmanın satın alma departmanın da satın alma sorumlusu olarak etkin bir pozisyonda çalıştığını, Aralık 2010 tarihinde istifa etmek suretiyle davacı şirketteki işinden ayrıldığını, davalı …’un istifasının ardından bizzat kendisi tarafından iade edilen satın alma defterinin incelenmesi sonucunda özellikle büyük bir kısım satın almaların davalı … Endüstri Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. ne verilmesinin ve dava dışı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin ıskontosuz liste fiyatları değerlendirmeye esas alınmak sureti ile teklif hazırlatıldığını, diğer davalı firma ile ortakları aynı olan firmalardan yüksek teklifler alınmak suretiyle satın almaların diğer davalı şirkete yönlendirildiğini, bu ve buna benzer iş ve işlemler ile her satın alma işleminde davalı … tarafından %30-50 oranında daha pahalı olarak iç satış işleminin gerçekleştirildiğini, bu şekilde müvekkili şirketin çok büyük oranda zarara uğradığını, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin haklannın saklı kalmak kaydı ile 50.000,00 TL maddi zararın ticari işlerde uygulanan en yüksek temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı … Isı Ltd. Şti. vekili Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği cevap dilekçesinde özetle; davada mahkemenin yetkili olmadığını yetkili mahkemenin İzmir Asliye Ticaret Mahkemelerinin olduğunu, İş bölümü itirazlarının olduğunu, davacı firma ile davalı firmanın yıllara dayanan ticarete dayalı ilişkisinden dolayı bu davanın açıldığını, her iki firmanın da tacir olması nedeniyle yetkili olan mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğundan dosyanın İzmir Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini, zamanaşımı yönüyle itirazlarının olduğunu, davanın zamanaşımı yönüyle reddine karar verilmesini, davacı şirketin davalı firmadan 2003 yılından 2011 yılına kadar mal ve hizmet satın aldığını, diğer davalı …’un davacı firma da 2006 yılından itibaren çalışmaya başladığını, diğer davalının işe başlamasından çok öncede her iki firmanın ticari ilişkisinin olduğunu, diğer davalının işe başlaması ile taraflar arasındaki ticarete olumlu yada olumsuz etkisinin olmadığını, davalı firmanın talebi üzerine 12.05.2006 tarihinde taraflar arasında Satın Alma Tedarik Sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşme kapsamında defalarca ticari alışveriş yapıldığını, davacı firma ile davalı firma arasındaki ilişkinin davacı firmanın talebi ile diğer davalıdan önce kurulduğunu, davacı firmada mal alınacağı zaman alınacak malın ihtiyacı olan bölümün mühendisi veya yetkilisi tarafından belirlendiğini, daha sonra satın alma bölümüne iletildiğini, satın alma tarafından o malla ilgili piyasa araştırması yapılarak satan firmalardan teklif alındığını, alınan teklifler ve piyasa araştırma sonuçlarının üst yönetime sunulduğunu, yetkililer tarafından incelenen belgelerin değerlendirilmesi yapılıp hangi malın alınacağına ve kimden alınacağına karar verildikten sonra, alınan kararın tekrar satın alma bölümüne gönderildiğini, satın alma yetkilisinin müdürünün onayı ile sipariş verdiğini, … marka vananın alınmasının …’un tercihi olmadığını, talep edilen vananın markasını, modelini, tipini belirleme yetkisinin talep eden bölümün yetkilisine ait olduğunu ve yetkili tarafından belirlendiğini, sipariş formlarında diğer davalı … ile Satın Alma Müdürü …’ın imzasının bulunduğunu, diğer davalı ile müvekkili şirketin işbirliği yaparak davacı şirketi zarara uğratmasının mümkün olmadığını, davacı şirketin piyasa araştırması yapması aşamasında, temsilcisi oldukları … marka vana üreten fabrikadan aldıklan iskonto tutarını gözönüne alarak üretici firmanın katalog fiyatından daha aşağı fiyat verdiklerini, davacının satın alma işlemi yapıldığı zaman %30- %50 zarar ettiklerini iddia ettiklerini, aslında davacı firmanın satın alma aşamasında %30 – %50 oranında kar ettiklerini bildikleri halde bunu görmemezlikten geldiklerini, davacının satın aldığı vanaların özel yapım olduğunu bazılarını müvekkili şirketin üretmediğini, bu nedenle sabit bir fiyat oluşmadığını,vanaların üretiminde kullanılan malzemelerin özelliğine göre fiyat oluştuğunu, davacının sabit piyasa değeri olmayan ve paslanmaz ürünler de her gün değişen sabit piyasa fiyatı hakkında nasıl sabit bir değer tespit edildiğini açıklamak zorunda olduğunu, davacı firmanın, … marka vanalarının davalı şirket ve şirket yetkilisi tarafından 20 yıldır satıldığını, İzmir de bu vanaların ana bayi ve yetkili bayi davalı şirket olması nedeniyle … A.Ş. den düşük fiyatla aldığını, bu nedenle de, üretici firmanın teklif ettiği fiyattan daha düşük fiyatla mal sattığını, davacı firma ile müvekkili firmanın ticaret yaptığını, bu süreç içinde her iki tarafında menfaatinin söz konusu olduğunu, ticari şirketlerin menfaatleri olduğu yerlerden alıveriş yaptıklarını, diğer davalı …’un yapılan bu ticari işlemlerde bir menfaatinin olmadığını, kendisine müvekkili tarafından menfaat sağlanmadığını, yapılan iddianın iftira olduğunu, savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkil şirket ticari defter ve kayıtları, bilirkişi incelemesi, karşılaştırmalı müşteri teklifleri, İzmir …. Noterliği’nin 31.01.2021 tarih, … sayılı ihtarnamesi, Karşıyaka … Noterliği’nin 18.02.2011 tarihli, … sayılı ihtarnamesi, Karşıyaka … Noterliği’nin 15.02.2011 tarihli, … sayılı ihtarnamesi, müvekkil şirket nezdindeki işçi şahsi dosyası, tanık, yemin ve sair hususları delil olarak bildirmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
İzmir … Asliye Hukuk Mahkemesi 21…2021 tarih, … Esas – … Karar sayılı görevsizlik kararı vererek dosya İzmir … İş Mahkemesinin … Esasına kaydı yapılmıştır.
İzmir …. İş Mahkemesince aldırılan 07…2013 havale tarihli bilirkişi raporunda, 2006 yılında davacı firmanın, davalı firmadan 735.221,50-YTL, 2007 yılında 3.029.448,82-YTL, 2008 yılında 1.832.694,22-YTL, 2009 yılında 950.066,22-TL, 2010 yılında 676.886,46-TL olmak üzere toplam 7.224.317,22-TL tutarında mal ve malzeme almış olduğu, bu rakamdan 2005 yılından devreden 293,12-YTL mahsup edildikten sonra kalan miktarın değerlendirmeye esas tutulması gerektiği, davacı şirketin, dava dışı … şirketinden ihtiyacı olan vanalar için istemiş olduğu fiyat teklifleri ile ilgili sipariş tekliflerine … yetkilisinin müdahalesi olduğu, % 35 iskonto yapılacak olan malların iskontosuz fiyat üzerinden yani katalog fiyatları üzerinden verilmiş olması nedeniyle şirketlerinin % 35 daha yüksek fiyatla mal aldığını iddia ettiği, davalı … ile davalı … Şirketinin bu zarardan dolayı müteselsilen sorumlu olduklarını iddia ettiği, davalı firma da yapılan incelemede dava dışı … şirketinin kestiği faturalarda iskonto oranları değişik olup, iskonto yapılmayan faturalarında bulunduğu, davacı firmanın satın alma sisteminin incelenmesinde, davacı firmanın ihtiyacı olan malların genellikle neden aynı firmadan alındığının sorgulanması ve önceki alımların kimden yapıldığının sorgulanması yapıldıktan sonra onay verilmesi gerekirken yalnızca o malın alınmasına ihtiyaç varmı, en uygun fiyatın ve ödeme koşulları en iyi olan tedarikçi firmanın kim olduğu belirlenip, uygun gördükleri tedarikçi firmadan alınmasına onay verilmiş olduğunun davacı şirket tarafından savunulduğu ve iddia edildiği, davacı …’un buradaki yetkisi ve sorumluluğunun mahkemenin taktirinde olduğu, … Yönetim Kurulu Başkanı …’in 27.12.2010 tarihinde davacı şirketin satın almadan sorumlu müdürü …’e gönderdiği mesajda, davalı … Endüstri ürün. Ltd. Şti. Yetkilisi …’ın … San ve Tic AŞ’ne davacı şirket tarafından talep edilen sipariş forumlarına fiyat verilirken normal piyasa fiyatı olan katalog fiyatları üzerinden fiyat verilmesini talep ettiğini, bu konuda davalı ve davacı şirket arasında mutabakat olduğunu söylediği için kendilerinin de söyleneni yaptığını, bundan sonra bu sorunun yaşanmayacağını mesajında belirttiği, davalı şirketin bu tutumu hakkında ve bayisi olduğu dava dışı şirketi etkiyerek yüksek fiyat vermesini sağladığı ve bu tutumuyla da haksız kazanç sağladığı ve davacı şirketinde pahalıya mal almak suretiyle zararına sebebiyet verdiği konusunda kanuni yön, belge ve delillerin değerlendirilmesinin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Davalı … Ltd. Şti vekili 02.12.2013 tarihli rapora beyan dilekçesinde yeni bir heyet oluşturulmasını talep etmiştir.
Davalı … vekili 02.12.2013 tarihli rapora beyan dilekçesinde yeni bilirkişi raporu alınmasını talep etmiştir.
Davacı vekili 03.12.2013 tarihli rapora beyan dilekçesinde davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İzmir … İş Mahkemesi 23.06.2014 tarih, … Esas – … sayılı kararı ile davalı … hakkında açılan davanın reddine, davalı şirket yönünden görevsizlik kararı vermiştir.
İzmir … İş Mahkemesinin 23.06.2014 tarih, … Esas – … sayılı kararı ile davalı … yönünden davanın husumet yönünden reddine, davalı … … Ltd. Şti. Yönünden görevsizlik kararı verildiği, verilen kararın davacı vekilince temyiz edilmekle Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas – … Karar sayılı, 15…2018 tarihli ilamı “…Mahkemece, davacının bu işlemlere davacı şirket içinde karar veren tek yetkili konumunda olmadığı, yapılan işlemlerin davacı şirketin iç işleyişi anlamında davacı şirketin karar ve uygulamaları olduğu gerekçesiyle işçiye yönelik davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma yetersizdir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu da uyuşmazlıkları gidermeye yönelik olmadığı gibi denetime de elverişli değildir.
Davacı işverenin zarara uğrayıp uğramadığı, uğramış ise zararın miktarı ve davalı işçinin zararın meydana gelmesinde kusur oranı yöntemince belirlenmemiştir.
Dava dışı … firmasının davacı firmanın satın aldığı vanaların fiyatlarını davacı firmaya piyasaya sattığı tutarların üzerinde bildirip bildirmediği, davacının zarara uğradığını iddia ettiği miktarın dava dışı … firmasının aynı marka vanaları piyasaya daha uyguna satmasına karşın kendisine daha fazla fiyat teklif etmesinden mi kaynaklandığı; yoksa dava dışı … firmasının teklif ettiği satım fiyatının … firmasının teklifinden daha yüksek olmasının nedeninin … firması ile … firması arasındaki anlaşmadan mı kaynaklandığı netleştirilmemiştir. … firması ve dava dışı … aynı tip vanalara fiyat verirken, … firması üretici firma olmasına rağmen … firmasından hep daha yüksek fiyat teklif etmiştir. Bu hususun nedeni ortaya konulmadığı gibi, davacı firmanın alımlarında tekliflerin sadece bu iki firmadan mı alındığı, başka firmalardan fiyat teklifi alınıp alınmadığı, diğer firmaların teklif ettiği fiyatların ne kadar olduğu belirlenmemiştir. Ayrıca, 2011 tarihli mailde bildirilen iskontoların daha önceki yıllar için de geçerli olup olmadığı da açık değildir.
Öncelikle davacı firmanın yapmış olduğu alımlar nedeniyle gerçekten zarara uğrayıp uğramadığı ve miktarı belirlenmelidir. Bunun için de yukarıda belirtilen hususları da içerir denetime elverişli rapor alınmalı, davacı firmanın almış olduğu aynı marka ve türdeki vanaları gerçekten piyasa değerinin üzerinde bir fiyatla alıp almadığı belirlenmelidir.
Bundan sonra da, davacı firma gerçekten zarara uğramış ise, davalı işçinin tek yetkili olmamasının kusurunu tamamen ortadan kaldırmayacağı, netice olarak piyasadan teklifleri almak ile bir başka deyişle vanaların piyasa fiyatlarını araştırmak ve aynı marka ürünün en uygun fiyatını bulmak ile davacının görevli olduğu nazara alınarak kusur oranı belirlenmeli ve sonucuna göre davalı işçi yönünden açılan dava hakkında bir karar verilmelidir.
Kabul şekline göre, davalı işçi yönünden esastan ret yerine husumetten ret kararı verilmesi de hatalı olmuştur. Mahkemece yukarıda belirtilen şekilde araştırma yapıldıktan sonra davalı işçinin sorumluluğu esastan değerlendirilmeli ve avukatlık üceti de buna göre belirlenmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesi ile bozularak İzmir …. İş Mahkemesinin … Esasına kaydı yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.
İzmir …. İş Mahkemesince aldırılan 15.10.2019 havale tarihli bilirkişi raporunda, davacı şirketin normal koşullarda üretici … Şirketinden % 35 indirimli olarak mal alımı yapması halinde 438.790-TL daha düşük miktarda ödeme yaparak aynı malları almış olacağı, davacı şirketin zararının 438.790-TL olduğu bildirilmiştir.
Davacı vekili 08…2019 tarihli rapora beyan dilekçesinde ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti vekili 13…2019 tarihli rapora beyan dilekçesinde yeni bir heyetten rapor alınmasını talep etmiştir.
Davalı … rapora beyan vermemiştir.
İzmir …. İş Mahkemesince 05.02.2020 tarihli celsede, davalı şirket açısından verilen görevsizlik kararının bozma ilamı kapsamı dışında kaldığı ve kesinleştiğinden, davalı … Ltd. Şti. yönünden davanın tefrik edilerek … Esasa kayıt edilmiştir.
İzmir …. İş Mahkemesi 26…2020 tarih, … Esas – … Karar sayılı görevsizlik kararı vererek görevli mahkemenin İzmir Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğuna karar verilmiştir.
İzmir …. İş Mahkemesinin 26…2020 tarih, … Esas – … sayılı kararı davacı vekilince temyiz edilmekle Yargıtay …. Hukuk Dairesinin 23.02.2021 tarihli, … Esas -… Karar sayılı ilamı ile ”dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün onanmasına,” karar verilerek dava mahkememizin 2021/223 Esasına kaydı yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.
Toplanan deliller, bütün dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporu ve Yargıtay ilamlarına göre; davalılardan …’un davacı firmanın satın alma departmanın da satın alma sorumlusu olarak etkin bir pozisyonda çalıştığını, Aralık 2010 tarihinde istifa etmek suretiyle davacı şirketteki işinden ayrıldığını, davalı …’un istifasının ardından bizzat kendisi tarafından iade edilen satın alma defterinin incelenmesi sonucunda özellikle büyük bir kısım satın almaların davalı … Endüstri Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. ne verilmesinin ve dava dışı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin ıskontosuz liste fiyatları değerlendirmeye esas alınmak sureti ile teklif hazırlatıldığını, diğer davalı firma ile ortakları aynı olan firmalardan yüksek teklifler alınmak suretiyle satın almaların diğer davalı şirkete yönlendirildiğini, bu ve buna benzer iş ve işlemler ile her satın alma işleminde davalı … tarafından %30-50 oranında daha pahalı olarak iç satış işleminin gerçekleştirildiğini, bu şekilde müvekkili şirketin çok büyük oranda zarara uğradığını, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydı ile 50.000,00 TL maddi zararın ticari işlerde uygulanan en yüksek temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin talep edildiği, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda alınan 12.01.2021 tarihli ek bilirkişi raporu ile …’ın vermiş olduğu fiyatın devamlı olarak … Şirketine vermiş olduğu fiyattan daha yüksek olduğu ve … Şirketinin tekliflerinin kabul edildiği, buna göre … Şirketinin yıllar itibariyle toplam fiyat teklif tutarı 1.819.722,65-TL ile … şirketinin % 35 indirimli yıllar itibariyle teklif tutarı 1.282.778,24-TL arasındaki fark olan 536.944,41-TL davacı şirket zararının olduğu, iş yerinde uygulanan satın alma prosedürüne göre satın alma şefinin ihtiyaç duyulan malların nereden alınabileceği, mal alımı yapılacak firmalardan teklif alarak teklifleri satın alma bölümünde sunduğu, satın alma müdürünün gelen teklifleri inceleyerek belgeleri ile genel müdür yardımcısına sunduğu, genel müdür yardımcısının da inceleme sonucu belirlediği uygun teklifi genel müdüre sunduğu, genel müdürün onayı ile mal alımının yapılabildiği, buna göre satın alma müdürü, genel müdür yardımcısı ve genel müdürün her birinin % 10 oranında, davalı … ile dava dışı … Ltd. Şti’nin birlikte % 70 oranında kusurlu oldukları bilirkişi raporu ile tespit edilmekle belirlenen kusur oranına göre 275.861,01-TL maddi zarardan sorumlu oldukları kabul edilmiş, taleple bağlı kalınarak davalılardan tahsili gerektiği anlaşıldığından;
Davanın kabulü ile, 50.000-TL davacı zararının 09.05.2011 dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı … Endüstri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine, tahsilde ”… hakkında açılan dava yönünden” tekerrür oluşturulmamasına, davacının fazlaya ait hakkının saklı tutulmasına, dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulü ile, 50.000-TL davacı zararının 09.05.2011 dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı … Endüstri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine,
Tahsilde ”… hakkında açılan dava yönünden” tekerrür oluşturulmamasına,
Davacının fazlaya ait hakkının saklı tutulmasına,
2-Alınması lazım gelen 3.415,50-TL harçtan peşin alınan 742,50-TL’nin mahsubu ile bakiye 2.673-TL’nin davalı … Endüstri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti’nden alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 7.300-TL vekalet ücretinin davalı … Endüstri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan ilk masraf 782,40-TL, bilirkişi ücreti 1.050-TL, … davetiye gideri 60,50-TL, 177,5 posta gideri olmak üzere toplamı 2.070,40-TL yargılama giderinin davalı … Endüstri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine, yargılama masraflarının tahsilinde İzmir …. İş Mahkemesinin … Esas – 2021/216 Karar sayılı dosyası davalısı … ile tahsilde tekerrür oluşturulmamasına,
5-HMK 333 md gereğince davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/06/2021

Katip …
e -imzalıdır

Hakim …
e -imzalıdır