Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/216
KARAR NO : 2022/1184
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 13/12/2022
KARARIN YAZILMA
TARİHİ : 10/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; Müvekkili kooperatif ile davalı arasında 27/12/2017 tarihinde toplam 33 adet çelik kapı takılmak üzere anlaşıldığını, takılan kapıların tamamında değişik eksiklikler ve arızalar bulunduğu, davalı şirkete bildirildiği, şirketin eksiklik ve arızalarını gidermediklerini, eksiklik ve arızalar sebebi ile Torbalı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırıldığını, raporun davalı tarafa tebliğ edildiğini, davalı tarafın arızaları gidermediğini, zararı karşılamadığını, İmalatçı firmanın sorumluluğunda olan ve kullanıma elverişli olmayan kapılarla ilgili olarak yapılan tespitte 64.350,00 TL bedel ile arızaların giderilebileceğinin tespit edildiğini, davalı ile gerekli görüşmelerin yapıldığını, arabuluculuk görüşmelerine başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, müvekkillerinin mağduriyetinin devam ettiğini, davalı şirketin eksikleri ve arızaları gidermemekte ısrarcı olması sebebi ile işbu davayı açma zorunda kaldıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davanın kabulü ile, eksik ve arızalı yapılan kapılar sebebi ile oluşan zararın sebebi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 40.000,00 TL’nin davalıdan alınarak taraflarına verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davacı tarafnı kooperatif olup aktif dava ehliyeti bulunmadığını, dava konusu edilen kapıların davacıya inşaat aşamasında satılmış olduğunu, kapıların takıldığı taşınmazların maliklerinin araştırılması gerektiğini, davacı taşınmazlarda malik değil ise dava hakkının da bulunmadığını, dava hakkının malike ait olduğunu, bu sebeple öncelikle davacının malik sıfatı bulunmaması halinde davacı yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, yine davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, dava konusu ürünlerin 2 yıl garanti süresi bulunduğunu, satış tarihinin Ocak- Nisan 2018 olduğu, ayıp iddiaları arasında bu 2 yıllık garanti süresinin dolduğunu, bu nedenle davacının tazminat isteminde bulunmasının mümkün olmadığını ve davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiğini, müvekkilince davaya konu edilen kapıların karşı yan ile yapılan sözleşme kapsamında 16.01.2018 Tarih … Numaralı, 19.04.2018 Tarih … Numaralı, ve son olarak 25.05.2018 tarih … numaralı faturalar ile satılarak eksiksiz inşaat sahasında teslim edildiğini, ürünlerin teslim edildikten sonra inşaat henüz kapı montajı için hazır bulundurulmadığından kapıların aylarca uygunsuz ortamda muhafaza edildiğini ve davacı tarafça şantiyede sürekli yerleri değiştirilerek ürünlere zarar verildiğini, müvekkilinden kaynaklanmayan ve müvekkiline süresinde bildirimde bulunulmayan ayıp iddialarını kesinlikle kabul etmediklerini, ayıpların kooperatifin kusurundan kaynaklandığını, kapılardaki ayıp iddialarıırı da açık ayıp mahiyetinde olduğu ve süresinde bildirimde bulunulmadığından bu iddiaların dinlenmesinin mümkün olmadığını, davacının davaya dayanak tuttuğu Torbalı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı dosyadan yapılan keşif ve bilirkişi raporuna taraflarınca itiraz edildiğini, davacının kapılarda 64.350,00 TL zarar olduğu beyanının bu rapora dayanmakla bu rakamın ne suretle hesaplandığının anlaşılamadığını, davacının sözde tamir bedeli hesaplamasına gelindiğinde ise belirlenen kapı birim fiyatları ile toplam tamirat bedeli neredeyse müvekkilince satılan kapı bedeline yakın bir değer olduğunu ve kabul etmediklerini, satılan kapıların 2.390,25 TL (Vergiler hariç) bedelle satıldığını ve davacı bu bedelin dahi üzerinde bir alacak isteminde bulunduğunu beyanla açılan haksız davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
GÖREVSİZLİK KARARI: Davacı tarafça davanın Torbalı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açıldığı, Torbalı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 31/12/2020 tarih … Esas 2020/285 Karar sayılı tarihli kararıyla görevsizlik kararı verildiği, verilen kararın 24/02/2021 tarihinde kesinleşerek Mahkememize gönderildiği ve dosyanın yukarıdaki esasa kaydının yapıldığı görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; Torbalı Arabuluculuk Bürosu … sayılı dosyası, Torbalı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi … D.İş dosyası, tanık, bilirkişi incelemesi delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; Davalı ile davacı arasındaki satış sözleşmesi ve ürünlere ait faturalar, ürünlerin teslim ve montajına ilişkin tutanak, taraflara ait ticari defter ve kayıtlar, davaya konu kapıların takıldığı taşınmazlara ait tapu kayıtları, davacı tarafından kapıların montajının yapıldığı inşaata ilişkin yapı ruhsatı ile yapı kullanma izin belgeleri, kapılar üzerinde yapılacak keşif ve bilirkişi raporu, tanık anlatımları, yemin delillerine dayandığı görülmüştür.
Torbalı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi … D.iş sayılı dosyası incelendiğinde; davacı kooperatif tarafından 05.08.2019 tarihinde davalı … Çelik Kapı Alüminyum Mob. İnş. Tic. San. Ltd. Şti. aleyhine davalıdan satın alınan ve montajı da davalı tarafça yapılan 33 adet çelik kapıdaki eksikler ve eksiklerin giderilmesi için sarf edilecek masrafların tespitinin talep edildiği, Mahkeme tarafından 19.08.2018 tarihinde inşaat bilirkişi marifetiyle tespite konu bloklar ve daireler tek tek gezilmek suretiyle keşif yapıldığı, inşaat bilirkişisi … tarafından düzenlenen 06/09/2019 tarihli raporun dosyaya sunulduğu, raporda 33 kapı için(malzeme+işçilik+yüklenici karı+nakliye+KDV dahil) 9.750,00 TL /ad x33 adet x%20= 64.350,00 TL hracama gerekeceğinin, bu iş ve işlemlerin fen ve sanat kurallarına uygun olarak uygun olarak ikmali için 20 gün süreye ihtiyaç duyulacağı rapor edildiği, davalı vekilinin yapılan keşfe ve bilirkişi raporuna yönelik itirazlarını sunduğu görülmüştür.
Dava konusu kapılar üzerinde davalı tarafça keşif yapılması talep edildiğinden, mahallinde 16/09/2021 tarihinde inşaat mühendisi bilirkişi … marifetiyle keşif yapılmış, keşif mahallinde davacı tanıkları ile davalı tanıkları dinlenilmiştir.
Davacı tanığı … beyanında ; ” Ben davacı kooperatifte kurucu üyeyim. Aynı zamanda bu sitede kendime ait bir adet dairem de bulunmaktadır. Davalı şirket tarafından sipariş edilen kapılar kooperatife teslim edildikten sonra kooperatife ait D Blok altında bulunan iş yerinde muhafaza edildi. Burada muhafaza edilirken muhafaza koşullarında herhangi bir sorun olmadı. Çelik kapıların burada ne kadar süre muhafaza edildiğini bilmiyorum. Davalı şirket daha sonra iki çalışanını göndererek söz konusu bu kapıların dairelere takılmasını sağladı. Kapılar takıldıktan sonra bir çok kapıda problem olduğunu gördük. Benim dairemdeki kapıda denge ayarlaması iyi yapılamadığı için kapı açıldığında arkadaki vestiyere çarpmakta. Ayrıca kilitleme problemleri de bulunmaktadır. Ben bu problemleri henüz gidermedim. Çünkü daha daireme taşınmadım. Ancak dairelere taşınan diğer sakinler söz konusu bu problemleri kendi imkanlarıyla temin ettikleri tamircilere tamir ettirdiler. Bazıları da halen ettirmeye çalışıyor. Bu şekilde tamir faturaları da kooperatif yönetimine ibraz etti. Kooperatif yönetimi de faturaları kooperatifin alacağından mahsup etti. Bu arızalar kullanım yaptıkça ortaya çıkan arızalardır. Daire sakinleri bu arızaları hemen kooperatife bildirdi. Kooperatif yönetimi de davalıya kapılardaki sorunları bildirdi. Benim bilgim ve görgüm bundan ibarettir ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … beyanında; ” ben mobilya işi yaparım. Davacı kooperatifin yaptığı dairelerin mutfak dolaplarının montajını kendi ekibimle birlikte üstlendim. Ben ekibimle mutfak dolaplarının montajını yaptığım esnada çelik kapıların montajına şahit oldum. Çünkü o dönemde aynı dönemde çelik kapı montajı da yapıldı. Montajlar karışık şekilde yapıldı. Montajlar bittikten sonra bazı kapıların kapanmadığını, kapıların bazılarının çarpık takıldığını, kapıların kasma sebebiyle kapanamadığını, alt ve üstteki kilit girişlerinin birbirlerini dengeleyemediğini gördüm. Bu hususun davalı tarafa ihbarına dair bilgim yok. Benim bilgim ve görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
Davalı tanığı … beyanında ; ” Ben davalı şirkette teknik servis sorumlusu olarak 2011 yılından bu yana çalışmaktayım. Davacı kooperatifin sipariş ettiği kapılar 2018 yılında davacı tarafa tutanakla teslim edildi. Normalde mal teslimiyle kapıların montajı aynı zamanda yapılacaktı. Ancak davacı kooperatifin binalarının tamamlanması yetişmediği için kapıların montajı ertelendi ve davacıya teslim edilen kapılar davacının deposunda yaklaşık 1 yıl kadar muhafaza edildi. Ardından davacının talebi üzerine şirket tarafından kapıların montajı için buraya 2-3 işçimiz yönlendirildi. İşçilerimiz birkaç gün çalışıp kapıların montajını tamamladılar. Montaj esnasında kapılarda saklama koşullarından kaynaklanan olumsuz duruma rastlanıp rastlanmadığına dair bir tespitimiz yoktur. Montaj tamamlandıktan sonra işçilerimiz buradan ayrıldılar. Montajı yapılan kapılarda sorunlar olduğuna dair davalı şirkete davacı kooperatif tarafından herhangi bir ihbarda bulunulmadı. Ancak montaj tamamen bittikten sonra kapılardaki bazı eksikler, örneğin kapılardaki dil karşılığı, kilitlerin girdiği plastik kutular,, açılmayan kilitlerin ayarı gibi işlemleri yaptılar. Sonraki süreçte de davacı kooperatifin bu sitesine bizim çalışanlarımız sorun gidermek için gelmediler. Bu süreçte davacının da tekrar davalıya sorun olduğuna dair yeni bir ihbarda bulunup bulunmadığını bilmiyorum. Benim bilgim ve görgüm bundan ibarettir” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı vekili keşif sırasında alınan beyanında; “dava dilekçemizi tekrar ederiz. Müvekkilimiz olan kooperatif davalı şirket ile dosyada mevcut 27/12/2017 tarihli satış sözleşmesine göre 33 adet çelik kapının satımı ve montajı konusunda sözleşme yapmıştır. Sözleşme uyarınca davalı taraf getirdiği çelik kapıların montajını usulüne uygun olarak yapmamıştır. Söz konusu kapılarda ayıp söz konusudur. Çelik kapıların takıldığı dairelerde şu anda ferdileştirme işlemi ile üyelerimiz kalmaktadır. 33 adet kapıdaki mevcut ayıplar oturan daire sakinleri tarafından tamir ettirilmiştir ve tamir faturaları da kooperatife verilmiştir. Kooperatif de bu faturalar uyarınca üyelerinden olan alacağından mahsup etmiştir. Dolayısıyla müvekkilimizin ayıplı mal satımı ve montajı sebebiyle zarara uğramıştır. Bu zararın davalı taraftan tahsilini talep ediyoruz dedi. Davalı taraf sözleşme uyarınca gönderdiği mallar müvekkilimiz tarafından uygun koşullarda muhafaza edilmiştir. Malların muhafazasında müvekkilimizin herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir. Davalı taraf montajı usulüne uygun olarak yapmadığından ve montaj esnmasındaki kapıların bazı malzemelerinin eksik olmasından dolayı bu zarar meydana gelmiştir ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı vekili keşif sırasında alınan beyanında; “Cevap dilekçemizi tekrar ederiz. Söz konusu çelik kapılar müvekkilimiz tarafından davacı tarafa teslim edildikten sonra, davacı tarafça uygun koşullarda muhafaza edilmemiştir. Ayrıca davacı tarafın iddia ettiği hususlar açık ayıp niteliğinde olabilecek türden ayıplardır. Bu ayıplar yönünden de süresinde ayıp ihbarında bulunulmamıştır. Ayrıca 33 adet kapı yönünden her bir kapının ayrı ayrı bilirkişi tarafından tespitinin yapılmasını talep ederiz. Davacı tarafça yaptırılan delil tespitine bilirkişi bulduğu rakamı 33 ile çarparak zararı tespit etmiştir. Böyle bir tespiti kabul etmiyoruz” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı … ‘in talimat mahkemesi olan Antalya 3.Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla alınan beyanında; “ben, dava konusu olay tarihinde davalı şirkette pazarlama bölümünde çalışıyordum. Davacı kooperatife dairelerin girişlerinde kullanılmak üzere çelik kapı satışı yapılmıştı. Montaj dahildi. Biz buradan ürünleri son kontrolleri yapıldıktan sonra paketleyip davacının Torbalı’ da bulunan şantiyesine götürüp teslim ettik. Ancak biz montajını yapmadan kooperatif yönetiminin değiştiğini ve montaj için beklememiz gerektiğini söylediler. Gösterilen yere biz malzemeyi indirdik. Ancak kooperatifin kendi içindeki sorunlardan dolayı beş ay kadar süre kapılar orada şantiye alanında kaldılar. Hatta biz daha sonra montaja gittiğimizde kapıların bizim indirdiğimiz şekilde olmadığını, orada kendileri tarafından kapıların taşıma standartlarına uygun olmayacak şekilde taşınıp yerlerinin değiştiğini, bu nedenle kapıların kilit aksamlarında kenar köşe aksamlarında arızalar meydana geldiğini tespit ettik. Normalde bu kapıların bir taşıma standardı vardır. Biz bu prosedüre uygun davranırız. Eğer buna uygun davranılmazsa kapıların içinde bulunan kilit aksamı yerinden oynar . Kilitler çalışmaz hale gelir. Bu şekilde arızalar oluşur. Yine kapılar ağır olduğu için çarpma, düşürme, vurma gibi sebeplerle de çökük vs meydana gelebilir. Montaja gittiğimizde biz bu durumu tespit ettiğimiz için tutanaklarımızı tuttuk ancak kooperatifte doğru dürüsüt bir yetkili de bulamadık. Hatta arızalanan parçaların yedeklerini kargoyla Antalya’ daki üretim bölümünden istedik. Oraya geldi. Onların yerinde değişimlerini yaptık. Kırılan ezilen parçalar bu şekilde değiştirilip montajları yapıldı. Biz montajını yapmamıza rağmen bundan sonraki aşamada da kapıların korunması için gerekli önlemler alınmadı. Kapılar açık kaldı, rüzgardan çarptı. Bu şekilde yeni arızalar meydana gelmeye başladı. Hatta bizim taktığımız malzemeden farklı bir malzeme kullanılarak bazı kapıların göbek dediğimiz kısımları değiştirilmiş ancak bu göbekler de kilit sistemine uymadığından çalışmamış. Bunu da bize bildirdiler. Biz gidip yerinde tespiti yaptığımızda kullanılan malzemenin değiştirildiğini anladık. Buna rağmen arızayı gidermek için elimizden geleni yaptık. Benim anladığım kadarıyla karış taraf yeterli korumayı sağlayamadığından arızalar meydana geldi. Bizim üretimden yada montajdan kaynaklı bir hatamız yoktur. Ayrıca son olarak şunu da belirtmek istiyorum ki biz montajını yaptıktan sonra dairelerin içerisinde ince iş denilen işleri yapmak için girip çıkanlar rahat etsinler diye kapıların kilitlerini kapılar açıkken çevirip çıkartmışlar, bu şekilde kapıların çarpsa bile kapanmaması sağlanmış ancak böyle yaptıkları için her çarpmada kilit sistemi yerinden oynayarak arızalar meydana getirmiştir. Montaj yapıldıktan sonra da insanlar dairelerine yerleşmeye başladıkça bunları tespit etmişler ve kendi kooperatif yöneticilerine bildirmişler. Aralarında bu şekilde uyuşmazlıklar çıkmış. Bilgim görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
Keşif sonrası dava dosyası kapsamına uygun ve denetime elverişli rapor hazırlanması için dosya inşaat mühendisi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından 25/11/2021 tarihli düzenlenen raporda; Dosya delilleri, sözleşme, tanıklar, kapıya ait şikâyetler, davacı talebi, davalı savunması tespit raporu ve diğer bilgiler ile varılan kanaate göre, kapıda monte edilmiş olan, 14’lü multi sistem merkezi çelik kapı kilidinin çalışmasında problemler olduğu, çalıştığında da, gerek kapı kanadındaki kilit dili delikleri ve gerekse dillerin, kapı kasalarına girdiği delik/boşluğa, rahat girişi çıkışının ayarlanamayışından, başka bir deyişle kasaya menteşelerle oturtulan kanadın, kasa kilit dilleri deliklerine göre menteşe ayarlarının yapılamayışı sebebiyle, montaj hatasından kaynaklı bir ayıptan söz edilebileceği görüş ve kanaatlerine varılmaktadır. Ancak tespit raporundaki ayıp giderimine ilişkin parasal değerlendirmenin, isabetsiz olabileceği görüşleriyle, yine bu sektörde ve bu piyasada, özellikle arızaların artık servise alınmak suretiyle, ayıpların giderimleri söz konusudur. Belirlenen ayıpların, mevcut kapı ve kasaları kullanarak;
1-Her bir kapıya sektörün/markanın servisi alınarak:
2-Kanadın çıkarılması, açılarak kilitlerin sökülmesi, yerine aynı özellikte (istenir ise daha az dilli kilit kullanarak), 14’lü multi sistem merkezi çelik kapı kilit temini ve yerine montajıyla, kapı kanadının kapatılması, ardından da;
3-Kasaya mevcut menteşelerin düşey/yatay-ileri/geri ayarlarının yapılması,
4-Kilit dillerinin, kapı kasalarındaki deliklerle örtüştürülerek, mevcut kasanın düşey/yatay terazisine uygun hale getirilmesiyle menteşelerin sabitlenmesi suretiyle,
5-Çok defa açıp kapamak suretiyle de, çalışır vaziyette daire iskan edenine (Kooperatif Temsilcilerine de) tutanakla teslim edilmesiyle ayıp işleminin bitirilmesi sağlanmalıdır.
Bu sayılı ayıp giderimi için, piyasadaki malzeme rayiciyle, marka servis bedeli garantisiyle:
-14’lü multi sistem merkezi çelik kapı kilit temini: 500TL,
-Servis mesaisi/ücreti ve garantörlük hizmet bedeli karşılığı:500TL olmak üzere, her bir kapı için sarf edilecek ayıp giderim bedeli:1.000,00TL olmaktadır.
İş bu davada 33 ayıplı kapı için talep olunduğu ve yine 33 kapı ayıp giderim bedeli olarak: 33kapı*1000TL/kapı: 33.000,00TL olarak çıkmaktadır şeklinde rapor edilmiştir.
Taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilerek ek rapor alınması için dosya önceki bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından 29/03/2022 tarihli düzenlenen ek raporda;tarafların itirazlarının uygun olmadığı, teknik yönden önceki tespit ve raporunun değiştirecek bir husus bulunmadığını, iş bu davada 33 ayıplı kapı için talep olunduğu ve yine 33 kapı ayıp giderim bedeli (kilit+demontaj/montaj+kasa/pervaz ayarları-krikoyla açılmayı önleyecek şekilde) olarak: 33kapıxl000TL/kapı= 33.000,00 TL olduğu rapor edilmiştir.
Bilirkişi tarafından düzenlenen ek ve kök raporda ayıbın niteliği (açık ayıp, gizli ayıp) hususunun belirtilmediği, ayrıca keşif mahallinde çekilen görüntülerin ve kamera kayıtlarının dosyaya sunulmadığı ve taraf vekillerinin rapora itirazlarının gerekçeleriyle birlikte değerlendirilerek açıklanmadığı anlaşılmakla; davacıya ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde kooperatif bilirkişisi aracılığıyla inceleme yapılarak, bu hususta bilirkişilere yerinde inceleme yapma yetkisi de verilerek, taraflar arasında yapılan sözleşme kapsamında dava konusu kapılarda eksik veya ayıp olup olmadığı, kapıların montajının hatalı yapılıp yapılmadığı, davalı tarafa ayıp ihbarında bulunulup bulunulmadığı, ayıbın açık ayıp, gizli ayıp olup olmadığı, davacının eksik ve ayıplı imalat ve montaj sebebiyle zararın oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise miktarı, kooperatif üyelerinin dava konusu kapılara ilişkin davacı kooperatife kapılarda ayıp olduğuna dair bildirim yapıp yapmadıkları, kapılardaki ayıba ilişkin onarım bedelinin üyelerin davacı kooperatife olan borçlarından mahsup edilip edilmediği, kooperatif tarafından ferdileştirmenin yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise hangi tarihte yapıldığı hususlarında denetime ve hüküm kurmaya elverişli ortak rapor düzenlemeleri için dosya kooperatif bilirkişisi … ile önceki inşaat bilirkişisi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 27/10/2022 tarihli düzenlenen raporda;
1- Davacı Kooperatifin Yönetim Kurulunda, … başkan, … başkan yardımcısı/2’nci başkan, … ise muhasip/sayman olarak görev yapmaktadır. Gerekli incelemeleri yapmak üzere, önceden telefonla (…)temas kurulup, inceleme gün ve saati konusunda mutabık kalınarak 26.10.2022 günü davacı kooperatif tarafından inşa edilen … Sitesi’ne gidilmiştir. Sitede bizi karşılayan …, öğretmen olan Yönetim Kurulu Başkanı … ile bankacı olan Başkan Yardımcısı …’ın şu anda görevde olduklarını; bu nedenle ancak kendisinin yardımcı olabileceğini belirtip, devamında “Kooperatifimizin özel bir bürosu ve çalışanı yok. Koopearatife ait defter ve kayıtların bir kısmı müuhaâasebecimizde, kooperatifte olanları ise değişik yerlere koyduk. Bulmak için biraz araştırma yapmamız gerekir” şeklinde beyanda bulunmuş ancak bir süre araştırılmasına rağmen konumuzla ilgili herhangi bir defter ve kayıt bulunup ibraz edilememiştir.
2- Davacı kooperatif tarafından inşa edilen … Sitesinde 32 konut bulunmaktadır. İnşaat imalatlarının büyük ölçüde tamamlanmasıyla, ferdi mülkiyete geçilerek, konutların mülkiyetinin 2019/Eylül ayından itibaren peyderpey ortaklara devredilmeye başlandığı ve tapu devirlerinin 4 – 5 ayda tamamlandığı; 2019/Ekim – Kasım aylarından itibaren de konutlarda oturulmaya başlandığı belirtilmiştir.
3- Kooperatif muhasebecisinde bulunan defter ve kayıtları incelemek üzere Muhasebe bürosuna gidilerek, görüşülen …, “bizde sadece 2020 yılına ait ticari defterler var. Diğerleri bizde değil” şeklinde beyanda bulunmuştur. Muhasebe bürosunda incelenen 2020 yılına ait Yevmiye Defterinin, Torbalı 3.Noterliğinde 26.12.2019 / 16987, Defteri Kebir’in ise aynı noterlikte 26.12.2019 / … yev. numarası ile onaylatıldığı görülmüştür.
4- Davalı … Çelik Kapı Ltd. Şti., davacı kooperatife ait 32 adet konutun (daire) çelik kapılarının imalat ve montajını yapmıştır. Kapılardaki eksik ve ayıplar, önceki raporlarda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere açık ayıp niteliğindedir.
5- Kooperatif ortaklarının, giriş kapılarındaki sorunları göstererek dairelerini teslim alıp, dairelerinde oturabilmek için kendi imkanları ile veya piyasadan temin ettikleri tamirciler (çilingir) vasıtasıyla üretilen palyatif çözümlerle sorunları gidermeye çalıştıkları anlaşılmaktadır. Konu hakkında bilgisine başvurulan …, “Yeterli paramızın olmaması nedeniyla, dairelerin giriş kapılarındaki sorunların, kooperatifin imkanları ile giderilmesi mümkün değil. Ortakların da, köklü bir
çözüm için para vermek istemediklerini gördük. Bu nedenle sorunun müteahhit firma tarafından giderilmesi için uğraş verdik ancak yapılan görüşmelerden bir sonuç alamayınca önzça tespit yaptırıp, sonra dava açtık. Sonuç olarak şu ana kadar kooperatifin, dairelerin giriş kapılardaki sorunları gidermeye yönelik herhangi bir faaliyeti (tamirat vs.) olmamıştır. Badelini müteahhit firmadan tahail edebildigimiz takdirde, dairelerin giriş kapılarındaki soruna köklü bir çözüm getirmek mümkün olacaktır” şeklinde açıklama yapmıştır.
6- İbraz edilen ticari defterler üzerinde yapılan incelemede , dairelerin giriş kapılarındaki sorunları gidermek amacıyla yapılmış bir harcamaya rastlanmamıştır. Müteahhit firma ile sözlü görüşmeler yapıldığı; yazılı bildirimde bulunulmadığı ve noter kanalı ile ihtarname keşide edilmediği ifade edilmiş; bu nitelikte herhangi bir belge de ibraz edilmemiştir.
7- Kooperatif ortaklarının, dairelerinin giriş kapılarındaki sorunları sözlü olarak bildirdikleri; sözü edilen şikayetlerin yazılı olarak alınmadığı; kooperatif ortaklarının bu amaçla yaptıkları harcamalara karşılık kendilerine bir ödeme yapılmasının yada yaptıkları harcamaların aidat borçlarından mahsup edilmesinin söz konusu olmadığı belirtilmiş olup, ibraz edilen ticari defterlerde de, davacı kooperatif tarafından bu kapsamda yapılmış herhangi bir ödemeye rastlanmamıştır şeklinde rapor edilmiştir.
Davacı vekili tarafından düzenlenen 2.ek rapora itiraz edilerek yeni seçilecek bilirkişiden rapor alınması talep edilmiş ise de, düzenlenen kök ve ek raporlardaki tespitler ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde talebin reddine karar verildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde,
Davacı kooperatif ile davalı arasında yapılan 27.12.2017 tarihli satış sözleşmesi ile davacının davalıdan 33 adet Standart Elit Glas seri nolu kapıları satın aldığı, taraflar arasındaki bu sözleşmeye göre davalının davacıya satışını yaptığı kapıların aynı zamanda montaj işini de üstlendiği hususlarında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın davalı tarafından kapıların montajlarının yapılıp yapılmadığı, montajların eksik ve ayıplı yapılıp yapılmadığı, bu sebeple davacının zarara uğrayıp uğramadığı hususlarında olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmenin konusunun standart kapı alımı ve kapıların montajının da davalı şirket tarafından yapılması hususları olduğu, davalı yüklenici, iş sahibi davacı kooperatifin vermeyi taahhüt ettiği bir bedel karşılığında kapı satım ve montaj işini üstlendiğinden taraflar arasındaki ilişki Yargıtay 15.HD’nin 2013/824 Esas ve 2013/2509 Karar sayılı ve 2009/4971 Esas ve 2010/5210 Karar sayılı emsal kararlarında da belirtildiği üzere alım-satım değil eser sözleşmesi ilişkisi olduğundan uyuşmazlığın 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 470 ve devamı maddeleri uyarınca çözümlenmesi zorunludur.
Eser sözleşmesinde ayıba dair hükümler, 6098 sayılı BK’nın 474-478 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ayıp eserde olması gereken lüzumlu vasıfların veya sözleşmede kararlaştırılan vasıfların eksikliğini ifade etmektedir. TBK’nın 474/I. maddesine göre iş sahibinin eserin tesliminden sonra işlerin olağan akışına göre geç sayılmayacak bir süre içinde eseri muayene edip varsa ayıplarını yükleniciye bildirmesi gerekir. Ayıp halinde iş sahibinin hakları 6098 sayılı TBK’nın 475. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre iş sahibinin seçimlik hakları sözleşmeden dönme, bedelden indirim yapılmasını veya ayıbın giderilmesini talep etme haklarıdır. Diğer taraftan ayıbın varlığını ihbar şekil koşuluna bağlı olmayıp tanık dahil her türlü delille kanıtlanabilir.
Somut olayda; dava konusu kapıların davalı tarafından davacı kooperatife teslim edildiği, ancak kapı yerlerinin hazır olmadığından, montajı yapılmadan bir müddet davacı kooperatife ait depoda beklediği, daha sonra davalı tarafından kapıların montajlarının yapıldığı, davalı tarafça düzenlenen 06.04.2019 tarihli tutanağa göre kapıların kapı kilit ayarlarının yapılmadığı diğer ince ayar ve bozulanların olması durumunda tamiratının yapılacağının belirtildiği, davacı tarafından yaptırılan delil tespiti neticesinde düzenlenen bilirkişi raporuna göre “kapıların imalatları sırasında kilit mekanizmalarının kontrol edilmediği, bir bölümünün iptal edildiği, kilit dillerinin senkronize çalışmadığı, bir kısım kilit dilinin kilitleme esnasında yuvadan çıkmadığı, alt kilit dillerinin iptal edildiğinin belirtildiği, bu raporun davalı tarafa tebliğ edilerek davalıya süresinde ayıp ihbarında bulunulduğu, Mahkememizce yapılan keşif neticesinde düzenlenen bilirkişi raporunda da kapıların kilit ve kilit sisteminin çalışmasındaki senkronize uyumsuzluk olduğu, dolayısıyla açıp kapanmasında, kilitlerinin çalıştırılmasında, bazen kilit dillerinin tutukluk yaptığı, dava konusu çelik kapı kilidinin çalışmasında problemler olduğu, çalıştığında da, gerek kapı kanadındaki kilit dili delikleri ve gerekse dillerin, kapı kasalarına girdiği delik/boşluğa, rahat girişi çıkışının ayarlanamayışından, başka bir deyişle kasaya menteşelerle oturtulan kanadın, kasa kilit dilleri deliklerine göre menteşe ayarlarının yapılamayışı sebebiyle, montaj hatasından kaynaklı bir açık ayıptan söz edilebileceği, her bir kapı için sarf edilecek ayıp giderim bedelinin 1.000,00TL olduğundan 33 kapı için ayıp giderim bedelinin 33.000,00TL olduğunun belirtildiği, bilirkişi raporuna göre davalının yaptığı montaj işinin ayıplı olduğu, ayıbın açık ayıp niteliğinde olduğu, davacının davalıya süresinde ayıp ihbarında bulunduğu, ayıp giderim bedelinin bilirkişi tarafından KDV dahil 33.000 TL olarak hesaplandığı, davacının dava dilekçesinde 40.000,00 TL talep ettiği, davacının talebinde kısmen haklı olduğu anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulüne, 33.000,00 TL ‘nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; davalı tarafça davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı savunulmuş ise de, davacı ile davalı arasında kapı satımı ve montajının yapılmasına dair sözleşme yapıldığı, davalı tarafça kapıların montajının davacı kooperatif tarafından ferdileştirme yapılmadan önce montajının yapıldığı anlaşıldığından sözleşmenin tarafı olan davacı tarafça dava açıldığından davalı tarafın bu savunması yerinde görülmemiş, yine davalı tarafça dava konusu olan kapıların satış tarihinin Ocak-Nisan 2018 olduğu, kapıların 2 yıllık garantisi süresi dolduktan sonra dava açıldığından bahisle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, dava konusu kapıların 16.04.2019 tarihinde montajının yapıldığından eser sözleşmesi kapsamında TBK 478’e göre zamanaşımı süresi içinde 30.12.2020 tarihinde dava açıldığından zamanaşımı savunması yerinde görülmemiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
33.000,00 TL ‘nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gereken 2.254,23-TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 683,10 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.571,13‬-TL ‘nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Dava kısmen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı 7,80 TL vekalet suret harcı, 1.085,00-TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.092,8‬0 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı nazara alınarak 901,56‬ TL yargılama gideri ile davacı tarafın karşıladığı 54,40 TL başvurma harcı, 683,10 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.639,06‬ TL’nin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine, davacı tarafın fazladan yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasın,
4-Dava kısmen reddedildiğinden, davalı tarafın yaptığı 1.550,00 TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti ve 419,90 TL keşif ücreti olmak üzere toplam 1.969,9‬0 TL yargılama giderinin davanın red oranı nazara alınarak 344,73 TL ‘nin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine, davalı tarafın fazladan yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin 1.089‬,00 TL’sinin davalıdan, kalan 231,00 TL ‘sinin davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
6-Hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan 7.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.13/12/2022

Katip

Hakim

BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR.