Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/789
KARAR NO : 2021/893

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 02/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … – … vekili 30.12.2020 harç tarihli dava dilekçesiyle; müvekkili şirketin yurtdışı ihracat için dava dışı nakliye firması … Şirketinin taşıma işini yapması için davalı … Ltd. Şti. ile limanda sevkiyat hazırlığı, beyanname düzenlenmesi ve ihraç edilecek ürünlerin sevkiyata hazır hale getirilmesi için anlaştığını, müvekkilinin ABD ihracat siparişi olan ürünleri 10.09.2020 günü hazırlayarak, nakliye için anlaşılan …. Şti.’ne 11.09.2020 günü konteyner yüklemesinin yapıldığını, müvekkili şirket tarafından gerekli tüm evraklarının zamanında davalıya mail ile iletilmiş olmasına rağmen, davalı tarafından düzenlenmeyen beyanname nedeniyle nakliye işleminin gerçekleşemediğini, nakliye için saat 14:00’e kadar süre varken, nakliye firmasının süreyi önce 16:00’ya daha sonra da 17:30’a kadar uzatmasına karşın davalının hazırlaması gereken beyanname yetişmediği için yükün gemiye yüklenmediğini, yükün 25.09.2020 tarihinde yüklenmesinin kararlaştırıldığını, dava dışı … Ltd. Şti’nin müvekkiline, 14.09.2020 tarihli … nolu 2.030,00 USD (fatura günündeki kur ile 15.102,39 TL) bedelli fatura kestiğini, faturada lokal masraflar olan Ardiye Liman (800 USD-10 gün), MH Detentıon Orıg. (715 USD-11 gün), DG Booking cancel (85 USD per teu total: 170 USD) ve DG-Liman Güvenlik ve Gözetim (345 USD-14 gün) giderlerinin de talep edildiğini, müvekkili şirketin 22.09.2020 tarihinde nakliye firmasına 2.030 USD (15.102,39 TL) ödemeyi yaptığını, davalıya 16.09.2020 tarihinde gönderilen ihtarname ile ödenen 15.102,39 TL’lik zararın talep edildiğini, ihtara cevap verilmediğini, İzmir Arabuluculuk Bürosuna başvurulduğunu, 21.10.2020 tarihinde anlaşamama tutanağı düzenlendiğini belirterek davalı şirketin limanda beyannameyi süresinde düzenlememesi nedeniyle, müvekkilinin geç yüklemeden kaynaklı, dava dışı nakliyeci firmaya gecikme sonucu ödediği 15.102,39 TL (2.030 USD) zararının, davalı şirketten arabuluculuk son tutanağın düzenlendiği 21.10.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı …. Şti. Vekili 18.01.2021 tarihli cevap dilekçesiyle; ihracat işleminin gümrükte bitirilmesi için malın limana en az bir gün evvel gelmesi gerektiğini, geminin cut off (son yükleme) tarih ve saati 11.09.2020 saat 14:00 olduğunu, davacının ihraç malını 11.09.2020 günü limana getirdiğini, öncelikle yükün tartılması ve VGM belgesinin düzenlenmesi gerektiğini, yükün limana girmeden de beyanname düzenlenmesinin mümkün olmadığını, davacı ile yapılan e-mail yazışmalarında 12:43’de aracın kantar sırasında olduğu, 13:36’da ancak VGM alınabildiğinin bildirildiği, ancak Gümrük Müdürlüğü tarafından “kırmızı hat” diye tabir edilen malın fiziken muayenesinin gerektiği ve muayene süresinin 24-48 saat arası sürdüğünü, malın saat 14:00 da kapanacak olan yük alım saatine yetişmesinin mümkün olmadığını, yükün gemiye yetişmemesi durumunun müvekkili şirketin hizmet kusurundan değil davacının yükü aynı gün limana sokması ve ancak cut off saatinden 24 dakika önce tartımını yaptırmış olmasından kaynaklandığını, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü ‘nün 52856264-235 sayılı Genelgesi İkinci Bölüm 1. maddesinde “Liman Sahasına girişi yapılmayan eşyaya ilişkin ihracat beyannamesi onaylanmaz” hükmünün bulunduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla fatura ve içeriği tutarları kabul etmediklerini, “Ardiye Liman 800 USD 10 gün” kaleminin fahiştir. İthalat işlemlerinde dahi ardiye ve demuraj bedelleri günlük azami 20 USD tuttuğunu, yükleme iptal edilmediği için “MH DETENTİON ORIG” tutarını da kabul etmediklerini, yüklemenin iptal edilmediğini, sadece rezervasyonun iptal edildiğini, söz konusu yükün bir sonraki gemi ile taşındığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dava; davacının davalıyla yaptığı yurtdışına ihraç işlemine ilişkin evrakların tamamlanarak gümrüğe verilmesine ilişkin sözleşmenin ihlal edilmesine dayalı olarak oluştuğu belirtilen zararın davalı gümrük şirketinden tahsiline ilişkin tazminat davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
E-posta kayıtları, ihtarname, faturalar, liman kayıtları, ödeme belgeleri incelenmiş ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Davacının gümrük işlemleri için gerekli evrakları tamamlayıp tamamlamadığı, ihraç edilecek malı zamanında teslim edip etmediği, davalı tarafında da davacının iddia ettiği üzere zamanında ihracat ile ilgili işlemleri yapıp yapmadığı, davacının dava dışı …. Şti.’ne 2.030 USD ödeme yapıp yapmadığı, yapmış ise tarihine ilişkin olarak Bilirkişi SMMM … ve Gümrük Bilirkişisi … vasıtasıyla yapılan incelemeyle alınan 18.06.2021 tarihli raporda; davacı şirketin 2020 yılı defter ve kayıtlarını incelendiği, ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yapıldığı, davacının dilekçesinde saat 14:00’e kadar süre varken nakliye firmasının süreyi önce 16:00 ya daha sonra 17:30’a kadar uzatmasına rağmen davalının hazırlaması gereken beyannameyi vermediği ve bu nedenle müvekkilinin zarara uğradığını iddia ettiği, taşıma işleminin 25.09.2020 tarihine ertelendiği, yükün gemiden düşmesi nedeniyle nakliye firması … Şti tarafından müvekkiline gecikme dolayısıyla 2030 USD fatura kestiğini beyan ettiği, gecikmenin davalıdan kaynaklandığını iddia ettiği, gümrük ve liman hizmetleri açısından yapılan incelemelerde taraflar arasındaki e posta kayıtlarında konteynerin 10.09.2020 günü ihracatçı deposuna yüklenmek için geleceği ve bu yüke ait beyanname tescil süresinin gemi acentesinin talimatı çerçevesinde 11.09.2020 tarihi saat 14:00 de sona ereceği, 11.09.2020 saat 10:10 da davalı yanın davacı yana gönderdiği e mail’de liman kapı girişinde bulunan konteynerin tartım sonucunun sorulduğu, davacının 12:43 te davalıya konteynerin kantar sırasında olduğunu belirttiği, davalının 13:05 ve 13:20 de tekrar durumu sorduğu, 13:36 da davacının konteynerin kantar sırasından çıktığını bildirdiği, davacının 14:28 de davalıya gönderdiği e postada davalı yanın kusurlu olduğunu bildirdiği, taşıma yapacak olan gemi acentesinin talimatları çerçevesinde ihraca konu emtianın ilgili beyannamesinin açılması ve işlemlerin tamamlanması, istif sahasında hazır hale gelmesi için verilen süre sonunun / cut off 11.09.2020 saat 14:00 olarak belirlendiği, gemi acentesinin ihracat özet beyanını gemiyi yüklemeye başlamadan önce gümrük idaresine sunmak zorunda olduğunu, konteynerde belirlenen cut off süresinden yaklaşık 2 saat evvel VGM için sıra beklediği, davalı gümrük müşavirliğinin bu işlemi bitirmek için yeterli süreye sahip olmadığı ve kusurunun bulunmadığı belirtilmiştir.
Bu rapora karşı davacı vekilinin 08.09.2021 tarihli beyan dilekçesinde; bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğunu, cut off süresinin 14:00 olarak kabul edildiğini, oysa taşıyan … Şti’nin gemi acentesinden saat 17:30 a kadar süre uzatımı aldığını, 17:30 a kadar yapılan süre uzatıma rağmen beyanname oluşturulup gümrük müdürlüğüne gönderilmediğini, yükleme yapılmamasından sorumlu şirketin davalı olduğunu, ayrıca gümrük müşavirinin yanlış fatura ve beyanname oluşturduğunu, bu nedenle hatalı hazırlanan beyanname ile yükün indirildiğini, ceza ödendiğini, cut off süresinin yükleme son süresi olduğunu belirterek bilirkişilerden ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Mahkememizce bilirkişi heyetine teknik bilirkişi … eklenerek 16.11.2021 tarihli ek rapor alınmıştır. Bu raporda; cut off süresinin davacının bildirdiği gibi hareket saati ya da demir alma saati olmadığını, yük sahipleri açısından yükün terminale teslim edilmesi için son süre olduğu, cut off süresi genellikle geminin kalkışından iki gün öncesi olarak belirlendiği, zira gemi acentesinin yüklerin dökümünü gideceği yurt dışı liman yetkililerine risk analizi için bildirmek zorunda olduğunu, aksi halde geminin limana yanaştırılamayacağını, bu kuralın mütekabiliyet esasına göre türk limanları için de uygulandığını, somut olayda da davacının cut off süresinden yaklaşık iki saat önce yükün taşındığı aracı VGM için tartıma getirdiği, bu sürecin 13:36 da sona erdiği, cut off süresine 24 dk kala bu işlemin bitmesinin … / … Gümrük Müdürlüğünde beyanname işlemlerinin tamamlanması için yeterli olmadığını, davacı vekilinin delilleri incelendiğinde cut off süresinin 11.09.2020 saat 14:00 olduğunu bildiği, taşıyan … Şti tarafından aynı gün 17:30 a kadar ek süre alındığına ilişkin herhangi bir mail kaydının bulunmadığı ve davacı tarafından dosyaya delil olarak sunulmadığı, cut off süresine ilişkin her ne kadar TTK’da hüküm bulunmasa da TTK m. 1165 e göre yükleten / taşıtanın eşyanın teslim alınacağı süre içinde o eşyanın taşınması için gerekli belgeleri taşıyana vermek zorunda olduğu yükümlülüğüne ilişkin hüküm bulunduğunu, hayatın olağan akışı ve teamüllere göre davacının da belirtilen süreden önce taşınacak emtiayı hazır etmesi gerektiği halde hazır etmediğinden navlun sözleşmesinin ifa edilemediğini, davacının kendi kusur ve ihmalinden kaynaklandığını, davalı yanın kusuru ve ihmalinin bulunmadığını belirtmişlerdir.
Toplanan tüm deliller ve yapılan incelemelere göre; davacının dava dışı taşıyan … Şti ile ihracata konu yaptığı yükün taşınması için anlaştığı, davalı … Ltd Şti ile de gümrük işlemlerinin yerine getirilmesi, beyanname düzenlenmesi ve ihraç edilecek ürünlerin sevkiyata hazır hale getirilmesi için anlaştığı, yükün 11.09.2020 tarihi saat 14:00 itibariyle gemi acentesinin talimatı çerçevesinde beyanname tescil süresinin sona ereceğinin davacı tarafından bilindiği, ancak taraflar arasındaki e posta kayıtlarının dikkatlice bilirkişiler tarafından da incelendiği üzere davacının 11.09.2020 tarihinde saat 12:00 – 13:36 arasında VGM tartım için liman kapı girişine getirdiği, bu saatten sonra gümrük işlemlerinin bitirilmesinin mümkün olmadığı, … / … Gümrük müdürlüğünde 20 dk da bu işlemlerin tamamlanamayacağının belirlendiği, ayrıca davacının iddia ettiği üzere cut off süresinin taşıyan acentesi tarafından 17:30 a kadar uzatıldığına ilişkin iddia bulunmakla birlikte her hangi bir delil ibraz edilmediği, TTK m. 1165 gereğince her türlü navlun sözleşmesinde taşıtan / yükletenin eşyanın teslim alınacağı süre içerisinde o eşyanın taşınması için gerekli belgeleri taşıyana vermek zorunda olduğu hükmü bulunduğundan davacının üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmediği, kusur ve ihmalinin bulunduğu tespit edilmekle; BK’da yer aldığı üzere hiç kimse kusur ve ihmalinden hak sahibi olamayacağından davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasının reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30 TL harçtan dava açılışında alınan 257,92 TL peşin harcın mahsubu ile fazla alınan 198,62 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/12/2021

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır