Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/756 E. 2021/256 K. 25.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/756
KARAR NO : 2021/256

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesine Dayalı)
DAVA TARİHİ : 19/11/2020
KARAR TARİHİ : 25/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … Shipping Co. S.A.’ya izafeten … Gemi Acenteliği A.Ş. vekilinin İzmir … ATM’nin … Esas sayılı dosyasına açtığı 19.11.2020 harç tarihli davada dava dilekçesiyle; müvekkilinin davalı … Ltd. Şti. ile biber turşusu niteliğindeki yükü İzmir Limanından Almanya Hamburg Limanına taşımak için anlaşma yaptığını, yükün … nolu konşimento tahtında .. nolu konteynerla taşındığını, aktarma limanı olan Portekiz Sines Limanında gerçekleştirilen transit işlemleri sırasında konteynerde sızıntı olduğunun tespit edildiğini, … gemisinden konteynerin indirildiğini, hasar tespiti ve temizlik işlemleri yapıldıktan sonra tekrar … isimli gemiye yüklendiğini ve bu nedenle yurtdışı masrafların oluştuğunu, konşimentoda FCL / FCL kaydının bulunduğunu, yani yükün konteynere yükleten tarafından yüklendikten sonra mühürlendiğini, yine konşimento da … yani yükleyici istifledi, saydı, yükledi kaydı klozuyla yüklendiğini, yükletenin sorumluluğunda taşımanın yapıldığını, yine konşimentonun 11.4, 14.3, 14.9 maddelerinde konteyner istiflemesinin düzgün yapılması gerektiğini, bu nedenle doğacak zararlardan yükleten / taşıtanın sorumlu olacağının belirtildiği, zararın yapılan ekspertiz incelemesinde “sızıntı meydana gelen yükün konteyner kapısına çok yakın istiflenmesi nedeniyle zararın meydana geldiği”nin belirlendiği, davalıya 11.10.2018 tarihinde … ve … numaralı faturaların gönderildiği, ancak davalının ödeme yapmadığını, bu nedenle İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla 2772 Euro + 200 USD asıl alacak üzerinden takibe geçtiklerini, davalının 26.11.2019 tarihinde itiraz ederek takibi durduğunu, takibe itirazın iptaliyle %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
İzmir .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas – … Karar sayılı 20.11.2020 tarihli kararıyla davanın görevli İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından görülmesi gerektiğinden bahisle tensiben görevsizlik kararı verilmiş ve bu karar 16.12.2020 tarihinde kesinleşerek süresinde verilen tahrik dilekçesiyle dosya mahkememize gönderilerek 2020/756 Esas sırasına kayıtlanmıştır.
Davalı … Uluslararası Taşımacılık Lojistik Tic. Ltd. Şti. vekilinin süresinde verdiği 26.01.2021 tarihli cevap dilekçesiyle; müvekkilinin taşıma işleri komisyoncusu olarak dava dışı 3. Kişi … A.Ş.’nin yükleme limanı İzmir Limanından Hamburg Limanına taşınması için anlaştığını, davacı … Shipping Co. S.A. ile anlaşma yapıldığını, … Gemi Acenteliği A.Ş.’nin navlun faturası düzenlediğini, fiili taşıyan … … Shipping Co. S.A. olduğunu, geminin yükleme limanından ayrılmasıyla Portekiz’in Sines Limanına geldiğinde kaptanın talimatıyla … … gemisinden indirildiğini, müvekkili şirketin bilgilendirilmediğini, usulüne uygun ekspertiz rapor alınmadığını ve … gemisine yüklendiğini, ekspertiz fotoğrafları sunulduğunu davacının İzmir …. İcra Müdürlüğünde … Shipping Co. S.A.’ya İzafeten … Gemi Acenteliği A.Ş. adına değil, doğrudan doğruya … Gemi Acenteliği A.Ş. adına takibe geçtiğini, davanın zamanaşımına uğradığını, borçlu müvekkil şirket gösterilerek yapılan takibin TTK m. 1246’ya göre bir yıllık zamanaşımının doğduğunu, taşımanın 25.10.2017 tarihinde yapıldığını, takibin 17.12.2018 tarihinde yapıldığını, davanın ise 19.11.2020 tarihinde açıldığını, davacının acentenin yaptığı … Shipping Co. S.A. olduğunu, yine davanın Londra Mahkemelerinde açılması gerektiğini, davacının acenteliğini kanıtlayacak herhangi bir belge sunmadığını, esas yönünden de davanın reddini gerektiğini, kaptanın yüklerle ilgili korumayı TTK m. 1112 anlamında yapmadığını ve yükle ilgili menfaatlerini korumak için talimat almadığını, … gemisinde konteynerin aktığı iddiasının ispatlanması gerektiğini, bu konuda bir ispat yapılmadığını, fiili taşıyanın sınırlı sorumluluk üzerine harcama yaptığını, taşıyanın navlun bedelinin 2,5 katı ile sorumlu olduğunu belirterek davanın yetki, zamanaşımı, aktif husumet ve esas yönünden reddi ile %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 24.02.2021 tarihli beyan dilekçesiyle; davalının icra takibi açılma tarihi dikkate alınmadan zamanaşımı definde bulunduğunu, oluşan zararın tamamının 26.10.2017 tarihinde tespit edildiğini, davalıyla görüşme yapıldığını, 23.12.2018 tarihinde icra takibinin başladığını, zamanaşımı süresinin dolmadığını, müvekkilinin aktif husumet sıfatına sahip olduğunu, fiili taşıyan … Shipping Co. S.A. adına tahsilatın yapıldığını, icra takibinin de izafeten açılması gerektiğinin kabul edilmesi gerektiğini, davalı şirketin Türk Kanunlarına göre kurulmuş bir şirket olduğundan yetki itirazının yerinde olmadığını, konşimentonun arka yüzünde 10.3 maddesinde yetki düzenlemesinin yer aldığını, bu yetki düzenlemesine göre taşıyanın yükleme limanı, boşaltma limanı, teslim yeri veya yükletenin ticari faaliyetlerini yaptığı herhangi bir yerde dava açabileceği hükmünün bulunduğu, yükleme limanı İzmir olduğundan davanın İzmir Limanında açıldığını, davalı şirketin konşimentoda yer alan navlun sözleşmesi hükümleri gereğince her türlü hasar ve masraflardan sorumlu olduğunu, bu konuda eski beyanlarını tekrar ettiklerini belirterek itirazın iptali ve %20 icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Dava; taşıma sözleşmesine dayalı olarak meydana gelen zararın tahsiline ilişkin yapılan takibe itirazın iptali davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış değerlendirilmiştir.
Konşimento ve üzerinde bulunan klozlar ile tercümesi, ekspertiz raporu, geçici rapor ve İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; takip alacaklısı … Gemi Acenteliği A.Ş.’nin takip borçlusu … Uluslararası Taşımacılık Lojistik Tic. Ltd. Şti. aleyhine 17.12.2018 tarihinde 2.272 Euro + 200 USD asıl alacak üzerinden ilamsız takibe geçtiği borçluya ödeme emrinin 25.11.2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 26.11.2019 tarihinde takibe itiraz ederek takibin durduğu belirlenmiştir.
Davalının yapmış olduğu itirazların incelenmesiyle davalı vekili süresinde davaya verdiği cevap dilekçesinde davacının aktif taraf sıfatının bulunmadığı, zira takip talebinde … Gemi Acenteliği A.Ş. olduğu halde davada … Shipping Co. S.A.’ya İzafeten … Gemi Acenteliği A.Ş. yer alarak dava açıldığı, aynı zamanda davanın TTK m. 1246’daki bir yıllık zamanaşımının dolduğu belirtilerek aktif husumet ve zamanaşımı dışında aynı zamanda yetki itirazında bulunmuştur.
Davalının yetki itirazı incelendiğinde davalı şirketin Türkiye’de faaliyet gösteren şirket olduğu, “… Mahallesi … Meydanı No:… …/İzmir” olduğu, şirketin idare merkezin İzmir olması nedeniyle yapılan takibin ve açılan davanın HMK m. 6’da yer alan genel ilkeye uygun olduğu, aynı zamanda taşıma faaliyetinin başlangıç yerinin İzmir olması nedeniyle yetkili mahkemenin yine İzmir olduğu, davalının yetki itirazını ileri sürmesinin TMK m. 2’de yer alan doğruluk ve güven konularına aykırı olduğu belirlendiğinden yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalının diğer bir itirazı olan aktif sıfat yokluğu itirazı incelendiğinde; davacının İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla takip talebinde … Gemi Acenteliği A.Ş.’yi takip yapan alacaklı olarak gösterdiği, ancak davayı … Shipping Co. S.A.’ya İzafeten … Gemi Acenteliği A.Ş. olarak açtığı, böylece taraf sıfatında farklılık oluştuğu belirlenmiştir. Her ne kadar davacı taraf 24.02.2021 tarihli beyan dilekçesiyle takip talebinde sadece mersis kaydına bağlı olarak … Gemi Acenteliği A.Ş.’nin yazılabildiğini, … Shipping Co. S.A.’nın gösterilmediğini belirtmiş ise de bu durumun hukuka aykırılığını kaldırmadığını, davacının takip talebini düzenlerken … Gemi Acenteliği A.Ş.’ye ek olarak … Shipping Co. S.A.’yı gösterebileceği ve ona izafeten dava açtığını, takip talebinde yazabileceği, böylece bu eksikliği tamamlayabileceği anlaşılmıştır. Her ne kadar UYAP sistemi üzerinde böyle bir işleme izin verilmediği iddia edilmiş ise de, aksine bu tip takiplerde yurtdışında işlem merkezi bulunan şirketlerin acentelerini bu şirketlere izafeten dava açtığı, takip yaptığı ve UYAP üzerinde bu kayıtları gerçekleştirebildiği görülmektedir.
Takip yapan … Gemi Acenteliği A.Ş. düzenlenmiş olan … numaralı konşimentoda acente olarak (… Gemi Acenteliği A.Ş.) yer aldığı, yine davalıya gönderilen fatura kadar “iş bu navlun bedeli … Shipping Co. S.A.’nın Cenevre’nin Acentesi Sıfatıyla … Company SA’nın ad ve hesabına havale edilmek üzere tahsil edilmiştir.” İbaresinin yer aldığı, aynı zamanda faturada gemi adının, yükleyicinin, konşimentonun ve konteyner numarasının yer aldığı, böylece Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre (1) faturanın … Gemi Acenteliği A.Ş. tarafından düzenlenmesinin;
(1) Yargıtay …. HD’nin … – … Karar sayılı 09.02.2016 tarihli kararında yer aldığı üzere “Dava, demuraj alacağının tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olup, yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere mahkemece, icra takibine dayanak teşkil eden faturaların davacı tarafından düzenlendiği, bu faturalarla davacının taşıma işini bizzat üstüne aldığı ve taşıyıcı sayılması gerektiği, taşıyıcı sayılan davacının kendi adına icra takibi yapması gerekirken acente sıfatıyla takip başlattığı gerekçesiyle aktif husumet ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, icra takibine dayanak faturalarda, açıkca demuraj alacağının doğduğu iddia olunan taşımaya ilişkin bilgiler yer aldığı gibi konişmentolara da atıf yapılmıştır. Söz konusu faturalarda atıf yapılan konişmentolardan, davalı şirketin yükleten, kendisine izafeten dava açılan şirketin ise taşıyıcı olduğu, … Nakliyat A.Ş’nin ise bu konişmentolarda acente sıfatıyla yer aldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, … Nakliyat A.Ş’nin, taşıyıcının acentesi olduğunun ve taşıyıcıya izafeten dava açmasında bir usulsüzlük bulunmadığının kabulü ile işin esasına girilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.”

Acenteyi taraf yapmayacağı, bu faturanın mali yükümlülüklerinin ayrı sonuç doğurmakla birlikte taşıma ilişkisinde asıl ve akdi taşıyan olan … Shipping Co. S.A.’nin taşıyan sıfatını ortadan kaldırmayacağı belirlenmiştir. Buna göre asıl / akdi taşıyan … Shipping Co. S.A.’nın adına takip yapılması, dava açılması gerekmektedir. Aksi halde acentenin TTK m. 105’e göre aracılık yaptığı bu işlemlerden dolayı kendisinin taşıyan sıfatıyla takip yapması ve dava açması söz konusu olamayacaktır. Bu nedenle davacının yapmış olduğu takibin … Gemi Acenteliği A.Ş. adına olması ve … Shipping Co. S.A.’nın ise taraf olarak yer almamış olması nedeniyle davanın aktif sıfat yokluğu nedeniyle reddini gerektirmektedir.
Ayrıca davalının zamanaşımı definin de değerlendirilmesinin bu aşamada gerekmediği tespit edilmekle davanın aktif sıfat yokluğu nedeniyle reddi gerekmiştir.
Davalının kötü niyet tazminat talebinin davacının haksız olmakla birlikte kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasının aktif sıfat yokluğu nedeniyle reddine,
Davalının kötü niyet tazminat talebinin şartları gerçekleşmediğinden reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30 TL harçtan dava açılışında alınan 463,12 TL peşin harcın mahsubu ile fazla alınan 403,82‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT’nin 7/2. maddesine göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m. 18/A-13 uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/03/2021

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır