Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/548 E. 2021/251 K. 23.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/548 Esas
KARAR NO : 2021/251

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 30/09/2020
KARAR TARİHİ : 23/03/2021

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize sunduğu 30/09/2020 tarihli dava dilekçesi ile; Davacı şirket ile davalı … arasında 01/07/2018 tarihinde kira sözleşmesinin akdedildiğini, ayrıca kiralanan bölümde kullanılacak doğalgaza ilişkin olarak Doğalgaz Satış Sözleşmesinin düzenlendiğini, sözleşmenin 17. Maddesi uyarınca kiracıya doğalgaz kullanımına karşılık güvence bedeli vasfında teminat mektubu sunma yükümlülüğünün getirildiğini, benzer şekilde kiracıdan, elektrik güvence bedeline dair de teminat mektubunun istendiğini, bu kapsamda davacı şirketçe davalıya 2 adet teminat mektubu verildiğini, doğalgaz güvence bedeli olarak sorumlu tutulduğu ve … Bankası … Şubesi tarafından taahhüt ve tanzim edilen 03/06/2020 tarihli ve … nolu ve elektrik güvence bedeli olarak sorumlu tutulduğu ve … Bankası … Şubesi tarafından taahhüt ve tanzim edilen 03/06/2020 tarihli ve … nolu mektupların 03/06/2020 tarihinde davalıya sunulduğunu, … Müdürlük binası … Sok. No:… …./İzmir yerleşkeli mecura ilişkin kurulan hukuki ilişkinin, kiracı davacı ile kiraya veren davalı …’un ortak irade beyanlarıyla düzenlenen 07/08/2020 tarihli Fesih Protokolü mucibince 31/08/2020 tarihinde sona ermesine karar verildiğini, davacı şirket tarafından fesih protokolü uyarınca 69.333,67 TL tutarındaki borcunun tamamını protokol imzası ile aynı tarihte ayrıca kararlaştırılan bedellerin hem de sonradan doğan borçlarının tamamını, derhal, nakden ve dafaten ödediğini, ayrıca 31/08/2020 tarihli anahtar teslim tutanağının düzenlendiğini, taraflar arasında kurulan hukuki ilişkinin sona ermesine ve davacı tarafın herhangi bir borcunun bulunmamasına rağmen davalı tarafından teminat mektuplarının iade edilmediğini, bu hususun 5237 Sayılı TCK ve ticari itibarın zedelenmesine ilişkin 6102 Sayılı TTK nezdinde suç teşkil ettiğini, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin feshi ve sonrası tahakkuk eden elektrik ve doğal gaz faturalarının ödendiğini, fesih protokolü uyarınca kiraya verenin kiracı tarafından kendisine verilen teminat mektuplarının tamamını tahliye tarihi itibariyle derhal kiracıya iade edilmesi için her türlü hukuki ve idari işlemi gecikmeksizin sağlamakla yükümlü olduğunu, kiraya veren tarafından bu hususun açıkça kabul edildiğini, kiralanan yerin kiraya verene teslim edildiğini, buna ilişkin tutanakların tutulduğunu ancak, … Bölge müdürü ve vekilinin mektupları iade etmeyeceklerini ve şirketi kasten zarara uğratacaklarını bildirdiklerini davalıya İzmir … Noterliğinin 02/09/2020 tarihli, … yevmiye nolu ihtarnamesi ile mektupların derhal iadesinin istendiği herhangi bir yanıt verilmediği gibi mektuplarında iade edilmediğini, şirketin maruz kaldığı haksızlık ve ekonomik zorluk nedeniyle soruşturma yapılması için başvuruda bulunulduğunu, kira ilişkisinin devam ettiği, 28/08/2020 tarihinde davacının onayı olmaksızın davalı tarafından kiraya konu yerin kullanıldığını, izinsiz olarak girilen yerde etkinlik gerçekleştirildiğini, etkinliğin olduğu tarih itibariyle davacının kullanma yetkisinin olduğunu sözleşmenin tahliye tarihine 3 gün kala izinsiz şekilde kiraya konu yerin bu şekilde kullanılmasının kasıtlı olarak planlandığını ve davalı vekilinin ve davalı bölge müdürünün kasıtlı olarak kiraya konu yerin kullanımını engellediğini, davacı şirketin davalı tarafa borcu olmadığı gibi davalının davacı şirkete borçlu olduğunu, alacak, dava, talep ve sair her türlü haklar saklı kalmak kaydı ile davacı şirketin dava konusu teminat mektuplarından borçlu olmadığının tespiti teminat mektuplarının davacıya iadesi, iadelerinin mümkün olmadığı takdirde iptallerine karar verilemesinin talep ve dava edildiği görülmüştür.
Dava dilekçesi davalı Bölgeye tebliğ edilmiş, davalı vekili tarafından dosyaya sunulan 09/12/2020 tarihli dilekçe ile yanıt verildiği görülmüş yanıt dilekçesinde özetle, davanın kötü niyetle açıldığı, kiracının kullanımına tahsis edilen tüm malların faturasının mevcut olduğunu ve bu malların hiç kullanılmamış şekilde davacıya teslim edildiğini, davacı kiracının kullananı ne durumda teslim almış ise sözleşme bitiminde o durumda vermekle yükümlü olduğunu, davacının aktin feshi tarihi itibariyle kiraya konu taşınmaz ve taşınmaz ile birlikte tahsis edilen eşyaları sözleşmeye aykırı şekilde kullandığını, bir kısım eşyaların yıpranmış bir kısım makinelerin bozuk olarak teslim edildiğini, … Sulh Hukuk Mahkemesinin … değişik iş sayılı dosyası kapsamında yapılan tespit ile toplam zararın 16.365,29 TL olarak belirlendiğini, bu zararın tazmini amacıyla İzmir … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası kapsamında takip başlatıldığını, davacı tarafından iddia edilen şekilde teminat mektuplarının haksız yere işgal edildiği iddiasının kabul edilmediğini, kira ilişkisinden kaynaklı olarak doğal gaz ve elektirik teminatı kapsamında sorumlu tutulduğu teminat mektuplarının iadesinin borç devam etmekte iken hukuken mümkün olmadığını, kira sözleşmesinin bağlayıcı hükümlerine uygun davranmayan ve kiralananı sözleşmeye aykırı şekilde teslim edilen davacının iddialarının asılsız ve hukuki dayanağı olmadığını beyanla açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesi isteminde bulunduğu görülmüştür.
Davacı şirket ile davalı … arasında bölgeye ait restoran olarak tahsis edilen yerin kiralanmasına ilişkin 01/07/2018 tarihli kira sözleşmesi imzalandığı, 07/08/2020 tarihli fesih protokolü ile sözleşmenin sona erdirildiği, fesih protokolünde tahliyenin ve mevcut borçların ödenmesi hususunun açıkça kararlaştırıldığı görülmüşür.
Davacı şirketin kiraladığı restoranda elektrik enejisinin davalı bölge tarafından temin edildiği, ayrıca doğalgaz teminin davalı bölge tarafından gerçekleştirildiği, buna ilişkin sözleşmelerin taraflarca imzalandığını her iki tarafın kabulündedir.
… Bankası … Bölgesi nezdinde ve taraflar arasında imzalanan 01/06/2020 tarihli elektrik teminatı sözleşmesi kapsamında düzenlenen 7.496,00 TL bedelli … numaralı 03/06/2020 tarihli teminat mektubu ile taraflar arasında imzalanan 01/06/2020 tarihli doğalgaz teminat sözleşmesi kapsamında düzenlenen 10.537,86 TL bedelli, … nolu 03/06/2020 tarihli teminat mektubunun suretlerinin dava dilekçesine ekli olarak dosyaya sunulduğu görülmüştür.
Teminat mektuplarının geçersizliğine ilişkin herhangi bir itiraz veya beyan dosyaya sunulmamış olmakla, geçerli olduğu mahkememizce kabul edilmiştir.
Davalı tarafça dava konusu teminat mektuplarının kira sözleşmesine konu yerde davacı tarafından verildiği iddia edilen zararın karşılanması şartıyla iade edilebileceğine dair beyanın dayanağı hukuki sebebin açıklanması için davalı tarafın delilleri ve beyanları istenmiş ve buna ilişkin davalı vekilinin beyanlarını dosyaya sunduğu görülmüştür.
Teminat mektuplarının yapılan incelemesine göre, elektirik teminatı için düzenlenen teminat mektubunda kira sözleşmesine dayalı olarak herhangi bir şekilde teminat mektubunun teslimi ve ibrazının koşula bağlanmadığı anlaşılmıştır.
Kira sözleşmesinin yapılan incelemesinde, tarafların kiraya konu yere ilişkin düzenlenecek teminat mektuplarının kira sözleşmesindeki edimlere bağlı olarak kullanılabileceği hususunu gösterir herhangi bir kaydın olmadığı görülmüştür.
Ayrıca 07/08/2020 tarihli fesih protokolünün yapılan incelemesinde, kiracının ve kiraya verenin edimlerinin açıklandığı ve bu açıklamalar içinde teminat mektuplarının kiralananın teslimi ve bu teslime bağlı olarak muhtemel zararlara ilişkin olarak elde tutulacağı ve iade edilmeyeceğine ilişkin bir hususun kayıtlı olmadığı anlaşılmıştır.
Dosyada yapılan inceleme; alınan beyanları, taraflar arasındaki sözleşmeler ve tüm kayıtlara göre, taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinden sonra kira sözleşmesine konu yerde davacı şirket ile davalı bölge arasında elektirik teminine ilişkin ve doğalgaz teminine ilişkin iki ayrı sözleşme imzalandığı bu sözleşmelere dayalı olarak her iki enerji teminine karşılık bölgenin alacağının teminat altına alınması amacıyla davalı bölge lehine iki ayrı teminat mektubu düzenlendiği ve teminat mektuplarının davalı bölgeye teslim edildiği, teminat mektuplarının düzenlenme teslim amacının kira sözleşmesinin tamamen dışında sözleşmeye konu yere temin edilen enerjilere ilişkin düzenlenen sözleşmelere bağlı olduğu, bu sözleşmelerden kaynaklı herhangi bir borcun varlığının davalı tarafça da ileri sürülmediği, kira sözleşmesi sonrasında kiralananda mevcut olduğu iddia edilen hasar nedeniyle teminat mektuplarının iade edilmemesinin hukuki dayanağının dosyamız yönünden tespit edilemediği, davacı tarafından davalı nezdinde elektrik ve doğalgaz borçlarının ödendiğine ve bu sözleşmelerden kaynaklı borcun olmadığına dair hususların taraflarca ihtilaf konusu edilmediği, bu nedenle davalı nezdinde mevcut teminat mektupları nedeniyle davacının borçlu olmadığının kabulü ile davalı … Bölgesinin elektrik enerjisi ve doğalgaz teminine ilişkin sözleşmenin sona ermesinden itibaren dava konusu teminat mektuplarını iade yükümlülüğünün doğduğu anlaşılmakla, teminat mektuplarının iadesine ve sonuç itibariyle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği anlaşılmış aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
DAVANIN KABULÜNE,
Davacı tarafça doğal gaz aboneliğine istinaden davalıya verilmek üzere … Bankası … Şubesi nezdinde düzenlenen 03/06/2020 tarihli … nolu 10.537,86 TL azami bedelli kesin ve süresiz teminat mektubu ile,
Davacı tarafça elektrik aboneliğine istinaden davalıya verilmek üzere … Bankası … Şubesi nezdinde düzenlenen 03/06/2020 tarihli … nolu 7.496,00 TL azami bedelli kesin ve süresiz teminat mektubu nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Her iki teminat mektubunun davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Kabul edilen bedel üzerinden hesaplanan 1.231,89 TL harçtan, peşin alınan 307,98 TL harcın mahsubu ile bakiye 923,91 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden vekilin harcadığı emek ve mesaiye karşılık yürürlükte bulunan AAÜT ne göre 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 370,18 TL başvuru harcı, 89,00 TL tebligat ve yazışma gideri olmak üzere toplam 459,18 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde artan gider avansının taraflara ödenmesine,
Dair karar, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvuru yolu açık olmak üzere davalı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/03/2021

Yazman …
E-İmza

Yargıç …
E-İmza