Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/317 E. 2022/403 K. 14.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/317
KARAR NO : 2022/403

DAVA : Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/05/2020
KARAR TARİHİ : 14/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … Gıda İnşaat Ltd Şti vekili 04.05.2020 harç tarihli İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesine açtığı davada dava dilekçesi ile; müvekkili şirketin uzun yıllardır ithalat ihracat işiyle iştigal eden bir firma olduğunu, müvekkili şirkete ait 500 kap 5.250 KG ceviz emtiasının Gemlik Türkiye’den … … numaralı konteynırla … isimli gemi ile … numaralı konşimento ile taşındığını, davalı … Konteynır Taşımacılık A.Ş e 22.04.2019 tarihinde malın alıcısının mal bedelini ödememesi nedeniyle konteynırı Türkiye ye geri getirmesinin istendiği, Türkiye Mersin Limanına konteynırın geri getirilerek … Ltd Şti ne teslim edilmesinin istendiği, ancak davalının konteynırı Türkiye ye geri getirmediğini, bu sefer zararın artmasına engel olmak için konteynırı Ukraynada faaliyet gösteren …”…” isimli alıcıya teslim edilmesinin istendiği fakat davalının bu talimatı da yerine getirmediğini, bu nedenle malın satılamadığını, bozulduğunu, müvekkilinin 02.07.2019 tarihinde konteynırın mahrece iadesini talep ettiğini, buna rağmen konteynırın Türkiye’ye getirmediğini, malın zayi olduğunu, TTK m. 1112 gereğince kaptanını eşyayı en iyi şekilde koruması gerektiğini, taşıyanın taşıtanın talimatına uymadığını, TTK m. 1232 gereğince yükletenin talimat verme hakkının bulunduğunu, nama yazılı bu konşimento gereğince yükletenin talimatına uymakla görevli olduğunu, TTK m. 1174 gereğince boşaltma hiç yapılmamışsa durumun taşıtana bildirilmesi gerektiğini, TBK m. 107 ve 109 gereğince yükün tevdi edilmesi taşıyan için bir yükümlülük olduğu, buna rağmen yükün ne satıldığını ne de başka bir yere tevdi edildiğini, bu yüzden TTK m. 1178 gereğince sorumlu olduğunu belirterek şimdilik 6.000 USD nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsiline müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının davasının İzmir 5. ATM e açılması için dava dilekçesinde başlık kısmın da belirtilmiş olmasına rağmen UYAP sistemi üzerinden dosya İzmir 3. ATM ne düşmüş olması nedeniyle bu mahkemece …/… Esas …/… Karar sayılı 13.05.2020 tarihli kararla dosyanın mahkememize gönderilmesine karar verilmiştir. Bu karar 01.07.2020 tarihinde kesinleşmiş ve davacının talebiyle ve süresinde verdiği tahrik dilekçesi ile dosya mahkememizin esasına kayıtlanmıştır.
Davalı … Konteynır Ve Taşımacılık A.Ş. ye vekilinin 07.09.2020 tarihli cevap dilekçesinde; davacının sigortalısının ceviz emtiasının konteynır içerisinde Türkiye/Gemlik limanında Ukrayna/Odessia Limanına taşındığını, konteynırın Mersin Limanına geri taşımasının istendiğini, geri taşıma yapılmayınca Ukrayna da başka bir limana teslim edilmesinin istendiğini, ancak cevizin bozulduğunu ve 6.000,00 USD zararlarının tazminini istediklerini iddia ettiklerini, alıcı … … ünvanlı firmaya düzenlenen faturadan bahsedildiğini, böyle bir firmanın olup olmadığının incelenmesi gerektiğini, 03.07.2019 tarihli … tarafından …a gönderilen e-posta da … isimli firmanın orijinal kaşesinin bulunmadığını, alıcı firmanın yerinde … isimli başka bir firmanın bulunduğunu, konşimentoda yükün alıcısının bu olduğunu, dolayısıyla davacının aktif dava ehliyetine sahip olduğunu ispatlayamadığını, yine davaya konu taşımanın navlun faturasının davacıya değil … Nakliye ve Lojistik Ltd Şti isimli üçüncü bir firmaya kesildiğini, husumetin kendisine navlun faturası kesen tarafa yöneltilmesi gerektiğini, müvekkilinin fiili taşıyan olduğunu, akdi taşıyanın kendisi olmadığını, müvekkil şirket ile davacı arasında sözleşmesel ilişki bulunmadığını, sözleşmenin nispiliği gereğince davacı akdi taşıyanı olan firmaya karşı başvurması gerektiğini, pasif husumet yokluğundan davanın reddinin gerektiğini, davanın … Nakliye ve Lojistik Ltd Şti’ne ihbar edilmesi istediklerini, Ukrayna menşeili yükün Ukrayna’dan Türkiye’ye taşındığını, Türkiye’den Ukrayna’ya taşınan Türk menşeili bir yük olmadığını, yani Türkiye’den Ukrayna’ya yüklenen yüklerin mahrece iadesinin söz konusu olmadığını, Ukrayna’dan Türkiye’ye gelen fakat tekrar Ukrayna’ya gönderilen, Ukrayna’dan çekilmeyen yüklerin yeniden Türkiye’ye gönderilmesinin istendiğini, yükün Ukrayna menşeili olması nedeniyle Türkiye’ye mahrece iade yapılmadığını, müvekkilinin üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğini, davacının istenen evrakları sağlamadığını ve yükün Türkiye’ye iadesi için gereken izinleri alamadığını, davanın reddinin gerektiğini, yükün gönderileni eşyayı çekmeyi reddettiğini, davacının uğradığını iddia ettiği zararın taşıyana yıkmaya çalışıldığını, davanın bu haliyle dayanaksız olup reddedilmesi gerektiğini, davacının taşıma tamamlandıktan sonra varış ihbarını yapmadığını, TTK m. 1145 e göre davacı yükletenin eşya hakkında tam ve doğru bilgi vermediğini, Ukrayna menşeili olan emtiayı sanki Türkiye menşeiliymiş gibi mahrece iade yapılmasını istediğini, TTK m. 65 gereğince davacının Türkiye Ukrayna taşımasına ilişkin herhangi bir talebinin bulunmadığını, davacının malın Ukrayna Limanına götürüldükten sonra sanki yeni bir sözleşme yapmış ve müvekkilinin taşımayı yerine getirmemiş gibi beyanda bulunduğunu, oysa ki davacının yeni bir taşıma için müvekkile anlaşma yapmadığını, davacının yükün imhasını kabul ettiğini ve imha masraflarını ödediğini belirterek davanın aktif/pasif, husumet ve esas yönünden reddini talep etmiştir.
Davacı vekili 31.08.2020 tarihli dilekçesiyle delillerini dosyaya ibraz etmiş, 03.11.2020 tarihli dilekçesiyle de arabuluculuk tutanağını e-imzalı olarak dosyaya sunduğunu ibraz etmiştir.
Davacı vekili 03.12.2020 tarihli aktif husumete ilişkin beyan dilekçesinde; … Ltd Şti nin … … isimli şirkete 11.02.2019 tarihli fatura düzenlediğini, müvekkilinin 500 kap 5.250 KG ceviz emtiasının Gemlik Türkiye den … … numaralı konteynır ile … isimli gemi aracılığıyla … numaralı konşimento ile davalı tarafından taşındığını, malın alıcısının ExcomService isimli şirket olduğunu, konşimentoda adı yer alan şirketin mal bedelini ödemediğini, taşıyana bu emtianın alıcısının mal bedelini ödememesinden dolayı konteynırı geri çağırdığını, konteynırın Mersin Limanına getirilerek yeni alıcı … Ltd Şti ne teslim talimatının verildiğini, konteynırın geri Türkiye’ye getirilmediğini, müvekkilini zarara uğrattığını, davalı şirket ile Ukrayna Gümrüğüne belgelerin sunulduğunu, taşıyanın müvekkilinin talimatını yapmamasından dolayı cevizlerin bozulduğunu, TTK m. 1174 gereğince taşınan yükün bozulan emtia olması nedeniyle TBK m. 107 ve 109 gereğince yükün tevdii maline tevdi edilmesi gerektiğini, davalının yükü tevdi etmeyerek zayi olmasına sebebiyet verdiğini, müvekkilinin aktif dava ehliyetine sahip olduğunu ikrar ettiğini, müvekkilinin taşıtan olduğunu, bu masrafları ödeyen firmanın başka bir firma olduğundan müvekkilinin bir masraf ödemesinin söz konusu olmadığını, davalının müvekkilden konteynır demurajı talep etmesi nedeniyle yükün konteynırdan boşaltılmasını kabul ettiklerini, müvekkilinin aktif dava ehliyetine sahip olduğunu, dosyanın bilirkişiye verilmesini talep ettiklerini belirtmiştir.
Davalı vekili 28.12.2020 tarihli dilekçesinde; müvekkilinin davacıya ait yükün Gemlik’ten Odessa’ya taşınmasını üstlendiği, ön ve son taşıma işinin bulunmadığı, yük boşaltma limanına indirildiği, varış ihbarının yapıldığı, gönderenin eşyayı teslim etmediği, müvekkilinin hem taşıtana hem de davacıya ihbar gönderdiği, davacı / yükleten olarak eşya hakkında tam ve doğru bilgi vermediği, yükün Ukrayna menşeli olmasına rağmen Türk menşeliymiş gibi mahrece iade istediği, ancak Ukrayna gümrüğünden gerekli iznin alınamadığı ve yükün imha edildiği, davacının bunu onayladığı, konteynerin çekilmemesi nedeniyle oluşan masrafları ve imha masraflarını ödediğini, müvekkili şirketin yükü Türkiye’den Ukrayna’ya taşıdığı, yeni bir anlaşma yapılmadığını, … nolu konşimento tahtında alıcı … … olarak yer aldığını, … firmasının ise imha için yetkilendirilen aracı firma olduğunu, bu nedenle yetkilendirilen aracı firmanın imha işlemi tamamlanması için konşimentoda yer aldığını belirtmiştir.
Davacı vekili 30.12.2020 tarihli beyan dilekçesinde; dosyada mevcut … nolu konşimentonun 1 nüshasında … firmasının gönderilen, diğer konşimento da ise gönderilenin … olarak yer aldığından bahisle kendilerine verilen süre gereğince müvekkili şirketin 500 kap 5250 kg ceviz emtiasının Gemlik’ten … Ukranya’ya taşınması için … nolu konşimento ile taşınması için davalı taraf ile anlaştıklarını, davalının belirttiği gibi konteynerin Türkiye’ye getirilmediği, konteynerin Ukranya’da mukim … … isimli alıcıya teslim edilmesi talimatının verildiği, ancak davacının bu talimatı yerine getirmediği, yeni alıcı tarafından emtianın kabul edilmediği, konteynerin mahrece iadesinin talep edildiği, ancak taşıyanın Türkiye’de malı geri getirmediğini, TTK m. 1232/4 gereğince taşıyanın taşıtanın talimatlarına uymadığını, bu yüzden sorumlu olduğunu, müvekkili şirkete gönderilen konşimentonun 1. konşimento olduğunu, ikinci konşimentonun davalı tarafça dosyaya konulduğu ve olayla ilgili olmadığı, bu 1. konşimento da … Lojistik firmasının forwarder olarak yer almadığını, davalının mahkemeyi yanıltmak için ikinci konşimentoyu dosyaya sunduğunu belirterek davanın kabulünü talep etmiştir.
Dava; taşıma sözleşmesine istinaden taşıtanın taşıma konusu emtianın usulüne uygun teslim edilmemesi ve taşıtan/yükletenin talimatlarının taşıyan tarafından yerine getirilmediği iddiasına dayalı olarak açılan tazminat davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Davalının aktif husumet yönünden yapılan itirazının değerlendirilmesiyle; … … isimli firmaya düzenlenmiş bir fatura bulunmadığı, … isimli firmanın alıcı olduğunu, davacının dayanmış olduğu faturayla aktif dava ehliyetine sahip olmadığını belirtmiş olup, bu konuda davacı tarafın aktif sıfatının bulunup bulunmadığı incelenmiş, konşimento da taşıyanın davalı, taşıtanın ise davacı … Gıda Ltd Şti olduğu, yine gönderilenin … olduğu, TTK m. 1228/1f hükmü uyarınca taraflar arasında navlun sözleşmesi yapıldığından davacının aktif taraf sıfatının bulunduğu ve husumet yönünden hukuka bir aykırılık bulunmadığı tespit edilmiştir.
Davalının pasif husumet yönünden yapılan itirazının değerlendirilmesiyle; müvekkilinin fiili taşıyan olup, akdi taşıyan olmadığını, … Nakliye ve Lojistik Ltd Şti isimli dava dışı üçüncü kişiye fatura kesildiğini, husumetin bu şirkete yönetilmesini belirtmiş ise de TTK m. 1191 gereğince fiili taşıyan hakkında da dava açılabileceğinden bu yöndeki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının talebi üzerine dava … Nakliye Ve Lojistik Ltd Şti ne ihbar edilmiştir.
İhbar olunan … Nakliye Ve Lojistik Ltd Şti Vekili 29.12.2020 tarihli ihbara cevap dilekçesinde; davacı tarafından … numaralı konşimento ile Gemlik / Türkiye’den Odesa / Ukranya’ya taşıyan emtiaların Odesa / Ukranya’da bekletilmesi nedeniyle zarar meydana geldiği, davacı ile müvekkili şirket arasında sözleşmesel bir ilişki bulunmadığı, müvekkilinin navlun faturasıyla herhangi bir alacak tahsil etmediği, taşımanın … Konteynır Taşımacılık A.Ş. tarafından yerine getirildiği, taşıma işlerinin … Lojistik Ltd. Şti. tarafından organize edildiği, … Lojistik Ltd. Şti.’nin akdi taşıyan olduğu, davanın HMK 61/2 gereğince … Lojistik Ltd. Şti.’ne ihbar edilmesi gerektiğini, müvekkilinin meydana gelen zarardan sorumlu olmadığını ve aynı zamanda hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın müvekkili yönünden reddini talep etmiştir.
Dosya üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde bilirkişiler, Kaptan Bilirkişi …, Gıda Mühendisi … Ve Teknik Bilirkişi … vasıtasıyla yapılan inceleme ile alınan 02.09.2021 tarihli bilirkişi raporunda; davalının taşıyan davacının taşıtan alıcının ve ihbar tarafların ise dava dışı … olan ilişkide dava konusu 500 kap 5.250 kg ceviz emtiasının Odessa Ukraynaya … NOLU konteynerle … isimli gemi ile … nolu konşimento ile taşınması sırasında yükün 03.03.2019 tarihinde Odessa/Ukraynaya vardığı, … … isimli firmanın ürünü çekmeyi reddettiği iş ceviz kalitesinin düşük olduğundan konteynerin kabul edilmediğini, ceviz içinin alıcı firma tarafından 02.07.2019 tarihinde kabul edilmediği, 4,5 AY konteynerda bekletildiği ve bozulmaya yol açtığı yük alıcısının yükü çekmeye reddettiğinden kargonun İskenderun limanına gönderileceğinin … Lojistik yetkilisi …e bildirildiği, bu tarihten sonra yapılan yazışmalara göre Ukrayna yetkililerinin talep ettiği belgelerin hazırlanmaması nedeniyle gecikmeler yaşandığı, yükün Menşei ile gönderici firmanın farklı şirketler olmasının bu gecikmeye sebebiyet verdiği, … Ukrayna Acentesinden ürünün varışına çekilmediğine dair davacı firmaya uyarılar yapıldığı Nisan ve Mart ayındaki e posta kayıtlarının Temmuz ayına kadar e posta yazışmaların durduğu, TTK m. 1228/1 gereğince konşimentonun taşıma sözleşmesinin ispatlama belge niteliği bulundurduğu, dava dışı … şirketinin ticari ilişkide yer almadığı davacı ve davalının konşimentoda taraf aldığı, TTK m. 1238 uyarınca davalının taşıyan sıfatına sahip olduğu, TTK m. 1165 – 1174 arasında taşıtan ve yükletenin her türlü navlun sözleşmesinden eşyanın teslim alınacağı süre içerisinde o eşyanın taşınması için gerekli belgelerin taşıyana verme zorunluluğu olduğu, alıcının kendisine gönderilen yükün çekmemesi nedeniyle davalının davacıya taşıyan olarak ihtarname gönderilerek yasal bildirim yükümlülüğün tamamladığı ancak davacı tarafından bu durumun yerine getirilmediği belirtilmiştir.
Bu rapora karşı tarafların itirazları ve beyanları bulunmuştur.
Davacı vekili aktif ve pasif husumet ehliyetinin sağlandığını tespit edildiğini, yükün 4,5 AY konteynerda bekletilmesinden davalının sorumlu olduğunu, müvekkiline bilgi verilmediğini, belirterek yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasını talep etmiştir.
Bu rapora karşı davalı vekili davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce davacının itirazları dikkate alınarak bilirkişilerden alınan 11.02.2022 tarihli ek raporda; davacının itirazları değerlendirilmiş ve 14.03.2019 tarihindeki … lojistik yetkilisi tarafından davalının yetkilisi … ’ya alıcının malı almaya reddettiği ilişkin bilgi verildiği, 25.03.2019 tarihinde konteynerin geri dönüşü ile ilgili gerekli evrakların davalıya bildirildiği, 04.04.2019 tarihinde 25.04.2019 tarihinde 30.05.2019 tarihinde 20.06.2019 tarihinde 02.07.2019 tarihinde 03.07.2019 tarihinde 17.07.2019 ve 23.07.2019 tarihinde bu yazışmaların yer aldığı belirlenmiştir. TTK m. 1238 uyarınca konşimentoyu taşıyan sıfatıyla imzalayan davalının gerekli uyarıları yaptığı TTK m. 1165 – 1174 arasında taşıtan ve yükletenin her türlü navlun sözleşmesinden eşyanın teslim alınacağı süre içerisinde o eşyanın taşınması için gerekli belgeleri bildirdiği, bu yüzden taşıyan üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğinden davalının sorumluluğu bulunmadığı belirtilmiştir.
Bu rapora karşı davacı vekili 03.03.2020 tarihli beyan dilekçesiyle; tarihinde beyan da bulunmuştur. Bu beyanında davanın … Lojistik ve … ihbar edilmesi talebinin reddini … sigortanın talebinin reddini belirtmiştir.
Dosyada toplanan tüm deliller ve yapılan incelemelere göre;
Somut olayda davalının taşıyan davacının taşıtan, alıcının ve ihbar tarafların ise dava dışı … olduğu dava konusu 500 kap 5.250 kg ceviz emtiasının Odessa Ukraynaya … NOLU konteynerle … isimli gemi ile … nolu konşimento ile taşınması sırasında yükün 03.03.2019 tarihinde Odessa/Ukraynaya vardığı, … … isimli firmanın ürünü çekmeyi reddettiği iş ceviz kalitesinin düşük olduğundan, ceviz içi olan yükün alıcı firma tarafından 02.07.2019 tarihinde kabul edilmediği, 4,5 AY konteynerda bekletildiği ve bozulmaya yol açtığı yük alıcısının yükü çekmeye reddettiğinden kargonun İskenderun limanına gönderileceğinin … Lojistik yetkilisi …e bildirildiği, …in de e posta kayıtlarından davalıya bildirim yaptığı ancak bu tarihten sonra yapılan yazışmalara göre Ukrayna yetkililerinin talep ettiği belgelerin hazırlanmaması nedeniyle gecikmeler yaşandığı, yükün Menşei ile gönderici firmanın farklı şirketler olmasının bu gecikmeye sebebiyet verdiği, … Ukrayna Acentesinden ürünün varış yerinde çekilmediğine dair davacı firmaya uyarılar yapıldığı, TTK m. 1228/1 gereğince konşimentonun taşıma sözleşmesinin ispatlama belge niteliği bulunduğu, dava dışı … şirketinin ticari ilişkide yer almadığı davacı ve davalının konşimentoda taraf aldığı, TTK m. 1238 uyarınca davalının taşıyan sıfatına sahip olduğu, TTK m. 1165 – 1174 arasında taşıtan ve yükletenin her türlü navlun sözleşmesinden eşyanın teslim alınacağı süre içerisinde o eşyanın taşınması için gerekli belgelerin taşıyana verme zorunluluğu olduğu, alıcının kendisine gönderilen yükün çekmemesi nedeniyle davalının davacıya taşıyan olarak ihtarname gönderilerek yasal bildirim yükümlülüğün tamamladığı ancak davacı tarafından bu durumun yerine getirilmediği belirtilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasını reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılışında alınan 721,18 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 640,48 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Yargılama giderlerinin davacının üzerine bırakılmasına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 6.281,68 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/04/2022

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır