Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/306 E. 2022/711 K. 07.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : .2020/306
KARAR NO : 2022/711

DAVA : Deniz Ticaret (Deniz Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 21/02/2020
KARAR TARİHİ : 07/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … Sigorta AŞ. Vekilinin 21.02.2020 harç tarihli İzmir 3. ATM ye açtığı davada dava dilekçesiyle; müvekkili şirketin … nolu blok poliçe sertifikalı ve … nolu abonman blok emtia poliçesi tahtında sigortalı olan … Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. firması tarafından, İtalya’da yerleşik … firmasından 20.03.2019 tarihli … numaralı fatura ile motor emtiası satın alındığını, emtianın İtalya’dan Türkiye’ye deniz ve karayolu nakliyatı … Holding firmaları olan …. A.Ş. (navlun faturası kesen firma) ile … Kon. Ve Taş. A.Ş. (fiili deniz taşımasını yapan ve konşimentoda taşıyıcı görünen) tarafından üstlenildiğini, emtianın … isimli gemiye 26.03.2019 tarihinde … nolu konşimento tahtında ve … nolu konteynır içerisine tam, eksiksiz ve sağlam şekilde yüklendiğini, geminin 30.03.2019 tarihinde Gemlik/Bursa Limanına vardığını, sigortalının fabrikasına ulaştırılmak üzere karayolu nakliyatı yapıldığını, 30.03.2019 tarihinde emtiaların tahliyesi sırasında 6 motorun devrilerek zarar gördüğünün tespit edildiğini ve tutanak tutulduğunu, hasarlı emtiaya ilişkin olarak toplam 25.015,18 TL hasar bedeli poliçeden kaynaklı %10 ilave bedeli ile toplam 26.683,99 TL olarak 29.11.2019 tarihinde sigortalı firmaya ödendiğini, müvekkilinin hasar bedelini ödeyerek TTK m. 1472 ve BK m. 183 vd. hükümleri gereğince sigorta ettiren yerine halef olduğunu, hasarın taşıma sırasında meydana geldiğini, sigorta ilave bedeli hariç 25.015,18 TL zarar bedelinin tahsilini istediklerini, arabuluculuğa başvurulduğunu, 63.594,98 EURO alacağın ödeme tarihi olan 01.11.2019 tarihinden itibaren 3095 sayalı kanun m.4/a da ki faiziyle tahsilini ve TBK m. 99 uyarınca fiili ödeme gününde ki Türk Parası karşılığının tahsiline hükmedilmesini talep etmiştir.
İzmir 3. ATM … E……. K. Sayılı 27.02.2020 tarihli kararla tensiben dosyanın görevli İzmir 5. ATM ye gönderilmesine karar verdiği ve bu kararın 01.07.2020 tarihinde kesinleştiği ve davacı tarafın süresinde verdiği tahrik dilekçesi verdiği ve dosyanın mahkememize gönderildiği, dosyanın mahkememizde … E. numarasına kaydedildiği belirlenmiştir.
Davalı … Denizcilik ve Nakliyat A.Ş. vekili 26.08.2020 tarihli süresinde verdiği cevap dilekçesinde; emtianın İtalya/Salerno Limanından Gemlik/Türkiye Limanına müvekkil şirketin acenteliğini yaptığı … Konteynır Taşımacılık A.Ş. tarafından denizyolu ile taşındığını, taşımanın … numaralı konşimento tahtında taşıyan … Konteynır A.Ş. tarafından gerçekleştirildiğini, müvekkilinin bu taşımada acente sıfatı ile hareket ettiğini, konşimentoda ve navlun faturasında taşıyıcının … Konteynır Taşımacılık A.Ş. adına acente sıfatıyla tanzim edildiğinin görüldüğünü, müvekkili şirketin davacı ile bir sözleşmesinin bulunmadığını, müvekkilinin taşıyan sıfatının bulunmadığını, bu davanın sadece dava dışı taşıyanın … Konteynıra izafeten acentesi sıfatıyla açılabileceğini, davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini, davacının usulüne uygun bir hasar ihbarı ve tarafların katılımı ile yapılan bir inceleme bulunmadığından ispat yükünün davacı üzerinde olduğunu, hasar raporunun usulüne uygun olmadığını, taşımadan önce satıcının fabrikasında istif ve sayma sırasında veya gemide teslimden sonra alıcını fabrikasına taşınması sırasında zararın meydana geldiğinin kabulü gerektiğini, ekspertiz raporunda boşaltma limanı ile kara taşıması sırasında meydana gelme olasılığının yer aldığını, navlun faturasında hizmet adının “Deniz İthalat Navlunun” olarak yer aldığını, hasarın kara nakliyesinde gerçekleşmesi halinde müvekkilinin sorumlu olmayacağını, malların mühürlü olarak taşındığını ve aynı mühür ile alıcısına teslim edildiğini, konteynır içerisine yüklerin yükleyici tarafından yüklendiğini ve konteynır mührünün sigortalı yükleyen tarafından takıldığını, müvekkilinin istifleme, emniyete alma ve sağlamlaştırma işlemlerine nezaret yükümlülüğünün bulunmadığını, sorumluluğun davacının sigortalısında olduğunu, davacının delillerinde hasarın deniz taşıması sırasında meydana geldiğine dair bir belgenin yer almadığını, taşımanın FCL/FCL Full Container Load olarak gerçekleştirildiğini, malların yükleten tarafından doldurulduktan sonra mühürlenerek teslim edildiğini, konşimentona üzerinde ………..(Yükleyici Yükledi, İstifledi, Saydı, Mühürledi) ibaresinin yer aldığını, konşimento incelendiğinde Free In/Free Out klozuna haiz olduğunu, taşıyanın yükleme ve boşaltma yapma yükümlülüğünün bulunmadığını, iddia olunan tutanağın bulunmadığını, konşimentonun taşıma şart ve koşullarının 6A.i maddesine göre hasardan taşıyanın sorumlu tutulamayacağını, davacının sigortalısının malların bedeli bildirmediğini ve konşimentoda da yer almadığını, iddia olunan zarar miktarının dayanağının belirli olmadığını ve fahiş olduğunu, belirlenen hasar tutarını kabul etmediklerini, dayanağı olmayan 8.327,08 TL işçilik masrafının hasar tutarına eklendiğini ve bunun eklenmesinin bir dayanağının bulunmadığını belirterek davanın pasif husumet yönünden reddine, esasa girilmesi halinde esastan reddine karar verilmesine hükmedilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 09.09.2020 tarihli replik dilekçesinde; davalıya süresinde ihbarda bulunulduğu ve inceleme için davet edildiğini dair tüm yazışmaların dosyada deliller arasında yer aldığını, hasara istinaden 30.03.2019 tarihinde sigortalı tarafından … firmasına ihbarda bulunduğunu, … Denizcilik ve Nak. A.Ş. yetkililerine …’e 03.04.2019 tarihli mail ile ayrıca hasar bildiriminde bulunulduğunu, survey talepleri var ise emtianın bekletildiğinin iletildiğini, davalı tarafça 04.04.2019 tarihinde emtianın incelenmesi için ayrı bir yerde istiflenmesinin istendiğini, 11.04.2019 tarihine kadar bilgi verilmediğini ve sigortalı firma tarafından yeniden mail yazılarak davalı tarafça inceleme yapılmayacak ise hasar tespiti başlatacaklarını bildirdiğini, davalının süresinde ihbar yapılmadığı ve emtianın kendilerine inceletilmediği iddialarının asılsız olduğunu, iç yazışmalar ve iki davalının aynı holding firması olması sebebi ile Kara ve Deniz Nakliyat Organizasyonunun davalı firma tarafından yapıldığının sabit olduğu gözetilerek, 30.03.2019 tarihinde Gemlik/Bursa Limanına vardığını, sigortalının fabrikasına ulaştırılmak üzere karayolu nakliyatı yapıldığını, 30.03.2019 tarihinde emtiaların tahliyesi sırasında 6 motorun devrildiğini ve zarar gördüğünün tespit edilerek tutanak tutulduğunu, hasarın hangi aşamada gerçekleştiği belirsiz olmasına rağmen nakliyat aşamasında ve davalıların sorumluluğunda meydana geldiğinin sabit olduğunu belirterek davalıların itirazlarının reddine ve … Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. ne müzekkere yazılarak 20.03.2019 tarihli … numaralı ve 20.03.2019 tarihli … numaralı faturalara konu emtianın deniz ve kara nakliyatına ilişkin hangi firmalara nakliyat ödemesi yapıldığı hususunda tüm bilgi ve belgelerin istenmesinin gerektiğini talep etmiştir.
Diğer davalı asıl taşıyan … Konteynır Taşımacılık A.Ş. hasarda sorumluluklarının bulunmadığını, usulüne uygun bir hasar ihbarını yapılmadığını, taşımanın … Konteynır Taşımacılık A.Ş. Tarafından yapıldığını, taşıyanın hasardan sorumlu olmadığını, hasarın meydana geldiği yerin belirlenemediğini, yine konşimentoda ………….. yani yükleyici istifledi, saydı klozunun bulunduğunu ve Free in Free Out klozunun da yer aldığını, taşıyanın m. 1186 ya göre sorumluluğunun sınırlı olduğunu belirterek davanın pasif husumet, esasa girilmesi halinde esastan reddine karar verilmesini talep ettiği belirlendi.
Dava; davacı sigorta şirketinin sigortalısının yapmış olduğu taşıma sözleşmesinden kaynaklan hasar nedeniyle doğan rücuen alacak davası olduğu belirlendi.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Poliçe, ihtarname, faturalar, konşimento, ekspertiz raporları, hasar dosyası incelenmiş bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Davalı … Denizcilik A.Ş.’nin pasif husumet itirazı incelendiğinde; konşimentoüzerinde yapılan incelemede taşıyanın … Container Transport SA olduğu bu konşimentoda yükleme acentesinin … Shipping and Transport S.A (… Denizcilik ve Nakliyat A.Ş) yer aldığı, aynı zamanda davalı tarafın cevap dilekçesinde de bu durumun belirtildiği, bu halde davacının davalı olarak asıl taşıyan … Konteynır Transport A.Ş.’yi göstermesi ve ona izafeten TTK m. 105/2’ye göre … Denizcilik ve Nakliyat AŞ ye karşı dava açması gerektiği gibi aynı zamanda 18.03.2019 tarihli faturada da navlun bedelinin … Denizcilik Ve Nakliyat A.Ş tarafından … Konteynır Taşımacılık A.Ş adına acentesi sıfatıyla … A.Ş. adına düzenlendiği ve davacıya teslim edilen konşimentoda da taşıyanın … Container Transport SA olarak yer aldığı, bulunduğu anlaşılmakla davacının doğrudan acenteye karşı dava açmasının usul hükümlerine aykırı olduğu tespit edildiğinden, davacının davasının pasif husumet/sıfat yokluğu nedeni ile reddine karar vermek gerekmiştir.
… Denizcilik ve Nakliyat AŞ tarafından düzenlenen bu fatura da … Konteynır Taşımacılık A.Ş nin adına acente sıfatıyla bu faturanın düzenlendiğinin belirtildiği, böylece … Denizcilik Ve Nakliyat A.Ş nin gerek konşimento ve gerekse bu faturalar üzerinden taşıyan olmadığı, taşıyan adına fatura düzenlediği, böylece taşıyan sıfatının kazanmasının mümkün olmadığı belirlenmiştir
Dosya üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde Kaptan Bilirkişi ………., Makine Mühendisi ………..Hukukçu ………, İstif Uzmanı ………..vasıtasıyla alınan 09.12.2021 ve 25.03.2022 tarihli raporlarda; dava konusu taşımaya ilişkin olarak konteynerlerin iç istiflerinin lashing işlemlerinin yapılmadığı ve konteynerlerin kamyondan indirme ve bindirme sırasında veya kamyon üzerinde, veya gemideki yükleme boşaltma, ve gemi içindeki hareketlerinde yükün dağılabileceği ve gerekli istif işleminin yerine getirilmediği, belirtilmiştir.
Gerek asıl ve gerekse ek raporlarda bu durum belirtlimşi olmakla davacı vekilinin talebi üzerine bilirkişilere sözlü açıklama yapmaları için duruşmaya davet edilerek HMK m. 281/2 gereğince dinlenmesi gerçekleştirilmiştir.
Bilirkişilerin duruşma sırasındaki beyanlarında da konteyner içi yüklemelerin genelde paletlerle yapıldığı ancak masraflı olması nedeniyle yükletenlerin genelde Lashing işlemi yaptırmadığı, bu halde birden fazla konteynerde bu türlü bir yükleme yapılmasına rağmen her konteynerin içerisinde zararın doğmasının beklenemeyeceği her konteynerin hareketine göre ayrı sonuçların doğabileceği, örneğin 20 konteynerin birinde ya da ikisinde kamyon gemiye yükleme vinç operasyonlarında veya elleçleme de konteynerin taşındıkları satıflar ve sarsıntılara göre yükün hareket ederek birbirine çarpmasının zararı doğurabileceği, bu olayda da Lashing işleminin yapılmadığı belirtilmiştir.
Toplanan tüm deliller ve mahkememizce yapılan incelemelere göre;
Dava konusu olan taşımada davacının sigortalısına malı gönderdiği, alıcı / gönderilenin hasar ihbarını TTK m. 118 4 ve 11885 e göre süresi içinde yaptığı, ayrıca taşıyan lehine TTK m. 1185/3f’deki karinenin doğmadığı, eşyanın incelenmesinin yetkili makam veya resmen atanmış bir temsilci vasıtasıyla yapılmasının gerekli olduğu, somut olayda incelemeyi yapan ekspertizin yetkili uzman olduğu belirlenmekle davalıların TTK m.1178’deki sorumluluğunun bulunmadığı uzman, ayrıca taşıma konusu emtianın konteyner içerisinde bulunan istifin Lashing yani konteyner içerisinde yeteri kadar bağlantısının yapılmadığı, sağlamlaştırılmadığı, konulan yükün çerçevelere bağlanmadığı motorların ağırlık merkezinin oynadığı konteynere bağlamanın yeterli olmadığı gerek bilirkişi gerekse ekspertiz raporlarıyla anlaşılmıştır.
Hasarın kaynağı bilirkişilerin ve ekspertiz raporlarında açıklandığı üzere, kötü istiflemeden doğmaktadır.
Ekspertiz incelenmesinde de yükün konteynerlerin kaba elleçlenmesi ve/veya tahliyede emtianın düşürülmesi gibi bir sebepten kaynaklanmış olabileceği, ancak yükün etrafındaki paletlere destek sağlamayacağı, yükün iyi istiflenmediği ve kapı kısımlarında boşluk bırakıldığı, emtia istifinin yeterli olmadığının tespit edildiği, hasarın taşıyanın sorumlu olduğu bir sebepten kaynaklandığı tespit edilememiştir. Böylece muhtemelen hasarın istif hatasından kaynaklanmış olabileceği anlaşılmaktadır. TTK m. 1182/2-3.f (TTK m.1063/2f.) gereği “Birinci fıkradaki sebeplerin ortaya çıkmasına taşıyanın sorumlu olduğu bir olayın yol açtığı ispatlanırsa, taşıyan sorumluluktan kurtulamaz.
Zararın durumun gereklerine göre birinci fıkrada yazılı sebeplerin birinden ileri gelmesi muhtemel ise, bu sebeple ortaya çıktığı varsayılır; ancak aksi ispatlanabilir.”
Aynı maddenin 1.f./”e” bendinde; “e) yükleten taşıtan ve eşyanın maliki ile bunların temsilcilerinin ve adamlarının fiil veya ihmalleri,” ve aynı maddenin birinci fıkrasının “g” bendinde “g) Ambalaj yetersizliği” yani yükleten tarafından yapılacak istif hatalarından (ambalaj yetersizliği de dâhil ) taşıyan sorumluluktan kurtulmaktadır. Somut olaydaki taşımada FCL kaydı (Full Container Load yani konteynırın tamamının yükleten tarafından doldurulduktan sonra taşıyana mühürlü olarak teslim edildiği) konteyner taşıma türü kullanıldığı, yükün konteynıra yükleten tarafından ambalaj yetersizliği ve istif hatasıyla yüklendiği tespit edilmekle, taşıyanın somut olayda sorumluluğu bulunmadığı sonucuna ulaşılması nedeniyle davacının davası reddi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
A) … Denizcilik ve Nakliyat AŞ’ye acente sıfatı olması nedeni ile doğrudan husumet yöneltilemeyeceği, ancak müvekkili namına acenteye karşı dava açılabileceği belirlendiğinden davacının doğrudan … Denizcilik ve Nakliyat AŞ açmış olduğu davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine,
B) Davacı sigorta şirketinin davalı … Konteyner Taşımacılık AŞ aleyhine açılan davanın davalının sorumluluğu belirlenemediğinden davanın esastan reddine
Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılışında alınan 427,20 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 346,50 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Yargılama giderlerinin davacının üzerine bırakılmasına,
Davalı … Denizcilik ve Nakliyat AŞ kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 7/2. maddesine göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalı … Denizcilik ve Nakliyat AŞ’ye verilmesine,
Davalı … Konteyner Taşımacılık AŞ kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalı … Konteyner Taşımacılık AŞ’ye verilmesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00 TL’nin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/07/2022

Katip …..
e-imza

Hakim …….
e-imza