Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/30
KARAR NO : 2021/202

DAVA : Alacak (Sigorta Sözleşmesine Dayalı)
DAVA TARİHİ : 22/10/2018
KARAR TARİHİ : 11/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … AŞ vekilinin 10.10.2018 harç tarihli İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesine açtığı ancak tevzide İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edilen davada dava dilekçesiyle; Dava dışı … LTD. ŞTİ nin Prag’a yerleşik … ünvanlı firmadan ithal ettiği … bağ, 5534.092 metrik ton filmaşin emtiasının …. numaralı nakliyat emtia sigorta poliçesiyle sigortalandığını, 11.10.2017 tarihinde … referans numaralı konşimentoya kayıtlı olarak …. Limanında …. Limanına taşınması için … isimli gemiye yüklendiğini, emtianın tahliye limanında 12 bağının eksik olduğunun tespit edildiğini ve eksiklik tutanağının gemi acentesi … LTD. ŞTİ. tarafından da imzalandığını, TTK m. 1185 de düzenlenen ihbar şartının yerine getirildiğini, 2985 adet bağ ve 5534.02 KG üzerinden açılmış ancak tahliye sonrası 12 bağın eksik olduğunun gümrük tarafından tespit edildiğini, gözetim şirketi …. raporuyla eşyaların 12 bağda 38910 metrik ton eksik tahliye ve teslim edildiğinin belirlendiğini, davalı taşıyan …. S.A … isimli geminin donatanı olduğu, … LTD. ŞTİ. nin ise taşıyanın acentesi sıfatıyla hareket ettiğini, konşimento da taşıyanın kimliği yazılı olmadığından TTK m. 1238 / 2 gereğince donatanın taşıyan sayılacağı, TTK m. 1178 ve devamına göre eksik teslim edilen eşya zararında davacı selefi sigortalıya karşı sorumlu olduğu, zarar tutarının 9.834,89 USD karşılığı, 11.12.2017 tarihinde 35.864,89 TL ödendiği ve TTK m. 1472 gereğince kanuni haklara halef olunduğu, sigortalının her türlü talep ve dava hakkını TBK m. 183 e göre müvekkiline temlik ettiğini ve akdi halef sıfatının da doğduğunu belirterek 35.864,89 TL sigorta tazminatını ödeme tarihi olan 11.12.2017 tarihinden itibaren avans faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
İzmir 4. ATM …. E. … K. sayılı kararla 31.10.2018 tarihinde davanın görevsizlikle mahkememize gönderilmesine karar verilmiştir.
Karar 15.01.2019 tarihinde kesinleşmiş ve davacı tarafın süresinde verdiği tahrik dilekçesiyle dosya mahkememize gönderilmiştir.
Davalı …. Gemi Donatanı … S.A’ya izafeten … Ltd. Şti. vekilinin 18.06.2019 tarihli cevap dilekçesiyle; Geminin acenteliğini yaptığını, donatanın eksikliği tevsik edecek belgeleri sunamadığından Gümrük Müdürlüğü tarafından kesilen cezayı ödediğini, davacıya gerekli bilginin verildiğini, geminin … Müdürlüğü … LTD., zaman … ve geminin … sigorta Türkiye temsilcisinin …. S.A olduğunu bildirmiştir.
Dava; sigorta sözleşmesine dayalı sigortalının, davalı taşıyıcı ile yapmış olduğu taşıma sözleşmesinden doğan eksik ifanın tazminine ilişkin rücuen tazminat davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Konşimentolar, sigorta sözleşmesi, ekspertiz raporu, ödeme belgesi incelenmiş ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Ön inceleme duruşmasında davalı tarafın geminin boşaltma acentesi olmadığı iddiasına karşılık gümrük ve liman başkanlıklarından ayrı ayrı boşanma acentesinin kim olduğu sorulmuş ve … ve Tic. Ltd. Şti.’nin donatan adına acentelik yaptığı tespit edildiğinden TTK m.105/2 ye göre acenteye husumet yöneltilmesinde (izafeten) hukuka aykırı bir durum bulunmadığından davaya devam edilmiştir.
Davacı taraf konşimentoya ekli olan charter partyi ve çevirisini ve diğer kayıtları dosyaya ibraz etmiştir.
Bilirkişi …, Uzak Yol Kaptanı …. ve Makine Yüksek Mühendisi …’ın hazırladığı 13.11.2020 tarihli raporda; Dava konusu … isimli geminin 07.11.2019 tarihinde el değiştirdiği ve geminin isminin … olarak değiştirilerek yeni malikinin …. LTD olduğu, 01.04.2016’dan 07.11.2019 tarihine kadar ise geminin donatanının … SA olduğu, davacı … şirketi ile dava dışı sigortalı …l Ltd. Şti. arasında nakliyat emtia sigorta poliçesinin yapıldığı, bu sigorta poliçesi kapsamında davacı … şirketinin sigortalıya 35.864,89 TL ödeme yaptığı, satışı … tarafında dava dışı sigortalı …. Ltd. Şti.’ne düzenlenen 12.12.2017 tarihli satış faturasından 5.534,02 metrik ton ağırlığındaki …. 510M/2008 filmaşin demirin 412 USD/metrik ton fiyatla …. ezasına göre 2.280.045,90 USD bedelle fatura düzenlendiği, 11.10.2017 tarihli 1 nolu konşimentoya göre yükletenin …. LP alıcının / gönderilenin … Ltd. Şti. olduğu, yüklemeye konu emtianın varış limanının …. Limanı olarak belirlendiği, tahliye limanı acentesi olarak ise … şirketinin yer aldığı ve … gemisi kaptanı tarafından konşimentonun imzalandığı ve mühürlendiği, konşimento üzerinde bulunan kayıtlar incelendiğinde emtiada atmosferik pas tespit edildiği, …. tarafından düzenlenen 24.10.2017 tarihli gözetim raporunda; 266 emtiada paslanma / eğiklik hasarı olduğunun belirlendiği, 20.10.2017 tarihinde tanzim edilen eksiklik tutanağında da; eşyanın tahliyesinin 2540 kap olarak gerçekleştirildiği, 12 kap eşyada eksiklik bulunduğu ve özet beyan hazırlanarak bu durumun tespit edildiği, davacının eksper hizmetlerini yapan … Ekspertiz Ltd Şti. tarafından hazırlanan 21.11.2017 tarihli raporda; 12 kap 2985 kangal eksik yükün belirlendiği, yükün ağırlığının 5546,150 metrik ton teşkil ettiği, bu yükünde gemiye yüklendiğinin konşimentoda yer aldığı, eksik yük miktarının 16.030,92 USD olarak hesaplandığı, yapılan kontrole göre ortalama bağ adedi dikkate alındığında 9.167,39 USD miktarı karşılayan bedel eksikliğin bulunduğu, poliçedeki %10 artış oranının hesaba dahil edilmediği, konşimentoya göre brüt ağırlığın 5.546.150 ton tahliye edilen filmaşin demir ağırlığının ise 5507.240 ton olduğu, aradaki brüt eksik miktarın 38.910 ton net olarak ise 38.825 ton olarak belirlendiği, navlun bedelinin 30 USD / brüt ağırlık / ton olduğu, eksik filmaşin demir bedelinin navlun bedeliyle çarpıldığında 17.163,20 USD zararın oluştuğu, eksper raporunda belirlenen eksik ton hesabının ise 22.250 ton olarak belirlendiği ve bu hesaba göre zarar miktarının 9.834,89 USD olduğu, taşıyanın TTK m. 1186’a göre sorumluluğunun bulunması nedeniyle eksik eşya miktarı 22.250 kg, koli sayısı 12 bağ olmakla TTK m. 1186 gereğince kg başına sorumluluk sınırının 22.250 kg x 2 ÖÇH = 44.500 ÖÇH, koli başına sınırın ise 666,67 ÖÇH x 12 = 8.012,04 ÖÇH olduğu, buna göre kg başına sınırın yüksek olması nedeniyle bu miktarın dikkate alındığı, ÖÇH’nin fiili ödeme günündeki TL karşılığının değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Bu rapora karşı davacı vekili 22.12.2020 tarihli dilekçesiyle; rapor ile davacının davasındaki haklılığının ispat olduğunu beyan etmiştir.
Toplanan tüm delilere ve dosya kapsamına göre; davacının dava konusu yapmış olduğu ve sigorta kapsamında kalan taşımaya ilişkin olarak dava dışı sigortalı …. Ltd. Şti’nin Prag’da yerleşik ….’dan toplam 5546.150 metrik ton filmaşin demir emtiası satın aldığı, emtianın Rusya’nın … Limanından … / … / …. Limanına taşınması için davalı taşıyan (dosyada davalı olarak gösterilen donatanın – … SA’nın dava konusu gemiyi 07.11.2019 tarihinde satarak yeni donatan …’ya devrettiği belirlenmiş olmakla birlikte) davada …. SA’nın taraf olarak gösterildiği ve boşaltma acentesinin de yine … ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu, gelen kayıtlarla cevap dilekçesinden belirlenmiştir. Geminin mülkiyetinin devredilmiş olması, donatanın davadaki sıfatını etkilememektedir. Zira, eksik yükü taşıyan ve teslim de yük zararının oluşmasına sebebiyet veren …. SA’dır.
Yapılan bilirkişi incelemesinde gerek … tarafından düzenlenen 24.10.2017 tarihli gözetim raporundan ve 20.10.2017 tarihinde düzenlenen eksiklik tutanağı ve yine 21.11.2017 tarihli … Sigorta Ekspertiz şirketinin düzenlediği raporda 2541 kap (12 parça) eksikliğin bulunduğu, bu eksiklik nedeniyle gümrükte özet beyanda durumun bildirildiği ve Gümrük Müdürlüğünün bu eksikliğe istinaden 03.05.2018 tarihinde para cezası tanzim ettiği, yapılan incelemeye göre bilirkişi raporunda da yer aldığı üzere eksikliğinden 2985 kangal – 5534,92 metrik ton olduğu ve sigorta eksperinin yapmış olduğu hesaplamaya göre ortalama bağ hesabının 22250 metrik ton üzerinden hesaplanmasıyla ton başına demirin bedelinin (FOB) 412 USD / metrik ton olduğundan 9167,39 USD zararın oluştuğu, yine hesaplanmış navlun zararının da 667,50 USD olmakla toplam zararının 9.834,89 USD olduğu tespit edilmiştir.
Bu zarardan davalı taşıyan konşimento kapsamında sorumlu olup, Konişmentoda yüke ilişkin kayıtlar kural olarak yükletenin beyanına göre senet metnine geçirilir. Şayet taşıyan (veya onu temsilen kaptan) bu beyanların içeriğini kontrol edebilecek durumda değil ise, konşimentoya bu konuda bir şerh koyarak, konişmentonun kendi aleyhine karine fonksiyonunun doğumuna engel olabilir. Bu hususta dava konusu konişmentoda, yükün miktarına ilişkin olarak “ağırlık, hacim, cins, durum, içerik ve değer bilinmiyor” kaydı yer almaktadır. Bu kayda göre, yükün miktarı yükleme sırasında taşıyan tarafından ölçülebilecek durumda değil ise, miktar konusunda konişmentonun karine fonksiyonu doğmaz (TTK m. 1100/2, 2. bent (6102 sayılı Kanun m. 1239); TTK m. 1110/2, 1. bent (6102 sayılı kanun m. 1239). Bu açıdan somut olaya bakıldığında, yükün miktarı açısından taşıyanın ölçümde bulunup tespit ettiği sonucu konşimentoya yazması beklenemez. Söz konusu halde, dava konusu konişmentoda yer alan şerh geçerlidir. Öte yandan konşimento ile donatanın sorumlu olduğu 6762 sayılı TTK m. 1061 (6102 sayılı Kanun m. 1178-1179) e göre taşıyanın malların istifi, yüklenmesi, taşınması ve boşaltılmasında dikkat ve ihtimam göstermekle mükellef olduğu, malları teslim aldıktan sonra teslim edeceği tarihe kadar geçen süre içerisinde ziya ve hasardan sorumlu olup, davalının konşimentodaki sorumsuzluk kaydına dayanmasının geçerli değildir. Somut olayda, taşınan eşyanın kısmen ziyaya uğradığının belirlendiği, tazminat talep eden tarafın eşyanın taşıyanın hakimiyetinde iken ziyaya uğradığını ispat etmesi gerektiği, somut olayda da konşimento da yükün miktarının belirlendiği, yükleme limanında gemiye 2985 kap 5.546.150 metrik ton gemiye yüklendiği, tahliye limanında tahliye sonrasında yükün 2973 kap ve 5534.092 net kg olarak tahliye edildiği, eksik yükün her bir bağ adedinin 22.250 metrik ton olması nedeniyle 12 bağın değerinin 9167,39 USD eksikliğin bulunduğu belirlenmiştir. Bu bedelin navlun dahil karşılığının 9.834,89 USD olduğu hesaplanmıştır. Davacı … şirketi bu eksiklik nedeniyle sigortalısına 35.864,89 TL ödeme yapmış ve bu miktarın ödeme tarihi olan 11.12.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava tarihi itibariyle eksik yük miktarı toplam olarak 1 bağ demirin (kangal ağırlığının) 1.8542 metrik ton olup, 12 bağdan dolayı 22,2500‬ metrik ton olduğu belirlenmiş ve birim fiyatı olarak FOB bedeli 412 USD ile çarpılmasıyla karşılığı 9.834,89 USD hesaplanmıştır. TTK m. 1186/2 gereğince eşyanın değeri navlun sözleşmesine göre boşaltıldığı yerdeki değerine göre belirlenmiştir. Bu değer bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere 9.834,89 USD Bu miktarın karşılığı değer olan 35.864,89 TL sigortalıya ödenmiştir.
Davacının yapmış olduğu ödeme miktarının karar tarihi itibariyle 1 ÖÇH’nin değerinin 10.8409 TL olması nedeniyle kg başına sınır TTK m. 1186’a göre daha yüksek olması nedeniyle uygulanması durumunda 44.500 ÖÇH karşılığı 482.420,00 TL olup, talep edilen miktar bu miktarın altında kaldığından TTK m. 1186/1-2’ye göre talep edilen miktara hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasının KABULÜ ile;
35.864,89 TL’nin ödeme tarihinden (11.12.2017) itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 2.449,94 TL harçtan dava açılışında alınan 612,49 TL peşin harcın mahsubu ile eksik alınan 1.837,45‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yargılama gideri olarak yapılan başvuru harcı 35,90 TL ve peşin harç 612,49 TL ile yazışma ve tebligat gideri 73,70 TL ve talimat bilirkişi ücreti 2.400,00 TL olmak üzere toplam 3.122,09 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 5.379,73 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile vekili yararına davacıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/03/2021

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır