Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/876 E. 2022/433 K. 21.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/876
KARAR NO : 2022/433

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 08/06/2015
KARAR TARİHİ : 21/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … Lojistik Ltd Şti vekilinin 08.06.2015 harç tarihli dava dilekçesiyle; müvekkili şirketin taşımacılık işiyle iştigal etmekte olan bir şirket olup 12.12.2014 tarihinde dava dışı gönderen … AŞ’den aldığı saç emtiasını yine dava dışı gönderilen … Ltd Şti’ne taşınması işini üstlendiğini, ancak bu taşıma işinin bizatihi yerine getirmeyerek alt taşıyan/fiili taşıyan davalı … Ltd. Şti.iili taşıyıcı … Ltd. Şti.nu emtia galvaniz saçı, ıslak olarak alıcıya teslim etmesi nedeniyle bu malı gönderilen / alıcının iade ettiğini ve müvekkiline satıcı … AŞ’nin toplam 54.008,58.-TL bedelli fatura düzenlediğini, bu faturanın müvekkili tarafından ödendiğini, ödenen bu fatura için İzmir … İcra Müdürlüğünün …/… E sayılı dosyasıyla davalı … Ltd. Şti. … müvekkilinin hasarlı emtiayı hurdacıya satıp zarar bedelinden hurda değerini düştükten sonra kalan tutar için takibe geçtiğini, ancak davalıların takibe yetki ve esas yönünden itiraz ettiğini, itirazın yersiz olduğunu, ayrıca takipten sonra … AŞ’nin düzenlediği 11.12.2014 tarihli … numaralı sevk irsaliyesindeki ürünlerden 2 kalemi alıcı/gönderilen … Ltd Şti’ne teslim edildiği, bu ürünler için müvekkilinin … AŞ’ye KDV dahil 14.207,79.-TL bedelli 06.04.2015 tarihli ve … no’ lu faturayı (iade faturası) düzenlediğini, böylece müvekkilinin zararının 13.150,49.-TL ye düştüğünü, davalıların takibe bu miktar yönünden yaptıkları itirazı kabul etmedikleri, itirazın haksız olduğunu, TTK m.890 a göre; davacı müvekkilinin asıl taşıyıcı olarak ikametgahı olan İzmir’de olması nedeniyle yetkili icra dairesinde takibi yapıldığını belirterek, davalının İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E sayılı dosyasına yaptığı itirazın 13.150,49.-TL yönünden iptaline, takibin devamına % 20 İcra İnkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekilinin 15.10.2015 tarihli (ön inceleme duruşmasından sonra gelen) cevap dilekçesinde; müvekkilin taşımaya konu emtiayı gönderilen firmaya teslim ettiğini, gönderilen firmanın ıslak olduğunu belirttiği, malların önce 271750 numaralı sevk irsaliyesiyle iade edildiği, belirtildiyse de daha sonra bu notun iptal edilerek aynı sevk irsaliyesinde malzemenin teslim alındığının yazıldığını, davacının hiçbir zararının bulunmadığını, dava konusu zarar oluşsa dahi müvekkilinin kusurlu bulunmadığını, herhangi bir zarar tespiti yapılmadığını, hurdacıya satıldığı belirtilen malzemelerin fiyatlarının belirlenmediğini, bildirerek davanın reddini, kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Dava; Taşıma sözleşmesinin ihlal edilmesine ( TTK m.888)’e dayalı olarak açılan tazminat davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Taraflar arasında yapılmış olan 11.12.2014 tarihli Nakliye Sözleşmesi, İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E. sayılı dosyası, faturalar, irsaliyeler, bilirkişi incelemesi yapılmış, değerlendirilmiştir.
İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E. sayılı dosyası incelendiğinde; takip alacaklısı … Lojistik Ltd Şti’nin takip borçlusu … Ltd Şti ve … aleyhine 27.02.2015 tarihinde 27.358,28.-TL üzerinden ilamsız icra takibine geçtiği, borçlulara ödeme emrinin 02.03.2015 tarihinde tebliğ edildiği, borçluların 05.03.2015 tarihinde yetkiye ve borcun tamamına itiraz ederek takibi durdurdukları belirlenmiştir.
Davalının yetki ilk itirazında bulunduğu görülmekle birlikte, taraflar arasında yapılmış olan 11.12.2014 tarihli sözleşmede; İzmir İcra Daireleri ve Mahkemelerine yetkili olarak kabul ettiği, ayrıca taşıma hukukuna ilişkin olarak TTK m. 850 ve devamında yer alan hükümlerden TTK m. 890’a göre asıl taşıyıcının fiili taşıyıcıya karşı açacağı tazminat davalarında, asıl taşıyıcının yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu belirtildiğinden davalının yetki itirazı Reddedilmiştir.
Bilirkişiler …, … ve …’dan alınan 16.03.2016 tarihli raporda; dava konusu emtianın … … AŞ firmasından 11.12.2014 tarihinde emtianın nakliye işinin davacı firma tarafından yüklenildiği, davacı firmanın bu işi fiili taşıyan … Ltd. Şti.derilen Eskişehir ‘de bulunan … Ltd Şti’ne 12.12.2014 tarihinde saat 11.30 da teslim edildiği, ancak emtinanın ıslanmış ve nemlenmiş olduğu, …’ın imzasının da olduğu, hasar tutanağının düzenlendiği, malzemelerin ıslak olduğu için … ve … nolu irsaliyelerin üzerine iade edildiği notunun düşüldüğü, dava dışı … … AŞ’nin 15.12.2014 tarihinde davacı firmaya … nolu irsaliye ve … fatura numarasıyla 54.008,58.-TL bedelli fatura düzenlendiği, taşıma konusu emtianın düşük karbonlu sıcak ve soğuk haddelenmiş saçların saç sıcak daldırma metodu ile her iki yüzeyin çinkoyla kaplanmasıyla üretilen galvanizli saç olduğu, dosya içerisinde hasarın fotoğraflandığı belirtilmiş olmasına rağmen fotoğraflarının bulunmadığı, taşınan galvanizin nitelik, miktar ve bedellerinin toplamının 54.008,58.-TL olduğu, bu malzemenin ambalajlı olduğu ortamlarda %75 den fazla nem miktarının bulunmaması gerektiği, aksi halde malzemelerde beyaz pas oluştuğu, galvanizli malzemenin kesinlikle yağmur, su ve nemden korunması gerektiği, dosya içerisinde emtianın hasarlandığının, davalı … ile dava dışı … Ltd Şti arasındaki 12.12.2014 tarihli hasar tespit tutanağında belirlendiğini, emtianın fatura bedelinin ve ikinci el değerlendirme fiyatının piyasa fiyatlarına uygun olarak belirlendiğini, dosya ekindeki faturalar ve cari hesap kayıtlarına göre 15,040 Ton işlenmiş galvanizin ıslak olduğu için iade edildiği, sevk edilen malın üreticisi dava dışı … AŞ’nin her iki irsaliye içeriği malzemenin tamamının nakliye sırasında hasara uğradığı iddiası ile … Lojistik Ltd Şti’ye fatura düzenlediği, ancak … irsaliye numaralı fatura içeriğindeki malların alıcı … LTD ŞTİ’ye teslim edildiği, davacı … Lojistik Ltd Şti’nin … AŞ’ye 14.207,79.-TL bedelli iade faturası düzenlediği hasarlı malzemelerin sadece … numaralı irsaliye içerisinde kalan 15.040 ton işlenmiş galvanize ilişkin olduğu, bu malzemelerin … Ltd Şti’ye hurda fiyatıyla sattığı, böylece davacının uğradığı tüm zararın 13.150,49.-TL olduğu belirtilmiştir.
Bu rapora karşı davalı vekili beyanda bulunmuş ve beyanında raporun yeterli olmadığı, yeterli incelemenin yapılmadığını belirterek tekrar rapor alınmasını talep etmiştir.
Bilirkişilerden alınan 17.06.2016 tarihli ek raporda; Davalı … Ltd Şti aracılığıyla nakliyesi gerçekleştirilen galvaniz saç emtiasının hasara uğramasında … numaralı irsaliyede bulunan emtianın 15.040 ton işlenmiş galvenizin ıslanma sebebi ile hasarlı olduğunun tespit edildiği, davalı taşıyanın yetkilisi …’a durumunun bildirildiğini, …’ın 12.12.2014 tarihli tutanakta hasarı kabul ettiği, davalı tarafından fiilen nakliyesi yapılan malzemenin tamamının 271750-271751 nolu irsaliye içeriğinin nakliye sırasında hasara uğradığı gerekçesiyle gönderen … A.Ş. tarafından davacı asıl taşıyan … Lojistik Şirketine fatura edildiği, … numaralı sevk irsaliyesindeki malzemelerin hasarsız olduğunun ve alıcısına teslim edildiğinin tespiti ile davacı … Lojisik Ltd Şti tarafından … AŞ’ye iade faturası ile iade edildiği, davacının defter ve kayıtları üzerinde yapılan incelemede defterlerin açılış ve kapanış kaydının bulunduğu, dava dışı … AŞ’nin davacı adına düzenlediği 15.12.2014 tarihli … numaralı 54.008,58.-TL bedelli faturanın cari hesaba alacak olarak kaydedildiği, cari hesap alacağından mahsup işlemi ile ödendiği, … AŞ’nin düzenlediği … Ltd Şti’ye teslim edilen malzemeler bedeli 14.207,79.-TL iade faturasının yevmiye defterinde kayıtlı olduğu, davacının dava dışı … Ltd Şti’ne hurda olarak sattığı hasarlı malzemeler için düzenlenen 26.02.2015 tarihli … numaralı 26.650,30.-TL bedelli hurda satış faturasının incelenmesi ve davacının alacağının 13.150,49.-TL olduğunu, somut olayda CMR hükümlerinin TTK nın düzenlemesinde esas alındığını , TTK m. 882’ye göre 8,33 ÖÇH ile sınırlı olarak taşıyıcının sorumlu olduğu, taşıyıcının sorumluluğunun toplam 15.040 kg x 8,33 ÖÇH = 125.283 ÖÇH karşılığı 515.001,00.-TL ile sınırlı olduğundan icra takibine konu alacağın bu sorumluluk sınırı altında kaldığı, davalı …’ın sorumluluğunun ise bulunmadığı belirtilmiştir.
Davacının 11.12.2014 tarihli taşıma sözleşmesine istinaden asıl taşıyıcı olarak dava dışı … Aş’nin … Ltd Şti’ne taşınması için saç galvaniz yükünün taşımayı taahhüt ettiği, bu kapsamda … Aş’nin 11.12.2014 ve 15.12.2014 tarihli … ve … numaralı sevk irsaliyelerini düzenlediği, bu irsaliyeyle yükün davacı … Lojistik Ltd Şti tarafından taşınmasının taahhüt edildiği, ancak bu firmanın bizatihi yerine getirmeyerek alt taşıyıcı … Ltd. Şti.arihli sözleşmeyle verdiği ve bu yüklerin Manisa Merkez Organize Sanayi Bölgesi’nden Eskişehir’e taşınması işinin kararlaştırıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 1.maddesinde taşımacı … Ltd. Şti. davacı veya alıcı … Ltd Şti’nin malın ayıplı teslimatı nedeniyle tutanak düzenlenmesini istemesi halinde, göndericinin yazılı onayını almasının gerektiğinin belirtildiği, söz konusu emtianın … Ltd. Şti.kilisi … tarafından) 950,00.-TL bedelle alıcıya getirildiği ancak 12.12.2014 tarihi itibariyle emtianın ıslanması nedeniyle alıcı … Ltd Şti’nin tutanak ile malları almaktan imtina edip … Ltd. Şti. …’ın imzasını aldığı ve bu malların iade edildiği, söz konusu malların fatura bedelinin asıl gönderen … AŞ tarafından … Lojistik Ltd Şti’ne 15.12.2014 tarihli …7 numaralı fatura ile 54.008,58.-TL olarak fatura edildiği ve davacının bu fatura bedelini dava dışı … AŞ’nin alacağından mahsup ettiği, ayrıca söz konusu ayıplı, hurda saçları dava dışı … Ltd Şti’ne 26.02.2015 tarihinde 26.650,30.-TL bedelle sattığı, böylece geri kalan alacağı için … Ltd. Şti. hakkında İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E sayılı dosyasıyla takibe geçtiği, takipten sonra 11.12.2014 tarihli … faturada yer alan ürünlerin alıcıya teslim edilmesi nedeniyle, bu bedelin takipten mahsup edildiği, belirlenmiştir.
TTK m. 850 ve devamına göre taşıma sözleşmesine göre yapılacak taşımalarda TTK m. 855’e göre rücu haklarına ilişkin zaman aşımının rücu alacaklısının ve rücu borçlusunu öğrendiği tarihten itibaren 3 ay içinde zaman aşımına uğrayacağı belirtilmiş olup, davacı ödeme yaptığı tarihten itibaren 3 aylık süre içerisinde takip yapmış ve dava açmıştır.
Asıl taşıyan davacı … Lojistik Ltd Şti taşıma işini, alt taşıyan / davalı şirkete, 11.12.2014 tarihli sözleşme kapsamında vermiş olup bu kapsamda gönderen sıfatını almıştır.
Bu taşıma senedinin TTK m. 858 e göre; malın taşıyıcı tarafından teslim alındığı, taşınan malın teslim alındığı sırada dış görünüşü bakımından iyi görünümde olduğuna karine teşkil ettiği, bunun aksine davalı şirket temsilcisinin herhangi ihtirazi kayıt koymadığı, böylece söz konusu emtianın,yükün hasarlanmaksızın teslim alındığının kabulünün gerektiği belirlenmiştir.
TTK m. 875 e göre taşıyıcı eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içerisinde eşyanın zararından, hasarından sorumlu olup, bu zararın doğmasından gönderimi, özel bir ayıbı bulunduğu belirlenemediğinden (TTK m.878 e göre) ziya ve hasardan taşıyıcı sorumludur (TTK m.878/4). Buna göre, TTK m.880 e göre eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre, zararın miktarı belirlenmelidir. Bu da TTK m.880/2.f da yer aldığı üzere taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki hasarsız değeri ile hasarlı değeri arasındaki fark mahkememizce bilirkişi incelemesinde de belirtilmiş ve kabul edilmiştir. TTK m. 880/3. f göre eşya taşınmak üzere teslimden hemen önce satılmış olduğundan satıcının faturasında yer alan taşıma giderleri mahsup edildikten sonra satış bedelinin piyasa fiyatı belirlenmiştir.
Bu sorumluluğun TTK m. 882/2.f-b bendine göre sınırı net olmayan ağırlığının her 1 kg için 8,33 ÖÇH ile sınırlıdır. Hasara uğrayan emtianın miktarı 15.040 kg olup bunun karşılığı 8,33 ÖÇH ile çarpılması sonucu 515.000,00.-TL olarak bulunmuştur.
Oluşan zarar ve tazminat miktarı bu sınırın altında kalmaktadır.
TTK m. 858/2.f gereğince davacı / gönderici lehine karinenin doğduğu yani bu malın taşıma senedinde olduğu, kayıtlara uygun teslim edildiği kabul edilmiştir. Ziya ve hasar teslim sırasında davalı taşıyanın yetkilisi, …’a bildirilmiş …’da 12.12.2014 tarihli tutanağa imza atarak saçlarda meydana gelen hasarı kabul etmiştir. Bu nedenle bildirinin süresinde yapıldığı kabul edilmiştir.
Sonuç olarak taşıma sözleşmesinin tarafı olan davalı … Ltd. Şti. doğan zarardan sorumlu olup, zarar kapsamı ve miktarı sorumluluğun dayandığı sebep bilirkişilerce tespit edildiği üzere, sorumluluk sınırının altında kalmakla davacının İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E. sayılı dosyasıyla yapmış olduğu takipte 13.150,49.-TL üzerinden takibin devamına, fazlaya ilişkin kısmın reddine, diğer davalı …’ın ise taşıma sözleşmesinde şirket adına imza attığı ve sözleşmenin … tarafından … Ltd Şti adına imzalandığı, faturanın … Ltd. Şti adına düzenlenip davacının defter ve kayıtlarında yer aldığı belirlenmekle, … hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen bu karar davacı tarafından Temyiz edilmesi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin … /… esas ve …/… karar sayılı29/05/2018 tarihli kararla bozulmuştur. Bozma gerekçesinde “…Dava, davacının taşımasını üstlendiği saç emtiasının, alt taşımacı olan davalı şirket ile ifa yardımcısı (şöför) olan diğer davalının taşıması sırasında hasara uğraması nedeniyle, davacı tarafından taşıtana ödenen hasar bedelinin davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davalı şirket aleyhindeki davanın kabulüne karar verilmiş, diğer davalı hakkındaki dava ise, davalı gerçek kişinin taşıma sözleşmesini davalı şirket adına imzaladığı, şirket hakkındaki davanın kabulüne karar verildiği, temsilci olan davalı gerçek kişinin sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle davalı gerçek kişi aleyhindeki dava red edilmiştir.
Oysa davalı … aleyhindeki dava, adı gecenin zararı ika eden şöför (ifa yardımcısı) olduğu iddiası ile açılmıştır.
Taşıma ilişkisinde ifa yardımcısının sorumluluğu, 6098 sayılı TBK 49 maddesinde düzenlenen haksız fiil sorumluluğu olup, kusur esasına dayanmaktadır.
Bu halde davalı gerçek kişinin, hasarın doğmasında kusuru bulunup bulunmadığının dosya içeriğine göre saptanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken davalı Orhan aleyhindeki davanın, ifa yardımcısı olması nedeniyle açıldığı hususunun gözardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bozulması gerekmiştir. ” yer almıştır.
Mahkememizce bozma kararına uymak gerekmiştir.
Bozma kapsamında yapılan değerlendirmede TTK m. 879 da yer alan hükme göre yardımcıların kusurundan asıl taşıyan sorumlu olduğu gibi sözleşme dışı istemlerden doğan taleplerde taşıyıcı eşyanın ziya ve hasarından dolayı sorumluluktan kurtulma sebeplerine ve sınırlamalarına dayanabilecektir. Yardımcı kişilerin TTK m. 887 den doğan sorumluluğu zararı kasten ve pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi bilinci ile işlenmesi / böyle bir fiille veya ihmalle sebebiyet verilmesi halinde 1. fıkra hükmü uygulanmayacağı yani sözleşme dışı sorumluluktan doğan taleplere karşı sorumluluktan kurtulma sebeplerine ve sınırlamalarına dayanamayacağı hükmü yer almaktadır.
Yine fiili taşıyıcı olan davalı … Ltd Şirketi … AŞ ye karşı asıl taşıyıcı gibi sorumlu olacaktır ( TTK m. 888 ).
Davalının ifa yardımcısı olarak sorumluluğunun bulunup bulunmadığı konusunda TBK m. 49 a göre kusur esasına dayanarak hasarın doğmasında kusurlu olup olmadığı konularında bilirkişi incelemesi yapılarak rapor alınmıştır. Bilirkişi Lojistik Uzmanı … düzenlemiş olduğu 16.03.2020 ve 16.04.2020 tarihli raporlarda 6102 sayılı TTK m.850 ve devamında ki hükümlere göre taşıyıcının sorumluluğu (m. 880-886) ziya hasar ve gecikmeden doğan sorumluluğu incelenmiş, TBK m.49/1 hükmüne göre ifa yardımcısının haksız fiil sorumluluğunun unsurlarından olan kusurunun bulunup bulunmadığı incelenmiştir. İlk raporda taşıyan … kusurlu olduğu belirtilmiş, itirazlar üzerinde alınan ikinci raporda ise kusurun önemli unsuru olan hukuka aykırılık unsuru da incelenmekle ifa yardımcısı davalı … davaya konu saç cinsi yükleri ambalajlama ve yükleme konusunda gerekli tedbirleri aldığı araç şoförünün dikkatsizliğini ve özensizliğini oluşturabilecek bir hasar olmadığı, saç türü yüklerin kaymasının büyük oranda saç aralarında ki hava boşluklarından oluştuğu belirtilmiştir.
Bu raporlara karşı davacı vekilinin beyan dilekçesinde aracın kasasının brandası/tentesinin yırtık olması ve davalı sürücü … ın da gerekli kontrolleri yapmadığı için hasarın meydana geldiği ve sorumluluğunun bulunduğuna ilişkin ilk raporu kabul ettiği ve ikinci raporu da kabul etmediğini beyan etmiştir.
Davalı vekilinin 18.03.2020 tarihli beyan dilekçesinde ise ilk rapora karşı bilirkişinin ön yargılı hareket ettiği, müvekkilinin taşıma görevini eksiksiz yaptığı, bu nedenle raporu kabul etmediğini beyan etmiş, ikinci rapora karşı ise 05.06.2020 tarihli beyan dilekçesinde ise müvekkilin sorumlu olmadığını, eşyaların ıslak olduğunu kabul etmediklerini, tutanağın taraflı düzenlendiğini, bilirkişilerin ön yargıyla rapor düzenlediklerini belirterek itiraz etmiştir.
Her iki rapor arasında çelişki oluştuğundan yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına, bilirkişi heyetine taşıma konusunda uzman bir bilirkişinin seçilmesi için Uluslararası Nakliyeciler Derneğinden bu işlerden anlayan bir bilirkişi isminin bildirilmesi ve seçilecek bilirkişi vasıtasıyla raporlar arasında çelişki meydana geldiğinden yeni bir rapor alınmasına karar verilmiş ve inceleme yapılmış İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi vasıtasıyla bilirkişi …’den 27.07.2021 ve 06.01.2022 tarihli 2 rapor alınmıştır.
Bilirkişi …’den talimat yoluyla alınan 27.07.2021 ve 06.01.2022 tarihli raporlar alınmıştır. Bu raporlarda davalı …’ın kusurlu olup olmadığı yönünde incelemede taşımacılık sektöründeki araç sahibinin araçta olmamasından dolayı şoförün araç sahibi şahıs veya firma adına nakliyat sözleşmesi imzalamaya yük kabul belgesi imzalamaya fatura düzenlemeye ürünü teslim etmeye hasar oluşması halinde hasar tespit tutanağı düzenlemeye yetkili olduğu, aksi belirtilmediği sürece taşınan yükle ilgili hasar oluşması durumunda muhatabın araç sahibin şahıs veya firma olduğuna, genelde bu tip sektör uygulamasında şoförlerin ancak yaralamalı veya ölümlü trafik kazaları veya kişisel kusurlarından doğan hallerde sorumlu olacağını, genel uygulamanın taşınan yükte hasar olması durumunda işleten firmanın / taşıyanın sorumluluğu ile taşıyan firmanın bu zararı şoföre yansıtıp yansıtmamasına göre işlem yapıldığını, … taşımacılık Ltd. Şti. sözleşme yaptığı yükte meydana gelen hasarda dolayı araç sahibi firmanın zarara ödedikten sonra hasar ve zarar araç şoföründen kaynaklanmışsa ödediği tazminatın şoföre yansıtıp tahsil etme olanağının bulunduğunu dava dosyasında yapılan incelemede herhangi bir hasar veya zayi durumunun da araç şoförünün de sorumlu olacağını belirten bir maddeye rastlanmadığını, yine ürün sahibinin ve asıl taşıyan … Lojistik Ltd. Şti yetkililerin araç şoförüne bilgi vreip vermediği dava konu ürünlerin su ve neme karşı hassas oldukları konusunda uyarı yaptıkları belirlenemediği hayatın olağan akışı içerisinde su ve neme karşı hasas olan ürünlerin kış ayı içerisinde taşınması işleminde uygun araç ile taşınması gerektiği veya kapalı kasa kamyon veya branda örtülü olması halinde brandanın kontrol edilerek şoföre teslim edilmesinin ürün sahibi firma veya asıl taşıyan … taşımacılık Ltd. Şti’nden beklenmesi gerektiği, yine sigorta poliçesinde de sigorta expertiz raporunda da … taşımacılık Ltd. Şti’nin gösterildiğini, hayatın olağan akışına göre suya dayanıksız hassas ürünlerin taşınması durumunda kapalı kasa gibi araç brandasının kontrol edilmesi temin edilmesinin asıl taşıyan firmadan beklendiği, yine … Sigorta AŞ tarafından hazırlandığı 10.02.2015 tarihinde ekspertiz raporunda da … Nakliyat Ltd. Şti. rücu sorumlusu olarak gösterildiğini, belirtmiş ek raporda da tarafların itirazları değerlendirilerek asıl raporu tekrar etmiştir belirtmiştir.
Bu rapora karşı davacı vekili 14.09.2021 tarihli dilekçesiyle rapora itirazında taşıyanın haksız fiilden ötürü sorumluluğu bulunduğu, teknik bakım eksikliklerinin sürücünün sorumluluğunda olduğunu, teknik bir kusur olup olmadığını, değerlendirilmesi gerektiğini, dava konusu emtianın nem ve ıslanmaya karşı araç şoförüne bilgi verilip verilmediği konusunda ise tentenin yırtık olmasının teknik bir aksaklık olduğunu şoförün ve şirketin yola çıkmadan önce kontrollerin yapması gerektiğini, araç sürücüsünün teknik bakımını yapmak zorunda olduğunu, belirterek rapora itiraz etmiştir.
Bilirkişiden bu itiraz üzerinde alınan ek raporda (06.01.2022 tarihli ek raporda) incelemenin teknik yönden yapıldığını hukuki yönden yapılmadığını borçlar hukuku yönünden sorumluluğun değerlendirilmediğini, davacı vekilinin itirazı doğrultusunda yapılan incelemenin hasar tespitinin usulüne uygun yapıldığı, şoförün hasar tespit belgesini imzaladığını, ancak önceki rapordaki görüşlerini değiştirecek bir sonuca ulaşılamadığını belirtmiştir.
Bu rapora karşı davacı vekili 31.01.2022 tarihli beyan dilekçesinde; Bilirkişi raporunu kabul etmediğini ehli bir bilirkişiden rapor alınmasını talep etmiştir.
Davacı vekili 14.04.2022 tarihli beyan dilekçesinde; toplanan delillere göre dava konusu emtianın davalı sürücü …’ın sevk ve idaresindeki açık yarı römork’a yüklenmesinden sonra sürücü tarafından emtianın üstünün branda ile örtülmesinden sonra nakliyenin gerçekleştirildiğini, emtianın üstüne örtülen çadırın yırtık olması sebebiyle dava konusu hasarın oluştuğunun sübuta erdiğini, sac emtianın bir kısmının sevk edilirken ıslandığını ve nemlendiğini, hasarın bu sebeple meydana geldiğini, davalı şirket adına tescilli plakalı römorkun açık yarı römork olduğunu, emtianın sevk irsaliyesine göre dış etkenlerden korunması gerektiğini, ancak davalı sürücünün gerekli özeni göstermediğini, emtianın üzerine yırtık ve delik branda örtülmesi sonucu emtianın ıslanarak nemlendiğini ve hasarın bu sebeple kaynaklandığını, emtianın yarı açık römorkla taşınması, üzerine örtülen brandanın yırtık ve delik olmasından dolayı oluşan zararın teminat kapsamına alınmadığını, Yargıtay … HD’nin …/… Esas – …/… K. Sayılı ilamına göre taşınan malda meydana gelen ziya ve hasardan dolayı ziyadan haberdar olan sürücünün müdahale etmesinin veya en azından taşıtanı uyarma mecburiyetinin olduğunu, davalı sürücünün emtianın açık römorkunda taşınması sırasında üzerine örtülen brandanın yırtık ve delik olup olmadığını, hava ve yol şartlarına uygun olup olmadığını kontrol etmesi, bir sorun tespit ettiğinde bunu araç sahibi işletene haber vermesi ve yola çıkmamasının gerektiğini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan inceleme ve toplanan delillere göre;
6102 sayılı TTK bakımından taşıyıcının, kendi adamlarının ve taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin fiil ve ihmallerinden kendi fiil ve ihmali gibi sorumlu olduğu, TTK m. 879.maddesinde düzenlenmiştir. 6102 sayılı TTK m.879’un ifadesiyle, taşıyıcının yardımcılarının fiil ve ihmalleri kendi fiil ve ihmali hükmündedir. Bu açıdan, 879.madde gereğince taşıyıcının sorumlu tutulabilmesi için, yardımcıların kusurunun olması da aranmayacaktır. Yani taşıyıcının yardımcılarının meydana getirdikleri bir davranış kusurlu bir davranış olmasa bile, taşınan eşyada zıya ve hasar oluşturuyorsa taşıyıcı sorumlu olacaktır. Davacı tarafta ilk hükümle birlikte alacağını da tahsil etmiştir. Taşıma sözleşmesinin ifasını üstlenen işletmede görev yapan kişiler, buna göre taşımanın gerçekleştirilmesine doğrudan doğruya katılan araç şoförü veya istifleme ve boşaltma yapanlar olarak sayılabilir. İşletmede görev alan ambar memurları, bekçiler de taşımaya görev icabı katılıyorlarsa taşıyıcının kendi adamları sayılacaktır.
Gönderenin ambalajlama ve işaretleme yükümlülüğü bulunmakta olup, TTK m.863’e göre, eşyanın niteliği, kararlaştırılan taşıma dikkate alındığında, ambalaj yapılmasını gerektiriyorsa, gönderen, eşyayı zıya ve hasardan koruyacak ve taşıyıcıya zarar vermeyecek şekilde ambalajlamak zorundadır. Ayrıca gönderen, eşyanın sözleşme hükümlerine uygun şekilde işleme tabi tutulabilmesi için işaretlenmesi gerekiyorsa, bu işaretleri de koymakla yükümlüdür. TTK m.863’e göre, eşyanın niteliği, kararlaştırılan taşıma dikkate alındığında, ambalaj yapılmasını gerektiriyorsa, gönderen, eşyayı zıya ve hasardan koruyacak ve taşıyıcıya zarar vermeyecek şekilde ambalajlamak zorundadır. Ayrıca gönderen, eşyanın sözleşme hükümlerine uygun şekilde işleme tabi tutulabilmesi için işaretlenmesi gerekiyorsa, bu işaretleri de koymakla da yükümlüdür.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin Bozma Kararında yer aldığı üzere davalılardan …’ın ifa yardımcısı olması sebebiyle kusurlu olup olmadığı, değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu konuda mahkememizce alınan bilirkişi raporlarında bilirkişiler taşıma sektöründe taşımayı yapan şirketin ve malı taşıtan tarafın araçtaki kusur ve teknik unsurlar konusunda sorumlu olduğu, yani yükü taşınmak için gönderen tarafın bu yükün hasar görmesini engelleyecek nitelikte ambalajlaması ve yüklemeyi hazır hale getirmesi ile taşıyan / somut olayda davalı şirketin yükün taşınacağı aracın taşımaya uygun olup olmadığı belirli vasıfları taşıyıp taşımadığı, (örn. yağmurdan hasar görecek yük olması durumunda taşıtanı bu konuda uyarması ve buna uygun araç temin etmesi gerektiği,) konularında yetkili ve görevli oldukları belirtilmiştir. Yine bilirkişi raporunda ürün sahibi taşıtanın ve asıl taşıyan olan … Lojistik Ltd. Şti. yetkililerin bu aracın içerisinde taşınacak yükün sudan etkilenen ve neme karşı hassas ürünler olduğu konusunda şoföre bilgi verdiğine ilişkin herhangi bir delil bulunmadığı da belirlenmiştir. Davalı şoför …’ın bu durumda yükün taşınmasında kusurlu olup olmadığı incelendiğinde, haksız fiil hükümlerine göre sorumlu olabilmesi için bu taşımaya konu emtianın hasarlanabilecek nitelikte olduğunun belirtilmesi ve uyarılması gereklidir. Ayrıca sürücünün bu tip haksız fiil oluşturan olaylarda genelde aracın teknik aksamı ile birlikte trafik kurallarına uygun olarak yükün taşınması konusunda sorumlu olduğu ve bir haksız fiil oluşumuna sebebiyet verecek derecede kast veya ağır / hafif ihmali olması halinde sorumluluğu bulunacaktır. Örneğin aracın şoförün kusuru ile devrilmesi veya kaza yapması gibi hallerde cezai sorumluluğu olduğu gibi hukuki sorumluluğu bulunacaktır. Ancak taraflar arasında yapılmış olan sözleşmede de taşımacının sorumlulukları kısmında (O/ son bendinde) emtianın hasarlanması bozulması hallerinde tüm sorumluluğun taşıyıcıya ait olduğu belirtildiği, göndericinin göreceği tüm zararların taşıyıcı tarafından ödeneceği, belirtilmiştir. Böylece davacıda yükte meydana gelen hasar nedeniyle taşıyıcı şirketin sorumlu olduğu ve yükte taşımadan meydana gelebilecek hasarlarda taşıyıcıya başvuracağı kabul edilmiştir. Temin edilen kamyondaki tentede ki yırtığın bulunması durumunda bu kamyonun temin eden ve taşıma için tahsis eden davalı şirket sorumlu olmaktadır. Taşıyanın ifa yardımcısı …’ın sorumlu olabilmesi için kusurun bulunması gereklidir. Oysa ki bir kusurunun varlığı ispatlanamamıştır. Bu nedenle davalı yönünden davanın reddi gerekmiştir.
Kaldı ki taşıyanın ifa yardımcısı …’ ın taşıma şirketinin rücu etmesi mümkündür. Yani işverenin işçisine rücu etmesi de mümkündür.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
1-Mahkememizce verilen …/… E sayılı …/… K sayılı kararla davalı … Ltd. Şti. yönünden verilen karar kesinleşmiş olduğundan bu davalı hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
2-Davalı … tarafından açılan davanın ise ispatlanamadığından reddine,
3-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 80,70 TL harçtan dava dosyasına yatırılan 87,79 TL harcın mahsubuyla 7,09 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … kendini bir vekil ile temsil ettirdiğinden ret edilen miktar üzerinden yürürlükte bulunan AAÜT’nin m. 13/1 gereği belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak vekili lehine davalı …’a verilmesine,
6-HMK m. 333 gereği gider avansından artanın kararın kesinleşmesi ve talep halinde yatıran davacıya iadesine,
Dair, davacı tarafın yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/04/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır