Emsal Mahkeme Kararı İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/250 E. 2022/779 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/250
KARAR NO : 2022/779

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/02/2018
KARAR TARİHİ : 20/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davalı taraf ile müvekkili şirket arasında 02.11.2016 tarihli bir sözleşme imzalandığını, sözleşmeye göre müvekkiline ait…… plakalı aracın üstüne 65 ton çift kırma vinç imali ile montajı üzerine anlaştıklarını, bu sözleşmeye göre toplamda 200.000,00 TL ve 45 gün teslim süresi olarak anlaştıkları ödemenin bir kısmının yapıldığını ancak vincin davalı yüklenici tarafından yapılarak davacıya teslim tarihi olan 25.12.2016 da teslim edilmediğini, davalının en kısa sürede sözleşmeye uygun olarak teslim edeceği hususundaki sözlü taahhüdü üzerine, müvekkilinin iyi niyetli olarak teslimde ödemesi gereken 100.000,00 TL’yi de 15.000,00 TL fazlasıyla 115.000,00 TL olarak davalıya birkaç seferde ödediğini, müvekkili teslim süresi geçmesine rağmen, aracı sözleşmeye uygun şekilde teslim almadığını ve tüm borcunu 15.000,00 TL fazlasıyla 215.000,00 TL olarak ödemesine rağmen davalı şirketin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, sözleşmede belirtilen süre olan 45 gün içinde sözleşmeye uygun şekilde vinç sistemi yapılmadığını, yapılanların kontrol edildiğinde vincin sözleşmeye uygun yapılmadığını, yanlış yapılan ve eksik olan kısımlar için ilk sözleşmeye uygunluk bakımından taraflar arasında 02.11.2016 tarihli sözleşmenin eki niteliğinde 31.03.2017 tarihli protokol yapıldığını, fakat davalı taraf yine sözleşmeye ve eki niteliğindeki protokole uygun şekilde eksiklikleri ve yanlışlıklan yerine getirmeyerek aracı da teslim etmediğini, 5 ay gibi bir süre geçmesine rağmen yine teslim etmemesi üzerine ödenen parayı iade etmesi için Karşıyaka 3 Noterliğinin 05.05.2017 tarihli ………. yevmiye numarası ile ihtarname gönderildiğini, ihtara rağmen para iadesi yapılmadığı için İzmir 8. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …… D.İş nolu dosyası ile bilirkişi marifetiyle tespit yapılarak eksik durumların tespitinin yapıldığını, bu haliyle eserin kabul edilemez nitelikte olduğunu, reddi gereken bu eser sebebiyle iş sahibinin bir bedel ödemesi gerekmediğiniz ödemişse dahi yükleniciden geri alınmasının talep edilebileceğini, vincin sözleşmeye göre 25/12/2016 tarihinde sözleşmeye uygun şekilde teslim edilmesi gerekirken bu tarihten yaklaşık 8 ay sonra bilirkişi tespitinin yapıldığı 24/08/2017 günü tespitten sonra natamam hali ile taraflarına teslim edildiğini, müvekkili şirket aracı teslim aldıktan sonra kullanılabilir bir vinç yaptırmak için, davalı tarafça sözleşmeye aykırı şekilde ve bilirkişi raporu ile de tespiti yapılan ve aracın üzerine monte edilen bir kısım toplama hurda malzemeleri, hurda olarak piyasa değeri olan 17.000 TL’ye satmak zorunda kaldığını, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla davalıya ödenen 198.000,00 TL ‘nin davalıya havale ve ödeme tarihlerinden itibaren ayrıca 156,00 TL noter ve 2.722,00 TL mahkeme tespit masraflarının ödeme tarihlerinden itibaren uygulanacak reeskont faizleriyle birlikte davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; taraflar arasında 02.11.2016 tarihinde bir eser sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereğince müvekkili şirket, davacının aracı üzerine 65 ton çift kırma vinç imali ile montajını yüklenici sıfatıyla üstlendiğini ve sözleşme gereğini davacının sözleşmeyi noter ihtarnamesi ile fesih ettiği 05.05.2017 tarihine kadar tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, bu nedenle davacının öne sürdüğü müvekkilinin yükümlülüklerini ihlal ettiği ve süresinde yerine getirmediği hususundaki iddiaların kabul etmediklerini, davacının vincin üzerine monte edileceği kamyonu müvekkili şirkete çok geç getirdiğini ve aralık ayının ikinci yarısında teslim ettiğini, teslimden sonra davacının, aracın arızalı olduğundan bahisle aracı sanayiye tamire götürdüğünü, günlerce geri getirmediğini, aracı getirdikten sonra tamir olmadığını belirterek kendisinin tamir edeceğini söyleyerek Daf marka kamyon olan aracın motor aksamlarını kendisinin söküp götürdüğünü, o günden itibaren araç çalışamaz hale geldiğini, 02.11.2016 tarihli eser sözleşmesine konu vincin sözleşmede yazılı özelliklerine göre müvekkili şirket tarafından imalatının büyük ölçüde tamamlandığı sırada davacının değişiklikler talep ettiğini, davacının 31.03.2017 tarihine kadar olan değişiklik taleplerinin 31.03.2017 tarihli ek bir sözleşme ile yazılı hale getirildiğini, ancak davacının değişiklik taleplerinin 31.03.2017 tarihinden sonra da devam ettiğini ve bir türlü bitmek bilmediğini, her daim vincin sağ tarafına takılan hidrolik kabinin sol tarafa takılmasını istediğini, imalatı ve montajı tamamlanan kabini kestirerek sol tarafa ve talebi gibi mekanik olarak taktırdığını, sözleşmeye göre hidroik silindirleri davacının kendisi takacağı halde bundan vazgeçerek bu yükümlülüğü müvekkili şirketin üstlenmesini istediğini, mekanik olan bomları hidroliğe çevirdiği ve 15 adet hidrolik silindir piston takılmasını istediğini, mevcut sözleşmede olmayan 1 adet hidrolik yağ soğutucu ve 1 adet 15 tonluk hidrolik makara talep ettiğini, talebi müvekkili şirket tarafından kabul edildiğini, tüm çelik boru tesisatını iptal ettirip sistemi hidrolik hortuma çevirdiği, bu nedenle 2 adet kanca ve yaklaşık 400 metre hidrolik hortum ve boru ilave edildiğini, vincin açısını büyüttüğünü bu nedenle piston millerini değiştirdiğini, 20 adet yük tutma valfi ile 150 metre 12’lik çelik halat istediğini, bu talebi de müvekkili şirket tarafından kabul edildiğini ancak, davacının değişiklik taleplerinin 02.11.2016 tarihli taraflar arasındaki sözleşmede bahsi geçen vinci hem niteliksel olarak değiştirdiği hem maliyetini arttırdığı ve hem de imalat sürecini uzattığını, davacının değişiklik taleplerine konu imalatların sözleşilen 200.000TL+KDV ücrete ilaveten 285.000TL+KDV ek ücretle mümkün olabileceğini müvekkili şirket tarafından bildirildiğini, davacı 285.000TL+KDV ek maliyeti ödemek üzere göndereceğini söyleyerek Kıbrıs’a gittiğini ancak taahhüt ettiği bu ek maliyet bedelini ödemediğini, davacıya inanan müvekkili şirketin davacının taleplerini yerine getirmeye başladığını, bir kısmını yaptığını ve davacının ek ödemesini beklerken ek ödeme yerine davacı adına vekili tarafından Karşıyaka 3. Noterliği eliyle gönderilen 05.05.2017 tarihli ve 10839 yevmiye nolu taraflar arasındaki yazılı eser sözleşmesini fesih eden ihtarnameyi aldığını, ihtarnamenin tebliği üzerine müvekkilim şirketin sözleşmeye konu vincin imalatını davacı tarafın isteği üzerine durdurduğunu ve davacı tarafa İzmir 4.Noterliğinden … yevmiye nosu ile 24.05.2017 tarihinde keşide ettiği bir cevabi ihtarname ile sözleşmeye konu vinci üzerine monte edildiği araç ile birlikte fabrikalarında mesai saatleri içinde teslime hazır olduklarını ve mahkemeye başvurarak bilirkişi marifetiyle davacıya teslimden önce yapılan imalatın aşaması ile vincin ve aracın son halinin tespitini talep edeceklerini ve hatta mahkemece kabul gördüğü taktirde davacı tarafa telefonla ulaşılarak tespite bizzat katılmalarının sağlanacağını bildirdiğini, müvekkili şirketin mahkemeye tespit için başvurduğunu ve İzmir 1.Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından 2017/84 D. İş sayılı dosya ile 31.05.2017 tarihinde atanan bilirkişi heyeti tarafından vincin imalatının hangi aşamada olduğu ve yapılan imalatın malzeme ve işçilik bedelinin tespit edildiğini, tespite davacı tarafın vekillerinin de katıldıklarını, bilirkişi heyeti raporunda dava konusu vincin mekanik ve hidrolik aksamının tamamalandığını, %90 oranında imalatının yapılmış olduğunu , çalışır halde teslime hazır hale getirilmesi için hidrolik hortumlarının bağlanması ve test edilmesi gerektiğini , kalan imalatın 7 iş gününde tamamlanabileceğini , vincin imali için tespit tarihine kadar yapılan imalat bedelinin ise 136.250,00TL malzeme ve 50.000,00TL işçilik olmak üzere toplam 186.250,00TL olduğunu bildirdiklerini, rapora müvekkili şirketin itiraz ettiğini ve vincin imali için sarf olunan bedelin malzeme için en az 200.000,00TL ve işçilik için en az 80.000,00TL olduğunu bildirdiğini, tespite katılan davacı taraf ise tespit sonrası vinci teslim almadıklarını, müvekkili şirketten vincin ve aracın teslimini noter ihtarı ile isteyen davacı tarafın , müvekkili şirketin yaptırdığı tespitte hazır olmasına ve araçları çalışıyor olmasına rağmen vinci ve araçlarını teslim almadıkları gibi üç ay beklediklerini ve 24.08.2017 tarihinde davacı tarafın İzmir 8.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2017/125 D. iş sayılı dosyasından bir tespit yaptırdıktan sonra vinci 24.08.2017 tarihinde teslim aldıklarını, ikinci tespitteki bilirkişi heyetinde ilk tespitteki bilirkişilerden birisinin de dahil olduğunu, müvekkilinin bu rapora da itiraz ettiğini, davacı taraf rapora dayanarak dava konusu vincin sözleşmeye göre imal edilmediğini öne sürmüşse de , bu iddialarının doğru ve yerinde olmadığını, vince monte edilen silindirlerin üzerinde hiçbir zaman etiket olmadığını, müvekkili şirketin bu silindirleri İzmir’de çok büyük bir firmadan alıp montajını yaptığını, kaldırma pistonları 70 Ton x 2 = 140 Tonluk olduğunu ve bom dönüş redüktörü planet akuple olup İtalyan Roller-Stator marka orijinal ürün olduğunu, vincin taşıma kapasitesi, hidrolik pompa, silindirler ve teleskobik bomların bağlantı elemanları ile birlikte bir bütün olarak ağırlık ve performans testleri sonucu sözleşmeye uygun olarak imal edildikleri, üstün kalite ve yeterlilikte bulundukları vincin tamamlanıp test edildiğinde ortaya çıkmasının mümkün olduğunu, davacının vincin üzerine monte edilen bir kısım toplama hurda malzemeleri sökerek hurda olarak piyasaya hurda değerinden 17.000,00TL’ye sattıklarını bildirdiğini, kendi tasarruflarında olduğunu, ancak davacı tarafın kendisinin yaptırmış olduğu İzmir 8. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2017/125 D. İş sayılı dosyasına rapor sunan Bilirkişi kurulu raporunun 21. maddesinde yer alan ‘kullanılan malzeme ve ekipmanların hurda olduğu yönünde bir izlenimimiz olmamıştır’ şeklindeki tespit ve görüşü karşısında davacı tarafın bazı malzemeleri toplama ve hurda ilan ederek vincin üzerinden sökerek hurdaya sattıktan sonra zarara uğradığı iddiası ile bunu müvekkili şirketten talep etmesinin hukuki dayanığının olmadığını, davacı tarafın dava konusu vinç ile ilgili olarak müvekkili şirkete ödemiş olduğu ücretin 200.000,00TL olduğunu, davacının dava dilekçesinde bu iddiasını değiştirerek 215.000,00TL’ye çıkarttığını, bunun doğru olmadığını, zira davacı şirket ve yetkilisi KKTC vatandaşı olup yerleşim yerleri de KKTC olduğunu öne sürerek müvekkili şirket yetkilisi Yasemin Nantu’dan Türkiye’deki bir ödemeleri için davalı şirket … Ltd. Şti. banka hesaplarını kullanmak istediklerini ,müvekkili şirket yetkilisinin bunu kabul etmediğini, ancak küçük bir meblağ olması nedeniyle ve müşterisi ile de arası bozulmasın diye kendi şahsi hesabına 15.000TL havaleyi kabul edip para kendi şahsi hesabına gelince de çekip davacı şirket yetkilisine ödemeyi yaptığını,bu 15.000TL havaleyi davacı tarafın dava konusu vinç için yapılmış gibi göstermesi ve hatta ödemesi gerekenden dahi fazlasını ödedik demesinin doğru olmadığını, açıklanan nedenlerle davacının haksız ve yersiz davasının reddine , yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ettikleri görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; taraflar arasındaki sözleşme, ödemelere ilişkin banka dekontları, davalı şirketin ve yetkilisi Yasemin Nantu’nun banka hesap ekstrelerine davacı tarafından yapılan ödemeler, Karşıyaka 3.Noterliğinin 05/05/2017 tarihli …… yevmiye nolu ihtarnamesi, İzmir 8 Sulh Hukuk Mahkemesinin ……. Değişik iş sayılı dosyası, davalı tarafından araca takılan ayıplı malzemelerin satışına ilişkin hurda faturası fotokopisi, tanık, araca ilişkin fotoğraflar, keşif ve bilirkişi incelemesi, aracın teslim tutanağı fotokopisi, noter ihtarı ve tespite ilişkin yapılan masrafların ödeme makbuzları fotokopileri, davalının aldığı ödemeye ilişkin kapalı fatura fotokopisi delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; Taraflar arasındaki 02.11.2016 tarihli yazılı eser sözleşmesi, taraflar arasındaki 31.03.2017 tarihli yazılı ek sözleşme, davacının Karşıyaka 3.Noterliğinden keşide ettiği 10839 yevmiye nolu 05.05.2017 tarihli akdi fesih eden ihtarnamesi, davalı şirketin İzmir 4.Noterliğinden keşide ettiği … yevmiye nolu 24.05.2017 tarihli cevabi ihtarnamesi, davalı şirketin İzmir 1.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …….D. Iş sayılı tesbit dosyası ile yaptırdığı tesbit ve bu dosyaya sunulu bilirkişi raporu ile bu rapora itiraz dilekçesi, davacı tarafın İzmir 8.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ……… D. Iş sayılı tespit dosyası ile yaptırdığı tesbit ve bu dosyaya sunulu bilirkişi raporu ile bu rapora itiraz dilekçesi, dava konusu vincin natamam halde üzerine monte edildiği kamyon ile birlikte davacı tarafa teslimine ilişkin teslim tutanağı, davacı tarafın yaptığı ödemelere ilişkin olarak davalı şirket ile yetkilisi Yasemin Nantu’ya ait banka hesapları, davalı şirkete ait ticari defterler ile diğer tüm kayıtlar, dava konusu vinç üzerinde keşif ve teknik bilirkişi incelemesi, bilirkişi incelemesi, tanık, taraflar arasında varsa mail, sms, whatsapp ve fotoğraf ile yapılan diğer yazışma delillerine dayandığı görülmüştür.
İzmir 1. Sulh Hukuk Mahkemesin ,,,,,,,, D.İş dosyası incelendiğinde; davalı … Araç Üstü Ekipmanları Sanayi ve Ltd Şti. tarafından davacı … Elektrik Ltd Şti aleyhine davalı tarafın imal ettiği vincin seviyesi ile halihazır durumunun, imalatın kaç iş gününde yapılabileceğinin, imalat için sarf olunan malzeme ve işçilik bedelinin ayrıca karşı tarafa ait aracın hali hazır durumunun tespitinin talep edildiği, 31/05/2017 tarihinde Mahkeme heyeti ile birlikte bilirkişi ,,,,,,,,,,,,, marifetiyle keşif yapıldığı, bilirkişiler tarafından düzenlenen 14/07/2017 tarihli raporda özetle, tespite konu vincin mekanik hidrolik aksamının tamamlandığı % 90 oranında imalatın yapılmış olduğu, hidrolik hortumlarının bağlanması ve test edilerek çalışır halde teslime hazır hale getirilmesinin gerektiği, vincin montajı yapılan aracın akülerinin bağlandığı, marş dinamosunun değiştirildiği ve çalışır hale getirildiğinin bildirilmesi üzerine mahallinde tekrar yapılan incelemede aracın çalışır halde olduğunun tespit edildiği, aracın çalışır hale getirilebilmesi için KDV dahil 1.416,00 TL masrafın uygun olduğu, vinç imalatının 7 iş günü süre içerisinde tamamlanıp teslime hazır hale getirilebileceği, vinç imalatı ile ilgili yukarıda sıralanan sarf malzemelerinin kullanıldığı yapılan işin bedelinin 186.250,00 TL den ibaret olduğu belirtilmiştir.
İzmir 8. Sulh Hukuk Mahkemesin ……. D.İş dosyasının celp ve tetkikinde ; davacı ….Şti tarafından davalı … Araç Üstü Ekipmanları Sanayi ve Ltd Şti. aleyhine davalı tarafından davacıya yapılan vincin sözleşmeye uygun olarak yapılmadığı, iş güvenliği şartlarını taşımadığının ve hali hazırdaki durumunun tespitinin talep edildiği, 24/08/2017 tarihinde Mahkeme heyeti ile birlikte bilirkişiler ……………. marifetiyle keşif yapıldığı, bilirkişiler tarafından düzenlenen 07/09/2017 tarihli raporda özetle, yüklenici firma …………. Ltd. Ştinin sözleşmede yazılı hususların yaklaşık % 60’ını tamamladığı, orijinal ve yerli imalat toplama ürünlerle ve parçalarla vinci mevcut hale getirdiği, vinç teleskopik bomlarının ana malzemesi olan saçların bu işe uygun kalitede olmadığı, ayrıca teknik emniyet ve güvenlik standartlarına uygunluk bakımından sözleşmede olmasına rağmen “moment kontrol sistemi” gibi hayati ekipman montajını yapmadığı ve yapacağına dair bir hazırlığın görülmediği, sözleşmeye.uymayan hususların ve eksiklerin tamamlanması bedeli malzeme ve işçilik bedeli olarak toplam 225.000,00 TL (KDV hariç) olduğu, teknik.yönden eksik ve hatalı imalatlar yapıldıktan ve ağırlıkla performans testleri sonrası kullanılması uygun olduğu belirtilmiştir.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği belge ve kayıtların dosyaya teminine müteakiben tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, davalı şirket defter ve kayıtları ile dosya üzerinde inceleme yapılarak, davacı ve davalı şirketler arasında, davacıya ait araç üzerine vinç yapımına dair 02/11/2016 tarihli sözleşme kapsamında, davalının sözleşmede kararlaştırılan sürede, sözleşmede belirtilen niteliklere haiz vinci yapıp yapmadığı, davacının 02/11/2016 tarihli sözleşme kapsamı dışında ek imalat ve değişiklik yapılmasını talep edip etmediği, davalı tarafça sözleşmede kararlaştırılan vincin süresinde ve kararlaştırılan niteliklerde yapılmamış ise yapılmama sebebinin, davacının talep ettiği değişikliklerden veyahutta aracın davalıya geç tesliminden kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacının aracı davalıya vincin montesi ve yapımı için geç teslim edip etmediği, davacının sözleşme kapsamında, davalıya ne miktarda ödemede bulunduğu, sözleşmenin fesh edilip edilmediği, fesedilmiş ise sözleşmenin feshinde hangi tarafın haksız olduğu ile davacı tarafça ödeme yapılmış ise yapılan ödemenin davacıya iadesi gerekip gerekmediği, davaya konu dava dilekçesinde talep edilen noter ve mahkeme tespit giderlerinin davalıdan istenilip istenilemeyeceğinin tespiti ile dava dosyası kapsamına uygun ve denetime elverişli rapor alınması hususunda dosyanın konusunda makine mühendisi………., SMMM bilirkişisi … ve hesap uzmanı bilirkişi ……….’den oluşan bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 13/01/2021 tarihli düzenlenen raporda ; Davalı ………….SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Firması tarafından Yapılmış olan İş bedelinin 186.250,00.-TL Tutarında olduğu, davacı ….ŞTİ. firması tarafından Davalı …..ÜSTÜ EKİPMANLARI SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Firmasına 215.000,00.-TL tutarında ödeme yapılmış olduğu; davalı Yüklenici … tarafından 02.11.2016 tarihli eser meydana getirme borcunun tam ve süresinde ifa edilmediği; araç üstü vinç ekipmanının süresinde yapılamama sebebinin aracın, geç tesliminden kaynaklanıp kaynaklanmadığı konusunda araç teslim tarihi ile ilgili dava dosyası içerisinde bilgi ve belge bulunmaması nedeniyle net kanaate varılamamakla birlikte; 31.03.2017 tarihli ek protokol ile 20.04.2017 tarihinde eserin tesliminin taahhüt edildiği ancak bu taahhüdün 24.08.2017 tarihinde eksik ifa edildiği; sonuç olarak; eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek hallere ilişkin bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen davalı yüklenicinin bundan doğacak zararlara katlanmakla yükümlü olduğu; eserin 124 gün geç ve tamamlanmamış olarak teslim edildiği yönündeki heyet teknik tespiti ve TBK 472 maddesi dikkate alındığında davalı yüklenicinin kusurlu olduğu; heyetin teknik incelemesi neticesinde eserin tamamlanma miktarı veya eserin ayıp oranına ilişkin bir değerlendirme yapılamadığı rapor edilmiştir.
Taraf vekillerinin kısmi itirazları doğrultusunda bilirkişi heyetinden itirazları karşılar şekilde denetime elverişli ve gerekçeli ek rapor aldırılması hususunda dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından 20/05/2021 tarihli düzenlenen ek raporda ; kök raporda değişiklik yapmayı gerektirecek olan bir hususun bulunmadığı. hukuki değerlendirmenin Mahkemeye ait olduğu rapor edilmiştir.
Tarafların bu ek rapora itiraz etmeleri üzerine, itirazların değerlendirilmesi ve iki ayrı tespit dosyasında düzenlenen bilirkişi raporları da dikkate alınmak suretiyle çelişkileri giderecek şekilde rapor alınması hususunda dosya vinçler konusunda uzman makine mühendisi bilirkişi Ahmet Saçmaz ile SMMM bilirkişisi …………’e tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 04/04/2022 tarihli raporda ; taraflar arasında Daf marka,………plakalı araç üzerine 65 tonluk çift kırmalı vinç montajı için 02.11 2016 tarihinde sözleşme imzalandığı,teslim süresinin 45 gün olduğu, daha sonra 31.03.2017 tarihinde düzenlenen ek protokol ile vincin 20.04.2017 tarihinde teslim edileceği belirtilmesine 24.08.2017 tarihinde davalının iş yerinden dava konusu vincin Wmam vaziyette ve ……. plakalı araç çalışır vaziyette davacıya teslim edildiğinin,bu nedenlerle davalı şirketin taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre vaptığı vinci süresinde tamamlamadığı belirlenmiş olu davalının yapmış olduğu işlerin bedelinin ne olduğu, yapacağı eksik işleri tamamlaması için gerekecek bedelin ne kadar olacağı konusunda dosyadaki bilirkişi raporları ve belgelere göre belirlenmenin mümkün olamayacağı ve davalı şirketten 24. 08.2017 tarihinde teslim aldığı mevcut hali ile kullanılmasının mümkün olamayacağı kanaatine varıldığı, davacının aracı davalıya vincin montesi ve yapımı için geç teslim edip etmediği dosya kapsamındaki belgelerden belirlenemediği, davacı ….Şti. tarafından Davalı … Ltd. Şti’ne 200.000,00 TL ödenmiş olduğu ve ayrıca dava dilekçesi ekindeki dekontlarda görüldüğü üzere, Davacı ….$Şti. tarafından Davalı … Ltd..Şti yetkilisi olduğu anlaşılan …………. hesabına 24.03.2017 tarihinde Ziraat Bankası internet bankacılığı aracılığıyla “EFT VİNÇ PARÇALARI İşyeri Kirası” açıklaması ile 15.000,00 TL ödeme yapıldığı, bu ödemenin de dahil edilmesi durumunda Davacı ….Şti. tarafından Davalı … Ltd.Şti’ne ve yetkilisine toplamda 215.000,00 TL ödeme yapılmış olduğu tespit edildiği, sözleşmenin Davacı …. Şti. tarafından muhatap … Araç Üstü Ekipmanları San. Tic. Ltd. Şti’ne Karşıyaka 3. Noterliği 05.05.2017 tarihli ihtarname ile fesh edildiği anlaşıldığı, nihai takdirin Mahkeme’ye ait olmak Davacının talep edebileceği tutarın (Davalıya yapılan ödemeler tutarı 215.000,00 TL — Davadışı firmaya yapılan hurda satışı bedeli 17.000,00 TL)— 198.000,00 TL kadar olabileceği, görüşüne varıldığı, davacı …. Şti. tarafından muhatap … Araç Üstü Ekipmanları San. Tic. Ltd. Şti’ne Karşıyaka 3. Noterliği 05.05.2017 tarih ve …… yevmiye nosu ile keşide edilen ihtarname ile; davalının temerrüde düştüğü kanaatine varılması durumunda değerlendirilmek üzere, davacı talebi olan 198.000,00 TL için dava tarihine kadar faiz hesaplaması yapılarak, ihtarnamenin 15.05.2017 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği ve (aradaki tatil günleri dikkate alınarak) temerrüdün 20.05.2017 tarihinde başladığı belirlenerek dava tarihi 22.02.2018 arasında reeskont faiz oranlarına göre 14.961,38 TL faiz hesaplandığı, davacı vekilinin diğer talepleri olan 156,00 TL noter gideri ve 2.722,00 TL mahkeme tespit masrafları yönünden dosya kapsamında inceleme yapılarak; İzmir 8.Sulh Hukuk Mahkemesi 2017/125 D.İş dosyasına toplam 2.722,60 TL ve Karşıyaka 3.Noteri’ne 156,93 TL ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Davacı tarafça yapılan masraflara karşılık olarak bu ödemelerin davalıdan talep edilip edilemeyeceği konusunda nihai takdirin Mahkemeye ait olduğu rapor edilmiştir.
6098 sayılı TBK’nın 475.maddesi kapsamında dava konusu eser sözleşmesinde eserde ayıp olup olmadığı, ayıp varsa niteliği, eserin iş sahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olup olmadığı; ayıbın giderilme bedeli ve ayıbın gideriminin aşırı masraf gerektirip gerektirmediği, aşırı masraf gerektiriyorsa ücretsiz onarım bedelinin miktarı hususunda denetime ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor alınması hususunda dosya önceki bilirkişi heyeti SMMM bilirkişi …….ve makine Mühendisi ……..a yeniden tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 04/07/2022 tarihli düzenlenen ek raporda ; davalı şirketin davacı şirkete aif Daf marka, ……..plakalı araç üzerine 65 tonluk çift kırmalı vinç montajı için 02.11.2016 tarihinde sözleşme imzalandığı, teslim süresinin 45 gün olduğu.daha sonra 31.03.2017 tarihinde düzenlenen ek protokol ile vincin 20.04.2017 tarihinde teslim edileceği,ancak davacının 24,08.2017 tarihinde davalının iş yerinden, vinci natamam vaziyette ve araci çalışır vaziyette teslim aldığı kanaatine, Daf marka,……… plakalı araç üzerine yapılacak 65 tonluk vinç için tamamlanma miktarı ve yapılan işlerdeki eskik ve ayıplara ilişikin değerlendirme yapılamayacağı kanaatine varıldığı, mali incelemelerle iki seçenekli sonuç hazırlandığı, 1.seçeneğe göre yapılan hesaplamaya itibar edilmesi durumunda; davacının talep edebileceği tuturın (Davalıya ve davalı yetkilisine yapılan ödemeler tutarı 215.000,00 TL — Davadışı firmaya yapılan hurda sütışı bedeli 17.000,00 TL) – 198.000,00 TL kadar olabileceği, davacı talebi olan 198.000,00 TL için dava tarihine kadar faiz hesaplaması yapılarak, ihtarnamenin 15.05.2017 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği ve aradaki tatil günleri dikkate alınarak) temerrüdün 20.05.2017 tarihinde başladığı belirlenerek dava tarihi 22.02.2018 arasında reeskont faiz oranlarına göre talep edilebilecek faizin 14.961,38 TL kadar olabileceği sonucuna varıldığı, 2.Seçeneğe göre yapılan hesaplamaya itibar edilmesi durumunda; davacının talep edebileceği tutarın (Davalıya yapılan ödemeler tutarı 200.000,00 TL – dava dışı firmaya yapılan hurda satışı bedeli 17.000,00 TL) — 183.000,00 TL kadar olabileceği, bu sonuca göre 183.000,00 TL için dava tarihine kadar faiz hesaplaması yapılarak, ihtarnamenin 15.05.2017 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği ve faradaki tatil günleri dikkate alınarak) temerrüdün 20.05.2017 tarihinde başladığı belirlenerek dava tarihi 22.02.2018 arasında reeskont faiz oranlarına göre talep edilebilecek faizin 13.827,94 TL kadar olabileceği sonucuna varıldığını, hesaplamaların yanı sıra; davacı vekilinin diğer tulepleri olan 156,00 TL noter gideri ve 2.722,00 TL mahkeme tespit masrafları yönünden dosya kapsamında inceleme yapılarak; İzmir 8.Sulh Hukuk Mahkemesi ……. D.İş dosyasına toplam 2.722.60 TL ve Karşıyaka 3.Noteri’ne 156,93 TL ödeme yapıldığı tespit edildiği, davacı tarafça yapılan masraflara karşılık olarak bu ödemelerin davalıdan talep edilip edilemeyeceği konusunda takdirin mahkemeye ait olduğu rapor edilmiştir.
DEĞERLENDİRME :Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde,
Dava, TBK’nın 470 ve devamı maddelerde düzenlenen ve konusu…….plakalı aracın üzerine 65 ton çift kırma vinç yapılması işi olan eser sözleşmesinin geç ve ayıplı ifa edildiği ve sözleşmeden dönme seçimlik hakkının kullanıldığı iddiasıyla açılmış iş bedelinin iadesi talepli alacak davasıdır.
Eser sözleşmesi yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir (TBK 470/1) Eser sözleşmesinde ayıba dair hükümler, 6098 sayılı TBK’nın 474-478. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ayıp eserde olması gereken lüzumlu vasıfların veya sözleşmede kararlaştırılan vasıfların eksikliğini ifade etmektedir. TBK’nın 474/I. maddesine göre iş sahibinin eserin tesliminden sonra işlerin olağan akışına göre geç sayılmayacak bir süre içinde eseri muayene edip varsa ayıplarını yükleniciye bildirmesi gerekir. Ayıp halinde iş sahibinin hakları 6098 sayılı TBK’nın 475. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre iş sahibinin seçimlik hakları sözleşmeden dönme, bedelden indirim yapılmasını veya ayıbın giderilmesini talep etme haklarıdır.
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanan 02.11.2016 tarihli eser sözleşmesi ile, davalının davacıya ait Daf marka Kıbrıs …….plakalı araç üzerine 65 ton çift kırma vinç yapılması işini üstlendiği, davacı tarafın eserin geç ve ayıplı olarak teslim edildiğini iddia ederek sözleşmeyi 05.05.2017 tarihinde feshettiği, davalı ise savunmasında aracın kendisine geç teslim edildiğinden gecikmede kusurunun bulunmadığını, sözleşmede kararlaştırılan yükümlülüklerinin tamamlanmış olmasına karşın sonradan davacının talep ettiği değişiklikler sebebiyle 285.000+KDV ödemesi gerektiği ve iş bu ek maliyetlerin karşılanmadığı savunmasında bulunmuştur.
Taraflar arasında yapılan 02/11/2016 tarihli sözleşmeye göre eserin 26.12.2016 tarihinde teslim edilmesi gerektiği, ancak taraflar arasında 31.03.2017 tarihi itibarıyla ek sözleşme yapılarak sözleşme kapsamı dışında ek imalat ve değişiklik yapılması hususunda anlaşıldığı, ek sözleşmede sözleşme süresi olarak 20.04.2017 tarihinin tespit edildiği, ancak davalı yüklenici tarafından dava konusu vincin natamam vaziyette ve…… plakalı araç çalışır vaziyette 24.08.2017 tarihli tutanak ile davacıya teslim edildiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafça aracın ve vincin davacıya tesliminden önce İzmir 1.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin……. D.İş sayılı dosyasında tespit yaptırıldığı, 31.05.2017 tarihinde yapılan keşif neticesinde düzenlenen bilirkişi raporuna göre vinç üzerindeki mekanik, hidrolik aksamın tamamlandığı % 90 oranında imalatın yapılmış olduğu,test edilerek teslime hazır hale getirileceği,bunun için gerekli sürenin 7 iş günü olacağı ve masrafın 1.416,00 TL olduğu, yapılan iş bedelinin ise 186.250,00 TL olduğunun belirtildiği, İzmir 8.Sulh Hukuk Mahkemesinin ……D.İş sayılı dosyasında davacı tarafça yaptırılan tespitte ise 24.08.2017 tarihinde yapılan keşif neticesinde düzenlenen bilirkişi raporunda davalı yüklenicinin sözleşmede yazılı hususların % 60’nın tamamlandığı orijinal ve yerli imalat toplama ürünlerle ve parçalarla vincin mevcut hale getirildiği, vinç teleskopik bomlarının ana malzemesi olan saçların bu işe uygun kalitede olmadığı, teknik emniyet ve güvenlik standartlarına uygunluk bakımından sözleşmede olmasına rağmen'”moment kontrol sistemi”gibi hayati ekipman montajını yapmadığı ve yapacağına dair bir hazırlık da görülmediği,sözleşmede olmayan hususların ve eksiklerin tamamlanması bedeli malzeme ve işçilik bedeli olarak toplam KDV hariç 225.000,00 TL olarak hesaplandığı,teknik yönden eksik ve hatalı imalatlar yapıldıktan ve ağırlıkla performans testleri sonrası kullanılmasının uygun olduğunun belirtildiği, dolayısıyla davacı ve davalı tarafından yaptırılan delil tespitleri neticesinde düzenlenen bilirkişi raporlarının çelişkili olduğu, dava konusu aracın davacı tarafça teslim alınmasından sonra Kıbrıs’a götürüldüğü ve davalının yaptığı kısımların sökülerek burada yeniden vinç yaptırıldığının davacı tarafça beyan edildiği, bu nedenle sözkonusu araç üzerinde Mahkememizce dava sürecinde keşif yapılarak tespit raporlarındaki çelişkilerin giderilemediği; dosya kapsamında alınan 13.01.2021 tarihli kök rapor ile bu kök raporun ek raporunda eserin tamamlanma miktarı veya eserin ayıp oranına ilişkin bir değerlendirme yapılamadığı, yine 04.04.2022 tarihli kök rapor ile bu kök raporun ek raporunda davalı tarafın yaptığı işlerin bedelinin ne kadar olduğu, yapacağı eksik işleri tamamlaması için gerekecek bedelin ne kadar olacağını belirlenmenin mümkün olamadığının belirtildiği; davacının yemin deliline dayanmadığı, toplanan tüm delillere göre araç üstü vinç ekipmanının süresinde yapılamama sebebinin aracın davalıya geç tesliminden kaynaklanıp kaynaklanmadığı konusunda araç teslim tarihi ile ilgili dava dosyası içerisinde bilgi ve belge bulunmaması, sözkonusu eserin tamamlanma miktarı veya eserin ayıp oranına ilişkin bir değerlendirme yapılamaması nedeniyle davacının iddiasını ispatlayamadığı anlaşılmakla, davacının davasının reddine karar verilmiş, davacı tarafça 198.000TL’nin havale ve ödeme tarihinden itibaren ayrıca 156,00 TL noter ve 2.722,00 TL mahkeme tespit masraflarının ödeme tarihlerinden itibaren uygulanacak reeskont faizleriyle birlikte davalı taraftan tahsiline karar verilmesini talep edildiğinden talep edilen alacak miktarı olan 198.000TL üzerinden davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmiş ve aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcının davacı tarafça peşin yatırılan 3.430,50-TL’den mahsubu ile kalan 3.349,80-TL ‘nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Dava reddolduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine hesap edilen 30.700,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.20/09/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

Bu belge 5070 sayılı yasa hükümlerine göre elektronik olarak imzalanmıştır