Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/865
KARAR NO : 2021/390

DAVA : Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/07/2018
KARAR TARİHİ : 20/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkilinin, dava dışı … ile 28/12/2017 tarihinde makine satış sözleşmesi akdettiğini, işbu sözleşme kapsamında makinelerin satış bedelinin 37.760,00 TL olarak kararlaştırıldığını, müvekkilinin dava dışı …’e 04/01/2018 tarihinde hesabına 19.738,38 TL nakit ve yine keşidecisi …., lehtarı …. olan, 20/04/2018 tarihli, …’a ait, … numaralı ve 9.021,62 TL bedelli çek ve keşidecisi …, lehtarı … olan, …’a ait, … seri nolu ve 9.000,00 TL bedelli iki adet müşteri çeki ile toplamda 37.760,00 TL ödeme yapıldığını, dava dışı …’in sözleşmeye konu makineleri süresinde teslim etmemesi, sözleşmeye uygun kurulum yapmaması nedeniyle müvekkilinin sözleşmeyi feshettiğini ve sözleşme kapsamında verdiği çekleri ve paranın iadesi amacı ile Bodrum …. ASHM’nin … Esas sayıl dosyası ile 09/04/2018 tarihinde menfi tespit ve çeklerin iadesi ile alacak davası açtığını, Bodrum … ASHM’nin … Esas sayıl dosyasında 13.04.2018 tarihli tensip tutanağı ile ihtiyati tedbir talebini kabul ederek %15 teminat yatırılması halinde dava konusu olan iş bu iki adet çekin …’e ödenmemesi için ödemenin durdurulmasına kararı verildiğini, müvekkili tarafından 2.704,00 TL teminatın dosyaya 18.04.2018 tarihinde yatırıldığını, Mahkemenin 19.04.2018 tarihinde davalı bankanın … Şubesine müzekkere yazılarak dava dışı …’e yapılacak ödemeler yönünden ihtiyati tedbir kararı verildiğini bildirdiğini, dava dışı …’in müvekkilinden aldığı davaya konu 9.021,62 TL bedelli çeki dava dışı …. İsimli şirkete ciro ettiğini, dava dışı …. tarafından işbu çekin davalı bankaya ibraz edildiğini, bankanın ise bu çek ile ilgili olarak ödemeden men yasağı bulunduğunu gerekçe göstererek şirkete çek bedelini ödemeden imtina ettiğini, dava dışı …. Tarafından gerek çek keşidecisi gerekse müvekkili ve diğer cirantalar aleyhine İzmir …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasından ihtiyati haciz kararı alınarak İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında takibe başlandığını, müvekkilinin haciz tehdidi altında 11.956,00 TL icra dosyasına ödeme yapmak zorunda kaldığını, Mahkemece sadece … tarafından çekin ibrazı halinde ödenmemesi yönünde karar verilmiş olduğundan, bankanın kanuna aykırı işlem yaptığını, çek tutarının 9.021,62 TL olmasına rağmen davalı yanca bu tutarın ibraz eden dava dışı ….’ye ödememesinden dolayı müvekkilinin haciz ile karşı karşıya kaldığını, ticari itibarının sarsılmaması ve kredileri kat edilmemesi adına dosya borcu olan 11.956,00 TL’yi ödemek zorunda kaldığını, bu nedenle de müvekkilinin bu durumdan zarar gördüğünü belirterek, müvekkilinin 2.934,38 TL zararının dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin da davalıya tahmiline karar verilmesini dava ve talep ettiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. sayılı dosyasından verilen kararın bankanın … Şubesine tebliğ edildiğini, kararın bankanın kaydına sistemsel olarak Mahkeme, Savcılık ödemeden men kararı “ ibaresi girilmek suretiyle kayıtlara işlendiğini, daha sonra tedbir kararına konu çekin … tarafından Takas Merkez aracılığıyla sordurulduğunu, sistem kaydında men kararı ibaresi sebebiyle takas merkezine bu şekilde bilgi verildiğini ve çeke işlendiğini, çek arka yüzü incelendiğinde Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesinin sözü edilen dosyasına atıfta bulunulduğunun anlaşılacağını, bankanın zararın oluşmasında doğrudan bir kastı ve kusurunun bulunmadığını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacının tedbir kararında belirtilen …’e yönelik tedbir kararının uygulanmaması nedeniyle icrai takibata uğratıldığını ileri sürmekte ise de çekin öncelikle davacı hesabında karşılığının bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiğini belirterek, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER: Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; Bodrum … ASHM’nin … Esas sayıl dosyası, İzmir … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, ihtarname, çek fotokopisi ve keşideci tarafın çek hesabı delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; Bodrum … ASHM’nin … Esas sayılı dosyası, takip dosyası, ihtarname, çekin bağlı bulunduğu banka kayıtları, yasal ve takdiri diğer delillere dayandığı görülmüştür.
İzmir … İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyası incelendiğinde; … tarafından 20.04.2018 keşide tarihli 9.021.62-TL bedelli çeke dayalı olarak 04.05.2018 tarihinde …. Şirketi, … ve … aleyhine Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz yolu ile 9.021.62-TL Çek 33.74-TL %9.75 reeskont-avans faizi 902.16-TL %10 Çek tazminatı olmak üzere toplam 9.957.52-TL alacağın tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile takip tarihinden itibaren asıl alacağa %9.75 oranlarda avans faizi,icra masraf ve vekalet ücretinin BK 100 göre tahsili talep edilerek takip başlatıldığı, …. tarafından 14.05.2018 tarihinde icra dosyasına 11.956-TL yatırılmak suretiyle dosyanın infaz edildiği görülmüştür.
Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesi … E. sayılı dosyası incelendiğinde; davacı …. tarafından … aleyhine açılan menfi tespit davasında Mahkeme tarafından 13/04/2018 tarihinde “ Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile 2004 sayılı İİK. nun 72/2 md. uyarınca % 15 teminat yatırılması halinde dava konusu olan Keşideci ….nin …’a ait … numaralı çekin ve keşidecisi …. lehtarı …. olan 25.04.2018 tarihli 9.000.-TL bedelli …’a ait … numaralı çekin davalı …’e yapılacak ödemelerin durdurulması” yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği, teminatın 18.04.2018 tarihinde yatırıldığı, kararla ilgili çek hesabının bulunduğu davalı bankanın … Şubesine yazılan 19.04.2018 tarihli müzekkerenin dağıtımının 02.05.2018 tarih saat: 14.26 da postaya verildiği ve bankanın 07.05.2018 tarihinde teslim aldığı anlaşılmıştır.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği belge ve kayıtların dosyaya teminine müteakiben, davacı ile dava dışı … arasındaki ticari ilişki kapsamında, davacının, dava dışı şahıs aleyhine açmış olduğu Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyasında verilen ödemeden men kararının, davalı bankaca hatalı uygulanıp uygulanmadığı, hatalı uygulanmış ise işbu çeklerin bedelinin ödenmemesi sebebiyle davacının zararının oluşup oluşmadığı, var ise oluşan zarar miktarı ve bu zarardan davalı bankanın sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise ödemekle yükümlü olduğu miktarnın tespiti hususunda dava dosyası Bankacı Bilikişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda dosyaya sunulan 05/08/2020 havale tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu 9.021,62 TL tutarında çek ibraz tarihinde ödenmiş olsaydı sadece çek bedelinin ödenmiş olacağı, ihtiyati haciz ve takip giderleri vb olmayacağı, 14/05/2018 tarihinde 11.956,00 TL olarak ödenmek zorunda kalınmayacağı, bu nedenle davacının çekin gününde ödenmemiş olmasından kaynaklı zararının 2.935,00 TL olduğunu, davalı banka takas odasına ibraz edilen çekin hamilini görüp ve tereddüt halinde araştırabilir durumda olduğunu, bankanın elindeki ödeme yasağının da hangi hamil için olduğunu görmekte veya tereddüt halinde bunu da görebilir durumda olduğundan davalı bankanın belirli hamil adına verilmiş tedbir kararına karşı özen yükümlülüğünü yerine getirmemiş olması dolayısıyla ihtiyati haciz ve icra takibi nedeniyle davacı şirketin ödemek zorunda kaldığı çek bedelini aşan giderlerden oluşan zararından sorumlu olduğunu, ancak çek arkasındaki şerhe göre (aksine kayıt yok ise) çekin ibrazı anında hesap bakiyesinin sıfır ve dolayısıyla çekin tamamen karşılıksız olması nedeniyle bankanın kusuru olmasaydı da dava konusu zararın oluşacağı şeklinde rapor düzenlendiği görülmüştür.
Davalı bankaya müzekkere yazılarak, dava konusu çeke karşılıksızdır işleminin yapıldığı tarihte davacıya ait hesapta yeterli miktarın bulunup bulunmadığı hususları sorulmuş, davalı banka tarafından verilen 30/11/2020 tarihinde, “… seri nolu çek için müşterinin belirtilen tarihte hesap bakiyesi müsait olup, ödememe kararı olduğu için çekin ödenmediği bilgisi … Şubesinden alınmıştır” şeklinde müzekkereye cevap verdiği görülmüştür.
Gelen banka cevabı akabinde, daha önceki bilirkişinin dosyayı uzun süre sürüncemede bırakması sebebiyle dava dosyası Bankacı Bilirkişi …’e tevdii edilmiş, bilirkişi tarafından yapılan incelemeler neticesinde dosyaya sunulan 05/04/2021 tarihli raporda özetle; davaya konu ….nin … … Şubesi nezdindeki … no.lu hesabı üzerine keşideli …. adına düzenlenmiş 20.04.2018 tarih ve … no.lu , 9.021.62-TL bedelli çek …-…’e, ondan da …’ye ciro edildiği, … Tarafından 20.04.2018 tarihinde takas kanalı ile çekin tahsili istendiği, çekin arkasına … Takas Merkezi tarafından “İş bu çek 20.04.2018 tarihinde ibraz edilmiştir. Hesap Bakiyesi 0.00-TL’dir. İşbu çeke T.C. Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.04.2018 tarih ve … sayılı kararı gereğince ihtiyati tedbir /ödemeden men olduğundan ödeme yapılamamıştır.” Açıklaması ile çekin ödenmediği, davalı bankanın 14.08.2018 tarihli yazısı ekinde gönderilen keşideci ….nin hesabındaki çek bilgisinde davaya konu çekin iptal edilmiş çek statüsü ile sisteme işlendiği, Mahkeme kararının 07.05.2018 tarihinde bankaya teslim edildiği, dolayısıyla tedbir kararının … ile sınırlı olarak verildiğinin 07.05.2018 tarihinde davalı banka tarafından bilgi edinildiği, 07.05.2018 tarihinden önce çekle ilgili tedbir kararının çekin iptal edildiği bilgisi ile sistemine giriş yaptığının anlaşıldığı, çekle ilgili takip tarihinin ise 04.05.2018 olduğu, çekin 20.04.2018 ibraz tarihinde çek arkasındaki banka beyanından anlaşıldığı üzere hesap bakiyesinin 0.00-TL, 14.08.2018 tarihli yazı ekinde gönderilen hesap özetinde 28.09.2018 tarihinde hesap bakiyesinin 17.034.63-TL olduğunun görüldüğü, çekin ibraz tarihinde hesap bakiyesinin bulunmaması ve çekin karşılıksız işlem görmesinden dolayı davalı banka tarafından davacı firmaya 5941 sayılı yasa gereğince bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutarın 1.600.-TL ile sınırlı olabileceği, davacının çekle ilgili icra takibi nedeniyle ödediği 11.956-TL’nin dikkate alınması halinde: Zararının 11.956.-TL-9.021.62=2.934.38-TL olduğu şeklinde rapor edildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME: Dava; bankacılık işlemlerinden doğan tazminat istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Dava dışı keşideci …. Tarafından … … Şubesi nezdindeki … no.lu hesap üzerine davacı …. lehine 20.04.2018 tarih ve … no.lu , 9.021.62-TL bedelli çekin düzenlendiği, davacı tarafından çekin dava dışı …’e ciro edildiği,
Davacı …. tarafından dava dışı … aleyhine Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında menfi tespit davası açıldığı, davacının ihtiyati tedbir talebinde bulunması üzerine Mahkeme tarafından 13/04/2018 tarihinde “ Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile 2004 sayılı İİK. nun 72/2 md. uyarınca % 15 teminat yatırılması halinde dava konusu olan keşideci …., lehdarı …. olan 20.04.2018 tarihli 9.021,62 TL bedelli …’a ait … numaralı çekin davalı …’e yapılacak ödemelerin durdurulması” yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği, davacı tarafça teminatın 18.04.2018 tarihinde yatırılması üzerine çek hesabının bulunduğu davalı bankanın … Şubesine 19.04.2018 tarihli müzekkerenin yazıldığı,
Dava dışı …’in dava konusu çeki …’ye ciro ettiği, … Tarafından 20.04.2018 tarihinde çekin davalı bankaya ibraz edildiği, davalı bankanın Takas Merkezi tarafından “İş bu çek 20.04.2018 tarihinde ibraz edilmiştir. Hesap Bakiyesi 0.00-TL’dir. İşbu çeke T.C. Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.04.2018 tarih ve … sayılı kararı gereğince ihtiyati tedbir /ödemeden men olduğundan ödeme yapılamamıştır.” açıklaması ile çekin ödenmediği,
Çekin ödenmemesi üzerine dava dışı … tarafından 20.04.2018 keşide tarihli 9.021.62-TL bedelli çeke dayalı olarak 04.05.2018 tarihinde İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında keşideci …. Şirketi, davacı … ve … aleyhine Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz yolu ile 9.021.62-TL Çek, 33.74-TL %9.75 reeskont-avans faizi 902.16-TL %10 Çek tazminatı olmak üzere toplam 9.957.52-TL alacağın tahsili için takip başlatıldığı, davacı …. tarafından 14.05.2018 tarihinde icra dosyasına 11.956-TL yatırılmak suretiyle dosyanın infaz edildiği,
Mahkememizce dava konusu çeke karşılıksızdır işleminin yapıldığı tarihte çekin hesap bakiyesinin müsait olup olmadığının davalı bankadan sorulduğu, davalı banka tarafından verilen 30/11/2020 tarihli cevapta “… seri nolu çek için müşterinin belirtilen tarihte hesap bakiyesi müsait olup, ödememe kararı olduğu için çekin ödenmediği bilgisi … Şubesinden alınmıştır” şeklinde cevap verildiğinin görüldüğü,
Böylece davalı bankanın Bodrum … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen “davalı …’e yapılacak ödemelerin durdurulması” yönündeki ihtiyati tedbir kararına rağmen çeki düzgün ciro silsilesine göre ibraz eden dava dışı …’ye çekin bankada karşılığı olmasına rağmen ödemediği , dava dışı … tarafından çekin ödenmemesi üzerine davacı, keşideci ve ciranta … aleyhine İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında takip başlatılması üzerine davacı tarafından 14.05.2018 tarihinde icra dosyasına 11.956-TL’nin ödendiği, davalı bankanın ibraz edilen çek hakkında verilen ödeme yasağının hangi hamil için olduğunu bilebilecek durumda olmasına rağmen verilen ihtiyati tedbir kararını hukuka aykırı olarak uyguladığı, belirli hamil adına verilmiş tedbir kararına karşı özen yükümlülüğünü yerine getirmediği, böylece dava konusu 9.021,62 TL tutarında çekin ibraz tarihinde ibraz eden dava dışı …’ye ödenmemesi nedeniyle başlatılan icra takibi nedeniyle davacının 14/05/2018 tarihinde 11.956,00 TL ödenmek zorunda kalmasına sebep olduğu, bu nedenle davacının çekin ibraz tarihinde ödenmemesi nedeniyle 11.956,00 TL – 9.021,62 TL= 2.935,00 TL zarara uğradığı, davalının davacının uğradığı bu zarardan sorumlu olduğu anlaşılmakla, davacı talebi 2.934,38 TL olduğundan taleple bağlı kalınarak 2.934,38 TL alacağın dava tarihi olan 25.07.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜ ile,
2.934,38 TL alacağın dava tarihi olan 25.07.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 200,44 TL karar ve ilam harcından peşin yatırılan 50,12 TL harcın mahsubu ile bakiye 150,32- TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 35,90 TL Başvuru harcı, 50,12-TL nispi harç, 5,20 TL vekalet harcı, 203,20 TL tebligat-posta gideri ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.294,42-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 2.934,38 -TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 11,00 TL yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, dava konusunun miktar ve değeri istinaf sınırının altında olması nedeniyle kesin olarak verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.02/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır