Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :2017/614
KARAR NO : 2022/1083
ASIL DAVA DOSYASINDA
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/02/2016
BİRLEŞEN DAVA DOSYASINDA
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/07/2016
KARAR TARİHİ : 22/11/2022
KARARIN YAZILMA
TARİHİ : 18/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA DOSYASINDA:
DAVA : Davacı … vekili dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; taraflar arasında 11.05.2014 tarihli franchise sözleşmesinin düzenlendiğini, sözleşme gereği davalı tarafça teslim edilen IPL cihazının arızalı olması nedeniyle Antalya 11. Noterliğinin 15.07.2014 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğini, davalının cevabi ihtarnamesi ile sözleşmeye konu alet ve ürünlerdeki kusuru kabul etmediğini, sözleşme müvekkilce feshedildiğinden yapılan sözleşmeye ilişkin hiçbir belge ve evrakın teslimi mecburiyetinde bulunmadıklarını bildiren iki farklı ihtar gönderildiğini, sözleşmenin feshinden sonra Antalya 10.Noterliğinin … numaralı ve 01.09.2014 tarihli ihtarıyla, davalı tarafa garanti belgesi bulunmayan ve ürünlerin tesliminden bir hayli zaman sonra müvekkiline gönderilen 25354 nolu faturadaki tüm cihazlara ait ödemenin davacı müvekkiline yapılması ve cihazların da teslimine ilişkin bir adres belirtilmesi, adres belirtilmediği takdirde şirket adresine cihazların gönderileceği ihtaren bildirildiğini, aynı gün gönderilen ikinci bir ihtarname ile de davalı tarafın sözleşme şartlarına uygun basiretli bir tacir gibi hareket etmediği,cari hesaba mahsuben elden yapılan ödemelerin kabul edilmediği,olsa bu ödemelerin davalı tarafa yapıldığı hususunun da ayrıca ihtaren bildirildiğini, bu ihtarnamaye cevaben bir ihtar gönderilmediğini cari hesaba mahsuben yapılan ödemelerin de zımnen kabul edildiğini, ihtamame yoluyla yapılan yazışmalarda davalı taraf sözleşme konusu alet ve ürünlerdeki kusuru kabul etmediğinden,Antalya 3.Sulh Hukuk Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyasıyla davaya konu ürün ve aletler üzerinde yapılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda;epilasyon aletinin arızalı olduğu,atış yapmadığı aynı anzanın 22.08.2014 tarihinde de meydana geldiği ve arızanın yetkili servisçe lambanın değiştirilmesi suretiyle giderildiği,yine 53 adedi faturalı 52 adeti faturasız olan kozmetik ürünlerinden; faturalı olanlarının 46 adetinin ,faturasız olanların da 44 adetinin miadı dolmuş bozuk ürünler olduğunun tespit edildiğini, davalı tarafça ürünlerin teslim alınmadığından iş yerinde bu ürünlerin bulunması risk oluşturduğundan, müvekkilinin Antalya il Sağlık Müdürlüğüne yaptığı başvuru üzerine 02.02.2015 tarihli tutanak düzenlendiğini, ilerleyen tarihlerde defalarca davalı tarafça uzlaşma ve zararın giderimi için görüşüldüğünü, müvekkili ile davalı şirket yetkilisi … arasında yapılan görüşmede,şirket yetkilisinin arızalı olduğu tespit edilen cihazın ve müvekkile satıldığında miadı dolmuş olan ürünlerin kendilerine iadesinin talep edildiğini, bunun üzerine 02.11.2015 tarihinde tutanak tutularak adı geçen cihaz ve ürünlerin Yurt İçi kargo şirketi ile 03.11.2015 tarihinde davalı şirkete gönderildiğini, davalı şirketin cihaz ve ürünleri teslim almış olmasına rağmen bedellerini ödeme yönünde hiçbir girişimde bulunmadığını aksine müvekkilini tersleyerek ödeme yapma yönünde iradelerinin olmadığını beyan ettiklerini belirterek, açılan davanın kabulüne, arızalı epilasyon aletinin değeri ile miadı dolmuş faturalı ve faturasız ürünlerin resmi kayıtlara göre ödenmiş olan toplam 24.625.71 TL.nin ödeme tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yargılama harç ve giderleri ve vekalet ücretinin de davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; taraflar arasında 11.05.2014 tarihinde akdedilen Franchise Sözleşmesi uyarınca ihtilaf durumunda İzmir İcra Müdürlükleri ve Mahkemeleri yetkili kılındığını, ayrıca müvekkili firmanın yerleşim adresinin de İzmir olduğunu, öncelikle davanın yetki yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, taraflar arasında 11.05.2014 tarihinde akdedilen “Franchising Sözleşmesi” sözleşmesine göre müvekkil Firma’nın düzenlediği cilt bakım kursunun, Franchise alan davacı …’nın bulunduğu yerde franchise veren … markasının teçhizatlar ve malzemelerle müfredat dahilindeki tüm konularda düzenlenecek kurs ve eğitimin kursiyerlere verilerek sertifikalı kursiyerler yetiştirilmesi hususlarını kapsadığını, müvekkil Firmanın, sözleşme ile belirlenen tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olup; davacıya … markası adı altında estetisyenlik kurs müfredatını ücretsiz temin ettiğini, franchise alan firmada görev alacak tüm eğitmenlere bir hafta süreyle kurs verdiğini, ayrıca kurs için gerekli olan teçhizat, malzeme ve kozmetik ürünleri temin ettiğini, davacı tarafça kötüniyetli bir şekilde mesnetsiz iddialar ile müvekkil fiırmaya ihtarlar gönderildiğini, davacının göndermiş olduğu ihtarnamelerdeki ithamların müvekkil firma tarafından kabul edilmediğini, müvekkilinin adına gönderilen İzmir 15. Noterliği’nin…yevmiye numaralı 27.08.2014 tarihli ihtarnamesinde açıkça görüldüğü gibi, sözleşme gereği tüm edimlerin yerine getirildiği, gerekli eğitimlerin verilmiş olduğu ve karşı tarafın ihtiyacı olan tüm malzemelerin temin edildiğinin bildirildiğini, taraflar arasında akdedilen franchising sözleşmesi uyarınca, davacının asıl ediminin, müvekkili firma tarafından verilen teçhizat ve malzemelerle, eğitimler sonucunda … markası altında kurs faaliyetlerini yerine getirmek olduğunu, buna karşın davacı tarafın, müvekkili firmadan gerekli tüm eğitimleri, müfredatı ve teçhizatı almış olduğu halde kurs faaliyetleri yerine, işletmesini güzellik merkezi olarak çalıştırdığını, franchising sözleşmesini feshettiğini bildirdiği halde, Müvekkili Firmaya müfredatı iade etmediğini Müvekkili Firmanın markasını kullanarak iş ilanları verdiğini, sırf bu durum dahi davacının sözleşme maddelerine aykırılık teşkil eden eylemlerde bulunduğunun göstergesi olduğunu, franchising sözleşmesi kapsamında kendisine satılan tüm ürünleri amacı dışında kullandığını, davacı ayıplı olduğunu iddia ettiği makinayı defalarca kullanıp, makinadan fayda sağladıktan sonra, davaya konu makinanın ayıplı olduğu gerekçesiyle ödediği paranın iadesini talep ettiğini, davacı tarafından, makinaların kullanımından aylar sonra Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasıyla bazı ürün ve aletler üzerinde tespit işlemi gerçekleştirildiğini, raporda, ekstro marka epilasyon cihazı incelendiğinde, el tabancası içindeki lambanın patlama (atış) yapmadığı (arızalı olduğu) tespit edildiği, aynı arızanın 22.08.2014 tarihinde de meydana geldiği, o zaman ki arızanın lambanın yenisi ile değişimiyle giderildiği dosya içerisinde bulunan 22.08.2014 tarihli …isimli yetkili servis formundan görüldüğüne ilişkin tespitlerine yer verildiğini, raporun kabulünün mümkün olmadığını, bilirkişi raporunda makinanın …isimli yetkili servis tarafından kontrol edildiğinin belirtildiğini, …firmasının, Müvekkili Firmanın yetkili servislerinden biri olmadığını, müvekkil firma haricinde bir firma tarafından davaya konu makinaya yapılan hiçbir işlemin müvekkili firmanın sorumluluğunda kabul edilemeyeceğini, uzmanlık gerektiren lazer epilasyon makinaları, uzmanlığı olmayan makine mühendisi tarafından incelenerek yanlış yorumlara yer verildiğini, davaya konu IPL Epilasyon Cihazında “arıza” olarak belirtilen hususun tamamen cihaz “lambasının ömrünün bitmesi” ile ilgili olduğunu, IPL sisteminin temelinde farklı dalga boylarında ( 550nm – 1200 nm) ışık demetleri saçan bir lamba teknolojisi kullanıldığını, bu lambalar tarafından yayılan yüksek enerjili ışık demetlerinin cilde teması sonucunda kıl köklerinin yoğun enerji sayesinde tahrip olur ve yeniden çıkmasının engellendiğini, lambanın belli bir ömre sahip olduğunu, nitekim epilasyon makinalarının lambalarının yedek parça olarak satıldığını, lazer makinası ile atış yapıldıkça lambanın ömrünün bittiğini, davacının 02.06.2016 tarihli faturada da görüldüğü gibi, Müvekkil Firmadan davaya konu cihazı aldıktan sonra 3.000,00-TL bedel ile lamba satın aldığını ve davaya konu cihaz ile faaliyetlerini sürdürdüğünü, cihazın orijinal lambalarının pahalı olmasından dolayı daha ucuz olduğu için orijinal olmayan ve makinayı bozabilecek Çin malı lamba takmayı düşündüğünü bile belirttiğini, ayrıca Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyası ile eczacı bilirkişi tarafından Müvekkil Firma tarafından satılan kozmetik ürünlerinin tespitinin yaptırıldığını anılan ürünlerin 46 adedi faturalı 44 adedi faturasız toplamda 90 adedinin miadının dolmuş olduğunun belirtildiğini, öncelikle tespite konu Yoskine markalı kozmetik ürünlerin hepsi için Müvekkil Firma tarafından fatura düzenlendiğini, müvekkil firma tarafından davaya konu kozmetik ürünlerin miadının geçmiş olduğu hususu kabul edilmemekle birlikte; davacı anılan kozmetik ürünlerin miadına ilişkin müvekkil firmaya hiçbir ihbarda bulunmadığını, nitekim davaya konu kozmetik ürünlerin 15.04.2014 tarihinde davacıya teslim edildiğini, davacı tarafın, müvekkil firmaya davaya konu cihazı ve kozmetik ürünleri kargo ile gönderdiğini iddia ettiğini, ancak davacının müvekkili firmaya davaya konu cihazı göndermediğini, gönderilmiş olan kargoda sadece kullanılmış kremler, broşürler, fotokopiler ve ürün standı bulunduğunu, müvekkili firmaya gönderilen işbu kutunun olduğu gibi durduğunu, bunları iade ederken davacının kullanılmamış olarak iade etmesi gerektiğini, davacı taraf, franchise sözleşmesinin tüm olanaklarından faydalanarak aylarca kendisine satılan kozmetik ürünleri, teçhizatı ve makinaları kullanmış akabinde kötüniyetli bir şekilde iş bu davayı açtığını belirterek öncelikle dosyanın yetkili ve görevli İzmir Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, haksız ve dayanaksız davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı … iddiasını ispata yönelik olarak; Antalya 11.Noterliğinin … yevmiye nolu 17/07/2014 tarihli ihtarnamesi, İzmir 15.Noterliğinin … yevmiye nolu 27/08/2014 tarihli ihtarnamesi, İzmir 15.Noterliğinin …yevmiye nolu 27/08/2014 tarihli ihtarnamesi, Antalya 10.Noterliğinin … yevmiye nolu 01/09/2014 tarihli ihtarnamesi, Antalya 10.Noterliğinin … yevmiye nolu 01/09/2014 tarihli ihtarname yasal delillerine dayandığı görülmüştür.
Davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; 11.05.2014 tarihli Franchise Sözleşmesi sureti, Davaya konu malların teslimine ilişkin teslim tutanakları , Antalya 11. Noterliği … yevmiye numaralı 17.07.2014 tarihli ihtarname, İzmir 15. Noterliği … yevmiye numaralı 27.08.2014 tarihli ihtarname, İzmir 15. Noterliği …yevmiye numaralı 27.08.2014 tarihli ihtarname, Antalya 10. Noterliği … yevmiye numaralı 01.09.2014 tarihli ihtarname, Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasının celbi, Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasında mevcut bilirkişi raporları, Müvekkil Firma tarafından düzenlenen … numaralı 02.06.2014 tarihli fatura, davacı tarafından Müvekkil Firma yetkilisine gönderilen mesajlar, mail yazışmaları, bilirkişi incelemesi, keşif incelemesi, tanık anlatımı, yemin delillerine dayandığı görülmüştür.
BİRLEŞEN 1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN … ESAS … KARAR SAYILI DOSYASINDA:
DAVA :Davacı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında 11/05/2014 tarihinde ” Franchising Sözleşmesi ” akdedildiğini, sözleşmenin franchise alan davalının bulunduğu yerde franchise veren … markasının teçhizatlar ve malzemeler ile müfredat dahilindeki tüm konularda düzenlenecek kurs ve eğitimin kursiyerlere verilerek sertifalı kursiyerler yetiştirilmesi hususlarını kapsadığını, müvekkilinin sözleşmede belirtilen tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak davalının müvekkilinin edimlerini yerine getirmediğinden bahisle ihtarname göndererek sözleşmeyi haksız şekilde feshettiğini ve akabinde Antalya 2. ATM’ nin … E. Sayılı dosyası kapsamında müvekkili hakkında sözleşme kapsamında satılan epilasyon aletinin ve kozmetik ürünlerin ayıplı olduğu iddiası ile dava açtığını, davalının franchising sözleşmesi uyarınca teslim aldığı MEB onaylı estetisyenlik kurs müfredatını müvekkiline teslim etmediğini ve müfredatı sözleşme dışı 3. Kişilere verdiğini, sözleşme hükümleri uyarınca tazminat ödemek ile yükümlü olduğunu, davalının Antalya 2. ATM’ nin … E. Sayılı dosyasına ibraz ettiği cevaba cevap dilekçesinde; kurs müfredatını Antalya Çıraklık Eğitim Merkezi’ ne bağışladığını bildirdiğini, söz konusu müfredata ilişkin her türlü hakkın müvekkili firmaya ait olduğunu, müfredatın müvekkilinin izni dışında başka şahıs veya kurumlara verilmiş olmasının sözleşmeye aykırılık ve müvekkilinin mülkiyet haklarına saldırı niteliğinde olduğunu, taraflar arasında imza altına alınan franchising sözleşmesinin cezai şart başlıklı maddesi uyarınca; davalının müvekkiline 50.000,00-TL cezai şart ödemek ile yükümlü olduğunu belirtmiş, davalının müvekkili firma ile akdettiği 11/05/2014 tarihli franchising sözleşmesinin ilgili maddelerinin ihlali nedeni ile fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 50.000,00-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı … vekili beyan dilekçesinde özetle ; Müvekkilinin aleyhine açılmış olan davayı tesadüfen E-Devlet bilgi sistemi üzerinden öğrendiğini, ancak kendisine bu dava ile ilgili bir tebliğ yapılmadığını, ikamet adresi muhtarlığından da gerekli araştırmaları yaptığını ancak dava dilekçesine ulaşamadığını, müvekkilinin yıllardır Antalya’da ikamet etmekte olduğunu, iş yeri kametgah ve Mernis adresinin de Antalya olduğunu, müvekkiline Uşak iline tebligat yapıldığını ancak davacının müvekkilinin Antalya’da ikamet ettiği bildiğini, davacı firmadan sadece müvekkilinin ücretini ödemek kaydıyla kurs aldığını, ancak anılan sözleşme kurulum aşamasında kaldığından müvekkilinin hiç kimseye eğitim vermediğini, davacı firma Franchise sözleşmesindeki şartları yerine getirmediğinden, davalı müvekkili işyerinin açılışında ve sonrasında çok zor durumda kaldığını, bu durumu Antalya 11.noterliğinin … Yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı firmaya bildirerek sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini, yaşanan bu sürece ilişkin tüm bilgi ve belgelerin Antalya 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkisizlik kararı sonrası İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin … E.sayılı dosyasında bulunduğunu, her iki dosyadaki taleplerin dayandığı sözleşme ve ferilerinin aynı olduğunu, bu nedenle dosyasının birleştirilmesine karar verilmesini talep ettiklerini, ayıplı malların iddiasının sözde olmadığını, bilirkişi raporları ile malların ayıplı olduğunu talebi üzerine firma yetkilisi …’ya gönderildiğini, müvekkilinin dava dilekçesinde bahsedildiği eğitim programlanması anlamında bir müfredat almadığını, almadığı bir müfredatı kullandırmış olmasının hukuken ve mantıken imkansız olduğunu, davacı firmanın müvekkiline e-mail yoluyla, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu başkanlığınca düzenlenmiş,333 sayı ve 06.05.1994 tarihli kurs programı gönderdiğini, bu program eğitim vermediği için müvekkilince kullanılmadığını, davacı tarafın müfredat olarak kastettiği belgenin bu belgeden başka bir belge olmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin işyeri açılışında ve sonrasında firma nedeniyle yaşadığı zorlukları anlatmak ve çözüm aramak için firmaya gittiğinde, yetkilisi … tarafından yırtılmak suretiyle imha edildiğini, ardından sözleşmenin müvekkili tarafından da feshedilmiş olduğundan bu sözleşmeye dayalı olarak cezai şart adı altında tazminat talep etmek hukuka uygun bulunmadığını belirterek açılan davanın reddine,tarafları ve dayandığı sözleşme aynı olan, İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin …E.sayılı dosyası ile bu dosyanın birleştirilmesine, yargılama harç ve giderleri ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ettikleri görülmüştür.
DELİLLER :Davacı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi iddiasını ispata yönelik olarak; 11.05.2014 tarihli Franchise Sözleşmesi sureti, Franchising sözleşmesine konu MEB onaylı müvekkili şirkete ait estetispyenlik kurs müfredatına ilişkin bilgi ve belgeler, Antalya 2. ATM … Esas sayılı dosya, taraflar arasındaki yazışmalar, bilirkişi incelemesi, keşif incelemesi, tanık, yemin ve her türlü yasal delile dayandıkları görülmüştür.
Davalı … vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; Antalya 11.Noterliğinin … yevmiye nolu 17/07/2014 tarihli ihtarnamesi, Antalya 10.Noterliğinin … yevmiye nolu 01/09/2014 tarihli ihtarnamesi, Antalya 10.Noterliğinin … yevmiye nolu 01/09/2014 tarihli ihtarnamesi, Antalya 3.Sulh Hukuk Mahkemesi … Değişik İş sayılı dosyası kapsamında aldırılan bilirkişi raporları, arızalı cizah ve malzemelerin şirket yetkilisi … adına şirkete iade deildiğine dair tutanak, 02/02/2015 tarihli İl Sağlık Müdürlüğü yetkilisi tarafından tutulan tutanak, 03/08/2016 tarihli tutanak, Konyaaltı Kaymakamlığının 17/06/2014 tarihli yazısı, M.E.B … sayı ve 06/05/1994 tarihli davacı firma tarafından müvekkiline e-mail yoluyla gönderilen program çıktısı ve sair her türlü yasal delile dayandığı görülmüştür.
YETKİSİZLİK KARARI :Antalya 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 15/12/2016 tarihli, … esas … Karar sayılı kararı ile yetkisizlik kararı verilmiş olmakla, dosya mahkememize tevdi edilmiş, mahkememizin … Esasına kaydedilmiştir.
BİRLEŞTİRME KARARI : İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 31/10/2017 tarihli, … Esas … Karar sayılı kararı ile birleştirme kararı verilmiş olmakla, dosya mahkememizin … Esasına içerisine alınmıştır.
Asıl dava davacısı-birleşen dava davalısı … …’nın tacir araştırmasının yapıldığı, Antalya Vergi Dairesi Başkanlığından gelen müzekkere cevabına göre ikinci sınıf tüccar olduğunun belirtildiği, yine Antalya Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden gelen müzekkere cevabında …-… Güzellik Merkezi olarak hakiki şahıs olarak ticaret sicilde kayıtlı olduğunun belirtildiği, buna göre asıl dava davacısı-birleşen dava davalısı …’nın tacir olduğu anlaşılmıştır.
Antalya 3.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde;Asıl dava davacısı-birleşen dava davalısı … tarafından davalı-birleşen dosya davacısı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi aleyhine taraflar arasında yapılan sözleşme gereğince franchise veren tarafından gönderilen IPL epilasyon cihazının arızalı olduğu, karşı tarafça sağlanan kozmetik ekipman,techizat ve malzemelerin rayiç bedellerinin tespitinin talep edildiği, tespit neticesinde makina mühendisi bilirkişi … tarafından düzenlenen 15.09.2014 tarihli raporda ekstro marka epilasyon cihazının el tabancası içindeki lambanın patlama(atış) yapmadığı ve arızalı olduğunun, aynı arızanın 22.08.2014 tarihinde de meydana geldiği, o zamanki arızanın lambanın yenisi ile değişimiyle giderildiğinin belirtildiği ve tespit mahallinde bulunan diğer makine ve teçhizatın rayiç değerlerinin tespit edildiği, eczacı bilirkişi …tarafından düzenlenen raporda ise kozmetik ürünlerin 53 adedinin faturalı,52 adedinin faturasız olduğu ayrıca 11 adet güneş ürününün faturasız olduğu, faturalı ürünlerin 46 adedinin, faturasız ürünlerin ise 44 adedinin miadı geçik, bozuk ürünler olduğu, güneş ürünlerinin ise 4 adedinin üzerinde miad bulunamadığının belirtildiği görülmüştür.
Davalı tanığı dinlenmiştir.
Davalı tanığı … talimat mahkemesi aracılığıyla alınan beyanında ; ” Ben … şirketi ve benzeri yaklaşık 20 şirketin teknik işlerini yapıyorum. …’yı tanımam, aynı zamanda medikal kozmetik cihazları derneğinin başkanıyım, asıl davacı …’ya teslim edilen ürünle ilgili şu şekilde bilgim vardır. Kendisinin şahsen tanımam fakat kendisine somut olarak teslim edilen ürünü makina arızalanıp bana … tarafından gönderilmesi nedeniyle tanıyorum, ürün bana geldiğinde lamba arızası vardı. Ben Bioderme ürün başlığının komple değişmesi gerektiğini söyledim. Fakat bana ürün sahibinin komple değiştirmek için yeterli para olmaması nedeniyle sadece içindeki lambanın değişmesini söylediler, bende bunun üzerine lambayı değiştim. Kargoyla Bioderme gönderdim Söz konusu cihazların lazer Epilasyon cihazının sarf malzemesi yukarıda bahsettiğim başlığıdır. Başlığının ürünün cinsine göre belirli sürelerle değişmesi gerekmektedir. Cihaz bana 4-5 ay sonra bana tekrar gönderildi, yeniden ampulün değiştirilmesi söylenildi. Cihazı müşterinin talebi ile … firması gönderdi. Bende kendilerine ampulün girdiği mekanizmanın kararmış olması cihazında başlık ömrünü tamamlamış olması nedeniyle yeniden ampul takılamayacağını söyledim. Başlık değiştirilmesine ilişkin onay gelmediği için cihazı geri gönderdim. Daha sonra … yetkilisi Asuman hanım beni arayarak … nın cihaz başlığını piyasadan 1.500- 2.000 TL’ye temin edebileceğini söyledi. Neden bizim 4.000 TL istediğimizi sordu. Bende bizdeki ürünün orjinal olduğunu piyasada bu şekilde başlık bulunabileceğini söyledim. Fakat sonrasında ne yaptıklarına dair bilgim yoktur ” şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği belge ve kayıtların dosyaya teminine müteakiben tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, dava dosyası ve davalı şirket defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak taraflar arasındaki Frnacıhıs sözleşmesi kapsamında davalı şirket tarafından davalı tarafa verilen makinanın ayıplı olup olmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin fesh edilmesinde davacı tarafın haklı olup olmadığı ile ayıplı ise ayıplı makina ile davacı tarafa davalı tarafça verilip de kullanılmadan süresi dolan ürünlerin davacı tarafça davalıya ödenen bedelinin iadesinin gerekip gerekmediği, iadesi ve ayıplı makinadan dolayı davalı tarafın, davacıya ödemesi gereken alacak miktarı ile sözleşmenin feshinden dolayı birleşen dosya davalısının, birleşen dosya davacısına cezai şart ödemesi gerekip gerekmediği, varsa ödemesi gereken cezai şart alacağı miktarını gösterir dava dosyası kapsamına uygun ve denetime elverişli rapor alınması hususunda dosyanın konusunda uzman SMMM bilirkişisi … , elektronik mühendisi … ve teknik bilirkişi …’den oluşan heyete tevdi oluşan bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 04/04/2019 tarihli düzenlenen raporda ;
Davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliyat San. Tic. Ltd. Şti.’nin yasal defter ve belgelerinin incelenmesi davalı şirketin defter sunmaktan imtina etmesi sebebiyle yapılamadığı;
Takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere davalı şirketin yasal defter ve belgelerinin Sayın Mahkemeye ibraz edilmesi durumunda mali yönden gerekli incelemeler yapılabileceği;
… Firması ile … arasında imzalanan Franchise sözleşmesine göre verilmesi gereken cihazlardan biri olan Extro marka IPL 2000 model Epilasyon cihazı 11.05.2014 tarihinde tutanakla teslim edildiği ve IPL Cihaz bedelinin 38.000,00TL (24.06.2014 tarihli faturada) olduğu;
*Tıbbi ve Estetik amaçlı kullanılan bu cihazların tamamında kullanılan ve başlık (prob) içinde bulunan lambalar ömürlü ve üretici tarafından atış garantili olarak son kullanıcıya sunulduğu;
*Bu lambanın bulunduğu başlık (prob) cihaz aksesuarı olup ömürlü bir malzeme olmadığı;
*Başlık (Prob) olarak adlandırılan bu aksesuar içinde bulunan düzeneğin deforme olması veya ışık performansını etkileyen çarpma/darbe/uygun malzeme kullanılmaması gibi olumsuzlukların oluşması durumda aksesuarın tamamen değiştirilmesi gerekmektedir. Aksi durumda lamba ömür azalmakta veya kişiye yapılan uygulama seans sayısı artmaktadır. Cihazla kullanılmak zorunda olunan başlık (prob) miyatlı veya ömürlü bir parça değildir. Bu nedenle cihazın garanti kapsamında değerlendirilmeli ve değiştirilmesi gerekiyorsa garanti kapsamında değiştirilmesi gerektiği;
*Davaya konu Extro marka IPL 2000 model Epilasyon cihazının lambası … yönlendirmesi ve önerisi üzerine; 22.08.2014 tarihinde İzmir …Tıbbi Cihazlar Teknik Servisi (…) ve 22.06.2016 tarihinde … Estetik Cihazları Medikal Ltd. Şti (…) tarafından olmak üzere 2 (iki) defa Ksenon Lambası değiştirilmiştir. Bu cihazın değiştirilen bu lambası ömürlü malzeme olup, genelde üretici veya tedarikçi firma tarafından atış miktarı (atış sayısı) oranında garanti edilmekte olup, cihaz garantisi dışındadır. Bunun dışındaki her türlü arıza, aksesuarlar ve yedek parça değişimleri (kullanıcı hatası dışında) cihaz garantisi dâhilindedir. … firması ile Kullanıcı … bu garanti şartlarını bir sözleşme ile belirlemediklerinden dolayı, bu tür cihazlarda kullanılan Lambalar ömürlü malzeme olup atış garantisi (IPL 3000 model cihazlarda 15.000 atış) verilmektedir. Bunun dışında cihaz ve aksesuarlar aksi bir belge olmadığından Franchise sözleşme süresi olan 3 (üç) yıl garanti kapsamında olduğu;
Dava dosyasında yer alan… tanık beyanı dikkate alındığında DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’dan başlık/prob değişimi ücretinin talep edildiği;
Sonuç olarak; “kullanıcı hatası dışında” başlık değişiminin garanti kapsamında yapılması gerektiği dikkate alındığında DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’nın DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’ iade ettiği IPL cihazının ayıplı olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılması mümkün olduğu;
Heyetimizce ulaşılan ve IPL cihazının ayıplı olduğu yönündeki görüş Sayın Mahkeme tarafından da kabul görür ise; 11.05.2014 tarihli sözleşmenin haklı sebeple fesih edildiği;
DAVACI – Birleşen Dava Davalı … haklı sebeple fesih ettiği sözleşme ve DAVALI – Birleşen Dava Davacı … tarafından iade alınan ürün bedelleri sebebiyle uğradığı zararının tazminini talep edebileceği;
Ancak; DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’ defterlerinde iade edilen ürünlere ve düzenlenen iade faturalarına ilişkin bir inceleme yapılamamış olması sebebiyle, Ayıplı IPL cihazı sebebiyle yapılan haklı fesihten doğan DAVACI – Birleşen Dava Davalı … zararının incelenmesi mümkün olmadığı sadece IPL Cihaz bedelinin 38.000,00TL (24.06.2014 tarihli faturada) olduğu bilgisine ulaşılabildiği;
DAVALI – Birleşen Dava Davacı … vekilince TTK 23/1.c bendine uygun olarak süresinde ayıp ihbarında bulunulmadığı savunmasına yer verildiği;
*İade edilen ve kullanım süresi geçmiş olan açık ayıplı Yoskine markalı ürünlerin DAVACI – Birleşen Dava Davalı … tarafından 2 gün içinde DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’e bildirilmesi gerektiği ancak bu hususta süresinde ayıp ihbarında bulunulduğuna ilişkin dava dosyasında herhangi bir belge bulunmadığı;
*15.04.2014 tarihli teslim tutanağı ile DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’ya teslim edilen ürünlerdeki açık ayıpların 17.04.2014 tarihine dek satıcıya bildirilmesi zorunlu olduğu;
*İade olunan IPL cihazının ise gizli ayıplı olduğu kabul edildiği takdirde; TBK 223 hükmünün uygulanması ve durumun hemen satıcıya bildirilmesi gerektiği ve DAVACI – Birleşen Dava Davalı … tarafından IPL cihazının ayıplı olduğuna ilişkin 22.08.2014 tarihinde Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … sayılı dosyası ile tespit yapıldığı ve 01.09.2014 tarihinde Antalya 10. Noterliğinden … yevmiye numaralı ayıp ihtarının gönderildiği;
DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’nın müfredatı iade etmemesi sebebiyle DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’in cezai şart talep edebileceği, talep edilebilecek cezai şart tutarının 50.000TL olduğu;
DAVACI – Birleşen Dava Davalı … zararının sadece ayıplı olduğu kanaatine ulaşılan IPL Cihaz bedeli olan 38.000,00TL (24.06.2014 tarihli faturada) olduğu Sayın Mahkeme tarafından kabul edilir ise; DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’nın DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’e 12.000TL ödeme yapılması gerektiği kanaati ile rapor düzenledikleri görülmüştür.
Taraf vekillerinin itirazlarına binaen itirazları karşılar mahiyette ve özellikle dava konusu cihazda ayıp olup olmadığı, var ise ayıbın gizli nitelikte olup olmadığına dair itirazları karşılar mahiyette dosya kapsamına uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor alınması hususunda dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 04/05/2020 tarihli düzenlenen 1.ek raporda; *Sonuç olarak; “kullanıcı hatası dışında” başlık değişiminin garanti kapsamında yapılması gerektiği dikkate alındığında DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’nın DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’ iade ettiği IPL cihazının ayıplı olduğu;
*Heyetimizce ulaşılan ve IPL cihazının ayıplı olduğu yönündeki görüş Sayın Mahkeme tarafından da kabul görür ise; 11.05.2014 tarihli sözleşmenin haklı sebeple fesih edildiği sonuç ve kanaatine ulaşılması gerektiği,
*DAVACI – Birleşen Dava Davalı … haklı sebeple fesih ettiği sözleşme ve DAVALI – Birleşen Dava Davacı … tarafından iade alınan ürün bedelleri sebebiyle uğradığı zararının tazminini talep edebileceği;
*Ancak; DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’ defterlerinde iade edilen ürünlere ve düzenlenen iade faturalarına ilişkin bir inceleme yapılamamış olması sebebiyle, Ayıplı IPL cihazı sebebiyle yapılan haklı fesihten doğan DAVACI – Birleşen Dava Davalı … zararının incelenmesi mümkün olmadığı;
*İade olunan IPL cihazının ise gizli ayıplı olduğu kabul edildiği takdirde; TBK 223 hükmünün uygulanması ve durumun hemen satıcıya bildirilmesi gerektiği ve DAVACI – Birleşen Dava Davalı … tarafından IPL cihazının ayıplı olduğuna ilişkin 22.08.2014 tarihinde Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … sayılı dosyası ile tespit yapıldığı ve 01.09.2014 tarihinde Antalya 10. Noterliğinden … yevmiye numaralı ayıp ihtarının gönderildiği;
*Ancak; DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’ defterlerinde iade edilen ürünlere ve düzenlenen iade faturalarına ilişkin bir inceleme yapılamamış olması sebebiyle, Ayıplı IPL cihazı sebebiyle yapılan haklı fesihten doğan DAVACI – Birleşen Dava Davalı … zararının incelenmesi mümkün olmadığı sadece IPL Cihaz bedelinin 38.000,00TL (24.06.2014 tarihli faturada) olduğu bilgisine ulaşılabildiği
*DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’nın müfredatı iade etmemesi sebebiyle DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’in cezai şart talep edebileceği, talep edilebilecek cezai şart tutarının 50.000TL olduğu;
*DAVACI – Birleşen Dava Davalı … zararının sadece ayıplı olduğu kanaatine ulaşılan IPL Cihaz bedeli olan 38.000,00TL (24.06.2014 tarihli faturada) olduğu Sayın Mahkeme tarafından kabul edilir ise; DAVACI – Birleşen Dava Davalı …’nın DAVALI – Birleşen Dava Davacı …’e 12.000TL ödeme yapılması gerektiği, heyet kök raporunda yer alan tespit ve kanaatin yerinde olduğu sonuç ve kanaatine ulaşıldığının rapor edildiği görülmüştür.
Davalı karşı davacının defter ve kayıtları üzerinde mali yönden gerekli inceleme yapılarak kök rapor ve ek raporda belirtilen yönler açısından yeniden ek rapor düzenlenmesi için dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 05/01/2021 tarihli 2.ek raporda ; DAVACI- Birleşen Dava Davalı …’nın DAVALI — Birleşen Dava Davacı …’den 20.880TL alacaklı olduğu;
*DAVACI — Birleşen Dava Davalı …’nın müfredatı iade etmemesi sebebiyle DAVALI — Birleşen Dava Davacı …’in cezai şart talep edebileceği, talep edilebilecek cezai şart tutarının 50.000TL olduğu sonucuna varıldığı rapor edilmiştir.
Dosyada mevcut kök rapor, 1 ek rapor ve 2.ek raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmakla; dava dosyası ve davalı şirket defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak taraflar arasındaki Franchıse sözleşmesi kapsamında davalı şirket tarafından davalı tarafa verilen makinanın ayıplı olup olmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin fesh edilmesinde davacı tarafın haklı olup olmadığı ile ayıplı ise ayıplı makina ile davacı tarafa davalı tarafça verilip de kullanılmadan süresi dolan ürünlerin davacı tarafça davalıya ödenen bedelinin iadesinin gerekip gerekmediği, iadesi ve ayıplı makinadan dolayı davalı tarafın, davacıya ödemesi gereken alacak miktarı ile sözleşmenin feshinden dolayı birleşen dosya davalısının, birleşen dosya davacısına cezai şart ödemesi gerekip gerekmediği, varsa ödemesi gereken cezai şart alacağı miktarını gösterir denetime ve hüküm kurmaya elverişli rapor alınması hususunda dosyanın SMMM bilirkişisi … ile Biomedikal cihazlar uzmanı bilirkişisi …’na tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 04/10/2021 tarihli kök raporda; Franches sözleşmesi kapsamında Franchese sözleşmesinin Franchise alanın yükümlülükler kısmının 4. Maddesi “Franchise alan kurs için gerekli ekipman, teçhizat, malzemelerle kozmetik ürünlerini Franchise verenden ya da bildireceği yerden alır. “ gereği Franchise verenden cihazı almayı tercih ettiği, cihazı davalıdan almayı tercih ettiği için franchise sözleşmesinden ayrı tutularak cihaz satın aldığı firma olarak değerlendirmek gerektiği, dava konusu olan Extro marka IPL 2000 model Epilasyon cihazı ile ilgili belgeler incelendiğinde, Ana cihazın ayıplı olmadığı, Cihazın aksesuarı olan başlığın (probun) ayıplı olduğu, davacının cihazı 03/11/2015 tarihinde yurtiçi kargo A.Ş. kanalı ile cihazı iade ettiği, davalının da faturası kesilmiş bir ürünü satın alan davacıya ayıplı olan probu değiştirerek geri iade etmemiş olmasının Davacının zarara uğramasına neden olduğu ve cihaz bedeli 38.000,00 + KDV ve 2 adet lamba bedeli 3.000,00 TL +KDV bedeli olmak üzere toplam 48.380,00 TL kadar davacı …’nın zararı doğduğu kanaatına varılmıştır. Davacı vekilinin IPL Cihazı – lambalar ile ayrıca son kullanma tarihi dolan kozmetik ürün bedelleri olarak 3.846,09 TL’sını da zarar bedeline dahil ettiği ve toplam iade faturası bedeli 52.226,09 TL’den ödenmemiş 27.500,00 TL borcu düşerek 24.625,71 TL talep ettiği anlaşılmaktadır. İade edilen kozmetik ürünlerinin IPL Epilasyon cihazı ile bağlantısı tespit edilememiş olup, uzmanlık alanımız dışında olan kozmetik ürünleri konusunda değerlendirme yapılamamıştır. Yapılan teknik inceleme sonucunda iade ve ayıplı cihaz nedeniyle davacı/birleşen davada davalı …’nın 48.380,00 TL kadar zararı olduğu kanaati doğrultusunda, nihai takdir ve değerlendirmenin Mahkeme’ye ait olduğu, davalı/birleşen davada davacı … Ltd.Şti’nin asıl dava yönünden ödemesi gereken alacak miktarı hesaplaması aşağıdaki şekilde yapılarak; Asıl Dava tarihi 02.06.2017 itibariyle Davalı/birleşen davada davacı … Ltd.Şti’nin asıl dava yönünden davacı/birleşen davada davalı …’ya ödemesi gereken tutar 20.880,00 TL olarak hesaplanmıştır. Rapor tarihi itibariyle Davalı/birleşen davada davacı … Ltd.Şti’nin asıl dava yönünden davacı/birleşen davada davalı …’ya ödemesi gereken tutar 48.380,00 TL olarak hesaplanmıştır. Birleşen dosya yönünden yapılan incelemelerle; Franchise sözleşmesinin 19. Maddesinde açık ve net olarak “Franchise sözleşmesi taraflar arasında sona erdirilmesi ile Franchise alan, Franchise verenin kendisine temin ettiği tüm müfredatları teslim edecektir. Bu müfredattan Franchise verenin yasal yetkilisinin yazılı izni olmadıkça alıntı, yapılamaz.Aksi taktirde Franchise alan 50.000,00 TL cezai şart olarak ödemeyi kabul eder” düzenlemesi yapıldığı, sözleşmeye göre …’nın müfredatı geri iade etmek zorunda olduğu, Müfredatın teslim edilmemesi nedeniyle Sayın Mahkeme’nin Sözleşmenin 18. Maddesine aykırılık oluştuğu yönünde kanaate varması durumunda değerlendirilmek üzere davalı/birleşen dosyada davacı … Ltd Şti’nin sözleşmenin 19.maddesine göre 50.000,00 TL cezai şart talep edebileceği sonucuna varıldığı rapor edilmiştir.
Davacı birleşen dosya davalısı … ve Davalı birleşen dosya davacısı … ‘in bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilerek ek rapor düzenlenmesi için dosyanın önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya sunulan 27/12/2021 tarihli 1.ek raporda ; İtiraz konularında yapılan teknik incelemelerle; Davacının sözleşmeyi fesih etme yetkisi olmadığı, Franchise sözleşmesinin eğitime yönelik olduğu, Davacırın cihazı davalıdan almayı tercih ettiği, Davalının göstereceği başka bir firmadan almayı tercih etmediği, Cihazı davalıdan temin ettiği, Temin ettiği cihaz için franchise sözleşmesinde cihazın garanti, bakım, onarım vb.şartlarından bahsedilmediği, Cihazı temin eden Davacının Cihaz bakım, onarım ve garanti kapsamındaki sorumlulukları dahilinde hesaplamalar yapıldığı,Dosyada yer alan yurt içi kargo ile yapılan taahhütname, Antalya 3.Sulh Mahkemesinin … D. İş.nolu dosyası ile yapılan tespite dair bilirkişi raporu eki sunulan Davalıya yazılan yazı ve dosyada bulunan v.b. belgelerin tarihleri de dikkate alınarak cihazın davalıda olduğunun değerlendirildiği, Cihazın Teknik servis raporunun Davacıdan istendiği ve davacının teknik servis raporunu göndermediği, Cihazın teknik incelemesi, cihazın durumu hakkında bilgi verir nitelikte olan Mahkemenin inceleme yetkisi verdiği Bilirkişi …’ın yazmış olduğu rapor üzerinden devam edildiği, Davacı tarafından müvekkil şirkete cihazın arızası ile ilgili hiçbir yazılı bir ihbarda bulunmadığı ancak yüklenici olarak cihazın durumundan haberdar olduktan sonra cihaz ile ilgili arıza müdahalesinin olduğuna dair (arıza, kullanıcı hatası, prob, lamba ömrüntün bittiği vb.) bildiren teknik servis raporunun dosyada olmadığı, görüşüne varıldığı, Mali incelemelerde itiraza konu “miadı dolmuş ve davalı tarafa iadesi yapılan ürünler” yönünden uzmanlık alanımıza girmemesi nedeniyle heyetimizce ürünlerin miadı dolup dolmadığı yönünde fiziken değerlendirme ve fiyat tespiti yaplamamakta olup, bu ürünler için Davacı/birleşen davada davalı … tarafından düzenlenen iade faturasının Davalı birleşen davada davacı … Ltd.Şti defterlerinde kayıtlı olmadığı tespiti ile açıklanan gerekçe ile sadece IPL Cihazı/Luca Lamba yönünden değerlendirme yapıldığı görülmüştür.
Davacı-karşı davalı … tarafından sunulan teknik servis raporu ve tüm dosya kapsamı ve taraf vekillerinin itirazları da değerlendirilmek suretiyle, dava konusu IPL cihazının başlık kısmındaki ayıbın niteliği itibariyle cihazın kullanılmayacak veya hakkaniyet gereği davacı tarafça kabule zorlanamayacak derecede ayıplı olup olmadığı, bu nitelikte ayıplı değilse ayıp giderim bedeli, davacının iadesini isteyebileceği bedel ile onarım bedelinin ne olabileceği hususunda dosya bilirkişi …’na tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen 19/07/2022 tarihli 2.ek raporda ; Dava konusu IPL cihazının başlık kısmındaki ayıbın sebebinin başlığın arızası olmasından kaynaklandığı, … tarafından sunulan teknik servis raporunda ve Makine Mühendisi Bilirkişi … tarafından beyan edildiği, Dava konusu cihazın aktif çalışır duruma gelebilmesi için başlığın yenisi ile değişmesi gerektiği,Dava konusu cihazın başlığı yetkili servis tarafında değiştirildikten sonra faal duruma geldiğinde kullanılamayan cihazın faal çalışabilir durumda olması sonucu davacı tarafça kullanılması gerektiği, Davacının iadesini isteyebileceği bedel ile onarım bedelinin 2014 yılı için 1 Adet Başlık + KDV İşçilik ücreti dahilinde 7.602,00 TL olarak değerlendirildiği, 2014 yılı 7.602,00 TL tespit edilen bedelin 2014 yılı dolar kurunun 2,11 TL olduğu, 7.602,00 TL olan bedelinin 3.603,00 dolara denk geldiği tespit edilmiş olup yıllara göre 3.603,00 dolar üzerinden değerlendirmeler yapılabileceği değerlendirildiği rapor edilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen raporda dava konusu IPL cihazının prop (başlık) kısmının ayıplı olduğunun belirtildiği, ancak ayıbın gizli/açık ayıp olup olmadığı hususunda tespit yapılmadığı anlaşılmakla, bu hususta bilirkişiden ek rapor alınması için dosya bilirkişi …’na tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen 12/10/2022 tarihli 3.ek raporda ; dava konusu IPL cihazının prop (başlık) kısmının arızasından kaynaklı ayıp durumu, gizli ayıp durumu olarak değerlendirildiği rapor edilmiştir.
DEĞERLENDİRME :
Asıl dava, davacı … tarafından davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret Limited şirketi ( bundan sonra … olarak ifade edilecektir) aleyhine davalı …’den satın alınan IPL epilasyon cihazının ayıplı olduğu, ayrıca davalı …’den satın alınan 53 adedi faturalı olan ürünlerin 46 adedi ile 52 adet faturasız olan ürünün 44 adedinin son kullanım tarihinin geçmiş olduğundan bahisle epilasyon cihazının ve kozmetik ürünlerin kargo yoluyla …’e iade edildiği belirterek tüm ürün bedellerinden davalı …’e olan 27.500,00TL cari hesap borcunu mahsup ederek kalan bakiye olan 24.625,71 TL’nin tahsili istemine ilişkindir.
Birleşen dava ise davacı … tarafından davalı … … aleyhine, davalı …’nın Franchise Sözleşmesi’nin 19. Maddesine göre kendisine teslim edilen müfredatı iade etmeyerek Antalya Çıraklık Eğitim Merkezine bağışladığından bahisle 50.000,00 TL cezai şartın ödenmesi istemine ilişkindir.
… ve … arasında 11.05.2014 tarihli Franchising sözleşmesi düzenlendiği ve tarafların tacir sıfatına sahip olduğu konusunda çekişme bulunmamaktadır.
Uyuşmazlığa konu IPL cihazının ayıplı olup olmadığı değerlendirildiğinde, teknik bilirkişi … tarafından düzenlenen kök ve ek raporlara göre IPL cihazının ayıplı olduğu, ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
IPL cihazının ayıplı olduğundan … tarafından 11.05.2014 tarihli sözleşmenin haklı sebeple fesih edildiği ve IPL cihazı ile davalıdan alınan son kullanma tarihi geçmiş kozmetik ürünlerin 03.11.2015 tarihinde yurt içi kargo aracılığıyla …’e iade edildiği, iade edilen ürünlerin … tarafından kabul edildiği bu durumda …’nın bu sebeple uğradığı zararının tazminini …’den talep edebileceği, … vekili tarafından TTK 23/1.c bendine uygun olarak süresinde ayıp ihbarında bulunulmadığı savunmasına yer verildiği, iade edilen ve kullanım süresi geçmiş olan Yoskine markalı ürünlerin … tarafından 2 gün içinde …’e bildirilmesi hukuken zorunludur. Ürünün kullanım ömrünün tamamlanmış olması açık bir ayıp niteliğinde olup; malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. 11.05.2014 tarihli teslim tutanağı ile …’ya teslim edilen kozmetik ürünlerdeki açık ayıpların 13.05.2014 tarihine dek satıcıya bildirilmesi zorunludur. Ancak iade olunan IPL cihazının ise gizli ayıplı olduğu, bu durumda BK 223 hükmünün uygulanması ve durumun hemen satıcıya bildirilmesi gerekmektedir. … tarafından IPL cihazının ayıplı olduğuna ilişkin 22.08.2014 tarihinde Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile tespit yapıldığı ve 01.09.2014 tarihinde Antalya 10. Noterliğinden … yevmiye numaralı ayıp ihtarının gönderildiği anlaşılmaktadır. … … tarafından kullanım süresi geçmiş olan Yoshine marka kremlerin açık ayıplı oldukları TTK m. 23 maddesine uygun olarak iki gün içinde satıcıya bildirimde bulunulmadığından bu ürünler yönünden talebinde haklı olmadığı, ancak gizli ayıplı IPL cihazı yönünden süresinde ayıp ihbarında bulunduğundan IPL cihaz bedelini talep edilebileceği, IPL Cihaz bedelinin 38.000,00TL+KDV= 44.840,00 TL olduğu, …’nın cari hesap borcunu mahsup ederek 24.625,71 TL’nin ödenmesini talep ettiğinden taleple bağlı kalınmış, … … tarafından …’e gönderilen ihtarnamenin tebliğine dair dosyada bilgi ve belge olmadığından dava tarihi itibariyle temerrüt oluştuğu kabul edilmiş ve asıl dava dosyasında davacı … …’nın davasının kabulü ile, 24.625,71 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Birleşen dosyada ise, … tarafından …’dan cezai şart alacağının tahsilini talep etmektedir. Franchising Sözleşmesinin 19.maddesinde “sözleşmesinin sona erdirilmesinde …’ya teslim edilen müfredatın iade edilmesinin kararlaştırıldığı” anlaşılmaktadır. Bu yükümlülüğe uyulmaması halinde de … aleyhine tek taraflı 50.000TL cezai şarta yer verildiği görülmektedir. … eğitim materyalenin bedellerinin ödendiğini ve bu eğitim materyallerinin kendisine ait olduğunu ve bunları Antalya Çıraklık Eğitim Merkezine bağışladığı savunmasına yer vermiştir. Tacir sıfatına sahip davacı ve davalının tarafı oldukları frenchising sözleşmesinde üstlendikleri hak ve borçların bilincinde olmaları ve üstlendikleri edimleri sözleşmede belirtildiği şekilde yerine getirmeleri basiretli bir tacir olmalarının sonucudur. Franchising sözleşmesinin 19. maddesinde “sözleşmesinin sona erdirilmesinde …’ya teslim edilen müfredatın iade edilmemesine 50.000TL cezai şart kararlaştırıldığı” ve böylelikle tek taraflı bir cezai şarta yer verildiği ancak kararlaştırılan müfredat iadesinin gerçekleştirilmediği … … tarafından Antalya Çıraklık Merkezine bağışlandığı anlaşılmıştır. Franchising sözleşmesinde müfredatı iade etme borcunun güçlendirilmek istendiği ve bu asli borca bir cezai şart bağlandığı görülmektedir. …’in …’dan müfredatın iade edilmemesi sebebiyle cezai şart talep edebileceği açıktır. Cezai şart miktarı 50.000TL’dir. 6098 Sayılı BK 180/1 maddesinde “alacaklı hiçbir zarara uğramamış olsa bile cezanın ifası gerektiği” düzenlenmiştir. Sonuç olarak …’dan müfredatı iade etmemesi sebebiyle cezai şart talep edebileceği, talep edilebilecek cezai şart tutarının ise 50.000TL olduğu anlaşıldığından birleşen dosya davacısı …’in davasının kabulü ile, 50.000,00 TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte …’dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
Asıl Dava Dosyasında,
1-Davacının davasının KABULÜ ile,
24.625,71 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Birleşen Dava Dosyasında,
1- Davacının davasının KABULÜ ile,
50.000,00 TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Asıl Dava Dosyasında,
1-Alınması gereken 1.682,18-TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 420,55 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.261,63-TL ‘nin davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Tur. Nak. San.Tic. Ltd. Şti.’den alınarak hazineye gelir kaydına,
2-Davacı tarafça yapılan 29,20TL başvuru harcı,420,55 TL peşin harç, 4,30 TL vekalet harcı, 2.399,00 TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.853,05 TL’nin davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Tur. Nak. San.Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
3-Hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı … Kozmetik Sanayi Cilt Bakım ve Zayıflama Merkezi Gıda Tur. Nak. San.Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
Birleşen Dava Dosyasında,
1-Alınması gereken 3.415,50 TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 853,88 TL’nin mahsubu ile bakiye 2.561,62-TL ‘nin davalı …’ dan alınarak hazineye gelir kaydına,
2-Davacı tarafça yapılan 29,20TL başvuru harcı, 853,88 TL peşin harç, 4,30 TL vekalet harcı, 2.119,10 TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.006,48 TL’nin davalı … ‘dan alınarak davacıya verilmesine,
3-Hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı …’ dan alınarak davacıya verilmesine,
4-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair davalı-birleşen dosya davacısı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 22/11/2022
Katip
Hakim
BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR.
“5070 Sayılı Yasanın 5.ve 22. Maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.