Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/156 Esas
KARAR NO : 2022/1242

ASIL DAVA DOSYASINDA

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10.02.2017
_____________________________________________________________________________

BİRLEŞEN İZMİR 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
… ESAS – … KARAR SAYILI DOSYASINDA

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 19.07.2017
_____________________________________________________________________________
KARAR TARİHİ : 28.12.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 06.01.2023

Mahkememiz Asıl dava dosyasında görülen Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davası ile birleşen İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas – … Karar sayılı dosyasında görülen İtirazın İptali davalarının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Asıl Dava Dosyası
Davacı … vekilinin 10.02.2017 harç tarihli dava dilekçesi ile; müvekkilinin … Gıda Otomat Hizmetleri ünvanlı şahıs şirketinin sahibi olduğunu, müvekkili ile davalı arasında satış noktası sözleşmelerinin yapıldığını, 2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında imzalanan sözleşmelerle müvekkilinin …’nın askeri birliklerdeki yiyecek içecek otomatlarının işletilmesini yüklenici olarak taahhüt ettiğini, davalının bedelsiz promosyon ürünlerini müvekkiline teslim etmediğini, 2012 yılında 5000 2013 yılında 10000, 2014 yılında 1000, 2015 yılında 7500, 2016 yılında 11000 koli 330 ml içecek ürününü müvekkiline teslim etmesi gerektiğini, davalının 19500 koli ürün teslim ettiğini, yaklaşık 24000 koli daha promosyon ürün vermesi gerektiğini, ayrıca davalının teknik servis desteği vermesini taahhüt etmesine rağmen bu desteği vermediğini, müvekkilinin sözleşme bitim tarihinden önce otomatları kaldırdığını, zarar ve kar kaybına uğradığını, davalının Türkiye genelinde uygulamasının aksine müvekkiline teknik destek vermeyerek kazanç kaybına uğramasına sebebiyet verdiğini, gazlı içecek otomatlarında elde edilen gelirin müvekkiline aktarılmadığını, eksik ödeme yapıldığını belirterek fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak kaydıyla şimdilik promosyon ürün bedeli 90.000,00 TL’nin sözleşme döneminden itibaren uygulanacak ticari faiz ile teknik servis nedeniyle 5.000,00 TL’nin ise dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile, pos cihazından müvekkiline eksik ödenen 5.000,00 TL için ise davalının temerrüde düştüğü 08.09.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile tahsilini talep etmiştir.
Davalı … Dağıtım Ltd Şti vekilinin 17.04.2017 tarihli cevap dilekçesinde; yetkili mahkemenin İstanbul olması gerektiğini, deliller arasında sunulan satış sözleşmesinin incelenmesiyle davacıyla müvekkilleri arasında … Gıda Otomat Hizmetleri / … satış noktası sözleşmesi imzalandığını, davacının iddia edildiği malların kendisine teslim edilmediğinin doğru olmadığını, ihtarname tarihinden sonra da davacıya mal teslim edildiğini, ticari defter ve kayıtlarda bu durumun ortaya çıkacağını, promosyon ürünlerinin baştan ve bedelsiz olarak ödenmesinin taahhüt edilmediğinin, sözleşme dönemleri itibariyle belli miktar ürünün satışının taahhüt edilmesine bağlı olarak belli bir kota ile peşin satış destek ürünü, peşin ciro pirimi veya bayilik hizmet bedeli adı altında ürün tedarik edildiğini, davacının hiçbir şarta bağlı olmadan bedelsiz promosyon ürün verileceği iddiasının doğru olmayıp, kota ile bağlı olarak ürün veya nakit bedel ödendiğini, davacının kendisinin taahhüt ettiği kotaları doldurmadığını, bu nedenle bedelsiz ürün talep edemeyeceğini, davacıya indirim, bayilik hizmet bedeli, peşin ciro pirimi ödemelerinin de yapıldığını, ayrıca davacının ek protokol başlıklı sözleşmenin son paragrafında hak ve alacak talebinin bulunmadığını da belirttiğini, bunun bir ibra niteliği taşıdığını, teknik destek yönünden de sözleşmenin özel şartlar maddesinin 1. bölümünde açıklandığı üzere davacının kendisinin sorumlu olduğunu, bu iddiaların doğru olmadığını, gazlı içecek otomatlarından elde edilen gelirin parasının Garanti Bankasında açtırdığı hesaba yatırdığını, bu hesabın blokeli olduğunu, müvekkilinin bu hesapta herhangi bir tasarruf hakkının bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davacı vekilinin 07.06.2017 tarihli replik dilekçesinde; sözleşmenin İzmir’de imzalandığını ve İzmir Mahkemelerinin yetkili olduğunu, müvekkilinin adresinin de İzmir olduğunu, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinde 3. maddede promosyon ürünlerinin baştan ve bedelsiz verileceğinin yer aldığını, davalının 19500 koli ürünü teslim ettiğini, müvekkilinin geri kalan 19000 koli promosyon ürününü almaya hakkı bulunduğunu, ibranamenin kabul edilemeyeceğini, teknik destek hususunda da davalının herhangi bir yardımda bulunmadığını, ayrıca müvekkiline ödenen pos hesabından yapılan ödemelerin defterlerin incelenmesiyle belirleneceğini belirtmiştir.
B) Birleşen İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında;
Davacı … Ltd Şti vekilinin 19.07.2017 harç tarihli dava dilekçesiyle; Müvekkilinin davalı … ile 18.04.2011, 21.01.2012, 23.03.2013, 17.03.2014, 01.01.2015 ve 18.01.2016 tarihli satış noktası sözleşmesi yaptığını, davalının askeri birliklerde Vending yüklenicisi olarak faaliyet gösterdiğini, davalının cari hesaba dayalı olarak müvekkiline olan borçlarını ödemediğini, müvekkilinin cari hesaptan dolayı 944.706,12 TL alacağının bulunduğunu ve 17.02.2017 tarihli ihtarname gönderdiğini, ödeme yapılmaması nedeniyle İzmir 5. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla takip yapıldığını, davalının takibe itiraz ederek takibi durdurduğunu belirterek itirazın iptali, takibin devamı %20 icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekilinin 17.08.2017 tarihli dilekçesiyle; İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasıyla dava açtıklarını, bu davanın halen devam ettiğini, davacının alacaklı olup olmadığının bu yargılama ile belirleneceğini, davacının müvekkile verdiği zararlar nedeniyle talep edilen cari hesap alacağından bu alacağın mahsup edilmesini istediklerini, müvekkilinin ticari ilişkide alacaklı durumda bulunduğunu, müvekkiline ait olmayan faturaların cari hesaptan silindiğini, müvekkiline verilmesi gerekli 19000 koli promosyon ürününün verilmediğini belirterek her iki davanın birleştirilmesine, takas ve mahsup yapılmasına %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas – … Karar sayılı karar ile bu dosyanın İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasıyla birleştirilmesine karar verilmiştir.
Asıl Dava; Taraflar arasında yapılmış olan 18.04.2011, 21.01.2012, 23.03.2013, 17.03.2014, 01.01.2015 ve 18.01.2016 tarihli satış noktası sözleşmelerinde müvekkiline ödenmediğini belirttiği bedelsiz promosyon ürün bedeli, teknik servis yapılmaması nedeniyle uğranılan zarar ve pos cihazından eksik olarak müvekkiline ödenmeyen bedellerin tahsiline ilişkin alacak ve tazminat davası ile birleşen davanın ise; bu sözleşmelerden dolayı davacının cari hesap dökümüne göre kalan alacağının tahsili için yapılan takibe itirazın iptali davası olduğu tespit edilmiştir.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Taraflara ait cari hesap kayıtları, 18.04.2011, 21.01.2012, 23.03.2013, 17.03.2014, 01.01.2015 ve 18.01.2016 tarihli satış noktası sözleşmeler ve ekleri, ihtarnameler, İzmir 5. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası incelenmiş ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
İzmir 5. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyanın incelenmesinde; takip alacaklısı … Ltd Şti, takip borçlusu … aleyhine 28.04.2017 tarihinde ilamsız icra takibi ile cari hesaba dayalı olarak 944.706,12 TL üzerinden takibe geçtiği, borçluya ödeme emrinin 05.05.2017 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 08.05.2017 tarihinde borca ve ferilerine itiraz ederek takibi durdurduğu belirlenmiştir.
Taraflar arasında yapılmış olan 18.04.2011, 21.01.2012, 23.03.2013, 17.03.2014, 01.01.2015 ve 18.01.2016 tarihli satış noktası sözleşmelerden dolayı asıl dosya davacısının alacaklı olup olmadığı ve cari hesaptan dolayı da davalının alacağının bulunup bulunmadığı konularında bilirkişi incelemesine karar verilmiş, öncelikle birleşen dava dosyasında defter ve kayıtların incelenmesi için İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış ve bilirkişi …’dan 15.11.2018 tarihinde rapor alınmıştır. Bu raporda; davacı şirketin defter ve kayıtları incelenmiş 2011 ve 2017 yılları ticari defterlere göre …’a satılan mal karşılığı davacının 944.706,12 TL alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Daha sonra Mahkememizce seçilen bilirkişiler YMMM …’ten 20.08.2019 tarihli rapor alınmıştır. Bu raporda; asıl ve birleşen davaların incelendiği, davacı birleşen dosya davalısı …’ın ticari defterlerin incelenmesi ile delil vasfına haiz olduğu, birleşen İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında ise davacının defter ve kayıtlarının bilirkişi SMMM … tarafından incelendiği ve buna göre … Ltd. Şti.’nin davalıdan 944.706,12 TL alacaklı olduğu, yine …’ın defterlerine göre ise … Ltd. Şti.’nin …’dan 1.093.104,36 TL alacaklı olduklarını, tarafların defter ve kayıtlarında 148.398,24 TL farkın olduğu, bu farkın …’ın ticari defterlerinin bazı yıllarda muavin şeklinde tutulmadığını ve 15.11.2018 tarihli raporda detaylı muavin dökümü olmadığının tespit edilemediğini, …’dan birleşen dosya yönünden davacının 944.706,12 TL cari hesap alacağı bulunduğu, asıl dava yönünden ise davacının takas ile mahsup talebinde bulunduğu, sözleşmeye istinaden eksik bedelsiz promosyona ilişkin delil vasfına haiz bir belgenin bulunmadığını, verilen ve verilmesi gereken promosyon ürün varsa promosyon üründen eksik miktarda tutarının tespit edilemediğini, bu nedenle 2012-2017 dönemlerine ait alış / satış faturalar, ürün teslim detaylı listeleri, satışların detaylı listeleri ve bu döneme ait muavinlerin cari hesap dökümleri ibrazının gerektiği belirtmiştir.
Bilirkişi …’ten alınan 20.01.2020 tarihli ek raporda; tarafların dosyaya sundukları kayıtlara istinaden ve CD’ler incelenerek yapılan incelemede mal ve hizmet faturalarının ayrım yapılabilecek ve koli miktarı hesaplanabilecek faturaların eksik promosyon olduğu iddia edilen faturaların ibraz edilmediği ve bu nedenle hesaplama yapılamadığı ayrıca teknik servis nedeniyle uğranılan zarara ilişkin belgeleri de sunulmadığını, …’ın post cihazlarında yaptığı satışlara göre … otomatlarında 2012-2017 yılları arasında 13.694.358,51 TL satış gerçekleşmesine rağmen …’ın … hesabına 13.556.181,30 TL geçtiği, aradaki 138.177,51 TL’yi eksik ödediği belirtilmiştir.
Bu rapora karşı asıl dosya davacı – birleşen dosya davalı vekili 27.01.2020 tarihli dilekçesinde; Davacı – Birleşen dosya davalısı …’ın iddiasını ispat niteliğinde gerekli ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmediğini, ibraz edilen ticari defter ve kayıtlarda dava konusu döneme ilişkin dönemi kapsamadığı ve sunulan kayıtların davacı-birleşen dosya davalısının alacağının ispatı ve özellikle promosyon miktarının hesaplanması için yeterli olmadığının tespit edildiğini, müvekkili şirket aleyhine olan tespit ve değerlendirmeler ile 138.177,51 TL eksik ödeme yapıldığı yönündeki tespiti kabul etmediklerini, müvekkili şirketin kayıtlarının İstanbul’da olduğunu bu nedenle talimat yoluyla yeni bir bilirkişiden rapor alınmasını talep etmiştir.
Bu rapora karşı asıl dosya davalısı – birleşen dosya davacısı vekili 05.02.2020 tarihli beyan dilekçesinde; …’ın …’dan 1.705.300,00 TL alacağının mevcut olduğunu, cari hesaptaki …’ye olan borcun düşüldükten sonra toplamda 760.593,88 alacağı kaldığını, …’nin …’a düzenlediği (ancak karşılığında bir hizmet üretmemesine rağmen bedelsizlerin karşılığı olan) hizmet faturaları toplamı olan 1.286.880,00 TL’nin cari hesapta gözüken …’ye olan borcu düşüldükten sonra toplamda 342.173,88 TL alacağının varlığı kabul edilmesi gerektiğini belirterek rapora karşı itiraz ettiklerin, itirazları doğrultusunda heyete hukukçu bilirkişinin eklenerek ek rapor alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce 11.03.2020 tarihli ara kararı ile tarafların itirazı dikkate alınarak İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yeniden talimat yazılarak … Ltd. Şti’nin defter ve kayıtları incelenerek, bilirkişi olarak mahkememizce daha önceden seçilmiş olan … ve bu bilirkişi dışında bilgisayar mühendisi bilirkişi vasıtasıyla defter ve kayıtlar dışında tüm kayıtlarında incelenerek davacının kendisine teslim edilmediğini belirttiği promosyon / bedelsiz olan ürünler, teslim edilen ürünler, davacının iddia ettiği teknik destek ve diğer hususlar ile birleşen dosyadaki davacı … Ltd. Şti’nin alacağının bulunup bulunmadığı konularında ve diğer itirazlar da gözetilerek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilgisayar mühendisi bilirkişi … ile ….’dan 11.05.2021 tarihli rapor alınmıştır. Bu raporda; tarafların beyanları ve itirazları değerlendirilmiş davalı tarafın …’ın kendisine teslim edilmediğini belirttiği promosyon ürünlere ilişkin incelemeyle bedelsiz yapılan teslimatların ve bunlardan yapılan indirim miktarları da belirlenmiştir.
Bu rapora karşı asıl dosya davacı – birleşen dosya davalı vekili 11.06.2021 tarihli beyan dilekçesinde; … şirketinin davaya ilişkin kayıtlar elinde bulunmasına rağmen bunları dosyaya sunmayarak hak etmediği bir bedeli müvekkilinden talep ettiğini, bilirkişilerin bedelsiz / promosyon ürünlerin değerini ve tarafların karşılıklı ödemelerini tespit etmesine rağmen taraflar arasındaki alacak miktarını net olarak ortaya koymadıklarını, davacı tarafından alındığı ifade edilen bedelsiz ürünlerin … tarafından teslim alınmadığını, raporda 2014-2016 yıllarında 1.119,290,40 TL bedelsiz ürünün davacı …’a teslim edildiğinin yer aldığını, ancak ne davacı … ne de çalışanları tarafından 1.119.240,00 TL ye karşılık gelecek bir bedelsiz ürün teslim alınmadığını, bu ürünler için …’nin davacıya fatura düzenlediğini, söz konusu bedelsiz ürünlerin davacı …’a teslim edilmediğini, …’nin pos cihazlarından aktarması gereken bedeli davacı …’a 138.177,51 TL eksik aktardığının tespit edildiğini, bilirkişilerin borç / alacak kalemlerini açıkca tespit etmeleri gerektiğini belirterek bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Bu rapora karşı asıl dosya davalı – birleşen dosya davacı vekili 18.06.2021 tarihli beyan dilekçesinde; bilirkişi raporunda 2012 ve 2013 yılı için koli bazında hesaplama yapılırken 2014, 2015 ve 2016 yılları için teslim edilen malların bedellerinin toplam olarak hesapladığını, koli bazında hesaplama yapılmadığını, yapılan hesaplamaların uyuşmazlığın çözümünde yeterli olmadığını, baştan ve bedelsiz promosyon ürünü, kota kavramı, satış hedefi ve diğer sektörel terimlerin sözleşme maddeleri ile birlikte yorumlanarak uyuşmazlık konusu hakkında değerlendirme yapılması için bilirkişi heyetine sektör bilirkişisinin eklenmesi gerektiğini, uyuşmazlığın asıl kaynağının müvekkilinin davacı tarafından iddia edilen bedelsiz ürünleri teslim etme yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı olduğunu, raporda bu durumun değerlendirilmediğini, heyete borçlar hukuku ve sözleşmeler hukuku alanında uzman hukukçu bilirkişi ve sektör bilirkişi eklenerek yeni bir heyetten rapor alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Tarafların bilirkişi raporuna itirazları gözetilerek 30.06.2021 tarihli ara karar ile bilirkişilerden asıl ve karşı dava yönünden ayrı ayrı hazırlayacakları ve sonuçlarını belirtecekleri rapor alınmasına, bilirkişi heyetine dağıtım, pazarlama, içecek sektöründe uzmanlığı bulunan ve kota ve bunun uygulanmasıyla ilgili bilgisi olan endüstri mühendisi veya bu konuda uzmanlaşmış öğretim üyesi / öğretim görevlisi bilirkişisi atanmasına, karar verilmiş ancak SMMM bilirkişinin belirtilen konuda da görev yaptığı tespit edilerek bilirkişilerden 12.09.2022 tarihli ek rapor alınmıştır. Bu raporda; tarafların 11.05.2021 tarihli rapora itirazları da değerlendirilmiş, taraflar arasındaki 08.04.2011 tarihli satış noktası sözleşmesi, 21.01.2012 tarihli satış noktası sözleşmesi, 23.03.2013 tarihli satış noktası sözleşmesi, 17.03.2014 tarihli satış noktası sözleşmesi, 01.01.2015 tarihli satış noktası sözleşmesi, 18.01.2016 tarihli satış noktası sözleşmesi, incelenmiş ve sözleşmede süre koşulu bulunmaksızın 50.000 kasa koli kotalı olarak sözleşmenin yapıldığı, sürenin dolmamış olmasına rağmen kota dolmuş ise sözleşmenin süresinin tamamlandığı, müşterinin sürenin veya kotanın bitiminden 30 … önce noter yoluyla …’ya fesih ihbarda bulunmadığı takdirde sözleşmenin aynı süre ve kota ile devam edeceği, sürenin her halükarda 5 yılı geçemeyeceğinin kararlaştırıldığı, …’ın İzmir 20. Noterliğinden 08.09.2016 tarihli ihtarname ile yükümlülüklerin yerine getirilmesi için …’ya ihtarname gönderdiklerini, …’nın da 28.09.2016 tarihinde karşı tarafa alacaklarının 5 … içerisinde ödenmesinin ihtarname ile bildirdiği, …’a bu ihtarın 10.10.2016 tarihinde tebliğ edildiği, …’nın tekrar 17.02.2017 tarihinde gönderdiği ihtarname ile vadesi geçmiş alacaklarının 3 … içinde ödenmesini talep eden ihtarı gönderdiği, buna göre asıl ve birleşen dava yönünden yapılan incelemede taraflar arasındaki satış noktası sözleşmeleri incelendiğinde YMMM … ’ten alınan bilirkişi raporu da davalı birleşen dosya davacısı 2017 de ticari defterlerini sunmadığı ve bu defterleri sunmadığı takdirde alacağını ispatlayamayacağı …’ın kendi ticari defterlerinde ne miktarda ürün aldığını ve davaya konu eksik verilen promosyon ürünlerini ispatlayamadığını, davalı birleşen dosya davacısı ile ilgili tüm fatura ve sevk irsaliyesini sunmak suretiyle alış miktarlarını, tutarlarını ve ayrıca bedelsiz aldığı ürünlerin miktarlarını belgelendirerek teslim almadığı bedelsiz ürünleri miktarlarını ortaya koyması gerekirken bu belgeleri sunmadığını, promosyon miktarı ürünlerin miktarını ispatlama yoluna gitmediğini, bu nedenle 11.05.2021 tarihli raporda herhangi bir sonuca ulaşabilme imkanının bulunmadığını, bu rapor niteliği itibari ile bugüne kadar herhangi bir belgenin dosyaya sunulmadığını asıl dava yönünden davacının ticari defter ve kayıtlarının tamamını dosyaya sunmadığı gibi ayrıca bedelsiz verilen ürünler / promosyon ürünler için fatura tanzim etme zorunluluğu olmamakla birlikte bu ürünler için sevk irsaliyesi düzenleme zorunluluğu bulunduğundan sevk irsaliyesinin alıcı / satıcı tarafından tanzim edeceği hususunun bilirkişi tarafından bilinmesinin mümkün olmadığı, yine davacının ve birleşen dosya davalısının defter ve kayıtlarının ayrıca birleşen dosya davacısının defterlerinin ve bilgisayar kayıtlarının karşılaştırma yapmaya yeterli açıklıkta olmaması, miktar takibinin içermemesi ve ayrıca davacının davasını ispat açısından diğer belgeleri de sunmadığı, bilgisayar kayıtlarının da yorumlanması yoluyla sonuca varılamayacağı ve davacının her bir sözleşme döneminde önceki sözleşme dönemine ilişkin bir şerh düşmeden bedelsiz alacaklarının bulunduğunu belirtmeden sözleşmeyi imzaladığını, belirterek takdiri mahkemede olduğunu, yine birleşen dava yönünden de; gerek bilirkişi YMMM … ’den alınan rapor ve gerekse bizatihi yapılan incelemelerle …’ın defter ve kayıtlarına göre birleşen dosya davacısının asıl dosya davacısından 1.093.104,36 TL alacaklı olduğunun kayıtlı olduğu, birleşen dosya davacısından bu alacağın 944.706,12 TL olarak yer aldığı, aradaki farkın ise asıl dosya davacısının defterlerinin muavin / detaylı hesap şeklinde tutulmasından kaynaklandığı, birleşen dava yönünden tarafların ticari defter ve kayıtlarına göre birleşen dosya davacısının talebi ile bağlı kalınarak alacaklı olduğunun tespit edildiği belirtilmiştir.
Bu rapora karşı asıl dosya davacısı … vekilinin 27.09.2022 tarihli beyan dilekçesinde; ek raporda sunulan tespitleri kabul etmediklerini, 1.705.300 TL bedelsiz ürünün karşılığını …’a ödenmediğini, davalı …’nın de bedelsiz ürünün teslimine ilişkin belgeleri dosyaya sunmak zorunda olduğunu, davacı …’ın elindeki tüm bilgi ve belgeleri dosyaya sunduğunu belirterek bilirkişi raporunu kabul etmediklerini yeni bir bilirkişi heyetine dosyanın verilmesini talep etmiştir.
Bu rapora karşı asıl dosya davalısı birleşen dosya davacı vekilinin 13.09.2022 tarihli beyan dilekçesinde; birleşen davada davalı olan …’ın iddialarının ispatlanamadığını, iddia edildiği üzere eksik promosyon teslim edildiğinin ispatlanamadığını, 2012 ticari defterlerini sunmadığını, birleşen dava yönünden alacaklarının sabit olduğunu belirterek davanın reddini beyan etmiştir.
Asıl dosya davacı vekilinin 11.11.2022 tarihinde sözlü yargılamadan önce dosyaya ibraz ettiği beyan dilekçesinde; sözlü yargılama ara kararından dönülmesine, uzman görüşünün dikkate alınmasını istediklerini, müvekkilinin davalı …’dan alacağının bulunduğunu, bedelsiz ürün karşılığı toplam 1.705.300,00 TL’nin müvekkiline ödenmediğini, yani toplamda 38.500 koli bedelsiz ürünün müvekkiline teslim edilmediğini, bu ürünlerin bedelinin 1.705.300 TL ettiğini, davalı …’nin bedelsiz teslim ettiği ürünlere ilişkin belgeleri dosyaya sunmak zorunda olduğunu, ispat yükünün müvekkili …’da bulunmadığını, davalı … firmasının poss cihazlarından aktarması gereken 138.177,51 TL’yi eksik aktarması nedeniyle bu miktar borçlu olduğunu, sektör bilirkişisinin raporlarda yer alması gerektiğini, birleşen dava yönünden de, davacı …’nin alacağının ispatlanmadığını, davacı …’nin dosyaya sunmadığı bedelsiz ürünlerin teslim edilmediğinin kabul edilmemesi gerekirken, teslim edilmiş gibi kabul edildiğini, yine müvekkili adına düzenlenen hizmet bedeli faturalarının geçerli olmadığını belirterek asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl dosya davacısı olan … vekili 10.10.2022 tarihli dosyaya mütalaa ibraz etmiştir.
Toplanan tüm deliller ve yapılan incelemelere göre;
Mahkememizce 2017 yılında açılan ve 2022 yılına kadar süren bu davada gerek asıl dosya gerekse birleşen dosya davacılarının defter ve kayıtları ile tüm evrakların sunulduğu ve izin verdiği, kadarıyla tüm deliller toplanarak inceleme yapılmıştır.
Asıl dosya davacısı … dava dilekçesinde 2012 – 2016 yılları arasında imzalanan satış sözleşmesine göre gazlı içecek otomatlarından elde edilecek gelire göre müvekkiline promosyon bedellerinin eksik ödendiği poss cihazlarından müvekkiline eksik ödeme yapıldığı, iddiası ile talepte bulunmuştur.
Birleşen dosya davacısı … AŞ ise taraflar arasında yapılmış olan 2011-2016 yıllarına ait satış sözleşmelerinde davalı …’ın davacı …’nın Askeri Birlik Vending Yüklenicisi olarak faaliyette bulunduğu ve işletme hakkına sahip olduğu böylece tüm dolu boşaltım ve teknik servis hizmetleri yapmaya yetkili kılındığı, ancak cari hesaptan doğan borçları ödememesi nedeniyle 944.706,12 TL üzerinden İzmir 5. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takibe geçtiklerini belirttiği ve itirazın iptali takibin devamını talep ettiği belirlenmiştir.
Mahkememizce yapılan incelemede alınan 15.11.2018 tarihli bilirkişi …’dan alınan ilk rapor, YMMM bilirkişi ….’den alınan 20.08.2019 tarihinde alınan asıl, 20.01.2021 tarihli ek rapor ayrıca yine heyet olarak alınan 11.05.2021 tarihli Bilgisayar mühendisi ve mali müşavir …’dan alınan 2. Rapor ve en son bilirkişi …’dan alınan 12.09.2022 tarihli rapor da yapılan incelemeler sonucunda şu sonuca ulaşılmıştır.
Birleşen dosya davacısının defter ve kayıtları üzerinde yapılan incelemede defter ve kayıtlarını lehe delil olma niteliği taşıdığı ve yasal sürelerinde tasdiklerinin yapıldığı, cari hesap ilişkisine göre 30.01.2017 tarihi itibari ile 944.706,12 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Asıl dosya davacısının defter ve kayıtları üzerinde asıl ve ek raporlarda davacının 2012 ve 2017 arasındaki defterlerin 2012 yılına ait defterlerin ve 2011 yılına ait defterlerin bir kısmının ibraz edilmediği ibraz edilenlerin ise açılış ve kapanış tasdiklerinin yapıldığı, her yılın sonu itibari ile devirlerde …’nın alacak miktarının belirlendiği ve 2017 yılı başı itibari ile …’nın alacak miktarının 1.093.104,36 TL olduğu belirlenmiştir.
Her iki tarafın defter ve kayıtları arasında 148.398,24 TL farkın tespit edilebilmesi için bilirkişi YMMM …’ün bildirdiği üzere …’ın ticari defterlerinde bazı yıllarda muavin / detaylı hesap bulunmadığının belirtildiği, asıl dosya davacısının talep ettiği bedelsiz promosyon ürünlerinin ve teknik destek sağlanmadığı nedeniyle zarar ve post cihazlarında eksik olarak ödenen bedele ilişkin taleplerinin değerlendirilmesi için gerek bu bilirkişi gerekse diğer bilirkişiler tarafından sunulması istenen belgelerin dosyaya sunulmadığı, verilmesi gereken promosyon ürünlerinin eksik miktarlarının ve tutarının tespit edilemediği bu kapsamda promosyonlarla ilgili olarak 2012 – 2017 yılları arasında tüm alış satış faturaları, detaylı ürün teslim listeleri, makinelerin yaptıkları satışları detaylı listeleri ve muavin cari hesap dökümleri sunulması istendiği ancak bu kayıtların asıl dosya davacısı tarafından sunulmadığı ve bu nedenle 20.01.2021 tarihli ek raporda da gerekli hesaplamaların yapılacak nitelikte bilgi edinilemediği sunulan kayıtların birleşen dosya davacısı ile uyuşmadığı, bu nedenle bilgisayar mühendisi vasıtasıyla yapılan incelemeyle de alınan 11.05.2021 tarihli raporda da bilgisayar mühendisi bilirkişinin incelemelerinde gerek birleşen dosya davacısının kayıtları ve gerekse dosyadaki kayıtlar incelenerek sistem içerisinde detaylı sonuca ulaşılmasının mümkün olmadığı, çözülemediği, promosyona ilişkin olarak asıl dosya davacısının yeterli delil sunmadığını, yine mahkememizce alınan 12.09.2022 tarihli raporda da tüm dosya kapsamı incelenerek yapılan incelemede asıl dosya davacısı yönünden tarafların itirazları da incelendiğinde taraflar arasında 08.04.2011 tarihli satış noktası sözleşmesi, 21.01.2012 tarihli satış noktası sözleşmesi, 23.03.2013 tarihli satış noktası sözleşmesi, 17.03.2014 tarihli satış noktası sözleşmesi, 01.01.2015 tarihli satış noktası sözleşmesi, 18.01.2016 tarihli satış noktası sözleşmesi, yapıldığı bu sözleşmelerde süre koşulu bulunmaksızın 50.000 kasa koli kotalı olarak sözleşmenin yapıldığı, sürenin dolmamış olmasına rağmen kota dolmuş ise sözleşmenin süresinin tamamlandığı, müşterinin sürenin veya kotanın bitiminden 30 … önce noter yoluyla …’ya fesih ihbarda bulunmadığı takdirde sözleşmenin aynı süre ve kota ile devam edeceği, sürenin her halükarda 5 yılı geçemeyeceğinin kararlaştırıldığı belirlenmiş her sözleşme döneminde asıl dosya davacısının dosyada belirttiği iddialara ilişkin olarak ihtirazi kayıt koymaksızın sözleşmeyi imzaladığı ve yeni sözleşme döneminde sözleşmeyi devam ettirdiği, ayrıca davacının gönderdiği 08.09.2016 tarihli ihtarnameyi davalı … Ltd. Şti’nin 07.10.2016 tarihinde cevap verdiği ve davacının iddiasını ispatlamasını talep ettiği, yapılan incelemeye göre davacının ne miktar eksik ürün aldığına ilişkin veya bedelsiz teslim aldığı ürünlerin ne olduğunun tüm fatura ve sevk irsaliyelerini sunarak ispatlaması gerektiği halde buna ilişkin delillerin bilirkişi incelemesine sunulmadığı ya da bulunmadığı, mevcut durumda eksik olan promosyon ürünlerinin tespitinin mümkün olmadığı sadece iddia olarak kaldığı, oysaki davacının eksik olan promosyon ürünleri yönünden sevk irsaliyesi düzenleyebileceği, yine bilgisayar kayıtlarında da yeterli olarak açıklıkta olmaması nedeniyle her iki tarafın ürünlerini takip edilemediği, TMK m. 6’ya göre iddiayı ileri süren tarafın iddiasını ispatlamakla mükellef olduğundan buna ilişkin olarak delillerin incelemeye sunması gerektiği, sadece iddianın ispata yetmediği, anlaşılmış olduğundan asıl dosya davacısının davasının reddine birleşen davanın ise davacının defter ve kayıtlarındaki alacağın 944.706,12 TL davalıda ise bu alacağın 1.093.104,36 TL olarak kayıtlandığı belirlenmiş olduğundan davalının aleyhe olan bu delil nedeni ile 1.093.104,36 TL borçlu olduğu, davacının defter ve kayıtlarında da 944.706,12 TL alacaklı olduğu yer aldığından bu miktarla bağlı olarak ve bu miktarı aşmamak kaydıyla takibin devamına ve %20 icra inkar tazminatına hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarda Açıklanan Sebeplerle;
A)Asıl Dava dosyasında;
Davacı …’ın davasını ispatlayamadığından davanın reddine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70 TL harçtan dava açılışında alınan 1.707,75 TL peşin harcın mahsubu ile fazla alınan 1.627,05‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 16.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,

B)Birleşen dava İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası yönünden ise;
Davacı … Ltd Şti’nin davalı / takip borçlusu … aleyhine İzmir 5. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasıyla yapmış olduğu takibe itirazın iptali ile, takibin 944.706,12 TL üzerinden takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile devamına,
Alacak likit itiraz haksız olmakla % 20 icra inkar tazminatı tutarı olan 188.941,22 TL nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Ödemelerin icra müdürlüğünce nazara alınmasına,
Tahsilde tekerrür edilmemesine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 64.532,88 TL harçtan dava açılışında alınan 11.329,03 TL peşin harç ve icra dosyasına yatan 4.723,53 TL peşin harcın mahsubu ile eksik alınan 48.480,32 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yargılama gideri olarak yapılan başvuru harcı 31,40 TL ve peşin harç 11.329,03 TL ile yazışma – tebligat – talimat gideri 1.647,5‬0 TL ve bilirkişi ücreti 3.000,00 TL olmak üzere toplam 16.007,93‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 121.922,07 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile vekili yararına davacıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2022

Başkan

Üye

Üye

Katip