Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/755
KARAR NO : 2022/302

DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/06/2016
KARAR TARİHİ : 22/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirketin, idare nezdinde ihale ile iş alan müteahhit firma taşeronu olarak, yüklenmiş olduğu inşaatların tesisat işlerini yaptığını, aynı şekilde Başbakanlık TOKİ İdaresi Başkanlığı’nın ihale ile vermiş olduğu … Mimarlık Müşavirlik İnşaat Taah. San.Tic.Ltd. bünyesinde iş alan … Yapı İnş. San.Tic.Ltd.Şti. ile imzalamış olduğu alt taşeron sözleşmesi ile … ili … ilçesi 2.bölge 272 Adet Afet Konutu, 1 Adet 24 derslikli İlköğretim Okulu ile Altyapı Ve Çevre Düzenlemesi inşaatı işinin mekanik tesisat bölümünün yapımını üstlendiğini, bu iş kapsamında, kalorifer tesisatının yapımı amacıyla tedarikçi firma olan … Isıtma Sist. Müh.İnş. San.Ve Tic.Ltd.Şti. ile arasında 23.08.2011 tarihinde imzalamış oldukları sözleşme ile TOKİ 272 Adet 17 Blok Konut İnşaatı Alt yapı Ve Sosyal Donatı inşaatı işinde kullanılmak üzere 17 Adet … markalı EKY-100 Serisi katı yakıtlı kazan satın alındığını, montajı tamamlanarak devreye alındığını, konut sahiplerinin taşınması ve 2012 kışında bu kazanların kullanılmasıyla birlikte, kazanlarda problem yaşandığı ve ısı vermediği gibi delinip patlayarak kullanılamaz hale geldiğini, TOKİ yetkilileri ve site yönetimi bir araya gelerek, müteahhit firmaya durumu bildirdiğini ve müteahhit firma tarafından kazanın üretici firması olan … yetkililerine haber verildiğini, yapılan toplantılar neticesinde sorunların üretici firmaya iletildiği halde sonuçsuz kaldığını, bu durumun site yönetimi tarafından Simav Kaymakamlığına bildirildiği, idare tarafından müşavir firmaya durumun iletilmesiyle birlikte, müşavir firma tarafından gerekli incelemeler yapılarak, kazanlardaki problemlerin kalorifer kazanı kapağındaki izolasyon ve cehennemlikteki şamot tuğlasının yetersiz olduğunun tesit edildiğini, bu durum müşavir firma tarafından müteaahit firma olan … Yapı İnşaat San.Tic.ltd.Şti. ne bildirilmiş yapılan inceleme neticesinde kalorifer kazanlarında oluşan hasarların izolasyon yetersizliğinden ortaya çıkan gizli ayıplı iş olduğunun anlaşıldığını, kalorifer kazanlarının Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın kararı doğrultusunda ivedilikle değiştirilmesinin istendiğini, müvekkili şirketin … Yapı İnşaat San.Tic.Ltd.Şti ile yapmış olduğu sözleşme ile işin mekanik ve tesisat işlerini yüklenmiş olması ve müvekkil şirketin sorumluluğunda olması nedeniyle; durumu müvekkili şirkete ihbar etmiş ve işin idare nezdinde tesliminin gecikmemesi için kazanların derhal değiştirilmesini talep ettiğini, İzmir … Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile üretici firma olan … A.Ş ile tedarikçi firma olan … ısıtma Sist. Müh. İnş. San.Ve Tic.Ltd.Şti. ‘ne ihtarname ile durumun bildirildiği ve kazanların ayıpsız misliyle değiştirilmesi aksi halde sözleşmeden dönerek kazanların iadesi ile birlikte başka firmadan temin edilecek kazanların maliyet, işçilik bedelleri ile uğranılan zararların tazminini talep edebileceklerinin ihtar edildiğini, ihtarın sonuçsuz kalması üzerine, müvekkili şirket yüklenici firma ve İdare nezdinde işin tesliminde gecikme yaşanmaması için başkaca firmalardan teklif alarak ayıplı kazanların değişimini ve montajını gerçekleştirdiğini, müvekkili şirketin 10.02.2012 tarihinde İzmir … Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile kazanların değişiminden üretici ve yüklenici firmayı haberdar ederek ayıplı kazanları teslim almasını talep ettiğini, üretici firma tarafından bu ihtarın da sonuçsuz kaldığı ve kazanlardaki ayıbın kabul edilmediğini, bunun üzerine, müvekkili şirket tarafından Simav Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …/… D.iş sayılı dosyası ile kazanlardaki gizli ayıbın tespiti talep edilmiş olup …/… D.İŞ Karar sayılı dosyası ile yerinde yapılan inceleme ve 07.01.2013 tarihli bilirkişi raporunda da görüleceği üzere kazanlardaki gizli ayıbın tespit edildiği ve kazanların kullanılamaz halde olduğu, ayıbın da imalat hatası olduğunun tespit edildiğini, müvekkili şirket; yüklenici firma ve İdare nezdinde yüklenmiş olduğu edimlerini ifa ederek ayıplı kazanları değiştirdiği ve yeniden nakliye ve işçilik ile kalorifer tesisatını işler hale getirdiğini, müvekkil şirket bu süreçte; … Isı Nak. ve Mad. Ve Petrol Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti firmasından 01.11.2012 tarihinde … numaralı fatura ile 34.456,00.TL bedelle 8 adet; … Makina Kazan sanayi İnşaat taahüt İmalat İç Ve Dış Tic.A.Ş firmasından 06.12.2012 tarih ve … numaralı fatura ile görüleceği üzere 45.35,00.TL. bedelle 9 adet kazan sipariş ederek 17 adet kazanın değişimini gerçekleştirdiğini, ayrıca … markalı kazanların Simav’a nakliyesi için 02.11.2012 tarihinde 1.770,00.1TL bedelli … sıra numaralı fatura ile nakliye bedeli; … markalı kazanların nakliyesi için de 04.12.2012 tarih ve … numaralı faturadan da görüleceği üzere 944,00-TL nakliye parası ödendiğini, bu kazanların kamyon üzerinden sahaya indirilmesi için de Simav Soförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası’na ait fatura ve 06.12.2012 tarih ve … numaralı … Vinç İşletmeciliği’ne ait fatura ile 3.422,00TL vinç ve 450,00.TL kurtarıcı parası ödendiğini, müvekkili şirketin bu kazanların montajı sırasında da montaj için başkaca firmalar ile anlaştığı, işçilik ücretininde ödendiğini, bu kazanların montajı sırasında da müvekkil şirketin defterlerinin incelenmesi neticesinde üçüncü firmalardan boru ve malzeme alımı yapıldığının görüldüğü, dilekçe ekinde dökümü yer alan faturalardan anlaşılacağı üzere … kalorifer Tesisat Taahhüt İnşaat Tic.Ltd.Şti. firmasından kazanların montajı için 20.060,00.TL.; sökülen kazanların bacaları uymayınca yeni baca yapılmsı için … Doğalgaz ısı Sistemleri End. Ürn.İnş.San.Tic.Ltd.Ştine 15.939,05.TL ödendiği, kazanlar için boru malzemeleri temini amacıyla … Boru Malzemeleri San.Tic. Den 1.951,96.TL, yine 10.11.2012 tarihli fatura ile 487,08.TL. bedelli fatura ile ödeme yapıldığını, kazanların montajı için yine … Ticaretten 827,09.TL bedelli malzeme alındığı, eski kazanların kazan dairesinden çıkartılması için Simav Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası Bşk. 825,00.TL bedelli fatura ile fazladan ücret ödendiğini, … Boru Malzemeleri’nden alınan malzemelerin nakliyesi için … Taşımacılık San.Tic.Ltd.Şti ye Yurtiçi kargoya 50,00.TL bedel ödendiğini, boruların ve bacaların izolasyonu için … Montaj Ve izolasyon’a 1.250,00-TL ve 1.250,00-TL bedelli fatura ile de görüleceği üzere fazladan ödenen bedellerle zarara uğradığını, ayrıca; bu montaj sırasında müvekkil Şirket işçilerinin de işçilik bedellerinin ödendiğini, müvekkil şirketin, ayıplı olan kazanlara 44.688,TL ödediği, aradan geçen sürede kazan fiyatlarındaki artışlar ve 17 adet kazanın aynı firmada mevcut olmaması üzerine iki ayrı firmadan aynı nitelikteki kazanları 79.806,00.TL ödeyerek almak durumunda kaldığını, ayrıca, yukarıda dökümden de görüleceği üzere tekrardan malzeme ve işçilik bedelleri ödendiği ve müvekkili şirketin zarara uğradığını, açıklanan nedenlerle açılan davanın kabulü ile 80,000.TL’nin davalıdan ticari faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı … AŞ. vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; kazanlarda üretim hatası bulunmadığını, müvekkili şirketin üretici firma olduğunu, ürettiği kazanlardan talep edileni, talep eden bayisine veya müşterisine sattığını, müvekkili şirketin bayisine sattığı kazanın kime satıldığını, hangi tarihte satıldığını, nereye satıldığını ve kaça satıldığını bilmediğini, dava konusu kazanlara ilişkin müvekkili şirkete kapasite raporu sunulmadığı gibi neresi için kazanların alındığına dair bilgi de verilmediğini, sadece EKY-100 serisinden katı yakıtlı kazan istenildiğini, müvekkilinin de bu istenilen kazandan üretip bayisine sattığını, müvekkil şirketin bayilerinin bile çoğu zaman stoklu çalışması nedeni ile müvekkili şirketten kazanları satın alırken daha müşterisine satmadan sadece stoğunda bekletmek için kazan satın aldığını, müvekkili şirket tarafından üretilen kazanların, şikayet üzerine, müvekkili şirket elemanlarınca incelendiğini ve incelenme neticesinde müvekkili şirkete ait kazanların kapasite ve verim açısından bir sorunu olmadığı ancak kazanların kullanıldığı binanın ısı ihtiyacının kazanın üreteceği ısı miktarından daha fazla olduğu, kazan dairesinden başlayıp bina içine giren kalorifer tesisat borularında herhangi bir yalıtıma sahip olunmadığı, binadalısı kaybının mevcut olduğu, yakıcılar tarafından kazan temizliği ve bakımının yapılmadığı, binadaki dairelerde ek petekler takılması sebebiyle tesisat projesinde belirtilenden daha fazla peteğin mevcut olduğu, binada ki gerek petek metrajına, gerekse yaşanan ısı kayıplarına bağlı olarak kapasite ihtiyacının karşılanamaması nedeni ile dönüş suyu ısısının çok hızlı düştüğü, bu nedenle yakınıcılar tarafından kazanlara aşırı kömürün atıldığını, bu durumda atılan kömürün kapak sınırına geldiği, aşırı atılan kömürün -kapak sınırına kadar gelmesi nedeniyle de- yanması neticesinde kazanın kaldırabileceği ısıdan daha fazla ısının kazan içerisinde oluştuğu, bu durumun kazan kapağında ve yan saçlarında deformasyona sebebiyet verdiği, aşırı ısınan baca ısısını da çok yükseltmesi sebebiyle kazan baca sandığında ve binaya ait saç bacada aşırı ısı deformasyon olduğunun görüldüğünün tespit edildiğini, müvekkili şirketin ürettiği kazanların, yapması gereken ısı transferini yaptığını, ancak fazladan atılan kömürün ısısını suya aktaramayınca, kazan içerisinde kalan ısı deformasyonunun kaçınılmaz olduğunu, müvekkili şirket elemanlarının bina sakinleri ile yaptığı görüşmede de bina sakinlerinden biri tarafından üniversiteden tespit amaçlı bir bilirkişi getirildiği ve bu bilirkişiden alınan raporda da kazana ait bir problemin bulunmadığı ancak binaya göre kapasitesinin yetersiz olduğunun tespit edildiğinin beyan edildiğini, …/… D.İŞ sayılı dosyada tespit raporunun hatalı olduğunu hem de üretim hatasına ilişkin kesin tespit bulunmadığını, ayrıca Simav Sulh Hukuk Mahkemesinin tespit yapmaya görevli olmadığını, keşfin de yokluklarında yapıldığını ve geçerliliğinin olmadığını, TSE standartlarına sahip bir laboratuar ortamında gerekli kazan testlerini gerçekleştirmeden tespiti yapılan kazana ilişkin üretim hatasının mevcut olup olmadığına ilişkin görüş beyan edilemeyeceğini, kazanın iç saçlarında ki eğilme ve bükülmenin kapaklarda ki izalasyon ile hiçbir ilgisi olmadığını, kapaklardaki izalasyonun tamamen dışarıya ısı kaçmaması için yapıldığını, saçlarda ki eğilme ve bükülme sadece kömürün önde yakılmasından ve aşırı yüklenmesinden kaynaklandığını, müvekkili şirketin kazanlarının cehennemliğinde şamot tuğlası bulunmadığını, şamot tuğlası ile duman borularında ki delik arasında illiyet bağı bulunmadığını, dumanın borularının delik ve çatlak olması ancak kazana gereğinden fazla ısı yüklenmesinden kaynaklandığını, müvekkili şirketin kazanlarının ülkede ki ender TSE belgeli olan kazanlardan olduğunu, müvekkili şirkette TSE taşeron laboratuarı olduğunu, tüm ürünlerinin bu laboratuvardan geçerek onay aldığını, üretim hatasının mevcut olup olmadığının kazanın laboratuar ortamında tespiti yapılmadan çıplak gözle karara varılamayacağını, davacı yanın taleplerini kabul etme anlamı taşımamak kaydı ile taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının aradan 4 yıl geçtikten sonra bu davayı ikame edemeyeceğini, mevcut ihtarnamelerde açıkça ürünlerin saklanmasını, saklanamaması halinde taraflarına teslimini ve açılacak davada muhafaza edilen ürünlerin teste tabi tutulacağının belirtildiğini, ancak davacı tarafından ürünlerin müvekkili şirkete teslim edilmediğini, bu durumda ürünlerin muhafaza yükümlülüğünün davacıda olduğunu, D.İŞ dosyasında ki tespitte dahi söz konusu ürünlerin sökülmüş vaziyette görüldüğü, çalışır iken herhangi bir tespit bulunmadığını, açıklanan nedenlerle davacının davasını kabul anlamı taşımaması kaydı ile davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süre nedeniyle reddine, davanın her halde esastan reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı … Isıtma Sistemleri Müh. İnş. Müh. İnş. San ve Tic. Ltd. Şti. ‘ye dava dilekçesi, ekleri ve duruşma günü usulüne uygun olarak tebliğ edildiği halde yasal süresi içerisinde davaya cevap vermediği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak;Sözleşme, fatura, Simav Sulh hukuk Mahkemesi …/… D.iş dosyası, ticari defter kayıtları, bilirkişi, yemin, tanık, v.s. her türlü yasal delile dayandığı
dayandığı görülmüştür.
Davalı … Makina San. Tic. Ltd. Şirketi vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; tarafların birbirlerine çektiği ihtarnameler, faturalar, TOKİ’den dava konusu ürünlerin bulunduğu binanın ısı tesisat raporlarının istenilmesi, diğer davalı … ile davacı arasında ki sözleşmenin davacıdan celbi, söz konusu kazanların davacı uhdesinde bulunması sebebiyle bulundukları yerin davacıdan sorulması, kazanların bulunduğu yere en yakın TSE laboratuarının TSE’den sorulması, kazanların TSE laboratuarı ortamında gerekli testlerinin yapılarak üretim hatasının mevcut olup olmadığının bilirkişi marifetiyle incelenmesi, kazanların monte edildiği binada ki ısı yalıtımlarının bulunup bulunmadığı varsa ne zaman yapılmış olabileceği, ısı kaybının olup olmadığı, ısı tesisat projesi ile mevcut peteklerin örtüşüp örtüşmediği, tesisat projesine aykırı petek sayısının artırılıp artırılmadığı, binanın ne kadar ısı gücüne ihtiyaç duyduğu, binanın duyduğu ihtiyaca göre ne kadar kapasiteli kazan gerektiği hususunda bilirkişi incelemesi, tanık ve yemin delillerine dayandığı görülmüştür.
Simav Sulk Hukuk Mahkemesi’nin …/… D.İş sayılı dosyası incelendiğinde; tespit isteyenin davacı, aleyhine tespit istenenlerin davalılar olduğu, tespit isteyen tarafından … İli … İlçesi … 272 adet afet konutu inşaatında kullanılan kalorifer kazanlarındaki ayıpların ve ayıplar nedeniyle uğranılan zararların ve kazanların muhafazasının mümkün olup olmadığının tespiti istenildiği, Mahkeme tarafından 31.12.2012 tarihinde makina mühendisi eşliğinde keşif yapıldığı, keşif neticesinde düzenlenen 07.01.2012 tarihli bilirkişi raporunda tespiti istenen 17 adet … markalı kazanların çalışmaz ve sökülmüş vaziyette olduğu, sökülen kazanların yerine yeni kazanların takılmış olduğu, kazanların çalışır vaziyette olduğu, kazanların ateş kapaklarının iç saçlarında eğilme ve bükülme gibi deformasyonlar oluştuğu, bu deformasyonun kapaklardaki izalosyonun yetersiz olmasından kaynaklandığı, kazanların cehennemliğindeki şamot tuğlalarının yetersiz olduğu, duman borularında delik ve çatlaklar tespit edildiği, kazanların tamamında saç kalınlıklarının yetersizliğinden kaynaklanan deformasyonların oluşması, 1 yıl gibi kısa sürede kazanların kullanılamaz hale gelmesi, imalat hatası olabileceği izlenimi verdiğini, bahsi geçen kazanların sökülüp taktırıldığı yerde bu haliyle çok uzun süre bekletilmesinin sakıncalı olduğu, güvenlikli muhafaza edilemeyeceği gibi yargılma sürecince bir depoda muhafaza edilmesi gerektiği rapor edilmiş, bu rapora davalı … Makine San ve tİc Ltd. Şirketinin itiraz ettiği, davalı … Isıtma Sistemeleri ..Ltd ‘ye çıkarılan bilirkişi raporunun tebliğine ilişkin davetiyenin tebliğ edilmediği görülmüştür.
Mahkememizin 19/09/2017 tarihli duruşmasında davalı … vekilince dava konusu makinaların kayıtlı olup olmadığının tesbiti hususunda öncelikle TSE labratuarlarında inceleme ile rapor tanzimi istenmiş ise de taraf vekillerinin duruşmadaki beyanları ve yazılı beyanları içeriğine göre dava konusu makinaların zayi olduğu ve yerlerinin tesbit edilemediğinin bildirildiğinden iş bu nedenle makinalar üzerinde labratuar ortamında inceleme imkanı fiilen mümkün olmadığından davalı vekilinin talebinin reddine karar verildiği görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği belge ve kayıtların dosyaya teminine müteakiben tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, davalı … A.Ş.nin üreticisi, davalı … LTD.nin tarafından davacı şirkete satılan … … ilçesi Toki inşaatlarında kullanılan kalorifer kazanlarının ayıplı olup olmadığı, var ise ayıbın gizli ayıp niteliğinde olup olmadığı, temin edilen kazanların kullanıldığı yapılardaki ihtiyacı karşılayıp karşılayamadığı karşılayamıyor ise neden karşılamadığı, sözleşmeye aykırı eksik ve ayıbın imalattan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacının var ise ayıplı ve eksik imalattan dolayı dava dışı 3. Şahıslardan dava konusu projede kullanılmak üzere kazan alıp almadığı, almış ise alınan kazanların adedi ve yapılan ödemenin bedelleri ile davacının bu suretle var ise oluşan zarar miktarının tesbiti hususunda davacı şirket defter ve kayıtları ile dava dosyası üzerinde inceleme yapılarak dava dosyası kapsamına uygun ve denetime elverişli rapor alınması hususunda dosyanın konusunda uzman SMMM bilirkişisi
…, makina mühendisi …, inşaat mühendisi …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 28/02/2018 tarihli düzenlenen raporda; dosya içeriğinde bulunan, 30.03.2017 tarih, 90891821-641.06 sayılı müzekkere cevabı konulu rapor ekinde sunulan; … ili … ilçesi … 272 afdet Afet konutu ile 1 adet 2 derslikli İlköğretim okulu Altyapı ve Çevre düzenlemesi İnşaat işine ait onaylı mimari ve Mekanik projelere ait CD açılamadığından (CD nin çatlak olması nedeniyle), teknik olarak binaların ısı kapasitesi ile ilgili bir çalışma yapılamamıştır. Bu nedenle; kullanılan kazanların yeterli ısı kapasitesine sahip olup olmadığı konusunda bir görüş bildiremiyoruz. Genel olarak bina ısı kapasitesinin, %15 fazlasına denk gelecek bir ısı kapasitesine sahip kazan seçilmesi gerekmektedir. Kazanlarda kullanılan katı yakıtın (kömürün) ısıl kapasitesi de önemli bir faktör olup, kazanın ısı kapasitesini de etkilediğini gözardı edilemeyeceği görüşündeyiz. Dosya ekinde sunulan fotoğraflar incelendiğinde, kazanda deformasyon olduğu görülmektedir. Ancak bu deformasyonun kazan imalatında kullanılan malzemeden mi yoksa aşırı yüklemeden mi ve gerekli bakım yapılmadığından mı kaynaklandığının tespitinin, kazanların teknik olarak incelenmesinden sonra anlaşılabileceği rapor edilmiştir.
Dava konusu … ili, … ilçesi, … 272 adet afet konutu ve 1 adet iki derslikli ilköğretim okulu alt yapı ve çevre düzenlemesi inşaat işine ait onaylı mimar ve mekanik projelere ait gönderilen CD nin çatlak olması nedeniyle okunamadığından buna ilişkin hasar görmemiş CD nin gönderilmesi için TOKİ Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazıldığı, yeni CD’nin gelmesine müteakip dosya kapsamına uygun denetime elverişli rapor tanzimi hususunda dava dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 24/04/2018 tarihli düzenlenen ek raporda; İtirazlar ve ek sunulan belgeler tarafımızdan değerlendirilmiş ve yanıtlanmış olup , kök rapordaki görüşleri değiştirecek bir konu tespit edilemediği, dosya içeriğinde sulunan , … ili … ilçesi … 272 afdet Afet konutu ile 1 adet 2 derslikli İlköğretim okulu Altyapı ve Çevre düzenlemesi İnşaat işine ait onaylı mimari ve Mekanik projelere ait CD incelenmiş olup, teknik olarak binaların ısı kapasitesi İle ilgili bir çalışma yapılmış, dosya içeriğinde bulunan fotoğraflar incelendiğinde ; kazanda deformasyon olduğu görülmektedir . Ancak bu deformasyonun , üreticiden kaynaklanan malzeme kalitesinden mi , yoksa kullanım ve aşırt yüklemeden kaynaklanan hata olduğunu söylemek zordur . Ancak fotoğraflardan görüldüğü kadarıi ile ; kazanın kapasitesinin üzerinde yüklendiği , temizliğinin yapılmadığı görülmektedir . Bu neden ile ; kullanılan kazanların yeterli 1sı kapasitesine sahip olup olmadığı konusunda bir görüş bildiremiyoruz . Genel olarak bina ısı kapasitesinin %15 fazlasına denk gelecek bir ısı kapasitesine sahip kazan seçilmesi gerekmektedir . Kazanlarda kullanılan katı yakıtın ( kömürün ) ısıl kapasitesi de önemli bir faktör olup , kazanın ısı kapasitesini de etkilediğini gözardı edilemeyeceği görüşünde oldukları, dosya ekinde sunulan fotoğraflar incelendiğinde , kazanın deformasyon olduğu görülmektedir . Ancak bu deformasyonun kazan imalatında kullanılan malzemeden mi yoksa aşırı yüklemeden mi ve gerekli bakım yapılmadığından mı kaynaklarıdığının tespitinin , kazanların teknik olarak incelenmesinden sonra anlaşılabileceği rapor edilmiştir.
Taraf vekillerince dava konusu kalorifer kazanlarının zayi olduğunun beyan edilmesi ve kalorifer kazanlarının standartlara uygunluğunun üzerinde laboratuvar incelemesi yapılmasının, zayi olmaları sebebi ile fiilen mümkün olmadığı hususu da gözetilerek davacı tarafın itirazı, dosya kapsamı da dikkate alınarak, tarafların iddia ve savunmalarına, önceki rapor içerikleri, celp edilen TOKİ kayıtları kapsamına göre, dava konusu kalorifer kazanlarının ayıplı olup olmadığı, dava konusu kalorifer kazanlarının davacı ile davalı … ısıtma ile arasındaki arasındaki sözleşmede belirtilen niteliklere ve standartlara haiz olup olmadığı, var ise ayıbın ve eksikliğin neden kaynaklandığı, davalıdan kaynaklı ise davalının ödemesi gereken miktar olup olmadığı, var ise bu miktarın tespiti hususunda dava dosyası konusunda uzman inşaat mühendisi bilirkişisi …’e tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından 15/11/2018 tarihli düzenlenen raporda ; davacı şirket ile davalı … Isıtma sis. Müh. İnş. San. Ve Tic. Ltd.Şti arasında 23.08.2011 tarihinde imzalamış oldukları yüklenici sözleşmesi ile a- … marka b- EKY-100 model c- üç geçişli d- 100 000 kehal/h kapasiteli 18 Adet kazan alımı konusunda sözleşme yapılmıştır. Dosyadaki mevcut fotoğraflardan ve davacı yanın sözleşmede imzalanan kazandan farklı bir kazan verildiği iddiasının bulunmadığı gibi, TBK’nun 223. Maddesi gereğince malı teslim aldıktan sonra sözleşmeden farklı bir kazan verildiği konusunda da davacı yan tarafından çekilen bir ihtarname bulunmadığından hareketle sözleşme konusu kazanlar ile dava konusu kazanların aynı nitelik ve özellikte olduğu görülmüştür. Önceki raporda belirtildiği gibi dava konusu kazanların teste tabi tutulmadan üretici ya da tüketici hatası bilimsel olarak tespit edilemeyeceğinden hüküm kurmaya elverişli kesin ve net bir rapor tanzimi mümkün değildir. Ancak sayın mahkemede yine de kanıya dayalı olsa da bir tespitte bulunmamızı ister ise; takdiri Mahkemeye ait olmak üzere; a- Dava konusu kazanların davacı şirkete teslim edildiğine ilişkin teslim-tesellüm belgesinin, faturaların ve ilk çalıştırma belgesinin celbi b- Simav Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …/… D.İş sayılı dosyasının celbi ve mevcut binaların yerinde tetkik edilerek, mimari, mekanik ve sıhhi tesisat projesine aykırı imalatların bulunup bulunmadığı, projelerin dava konusu kazanların tesliminden sonra tadil edilip edilmediği, mimari, mekanik ve sıhhi tesisat projelerine aykırı imalatların (özellikle ek peteklerin takılıp takılmadığı) bulunup, bulunmadığı yerinde ve Sımav Belediyesinde incelemelerde bulunarak yapılacak tespitin dosyaya celbi gerekmektedir. Bu belge ve delillerin celbinden sonra dava konusu kazanlarda üretim hatası mı, yoksa tüketim hatası mı olduğu hususunda ancak kanıya dayalı bir tespitte bulunulabilir. Mahkeme ayıbın üretim hatasından kaynaklandığı kanısına varması halinde, davalı yanın, davacı yanın tddia ettiği harcamaların tamamını karşılaması gerektiği açıktır. Ancak bu harcamaların yerinde olup, olmadığının irdelenmesi için, a- Davacı yan tarafından 2. kez takılan kazanların incelenmesi b- Davacı yanın defterlerinin incelenmesi, c- Davacı yan tarafından yapıldığı iddia edilen harcamaların yerinde incelenmesi gerekmekte olup, bu tespitler neticesinde ödenecek bedelin varlığı net olarak tespit edilebilir şeklinde rapor edilmiştir.
Simav Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …/… değişik iş sayılı dosyasının dosya içerisine gelmesine müteakiben 1. Bilirkişi heyet raporları ile 2. bilirkişi heyeti raporları arasındaki çelişkiye binaen, raporlar arasındaki çelişkiyi giderir dosya kapsamına uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli nitelikte rapor aldırılması hususunda dava dosyası inşaat mühendisi bilirkişi … ve makine mühendisi ,,, ‘ten oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 16/04/2019 tarihli düzenlenen raporda ; kazanların bir an için Tokinin onay verdiği muayene raporuna göre imal edilerek teslim edildiği, idare tarafından geçici kabulü yapılarak kullanıma alındığı dikkate alındığında, İdarenin kabul ettiği ve bedelini de ödediği bir imalatta sonradan ortaya çıkan gizli ayıplı olarak nitelenen kazanların deforme olmasına ilişkin ayıbın sorumluluğunun tüm bu şartlar altında kazanın kullanım talimatına uygun kullanılmaması ve / veya kapasitesinin yetersizliği ile ilave petekler konulduğu iddiasının dikkate alınması durumunda kazanın çok fazla yüklenerek yakılması ile oluşan bir durum gibi değerlendirilebileceği sonucuna ulaşılması mümkündür. Bu durumda , dava dışı Tokinin denetiminde ve bilgisinde üretilen kazanların imalat hatası olduğu yönündeki İddianın bu şartlarda dinlenmeyeceği kanaatine varılması da mümkündür. Ancak bunun için mahkemece raporda belirtilen bilgi ve dökümanların dosyaya celbi gerekmektedir. Diğer taraftan , iş bu kazanların deforme olduğu ve kullanılamaz hale geldiği konusunda bir Uyuşmazlık yoktur. Yani Takılan kazanlar bir müddet sonra deforme olmuştur. İlk alternatiften fraklı olarak ikinci alternatif ; mahkeme aksi kanaate varılarak , ayıbın üretim hatasından kaynaklandığı kanısına varması halinde, davalı … firmasının, davacı yanın iddia ettiği harcamaların tamamını karşılaması gerekecektir. Eski kazanların sözleşme fiyatının toplamının 44,688,70 TL olduğu dosya muhteviyatı ile sabittir. Eski kazanların çıkartılarak yerine yeni kazanların montajının yapılabilmesi için harcanan , vinç, baca ve montaj işçilik ücreti toplamının dosyadaki verilere göre 42,994,09 TL olduğu ve bu bedelin işin yapıldığı yıl rayiçlerine uygun olduğu , davacının davalı … firmasından isteyebileceği tutarların , yeni kazanların temini için dava dosyasında yer alan 4,688,70 TL’ lik faturanın rayiçlere uygun olduğu 42,994,09 TL’lik Vinç, baca ve Montaj İşçilik Bedeli ile birlikte toplamda 87,682,79 TL (Kdv Dahil) gizli ayıplı İmalatın düzeltim bedelinden davalı … Firmasının bu alternatifte asli kusurlu olarak sorumlu olduğu kanaatlerine varıldığı, ancak davaya ilişkin mahkemece yukarıda belirtilen ; Davadışı Toki idaresinden. Somut dava ya konu olan Kazanların İlk Üretimleri öncesinde kamudan ödenek harcanan işlerde kazan ön muayene raporu alınması gerekmektedir. Ancak dava dosyasında kazan muayene raporlarına rastlanılmamıştır. dolayısıyla evvelemirde dava dışı tokiye müracaatla , … ili … İlçesi, … 272 Adet Afet Konutu , 1 Adet 247 Derslikli ilköğretim Okulu İle Alt Yapı ve Çevre Düzenlemesi İnşaatı İşinde “ Sözleşme kapsamında yaptırılan 17 adet Kazana ilişkin Kazan Muayene Raporlarının Ceibi gerekmektedir. Zira , bu onay alınmadan kazanların üretimine geçilemez. Onay alındıktan sonra da yerinde kazan siparişe dayalı üretilirken işin kontrollerinde yerinde gerekli incelemeler yapılarak üretim sağlanır. Oysa ki bu konuda dava dosyasında herhangi bir veri yer almaktadır. Mahkemece dava konusu ilk üetilen kazanlara ilişkin ilgili daireden tüm bilgi ve belgelerin celbi ile , ayrıca yeni takılan kazanlara ilişkin fiili duruma ilişkin bilgi ve belgelerin celbi gerekmektedir şeklinde rapor edilmiştir.
İtirazları karşılar mahiyette dosya kapsamına uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli nitelikte ek rapor aldırılması hususunda dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 20/05/2019 tarihli düzenlenen ek raporda; dava konusu kazanların gizli ayıplı olup olmadığının irdelenmesi :Dava konusu kazanların dosya içerisindeki bilgilerden hurda haline geldiğinin anlaşılması ile teste tabi tutulması imkanının kalmadığı üretici ya da tüketici hatası olduğunun tespit edilemeyeceği anlaşıldığından test neticeleri sonucunda hüküm kurmaya elverişli kesin ve net bir rapor tanzimi mümkün değildir. Yapılacak tespit ve değerlendirmeler kaniya dayalı olacaktır. Takdiri Mahkemeye ait olmak üzere rapordaki bilgiler muhteviyatında kanıya dayalı rapor tanzim edilebilmesi için iki şekilde değerlendirme yapılması zorunluluğu hasıl olmuştur. a- Yapılacak sorgulamada : 1-Yeni kazanların monte edildiği binaların aynı binalar olup olmadığı , 2- Kazan çalıştırıcılarının aynı kişiler olup olmadığı, (eski kazanları kullanıp yeni kazanların işletmeye alınması ile bu kazanları da kullanan personel) 3- Kullanılan katı yakıtları dolayısı ile yakıt özelliklerinin değişip değişmediği (ısı gücü ve tipi ) 4-Yeni monte edilen kazanlar ile ilgili de mevcut şikayetlerin devam edip etmediği (işletmeye alındığı tarihten itibaren ve sonrasında) 5- Kazanların işletmeye alındığı tarihten günümüze kadar kullanılıp kullanılmadığının cevapları arandığında 1-Binalar aynı binalar, 2-Kazan çalıştırıcıları aynı kişiler, 3-Kullanılan katı yakıtın özelliklerinin değişmediği, 4-Yeni monte edilmiş kazanlar ile ilgili şikayetlerin devam etmediği, 5-Değiştirilen kazanların günümüzde de kullanıldığının tespiti halinde, dava konusu … marka katı yakıtlı kalorifer kazanların gizli ayıplı imal edildiği görüş ve kanaatinde olduğumuzu, Mahkeme ayıbın gizli ayıp olduğu kanısına varması halinde ; davalı yanın , davacı yanın iddia ettiği harcamaların tamamını karşılaması gerekeceği, eski kazanların sözleşme fiyatının toplam : 44,688,70 TL olduğu ; eski kazanların çıkartılarak yerine yeni kazanların montajının yapılabilmesi için harcanan bedelin ;
1- 19/12/2012 tarihli … KALOTİFER TESİSAT TAAHHÜT İNŞAAT TİC.LTD.ŞTİ.” nin TOKİ inşaatının kazan dairelerinin malzemeli olarak yapılması işi bedeli olarak :20,060,00 TL
2- 07/11/2012 tarihli … OTO KURTARMA VE VİNÇ İŞLETMECİLİĞİ” nin TOKİ inşaatına kalorifer indirme ve yerleştirme bedeli olarak :2,065,00 TL
3- 10/03/2012 tarihli … DOĞALGAZ ISI SİSTEMLERİEND.ÜR.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ’ nin kazan baca bağlantı kanalı izolasyonu bedeli olarak :16,030,05 TL
4- 10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC.’ nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :1,951,96 TL
5- 10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC.” nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :487,08 TL
6- 20/11/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.’ nin kalorifer tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL
7-20/12/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.” nin kalorifer tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL olmak üzere toplam: 43.094,09 TL olduğu,
Davacının Davalıdan isteyebileceği toplam harcama bedelinin : toplam : 44.688,70 + 43.094,09 – 87.782,79 TL (KDV DAHİL) olduğu ve bu bedelin ödenmesinden davalı şirketin sorumlu olduğu ,
B- Yapılacak sorgulamada :
1-Binalar aynı binalar
2-Kazan çalıştırıcıları aynı kişiler olmadığı
3-kullanılan katı yakıtın özelliklerinin değiştiği
4-Yeni monte edilmiş kazanlar ile ilgili şikayetlerin devam ettiği
5-Değiştirilen kazanların günümüzde de kullanıldığı ancak şikayetlerin kesilmediği nin
tespiti halinde,
Dava konusu … marka katı yakıtlı kalorifer kazanların gizli ayıplı imal
edilmediği görüş ve kanaati ile ; davacının davalıdan isteyebileceği harcama bedeli olamayacağı kanaatinde olduğumuzu.
Kazan dairesinde yalıtım yapılıp yapılmadığının irdelenmesi :
18.030,05 TLolarak ödenen bedel kazan dairesi boruları ve kazan baca izolasyonu için ödenmiş olup binanın ısı yalıtımı ile ilgili herhangi bir imalat ve ödeme yapılmadığı rapor edilmiştir.
Dava konusu kalorifer kazanlarının arızasının tespitine müteakip, aynı nitelikte ve kapasitede kazanlar ile değiştirilip değiştirilmediği, değiştirilmiş ise, değiştirme tarihinden itibaren kazanlara ilişkin herhangi bir şikayetin ve arızanın bildirilip bildirilmediği, bildirilmiş ise buna ilişkin kayıtlar ile değiştirildikten sonra takılan kazanlara ilişkin kayıtların temini ile gönderilmesi hususunda TOKİ ye müzekkere yazıldığı ve istenilen hususlarda Mahkememize cevap verildiği görülmüştür.
Dosyaya sonradan temin edilen belge ve kayıtların da incelenerek, tarafların itirazlarını karşılar mahiyette ve ayrıca dava konusu kalorifer kazanlarının davalı tarafa iade edilmediği hususu da dikkate alınarak iade edilmeyen iş bu kalorifer kazanlarından dolayı var ise davacı alacağından mahsubu gereken miktarı da gösterir ek rapor aldırılması hususunda dava dosyasının önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 26/03/2020 tarihli düzenlenen 2.ek raporda ; dava konusu kazanların gizli ayıplı olup olmadığının belirlenmesi : … iklimlendirme sistemleri 15/09/2011 tarihli yazısı incelemesi neticesinde : … EKY 100 katı yakıtlı elle yüklemeli kalorifer kazanı, yakıt cinsi ve yakma koşullarına göre maksimum 110,000 Kcal/h kapasiteye ulaşır. … ısı laboratuarı ısıl güç ve verim deneyi formu incelemesi neticesinde : numune özellikleri: * adı : eky 100 katı yakıtlı * cinsi : sıcak su kazanı * kapasite : 100,000 kcal/h * imal yılı : 2005 * kazandan alınan enerji : 108,876 kcal/h * kazana verilen enerji – 3342920 kcal/h * kazan verimi 😡 76,18 belirtilmektedir. T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı İstanbul Hukuk Müşavirliği’ ıin …- …-e…. sayı yazıları incelemesi neticesinde : möz konusu 17 adet kazanın İdaremizce onaylı (…) malzemeler ve projelerine uygun olarak yapıldığı, ancak süreç içerisinde kazanlarda arızalar ortaya çıkması nedeni ile kazanların tümünün ekli fotoğraflardan görüldüğü üzere yine idaremizce onaylı diğer marka (…) ile değiştirildiği, değiştirme işleminin Kasım 2012 tarihi ile tamamlandığı, yeni kazanların kapasitelerinin 110,000 K cal/h olduğu ve bu tarihten sonra İdaremize iletilmiş konuya ilişkin bir şikayetin bulunmadığı hususları tespit edilmiştir. Buna göre; Sözleşme kapsamında yaptırılan ve kullanıcılarına teslim edilen 17 adet … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının kullanım esnasında arızalarının tespiti üzerine işin Yüklenicisi … Yapı Tic. A.Ş. aynı nitelikte ve kapasitede 17 adet … marka kazanlar ile değiştirilmiş olup, değişimden sonra herhangi bir şikayet ve arıza İdaremize ulaşmamıştır tespitleri belirtilmiştir. Dava konusu … marka kazanların değiştirilen kazanlar ile aynı kapasitade olmadığı belirtilmiş olsa da kazan firmasının belgelerinde bu kazanlarında 110,000 Kcal/h kapasiteye ulaşabileceğinin beyan edilmesi; T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı İstanbul Hukuk Müşavirliği’ nin Sözleşme kapsamında yaptırılan ve kullanıcılarına teslim edilen 17 adet … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının kullanım esnasında arızalarının tespiti üzerine işin Yüklenicisi … Yapı Tic. A.Ş. aynı nitelikte ve kapasitede 17 adet … marka kazanlar ile değiştirilmiş olup, değişimden sonra herhangi bir şikayet ve arıza İdaremize ulaşmamıştır. Tespitleri doğrultusunda :
Dava konusu … Marka katı yakıtlı kalorifer kazanların gizli ayıplı imal edildiği görüş ve kanaatinde olduğumuzu. Mahkeme ayıbın gizli ayıp olduğu kanısına varması halinde , davalı yanın , davacı yanın iddia ettiği harcamaların tamamını karşılaması görüş ve kanaatinde olduğumuzu,
Eski kazanların sözleşme fiyatının toplam : 44,688,70 TL olduğu ;
Eski kazanların çıkartılarak yerine yeni kazanların montajının yapılabilmesi için harcanan bedelin;
1- 19/12/2012 tarihli … KALOTİFER TESİSAT TAAHHÜT İNŞAAT TİC.LTD.ŞTİ.” nin TOKİ inşaatının kazan dairelerinin malzemeli olarak yapılması işi bedeli olarak :20,060,00 TL
2- 07/11/2012 tarihli … OTO KURTARMA VE VİNÇ İŞLETMECİLİĞİ” nin TOKİ inşaatına kalorifer indirme ve yerleştirme bedeli olarak :2.065,00 TL
3- 10/03/2012 tarihli … DOĞALGAZ ISI SİSTEMLERİEND.ÜR.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ’ nin kazan baca bağlantı kanalı izolasyonu bedeli olarak :16.030,05 TL
Eski kazanların sözleşme fiyatının TOPLAM : 44.688,70 TL olduğu ;
Eski kazanların çıkartılarak yerine yeni kazanların montajının yapılabilmesi için harcanan
bedelin ;
1- 19/12/2012 tarihli … KALOTİFER TESİSAT TAAHHÜT İNŞAAT TİC.LTD.ŞTİ.” nin TOKİ inşaatının kazan dairelerinin malzemeli olarak yapılması işi bedeli olarak :20,060,00 TL
2- 07,11,2012 tarihli … OTO KURTARMA VE VİNÇ İŞLETMECİLİĞİ” nin TOKİ inşaatına kalorifer indirme ve yerleştirme bedeli olarak :2.065,00 TL
3- 10/03/2012 tarihli … DOĞALGAZ ISI SİSTEMLERİEND.ÜR.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ’ nin kazan baca bağlantı kanalı izolasyonu bedeli olarak :16.030,05 TL
4- 10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC.’ nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :1.951,96 TL
5-10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC.’ nin alorifer/tesisat/malzemesi bedeli olarak :487,08 TL
6- 20,11,2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.” nin kalorifere tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL
7- 20/12/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.” nin kalorifer
tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL olmak üzere TOPLAM:43.094,09 TL olduğu ,
Davacının Davalıdan isteyebileceği toplam harcama bedelinin :
Toplam :44,688,70 * 43,094,09 – 87,782,79 TL (KDV DAHİL) olabileceği,
KAZAN DAİRESİNDE YALITIM YAPILIP YAPILMADIĞININ BELİRLENMESİ :
18.030,05 TL olarak ödenen bedel kazan dairesi boruları ve kazan baca izolasyonu için ödenmiş olup binanın ısı yalıtımı ile ilgili herhangi bir İMALAT VE ÖDEME yapılmadığı görüş ve kanaatinde olduğumuzu.
İADE EDİLMEYEN KALORİFER KAZANLARINDAN DOLAYI DAVACI ALACAĞINDAN MAHSUBU GEREKEN MİKTARIN BELİRLENMESİ :
… EKY 100 Serisi 1 adet kazan ağırlığının 495,00 KG olduğu kataloğundan anlaşılmaktadır.
Toplam ağırlık :17 adet X 495,00 kg -8,415,00 kg dır
Kazanlar hurda durumunda olduğu için :
Hurda fiyatı :8.415,00 kg X 1,50 TL -12,622,50 TL olabileceği rapor edilmiştir.
Davalı vekilinin rapora ilişkin itirazları ve dava konusu değiştirilen kaloriferlerin Tokinin cevabi yazısının aksine aynı kapasitede olmadığına dair iddiasının değerlendirilmesi ve ispatına yönelik dava konusu kaloriferlerin monte edildiği inşaat alanında refakate mahkememizce görevlendirilen makine mühendisi bilirkişi … ile inşaat mühendisi …’den oluşan bilirkişi heyeti ile birlikte mahalinde keşif yapılarak dava konusu kazanların aynı kapasitede kazanlar ile değiştirilip değiştirilmediği, inşaat alanına göre davalı tarafça davacıya satılıp da monte edilen kazanların kapasitesinin yeterli olup olmadığı, bu kapsamda dava konusu kazanların ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise davacının oluşan zarar miktarı ve değiştirdikten sonra iade edilmeyen kazanların değeri de dikkate alınarak davacının davalıdan talep edebileceği alacak miktarını gösterir ek rapor alınması hususunda Simav Asliye (Ticaret) Hukuk mahkemesine talimat yazıldığı, talimat mahkemesince 19/10/2020 tarihinde Makine mühendisi … ile inşaat bilirkişisi … refakatinde keşif yapıldığı, bilirkişi heyeti tarafından 24/12/2020 tarihli düzenlenen 3. ek raporda ; Dava konusu kazanların aynı kapasitede kazanlar ile değiştirilip değiştirilmediğinin belirlenmesi: 19/10/2020 tarihinde Mahkeme heyetimizle birlikte binalarda yapılan incelemelerde: *İmalatçı : … Makina Kazan San. İnş. Taah. İmalat İç ve Dış Tic. A.Ş. *Marka … *Model TASSK * Kapasite :110,000 Kcal/h *Anma Çıkış ısı gücü : 128 Kw *İşletme Basıncı :3BAR *Test Basıncı :5 BAR * İmal Yılı 2012 *İmalatçı : … 151 Nak. Maden. ve Petrol Ürün. San. Tic. Ltd. Şti. *Marka : … *Model :TSK * Kapasite 110,000 Kcal/h *Anma Çıkış İSİ GÜCÜ : 128 Kw *İşletme Basıncı :3BAR *Test Basıncı 14,5 BAR * İmal Yılı 2012 Kapasitesinde 8 adet binada … marka, 9 adet binada ise … marka kalorifer kazanlarının kullanıldığı tespit edilmiştir. Kazan kapasiteleri arasında 10,000 kcal/h fark olduğu görülmektedir. Davalı tarafça davalıya satılıp da monte edilen kazanların kapasitesinin yeterli olup olmadığının belirlenmesi: bloklar için kullanılacak malzemelerin, seçilecek cihazların binalardaki onaylı projelere uygun olma zorunluluğu esas alındığında projelerdeki ısı kayıp hesaplarına göre seçilen 100,000 k cal/h kapasitesinde kazan seçimi uygun olduğu kanaatine varıldığı,
Dava konusu kazanların gizli ayıplı olup olmadığının belirlenmesi : Rapor tanzim edilebilmesi için dosya içerisindeki belge , bilgi ve görüşler değerlendirilerek görüş ve kanaatimiz belirlenmiştir.
… iklimlendirme sistemleri 15,09,2011 tarihli yazısı incelemesi neticesinde : … EKY 100 katı yakıtlı elle yüklemeli kalarifer kazanı, yakıt cinsi ve yakma koşullarına göre maksimum 110,000 Kcal/h kapasiteye ulaştığı belirtilmektedir. … ısı laboratuarı ısil güç ve verim deneyi formu incelemesi neticesinde : Numune özellikleri :
*ADI :EKY 100 KATI YAKITLI * CİNSİ : SICAK SU KAZANI * KAPASİTE :100,000 Kcal/h * İMAL YILI 2005 * KAZANDAN ALINAN ENERJİ : 108,876 Kcal/h * KAZANA VERİLEN ENERJİ — : 142,920 Kcal/h * KAZAN VERİMİ 76,18 belirtilmektedir.
T.C Toplu Konut İdaresi Başkanlığı İstanbul Hukuk Müşavirliği’ nin yazılarıNIN incelemesi neticesinde :
Söz konusu 17 adet kazanın İdaremizce onaylı (…) malzemeler ve projelerine uygun olarak yapıldığı, ancak süreç içerisinde kazanlarda arızalar ortaya çıkması nedeni ile kazanların tümünün ekli fotağraflardan görüldüğü üzere yine idaremizce onaylı diğer marka (…) ile değiştirildiği, değiştirme işleminin Kasım 2012 tarihi ile tamamlandığı, yeni kazanların kapasitelerinin 110,000 K cal/h olduğu ve bu tarihten sonra İdaremize iletilmiş konuya ilişkin bir şikayetin bulunmadığı hususları tespit edilmiştir.
Buna göre; Sözleşme kapsamında yaptırılan ve kullanıcılarına teslim edilen 17 adet … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının kullanım esnasında arızalarının tespiti üzerine işin Yüklenicisi … Yapı Tic. A.Ş. aynı nitelikte ve kapasitede 17 adet … marka kazanlar ile değiştirilmiş olup, değişimden sonra herhangi bir şikayet ve arıza İdareye ulaşmadığı tespitleri belirtilmiştir.
Dava konusu … marka kazanların değiştirilen kazanlar ile aynı kapasitede olmadığı belirtilmiş olsa da kazan firma belgelerinde bu kazanlarında 110,000 Kcal/h. kapasiteye ulaşabileceğinin beyan edilmesi,
Dava konusu kazanlarda meydana gelen deformasyonların birkaç kazanda oluşmayıp bütün kazanlarda oluştuğu göz önüne alındığında; en kötü kalitedeki kömürün alt ısıl değerinin 4,000 K cal/h olduğu, 10,000 K cal/h isinin” 2,5 kg kömürle karşılanabileceği bu fazlalıktaki kömürün dava dosyasında resimleri bulunan dava konusu kazanları bu hale getiremeyeceği kanaatine varılmıştır.
T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı İstanbul Hukuk Müşavirliği’ nin sözleşme kapsamında yaptırılan ve kullanıcılarına teslim edilen 17 adet … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının kullanım esnasında arızalarının tespiti üzerine işin Yüklenicisi … Yapı Tic. A.Ş. aynı nitelikte ve kapasitede 17 adet … marka kazanlar ile değiştirilmiş olup, değişimden sonra herhangi hir şikayet ve arıza İdaremize ulaşmadığı tespitleri doğrultusunda :
Dava konusu … marka katı yakıtlı kalorifer kazanların gizli ayıplı imal edildiği görüş ve kanaatine varılmıştır.
Ayıplı ise davacının oluşan zarar mikterinin belirlenmesi:
Mahkeme ayıbın gizli ayıp olduğu kanaatine varması halinde , davalı yanın , davacı yanın iddia ettiği harcamaların tamamını karşılaması görüş ve kanaatinde olduğumuzu
Eski kazanların sözleşme fiyatının TOPLAM : 44,688,70 TL olduğu ;
Eski kazanların çıkartılarak yerine yeni kazanların montajının yapılabilmesi için harcanan bedelin;
1- 19/12/2012 tarihli … KALOTİFER TESİSAT TAAHHÜT İNŞAAT TİC.LTD.ŞTİ.’ nin TOKİ inşaatının kazan dairelerinin malzemeli olarak yapılması işi bedeli olarak 120.060,00 TL
2- 07/11/2012 tarihli … OTO KURTARMA VE VİNÇ İŞLETMECİLİĞİ” nin TOKİ inşaatına kalorifer indirme ve yerleştirme bedeli olarak : 2.065,00 TL
3- 5/6,02,2012 tarihli … DOĞALGAZ İS! SİSTEMLERİEND.ÜR.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ’ nin kazan baca bağlantı kanalı izolasyonu bedeli olarak :16.030,05 TL
4-10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC.’ nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :1.951,96 TL
5-10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC” nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :487,08 TL
6-20/11/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.” nin kalorifer tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL
7- 20/12/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.” nin kalorifer tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00- TL olmak üzere toplam: 43.094,09 TL olduğu davacının davaldan isteyebileceği toplam harcama bedelinin : toplam 144,688,70 * 43,094,09 = 87,782,79 TL (kdv — dahil) olabileceği görüş ve kanaatine varılmıştır.
Kazan dairesinde yalıtım yapılıp yapılmadığının belirlenmesi :
20/11/2012 ve 20/12/2012 tarihinde gider pusulası ile ödenen toplam :2,500,00 TL
Binalardaki kazanların değiştirilmesi (eski kazanların sökülmesi ve yerine yeni kazanların monte edilmesi) sebebiyle değişiklik yapılan kalorifer tesisatı borularının Izolasyonu 05 veya 06/12/2012 tarihli fatura ile ödenen toplam:16,030,05 TL
Yeni kazarıların baca çıkış çapları eski kazanların baca çıkış çaplarından büyük olması sebebiyle kazan duman borularının yenilenmesi ve kazan duman borularının izalasyonu için ödendiği dosyada sunulan bilgilerden anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden binaların ısı yalıtımı ile ilgili herhangi bir imalat ve ödeme yapılmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
İade edilmeyen kalorifer kazanlarından dolayı davacı alacağından mahsubu gereken miktarın belirlenmesi :
… EKY 100 Serisi 1 adet kazan ağırlığının 495,00 KG olduğu kataloğunda belirtilmektedir.
TOPLAM AĞIRLIK :17 adet X 495,00 kg = 8.415,00 kg’ dur.
Kazanlar hurda durumunda olduğu için :
Hurda fiyatı : 8.415,00 kg X 1,50 TL= 12.622,50 TL olabileceği rapor edilmiştir.
Davalı … vekilinin bilirkişilerin HMK 281/2 maddesi uyarınca dosya kapsamındaki soruların cevaplanması ve çelişkilerin giderilmesi sahiki ile duruşmaya çağrılarak sözlü açıklamalarda bulunmalarının talep edildiği, ancak sorulması talep edilen 10 adet soru ve bu soruların cevaplanma süreleri dikkate alınarak duruşma yoğunluğu ve usul ekonomisi de gözetildiğinde talebin reddine karar verildiği görülmüştür.
Davalı … vekilinin 10 adet sorunun cevaplandırılması talebi nedeniyle dosya bilirkişi heyetine yeniden tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 24/06/2021 tarihli düzenlenen 4.ek raporda ; Dava konusu kazanların gizli ayıplı olup olmadığının belirlenmesi :
… iklimlendirme sistemleri 15/09/2011 tarihli yazısı incelemesi neticesinde : … EKY 100 katı yakıtlı elle yüklemeli kalorifer kazanı, yakıt cinsi ve yakma koşullarına göre maksimum 110,000 Kcal/h kapasiteye ulaştığı belirtilmektedir.
… ısı laboratuarı ısıl güç ve verim deneyi formu incelemesi neticesinde :
NUMUNE ÖZELLİKLERİ :
* ADİ : EKY 100 KATI YAKITLI * CİNSİ : SICAK SU KAZANI * KAPASİTE : 100,000 Kcal/h * İMAL YILİ : 2005 * KAZANDAN ALINAN ENERJİ : 108,876 Kcal/h *KAZANA VERİLEN ENERJİ — : 142,920 Kcal/h * KAZAN VERİMİ :X 76,18 belirtilmektedir.
T.C.Toplu Konut İdaresi Başkanlığı İstanbul Hukuk Müşavirliği’nin …- …-E…. sayı yazıları incelemesi neticesinde : söz konusu 17 adet kazanın İdaremizce onaylı (…) malzemeler ve projelerine uygun olarak yapıldığı, ancak süreç içerisinde kazanlarda arızalar ortaya çıkması nedeni ile kazanların tümünün ekli fotoğraflardan görüldüğü üzere yine idaremizce onaylı diğer marka (…) ile değiştirildiği, değiştirme işleminin Kasım 2012 tarihi ile tamamlandığı, yeni kazanların kapasitelerinin 110,000 K cal/h olduğu ve bu tarihten sonra İdaremize iletilmiş konuya ilişkin bir şikayetin bulunmadığı hususları tespit edilmiştir. Buna göre; Sözleşme kapsamında yaptırılan ve kullanıcılarına teslim edilen 17 adet … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının kullanım esnasında arızalarının tespiti üzerine işin Yüklenicisi … Yapı Tic. A.Ş. aynı nitelikte ve kapasitede 17 adet … marka kazanlar ile değiştirilmiş olup, değişimden sonra herhangi bir şikayet ve arıza İdaremize ulaşmadığı tespitleri belirtilmiştir. Dava konusu … marka kazanların değiştirilen kazanlar ile aynı kapasitade olmadığı belirtilmiş olsa da kazan firmasının belgelerinde bu kazanlarında 110,000 Kcal/h kapasiteye ulaşabileceğinin beyan edilmesi;
T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı İstanbul Hukuk Müşavirliği’nin sözleşme kapsamında yaptırılan ve kullanıcılarına teslim edilen 17 adet … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının kullanım esnasında arızalarının tespiti üzerine işin Yüklenicisi … Yapı Tic. A.Ş. aynı nitelikte ve kapasitede 17 adet … marka kazanlar ile değiştirilmiş olup, değişimden sonra herhangi bir şikayet ve arıza İdareye ulaşmadığı tespitleri doğrultusunda :
Dava konusu … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının gizli ayıplı imal edildiği görüş ve kanaatinde oldukları,
Mahkeme ayıbın gizli ayıp olduğu kanısına varması halinde davalı yanın davacı yanın iddia ettiği harcamaların tamamını karşılaması görüş ve kanaatinde olduğu,
Eski kazanların sözleşme fiyatının TOPLAM : 44,688,70 TL olduğu ;
Eski kazanların çıkartılarak yerine yeni kazanların montajının yapılabilmesi için harcanan bedelin;
1- İnşaatının kazan dairelerinin malzemeli olarak yapılması işi bedeli olarak 19/12/2012 tarihli … KALOTİFER TESİSAT TAAHHÜT İNŞAAT TİC.LTD.ŞTİ’ nin TOKİ:20.060,00 TL
2- 07/11/2012 tarihli … OTO KURTARMA VE VİNÇ İŞLETMECİLİĞİ’ nin TOKİ inşaatına kalorifer indirme ve yerleştirme bedeli olarak :2.065,00 TL
3- 10/03/2012 tarihli … DOĞALGAZ ISI SİSTEMLERİEND.ÜR.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ’ nin kazan baca bağlantı kanalı izolasyonu bedeli olarak :16.030,05 TL
4- 10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC. nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :1.951,96 TL
5- 10/11/2012 tarihli … BORU MALZEMELERİ SAN.TİC.’ nin kalorifer tesisat malzemesi bedeli olarak :487,08 TL
6- 20/11/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.’ nin kalorifer tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL
7- 20/12/2012 tarihli … İNŞ.TES.TAAH.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.’ nin kalorifer tesisat boruları izolasyonu ve baca montaj izolasyonu bedeli olarak :1.250,00 TL olmak üzere TOPLAM:43,094,09 TL olduğu.
Davacının davalıdan isteyebileceği toplam harcama bedelinin : Toplam 44.688,70+43.094,09 =87.782,79 TL (KDV dahil) olabileceği görüş ve kanaatinde oldukları,
Kazan dairesinde yalıtım yapılıp yapılmadığının belirlenmesi :
18,030,05 TL olarak ödenen bedel kazan dairesi boruları ve kazan baca izolasyonu için ödenmiş olup binanın ısı yalıtımı ile ilgili herhangi bir imalat ve ödeme yapılmadığı görüş ve kanaatınde oldukları,
İade edilmeyen kalorifer kazanlarından dolayı davacı alacağından mahsubu gereken miktarın belirlenmesi :
… EKY 100 Serisi 1 adet kazan ağırlığının 495,00 KG olduğu kataloğundan anlaşılmaktadır.
Toplam ağırlık :17 adet X 495,00 kg =8.415,00 kg’dır.
Kazanlar hurda durumunda olduğu için:
Hurda fiyatı :8.415,00 kg X 1,50 TL = 12.622,00 TL olduğu rapor edilmiştir.
TOKİ Başkanlığına müzekkere yazılarak, … ili, … ilçesi, …, 272 adet afet konutu ile 1 adet 24 derslikli ilköğretim okulu ile altyapı ve çevre düzenlemesi inşaat işi … YApı İnş. San. tic. Ltd. ŞTi’nin yüklenimi altında yaptırılan 17 adet dava konusu kazana ilişkin garanti belgelerinin ve kullanma klavuzlarının istenildiği, yazılan müzekkereye Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından gönderilmiş olduğu görülmüştür.
Davalı … vekili 26/07/2021 tarihli dilekçesinde belirttiği hususlar yönünden inceleme yapılmasını talep ettiği, Mahkememizin 22/03/2022 tarihli duruşmasında; dosyadaki mevcut raporlar ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından gelen yazı cevabı ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davalı … vekilinin talebinin reddine karar verildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; davacı alıcının, ayıba karşı tekeffül hükümleri uyarınca davalı satıcı ve davalı üreticiye karşı açmış olduğu maddi tazminat davasıdır.
Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde,
Davacı ile davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında 23.08.2011 tarihinde “yüklenici sözleşmesi” yapıldığı, sözleşmeye göre davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti’ tarafından davacıya imalatçısı … Makina San. ve Tic. A.Ş. olan … marka 17 adet EKY 100 serisi katı yakıtlı üç geçişli 100,000 k cal/h kapasiteli 3 bar işletme basınçlı, 2 yıl garantili kazanların 44.688,70 TL bedelle satımının yapıldığı, davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kazanların Başbakanlık TOKİ İdaresi Başkanlığı’nın ihale ile vermiş olduğu … Mimarlık Müşavirlik İnşaat Taah. San.Tic.Ltd. bünyesinde iş alan … Yapı İnş. San.Tic.Ltd.Şti. ile imzalamış olduğu alt taşeron sözleşmesi kapsamında 16.09.2011 tarihinde teslim edildiği, montajı yapılan kazanların bir süre sonra gerekli ısıyı vermediği gerekçesiyle davacı tarafından kazanların yeterli kapasitede olup olmadığının tespiti için Simav Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …/… D.İş sayılı dosyasında tespit yaptırıldığı, 07.01.2012 tarihli bilirkişi raporuna göre dava konusu kazanların çalışamaz ve sökülmüş vaziyette olduğu, sökülmüş kazanların yerine yeni kazanların takılmış olduğu, dava konusu kazanların ateş kapağı izalosyonlarının, şamot tuğlalarının ve sac kalınlıklarının yetersiz olduğundan 1 yıl gibi kısa sürede kazaların kullanılamaz hale geldiğinden kazanlarda imalat hatası olabileceğinin belirtildiği, davacı tarafça davalılara İzmir …Noterliğinin 19.09.2012 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile ayıp ihbarında bulunulduğu ve kazanların ayıpsız misliyle değiştirilmesi aksi halde sözleşmeden dönülerek kazanların iadesi ile birlikte başka firmalardan temin edilecek kazanların maliyet, işçilik bedelleri ile uğranılan zararların tazmininin talep edilebileceğinin belirtildiği, ihtarın sonuçsuz kalması üzerine davacı tarafından başka firmalara kazanların değişimi ve montajının yaptırıldığı, daha sonra davacı tarafça 03.06.2016 tarihinde Mahkememizde iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu kazanların sökülmesi ve hurda haline gelmesi nedeniyle kazanlar üzerinde TSE labaratuvarında inceleme ve test yapılamadığı, ancak dava dosyasındaki tüm raporlarda dava konusu kazanlarda deformasyonlar oluştuğu ve kazanların kullanılamaz hale geldiğinin belirtildiği, mahallinde yapılan keşif neticesinde düzenlenen denetime ve hüküm kurmaya elverişli makina mühendisi … ve inşaat mühendisi … tarafından düzenlenen kök ve ek raporlara göre, bloklar için … EKY 100 katı yakıtlı elle yüklemeli kalorifer kazanlarının 100,00 k. Cal/h kapasitesinde olduğu, sözkonusu kazanların maksimum 110.000 kcal/h kapasiteye ulaştığı, kazan kapasite seçiminin uygun olduğu, kazanlarda meydana gelen deformasyonun tüm kazanlarda meydana geldiğinden kullanılan kömürün bu duruma sebebiyet vermediği, dava konusu … marka katı yakıtlı kalorifer kazanlarının gizli ayıplı olarak imal edildiği, bloklardaki 100,000 k.cal/h kapsasitesindeki temodinamik katı yakıtlı kalorifer kazanlarının 110.000 k.cal/h kapasitesindeki farklı markalar olan … ve … markalı kazanlarla 2012 Kasım ayında değiştirildikleri, değişim sonrası herhangi bir sorun yaşanmadığı, kazanların ağırlıklarının fazla olması vereceği enerjinin de fazla olmasını gerektirmediği, davacının eski kazanlara 44.688,70 TL ödeme yaptığı, eski kazanların çıkarılarak yerine yeni kazanların montajının yapılması için 43.094,09 TL harcadığı, sökülen eski kazanların hurda bedelinin 12.622,50 TL olduğu buna göre davacının 75.160,29 TL davalının zararının oluştuğu rapor edilmiştir.
6102 sy TTK m. 23/c uyarınca ticari satışlarda malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcının 2 gün içinde durumu satıcıya ihbar etmesi gerektiği, açıkça belli değilse alıcının malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek ve incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa durumu bu süre içerisinde satıcıya ihbar etmesi gerektiği, ayıp basit bir muayeneyle anlaşılamayacak durumda ise bu tür bir ayıbın ortaya çıkması halinde B.K.’nun 223-2. fıkrası uyarınca ayıbın derhal satıcıya bildirilmekle yükümlü olduğu, davacının 6102 sayılı TTK’nun 23/1-c.maddesi delaletiyle TBK’nun 223/2. Fıkrasında belirtilen sürede ayıp ihbarında bulunduğu, satım sözleşmesi iki tarafa karşılıklı borçlar yükleyen bir sözleşme olup, davalı satıcının malın teslimi ve mülkiyetinin alıcıya geçirilmesi yükümlülüğü yanında satılanın ayıplardan ari olmasını sağlama yükümlülüğünün de bulunduğu, 6098 sy TBK’nun 219. Maddesi uyarınca satıcının alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olduğu, satıcının bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumlu tutulacağı, somut olayda davalı … Makina San. Ve Tic. Ltd. Şirketi üretici, davalı … Isıtma Sistemleri Tic.Ltd şirketi ise satıcı olduğu, davalı üretici … Makina San. Ve Tic. Ltd. Şirketi tarafından kazanların montajının yapılmadığı ancak kazan muayenelerinin ve ilk çalıştırmanın davalı … Makina San. Ve Tic. Ltd. Şirketi tarafından yapıldığı, bu kapsamda davalı üreticinin garantör sıfatının bulunduğunun anlaşıldığı, davacının davalı … Isıtma Sistemleri Tic.Ltd şirketinden satın aldığı üreticisi davalı … Makina San. Ve Tic. Ltd. Şirketi olan dava konusu 17 adet kazanın üretim kaynaklı gizli ayıplı olduğu, ayıbın davacı alıcı tarafından mutad bir inceleme ile tespit edilmesinin mümkün olmadığı, davacı alıcıdan ticari satım kapsamında ve TTK m. 23/ son hükmü uyarınca “kapsamlı bir muayene (inceleme) beklenmemekte; ondan sadece, satılan şeyin seçiminde ve gözden geçirilmesinde mutad olağan özenin gösterilmesinin beklendiği, satılan, alıcının sahip olmadığı bir mesleki bilgiyi veya uzmanlığı gerektiriyorsa bile, alıcı, bunu bir üçüncü kişiye muayene ettirmek zorunda olmadığı, TTK.md.23/son yer alan “inceleme” kavramını, “mutad (olağan) inceleme”olduğu, bu muayenenin tarzı ve kapsamının “satılanın niteliğine”, “bu tür şeylerin alınıp satıldığı çevredeki mutad ticari uygulamaya” ve “alıcının (tacirin) tecrübesine” göre, belirlendiği böylelikle alıcı, mutad (olağan) muayene sonucunda meydana çıkacak ayıpları araştırmak zorunda olduğu, alıcının, mutad muayene ile anlaşılamayan gizli ayıpları araştırma zorunluluğunun bulunmadığı, TBK 227 maddesine göre, satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme ve imkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarına sahip olduğu, satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabileceği, alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkının saklı olduğunun düzenlendiği, davaya konu kazanlardaki ayıbın gizli ayıplı olduğu, ayıp ihbarının süresinde yapıldığı, davalı … Isıtma Sistemleri Tic.Ltd şirketi satıcı sıfatıyla satılanın ayıbından sorumlu olduğu, dolayısıyla ayıba karşı tekeffül şartları gerçekleştiği olayda, davacının ayıp nedeniyle uğradığı maddi kayıpları BK 227.maddeye göre talep edebileceği, bu kapsamda yapılan inceleme neticesinde düzenlenen ve hükme esas alınan makina mühendisi … ve inşaat mühendisi … tarafından düzenlenen kök ve ek raporlara göre davacının eski kazanlara 44.688,70 TL ödeme yaptığı, eski kazanların çıkarılarak yerine yeni kazanların montajının yapılması için 43.094,09 TL harcadığı, sökülen eski kazanların hurda bedelinin 12.622,50 TL olduğu buna göre davacının 75.160,29 TL davalının zararının oluştuğu anlaşılmakla, 75.160,29 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı … Term Isıtma Sist. Müh.İnş.San ve Tic Ltd Şti. alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
TTK’nın 23/1-c maddesi yollamasıyla 6098 sayılı TBK’nın 231/1 maddesi gereğince satıcı daha uzun bir süre için üstlenmiş olmadıkça, satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar, satıcı satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise, iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamaz düzenlemesinin bulunduğu, garantör sıfatı bulunan davalı üretici … Makina San. ve Tic. A.Ş.’nin zamanaşımı definde bulunduğu, dava konusu kazanların davalı satıcı tarafından davacı alıcıya teslimine ilişkin belgenin dosya kapsamında bulunmadığı ancak davacı alıcı tarafından Başbakanlık TOKİ İdaresi Başkanlığı’nın ihale ile vermiş olduğu … Mimarlık Müşavirlik İnşaat Taah. San.Tic.Ltd. bünyesinde iş alan … Yapı İnş. San.Tic.Ltd.Şti. ile imzalamış olduğu alt taşeron sözleşmesi kapsamında 16.09.2011 tarihinde dava konusu kazanları teslim ettiğinden davalı satıcı tarafından 17 adet … markalı kazanların en geç 16.09.2011 tarihinde alıcı davacıya devredildiğinin anlaşıldığı, satıcının satılanı ağır kusurlu olarak devrettiği ispatlanamadığından 2 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği, davacının satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin açtığı iş bu davanın ise 2 yıllık süre geçtikten sonra 03.06.2016 tarihinde açıldığı anlaşıldığından davalı üretici … Makina San. ve Tic. A.Ş.’nin zamanaşımı savunması yerinde görülmüş ve davacının davalı … Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açtığı davanın zaman aşımı nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacının davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. San ve Tic Ltd Şti. aleyhine açtığı davanın KISMEN KABULÜNE,
75.160,29 TL ‘nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı …Term Isıtma Sist. Müh.İnş.San ve Tic Ltd Şti. alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacının davalı … Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açtığı davanın zaman aşımı nedeniyle REDDİNE,
3-Alınması gereken 5.134,19-TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 136,62-TL’nin mahsubu ile bakiye 4.997,57‬-TL ‘nin davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. San ve Tic Ltd Şti.’den alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Dava kısmen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı 0,75 TL dosya gideri, 4,30 TL vekalet suret harcı, 4.631,70-TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere 4.636,75 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı nazara alınarak 4.356,22 TL yargılama gideri ile davacı tarafın karşıladığı 29,20 TL başvurma harcı ve 136,62 TL peşin harç olmak üzere toplam 4.522,04 TL’nin davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. San ve Tic Ltd Şti’nden alınarak davacı tarafla verilmesine, davacı tarafın fazladan yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan 10.570,84 TL-TL vekalet ücretinin davalı … Isıtma Sist. Müh. İnş. San ve Tic Ltd Şti. alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti. Aleyhine açılan davanın zamanaşımı nedeniyle reddolduğundan; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 11.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine,
7-Davalı … Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından yapılan 200,00 TL ıslah harcı ile 6.693,00 TL tebligat, posta gideri ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.893‬,00-TL’nin davacıdan alınarak, davalı … Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti. ‘ne verilmesine,
8-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 22/03/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır