Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1366
KARAR NO : 2022/132

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/11/2016
KARAR TARİHİ : 10/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirket tarafından davalı-borçlu aleyhine İzmir 23.İcra Müdürlüğü’nün …/… sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, dava konusu takibe ilişkin ödeme emrine davalı tarafından itiraz edildiği ve söz konusu icra takibinin durduğu, müvekkili şirket ile davalı tarafın 2007 yılından bu yana ticari ilişki içerisinde bulunduğu, dönemsel olarak yapılan sözleşmeler ile davalı tarafın müvekkilinden sözleşmede belirtilen miktarlarda pizza sosu almayı taahhüt ettiği ve periyodik olarak alacağı soslara ilişkin sipariş talebinde bulunduğu, tüm bu süreç boyunca müvekkili şirket tarafından davalının taleplerine ve standartlarına uygun olarak 5782 adet net 200 ve 356 adet de 100 kilogramlık olmak üzere toplamda 1192 ton ürünün davalıya gönderildiği, 2012-2013 döneminde 330 ton ürün alınması gerekmekte iken bunlardan yaklaşık 28 tonunun davalı yanca alınmadığı, yine 2013-2014 döneminde 90 ton ürünün tamamıyla teslim alınmadığı, buna göre davalı tarafın sözleşme kapsamında sorumluluğu 1310 ton olmasına rağmen teslim alınan ürünün 1192 ton olduğu, müvekkili şirketin sözleşme konusu sosları sadece davalı içi ürettiği, zira talep edilen soslarla ilgili formülasyon/reçetenin davalı yana ait olduğu ve söz konusu sosları davalı dışında 3.kişilere pazarlayabilme, satabilme imkanı bulunmadığı, davalı tarafça müvekkiline olan taahhütlerin yerine getirilmemiş olması sebebiyle üretimi yapılan ürünün depolarda davalı şirket için bekletiliyor oluşunun deponun işgaline sebep olduğu, davalı şirketin sözleşme ile yükümlendiği edimleri ifa etmemesi sebebiyle müvekkilinin zarar uğradığı, taraflar arasında münakit sözleşmenin özel şartlar maddesi gereğince “Alıcının taahhüt edilen miktarı almak zorunda olduğu, almadığı takdirde satıcının uğramış olduğu zararı alıcıdan tahsil edeceği” ayrıca davalı şirket ile müvekkili şirket arasında ticari ilişkinin başladığı ilk günden bu yana ödemelerin ve sipariş alımlarının geciktiği, müvekkili şirketin tüm bunları tolere etmeye çalıştığı, dava konusu icra takibine girişilmeden önce konuyla ilgili olarak davalı tarafa Manisa … Noterliği’nden keşide edilen 14.01.2016 tarih … yevmiye no.lu ve 31.03.2016 tarih … yevmiye no.lu ihtarnamelerin gönderildiği, ancak karşı taraftan olumlu bir cevap alınmadığı, davalı tarafın söz konusu ticari ilişkiden kaynaklanan borcunu ödemediği, açıklanan nedenlerle borçlunun İzmir 23.İcra Müdürlüğü’nün …/… E. sayılı icra takibine yaptığı itirazın iptaline ve takibin devamına, davalı-borçlu aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davacı tarafça belirtildiği üzere taraflar arasında 2007 yılından beri süregelen bir sözleşmesel ilişkinin mevcut olduğu, bu sözleşmesel ilişkiye binaen müvekkili şirket tarafından •24.07.2007 tarihli sözleşme ile 08.2007-08.2008 tarihleri arasında 100.000 kg ürün, •14.07.2008 tarihli sözleşme ile 01.2009-04.2009 tarihleri arasında 50.000 kg ürün, •10.07.2009 tarihli sözleşme ile 01.2010-04.2010 tarihleri arasında 50.000 kg ürün, •28.07.2010 tarihli sözleşme ile 08.2010-08.2011 tarihleri arasında 300.000 kg ürün, •13.07.2011 tarihli sözleşme ile 08.2011-08.2012 tarihleri arasında 360.000 kg ürün, •25.07.2012 tarihli sözleşme ile 08.2012-08.2013 tarihleri arasında 360.000 kg ürün, •23.09.2013 tarihli sözleşme ile 01.2014-12.2014 tarihleri arasında 90.000 kg ürün almayı kabul ettiği, taraflar arasındaki ticari ilişki göz önüne alındığında söz konusu sözleşmede yer alan taahhütlerin sözleşmedeki aralıklarda zaman zaman sapmalar olsa dahi taraflarca herhangi bir itiraza uğramadan gerçekleştiği, davacı tarafın müvekkili şirkete gönderdiği Manisa … Noterliği 14.01.2016 tarih …
yevmiye numaralı ihtarnamesinde kısaca 2012 yılı için üretilen 360.000 kg üretilen ürünün 53.000 kg teslim alınmadığı yine 2013 yılında 98.000 kg ürünün üretilmesinin talep edildiği ve 97.500 kg üretildiği ve müvekkili şirketçe söz konusu ürünlerin teslim alınmadığının ileri sürüldüğü, dava dilekçesinde 2012-2013 döneminde 330 ton ürün alınması gerekmekte iken bunlardan yaklaşık 28 tonunun teslim alınmadığı yine 2013-2014 döneminde ise 90 ton ürün teslim alınmadığı belirtildiği, davacı tarafın müvekkili şirket aleyhine tebliğ edilen ihtarname ile dava dilekçesinde belirttiği rakamların arasında farklılıklar olduğu, yine taraflar arasında ilk sözleşme tarihi ile bugüne değin tüm ticari kayıtlar incelendiğinde alınmayan ürün miktarının dava dilekçesinde belirtilen miktarda değil hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek üzere 28.000 kg civarında olduğu sonucuna varıldığı, davacı firmanın basiretli tacir gibi davranmadığı, müvekkili firma ile arasında akdedilen Ocak 2014-Aralık 2014 aylarını kapsayan 23.09.2013 tarihli alım satım sözleşmesi ile sözleşme konusu 90.000 kg … Pizza Sosu üretilmesi olduğu, ürünün birim fiyatının 1,80 TL/Kg olarak taraflarca kararlaştırıldığı, söz konusu birim fiyat üzerinden mal teslimi yerine müvekkili firmaya ilgili sipariş ile ilgili anlaşılan fiyattan başka bir fiyat teklifi sunulduğu ve doğal olarak bu fiyat teklifi kabul edilmediğinden mal alımının gerçekleşemediği, aradan uzun bir zaman geçtikten sonra son derece kötü niyetli olarak borçlunun aralarındaki sözleşme hükümlerine uymadığı iddiası ile afaki bir borca ilişkin söz konusu haksız takibi başlatmasının hiçbir şekilde kabul edilemeyeceği, davacı firma çalışanı pazarlama müdürü …’ın isteği ve stok bildirimi üzerine taraflar arasındaki sözleşme dönemi içinde olan 18.11.2014 tarihinde müvekkili şirketin satın alma müdürü Mehmet Sarıgöl tarafından eldeki stoğu eritmeye yönelik olarak ve aradaki anlaşmaya uygun olarak sipariş geçildiği, aynı gün muhatap firmanın pazarlama müdürü tarafından gönderilen mail ile 2014-2015 için sadece bir öngörü alabildiklerini ancak sözleşme yapılmadığı, ürünün sezonda yapılıyor olması ve bir yıl boyunca stoklarında taşımak zorunda kaldıkları, geçen yıldan devrin aynı uygulamada verilmesinin maliyet hesabı açısından mümkün olmadığının bildirildiği, aynı gün davacı şirketin pazarlama müdürü tarafından başka bir firmaya gönderilmesi gerekirken yanlışlıkla kendilerine gönderildiği ifade edilen mail ile bu yılki sezon fiyat teklifinin 2,25TL olarak verildiğinin bildirildiği, bunun üzerine önceki bağlantı ile ilgili yeni fiyat uygulamasının etik olmadığının taraflarınca bir mail ile bildirildiği ve aralarındaki iletişimin kesildiği, davacı şirket tarafından aradan uzun bir süre geçtikten sonra mail ile kendilerinden görüşme talebinde bulunulduğu ancak bu talebin söz konusu fiyat arttırma odaklı yaklaşımlar olması sebebi ile reddedildiği, taraflar arasındaki sözleşmeye rağmen davacının bir sonraki dönemde sözleşme yapılmayacağın dan bahisle taraflarca anlaşılan fiyat dışında bir fiyattan mal satma isteği sonucunda sözleşme süresi içinde müvekkilinin taleplerinin karşılanmadığı, müvekkili şirketin söz konusu üründen alması gereken miktar az olmasına rağmen davacı firma elindeki stok fazlası olmasını beyan etmesi üzerine taahhüdünü aşan miktarı dahi almayı kabul ettiği, buna ilişkin sipariş geçmesine rağmen bu siparişteki terminlerin sözleşmede geçen terminlere de uygun olmasına rağmen fiyat artışı talep etmesi karşısında verdiği siparişi onaylatamadığı ve dolayısıyla talep ettiği ürünü de istemesine karşın alamadığı, hal böyle iken ürünün raf ömrünün kısalığı da aşikar iken davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği hususların ne hukuki ne de niceliksel açıdan gerçeği yansıtmadığı, davacı şirkete verilen siparişlerin davacı tarafın basiretli tacir gibi davranmaması sebebiyle farklı fahiş fiyat talebinin onaylanmaması müvekkili şirketi zor duruma düşürdüğü ve müşterileri ile yaşadığı sorunları uzun yıllardır süregelen iyi ilişkileri sebebi ile aşabildiği, izah edilen tüm nedenlerle işbu itirazın iptali davasının reddine, haksız ve kötü niyetli davacı aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; takip dosyası, taraflar arasında yapılan sözleşmeler, ihtarname, ticari defter ve belgeler, keşif, bilirkişi ve sair delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; takip dosyası, taraflar arasında yapılan sözleşmeler, mail yazışmaları, ihtarname, tanık, bilirkişi, keşif, ticari defterler ve her türlü ticari kayıt ve belge ile sair delillere dayandığı görülmüştür.
İzmir 23. İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas Sayılı dosyası incelendiğinde; Davacı-alacaklı … Gıda Sanayi İşletmeleri İç Dış Ticaret A.Ş. tarafından davalı-borçlu … Gıda Ürünleri San.ve Tic.A.Ş. aleyhine 2,25 TLx118.000=265.500 TL+Kdv (%8-21.240 TL) = 286.740 TL sözleşme gereği üretilen ürün bedelinin tahsili için 09.05.2016 tarihinde Manisa 6.İcra Müdürlüğü’nün …/… E sayılı dosyası ile 286.740,00 TL tutarındaki kısmı asıl alacak, 2.309,63 TL tutarındaki kısmı işlemiş faiz olmak üzere toplam 289.049,63 TL alacağın tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığı; ödeme emrinin davalı-borçlu şirkete 11.05.2016 tarihinde tebliğ edildiği; davalı-borçlu şirket vekili aracılığıyla sunduğu 17.05.2016 tarihli itiraz dilekçesi ile icra dairesinin yetkisine, takibe, takip konusu borca, asıl alacağa işlemiş ve işleyecek faize, takip masrafına, vekalet ücretine ve tüm ferilerine itiraz ettiği, itiraz üzerine takibin durduğu, davacı-alacaklı vekilinin dosyanın yetkili İzmir Nöbetçi İcra Müdürlüğü’ne gönderilmesini talep etmesi üzerine dosyanın İzmir 23. İcra Müdürlüğü’nün …/… Esasına kaydının yapıldığı ve işbu esas üzerinden davalı-borçlu şirkete yeni bir ödeme emri gönderildiği, ödeme emrinin davalı-borçlu şirkete 17.08.2016 tarihinde tebliğ edildiği; davalı-borçlu şirketin vekili aracılığıyla sunduğu 19.08.2016 tarihli itiraz dilekçesi ile takibe, takip konusu borca, asıl alacağa işlemiş ve işleyecek faize, takip masrafına, vekalet ücretine ve tüm ferilerine itiraz edildiği, itiraz üzerine takibin durduğu görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği belge ve kayıtların dosyaya teminine müteakiben, taraflar arasındaki ticari ilişki ve sözleşme kapsamında davalının 2012-2013 ve 2013-2014 dönemleri için davacıdan satın almayı vaad ettiği ürünleri satın alıp almadığı var ise satın almadığı miktar ile bu nedenle davacının oluşan zarar miktarı ile iş bu ürünlerin alınmamasında davalının sözleşme kapsamında oluşan zarardan davalının sorumlu olup olmadığının tespiti hususunda dava dosyası Ticaret Hukuku Bilirkişisi … ile SMMM Bilirkişi …’e tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme sonucunda sunulan 30/10/2017 havale tarihli raporda; 1) Davacı-alacaklı … Gıda Sanayi İşletmeleri İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin 2012-2013-2014-2015-2016 yıllarına ait yasal defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defteri kayıtlarının kebir defterleri ile uyumlu olduğu, 2) Davalı-borçlu … Gıda Ürünleri San.ve Tic.A.Ş.’nin 2012-2013 yıllarına ait yasal defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defteri kayıtlarının kebir defterleri ile uyumlu olduğu, * 2014 yılına ait yasal defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defteri kayıtlarının kebir defterleri ile uyumlu olduğu, ancak davalı-borçlu şirketin Aralık 2014 döneminde e-defter mükellefiyetine geçtiği, ancak 01.2014-11.2014 dönemleri arasında fiziki ortamda tuttuğu yevmiye defteri için kapanış onayının yaptırılmamış olduğu, * Davalı şirketin 6102 sayılı TTK’nun 64/3.maddesi, 213 sayılı 421 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, 67, 77 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirkülerleri ile 1 ve 2 no.lu Elektronik Defter Genel Tebliğleri kapsamında 01.12.2014 tarihinden itibaren “Elektronik Defter Mükellefi” olduğu; bu sebeple Aralık 2014-2015-2016 yılı Yevmiye ve Kebir Defterlerinin kağıt ortamında değil elektronik ortamda tutulduğu; ilgili sirküler ve tebliğlere istinaden, Aralık 2014-2015-2016 yılı Yevmiye ve Kebir Defterleri ile Beratlarının yasal süresi içerisinde oluşturulduğu ve ilgili beratların Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda yasal süresi içerisinde gönderildiği, 3) Davacı-alacaklı … Gıda Sanayi İşletmeleri İç ve Dış Ticaret A.Ş. ile davalı-borçlu … Gıda Ürünleri San.ve Tic.A.Ş. arasında “Domates Sosu (Pizza Sosu) Alım-Satımı” işi ile ilgili ticari bir ilişki kurulduğu, 4) Taraflar arasındaki ticari ilişkinin davacı-alacaklı … Gıda A.Ş. tarafından düzenlenmiş bulunan 15.11.2006 tarih … no.lu kdv dahil 1.178,82 TL tutarındaki fatura ile başladığı, 26.02.2015 tarihinde davalı-borçlu … Gıda A.Ş. tarafından yapılan 8.935,06 TL tutarındaki ödeme ile sonra erdiği, 5) Tarafların yasal defterlerine göre; işbu ticari ilişkiye istinaden davacı-alacaklı … Gıda Sanayi İşletmeleri İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin 09.05.2016 icra takip tarihi itibari ile davalı-borçlu … Gıda Ürünleri San.ve Tic.A.Ş.’nden cari hesaba istinaden herhangi bir borç yada alacak bakiyesi bulunmadığı; 6)Tarafların yasal defterleri üzerinde yapılan incelemelerde; davacı-alacaklı şirket tarafından düzenlenmiş bulunan tüm faturaların davalı-borçlu şirketin kabulünde olduğu düşünüldüğünde; * İşbu faturalara tekabül eden net kilogramın takdiri teknik olarak Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davalı-borçlu şirket tarafından 01.01.2008-31.10.2014 dönemleri arasında 200’er ve 100’er kilogramlık bidonlar halinde toplam 6138 adet bidon karşılığı toplam 1.191.600,00 kilogram yani yaklaşık 1192 ton “Domates Sosu” alımı yapıldığı; 7) Bu çerçevede, yukarıda sözü geçen yedi adet mal alım satım sözleşmesinin aynı ticari ilişki içerisinde yapıldığı ve ifa edildiği dikkate alındığında, bahsi geçen yedi adet sözleşmenin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğine Sayın Mahkemece kanaat getirildiği takdirde; yukarıda belirtildiği üzere, davalının bu 7 adet sözleşme gereğince davacıdan toplam 1.310.000 kg. mal satın alması gerektiği halde, ticari defter incelemelerinde tespit edildiği üzere, 1.191.600 kg. mal satın alındığı ve buna göre, davalının davacıdan 118.400 kg. eksik mal satın aldığı ve buna göre, davacının bu miktarda … pizza sosunu davalıya teslim etmek ya da davalının teslim alması için usulüne göre tevdi etmek şartıyla 118.400 kg. sosun bedelini davacıdan talep edebileceği, öte yandan, davacının icra takibinde 2,25 kg. birim fiyat üzerinden talepte bulunduğu görülmekle birlikte, dava tarafları arasında akdedilen 23.09.2013 tarihli en son sözleşmede 1,80 TL./kg. + KDV yani KDV dahil 2,124 TL./kg. birim fiyat kararlaştırıldığı ve buna göre davalının bahsi geçen 118.400 kg. mal için ödemesi gereken bedelin bu birim fiyata göre belirlenmesinin gerektiği, dolayısıyla da davacının, bu miktarda … pizza sosunu davalıya teslim etmek ya da davalının teslim alması için usulüne göre tevdi etmek şartıyla 118.400 kg. pizza sosu ürünü için davalıdan talep edebileceği bedelin (118.400 x 2,124 = ) 251.481,60.- TL. olabileceği; 8) Diğer yandan, davacının işlemiş faiz talebi bakımından, davacı tarafından eksik alım konusu malların teslimi için davalıya keşide edilen Manisa … Noterliği’nin 31.03.2016 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinin davalıya tebliğ edildiği 05.04.2016 tarihi ile icra takibinin açıldığı 09.05.2016 tarihi arasındaki dönem için davacının ticari işlerde geçerli TCMB avans faizi oranları üzerinden davalıdan talep edebileceği temerrüt faizinin miktarı, (251.481,60 x 33 gün/365 x % 10,50 = ) 2.387,35.- TL olabileceği şeklinde rapor edildiği görülmüştür.
Taraf vekillerinin itirazlarına binaen dava dosyası; taraf vekillerinin itirazları karşılar ve özellikle her bir sözleşme döneminde alınması taahhüt edilip de alınmayan ürün miktarı ve bedellerinin her bir sözleşme uyarınca ayrı ayrı belirlenmesine, ürünlerin son kullanma tarihleri de dikkate alınarak davacının oluşan zarar miktarını gösterir ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme neticesinde dosyaya sunulan 04/12/2018 tarihli ek raporda; davacı tarafından sözleşme kapsamında satılan malların sözleşme bazında defterlerden tek tek tespit edilmesinin mümkün olmadığı, yani hangi sözleşmeye istinaden hangi faturalar ile kaç ton mal teslim edildiğinin tespitinin mümkün olmadığı, taraflar arasında düzenlenen sözleşme her ne kadar yıllık bazda yapılmış olsa da davacının düzenlediği faturaların tek tek birim fiyatları incelendiğinde sözleşme dönemlerinde farklı birim fiyattan malların satılmış olduğu, bu durumunda da bize davalının sözleşme bazında almış olduğu malların sözleşme sonrasına da sarkmış olduğu kanaati oluşturduğu, yani yeni sözleşme dönemlerinde eski mallardan da alım yapılmış olduğu, davalının kabulünde olan ve davacı tarafından düzenlenmiş bulunan 50 adet fatura üzerinde düzenlenen faturanın hangi dönem sözleşmesine ait olduğu ile ilgili bir dönem belirtilmediği, bu durumda düzenlenen 50 adet fatura ayrı ayrı değerlendirildiğinde hangi fatura muhteviyatı malın hangi sözleşmeye istinaden satılan mal olduğu ile ilgili bir ayrıntıya ulaşılamadığı, bu sebeple taraf defterlerinde her bir sözleşmeye göre ne kadar mal alınıp satılmış olduğunun heyetimizce tespitinin mümkün olmaması sebebi ile taraflar arasındaki ticari ilişkiye göre bir bütün olarak inceleme yapılabildiği ve kök raporda bu hususun ayrıntısı ile irdelendiği, sözleşme bazında ayrı ayrı tespit yapıp değerlendirme yapılması talebi sebebi ile hangi sözleşmeye istinaden hangi faturalara istinaden mal alımı yapıldığının ispatının davalı şirkete ait olduğu düşünüldüğü, davalının kabulünde olan faturaların çoğunun birim fiyatlarının belirlenen sözleşme rakamlarını ihtiva etmediği görülmüş olup böyle bir tespitinin yapılması bu kapsamda mümkün görünmemektedir. Bu sebeple tarafların itirazları doğrultusunda yapılan ek incelemeler neticesinde kök raporda mali açıdan değişikliği gerektirecek herhangi bir hususa rastlanmamıştır. Diğer yandan, kök raporda yapılan hesaplamalarda, KDV oranı olarak sehven % 18 alınmış olmakla birlikte, söz konusu gıda ürünleri olduğundan mevzuata göre KDV’nin % 8 olarak hesaba katılması gerekmekte olup, aşağıdaki hesaplamalar buna göre düzeltilerek yapılmıştır. • Bu çerçevede, yukarıda sözü geçen yedi adet mal alım satım sözleşmesinin aynı ticari ilişki içerisinde yapıldığı ve ifa edildiği dikkate alındığında, bahsi geçen yedi adet sözleşmenin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğine Sayın Mahkemece kanaat getirildiği takdirde; yukarıda belirtildiği üzere, davalının bu 7 adet sözleşme gereğince davacıdan toplam 1.310.000 kg. mal satın alması gerektiği halde, ticari defter incelemelerinde tespit edildiği üzere, 1.191.600 kg. mal satın alındığı ve buna göre, davalının davacıdan 118.400 kg. eksik mal satın aldığı ve buna göre, davacının bu miktarda … pizza sosunu davalıya teslim etmek ya da davalının teslim alması için usulüne göre tevdi etmek şartıyla 118.400 kg. sosun bedelini davacıdan talep edebileceği, öte yandan, davacının icra takibinde 2,25 kg. birim fiyat üzerinden talepte bulunduğu görülmekle birlikte, dava tarafları arasında akdedilen 23.09.2013 tarihli en son sözleşmede 1,80 TL./kg. + KDV yani kök rapora nazaran düzeltilmiş % 8 üzerinden KDV dahil 1,944 TL./kg. birim fiyat kararlaştırıldığı ve buna göre davalının bahsi geçen 118.400 kg. mal için ödemesi gereken bedelin bu birim fiyata göre belirlenmesinin gerektiği, dolayısıyla da davacının, bu miktarda … pizza sosunu davalıya teslim etmek ya da davalının teslim alması için usulüne göre tevdi etmek şartıyla 118.400 kg. pizza sosu ürünü için davalıdan talep edebileceği bedelin (118.400 x 1,944 = ) 230.169,60.- TL. olabileceği sonucuna ulaşmanın mümkün olduğu, diğer yandan, davacının işlemiş faiz talebi bakımından, davacı tarafından eksik alım konusu malların teslimi için davalıya keşide edilen Manisa … Noterliği’nin 31.03.2016 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinin davalıya tebliğ edildiği 05.04.2016 tarihi ile icra takibinin açıldığı 09.05.2016 tarihi arasındaki dönem için davacının ticari işlerde geçerli TCMB avans faizi oranları üzerinden davalıdan talep edebileceği temerrüt faizinin miktarı, (230.169,60 x 33 gün/365 x % 10,50 = ) 2.185,03.- TL. olabileceği şeklinde rapor edildiği görülmüştür.
Taraf vekillerinin itirazına binaen uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden, dosyanın konusunda uzman gıda mühendisi …, SMMM … ve …’den oluşacak heyete edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme neticesinde dosyaya sunulan 17/12/2019 havale tarihli bilirkişi raporunda; taraflar arasındaki ticari ilişki ve sözleşme kapsamında davalının 2012-2013 ve 2013-2014 dönemleri için davacıdan satın almayı vaat ettiği, davacı tarafça üretimi yapılıp da satın alınmayan ürün toplamının 90.600 KG olduğu ve yerinde yapılan inceleme neticesinde 143.700 kg ürünün fiilen depolanmaya devam edildiği; Uyuşmazlığa konu ürünlerin başka şekilde değerlendirilmesinin mümkün olmadığı; Dava tarafları arasında akdedilen 23.09.2013 tarihli en son sözleşmede 1,80 TL./kg. * KDV yani KDV dahil 1,944TL./kg. birim fiyat kararlaştırıldığı sonuç ve kanaatine ulaşılması mümkün olup; davalının bahsi geçen 90.600 kg. mal için ödemesi gereken bedelin bu birim fiyata göre belirlenmesinin gerektiği, dolayısıyla da davacının, bu miktarda … pizza sosunu davalıya teslim etmek ya da davalının teslim alması için usulüne göre tevdi etmek şartıyla 90.600 kg. pizza sosu ürünü için davalıdan talep edebileceği bedelin KDV dahil 176.074,56 TL olabileceği; Davacının işlemiş faiz talebi bakımından yapılan hesaplama neticesinde de 1.694,72 TL davacının faiz talebinde bulanabileceği şeklinde rapor edildiği ulaşılmıştır.
Taraf vekillerinin itirazlarına binaen dava dosyası bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme neticesinde dosyaya sunulan 07/07/2020 havale tarihli ek rapor ile 26/10/2021 havale tarihli ek raporlarda; taraflar arasındaki ticari ilişki ve sözleşme kapsamında davalının 2012-2013 ve 2013-2014 dönemleri için davacıdan satın almayı vaat ettiği, davacı tarafça üretimi yapılıp da satın alınmayan ürün toplamının 90.600 KG olduğu ve terinde yapılan inceleme neticesinde 143.700 kg ürünün fiilen depolanmaya devam edildiği; uyuşmazlığa konu ürünlerin başka şekilde değerlendirilmesinin mümkün olmadığı; dava tarafları arasında akdedilen 23.09.2013 tarihli en son sözleşmede 1,80 TL./kg. +KDV yani KDV dahil 1,944TL./kg. birim fiyat kararlaştırıldığı sonuç ve kanaatine ulaşılmasının mümkün olup; davalının bahsi geçen 90.600 kg. mal için ödemesi gereken bedelin bu birim fiyata göre belirlenmesinin gerektiği, dolayısıyla da davacının, bu miktarda … pizza sosunu davalıya teslim etmek ya da davalının teslim alması için usulüne göre tevdi etmek şartıyla 90.600 kg. pizza sosu ürünü için davalıdan talep edebileceği bedelin KDV dahil 176.074,56 TL olabileceği; davacının işlemiş faiz talebi bakımından yapılan hesaplama neticesinde de 1.694,72 TL davacının faiz talebinde bulanabileceği şeklinde rapor edildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; ticarı satımdan kaynaklı alacağa ilişkin başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Dava 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında 24.08.2007, 14.07.2008, 10.07.2009, 28.07.2010, 13.07.2011, 25.07.2012 ve 23.09.2013 tarihlerinde akdedilen “Alım-Satım Protokolü” başlıklı sözleşmeler yapıldığı, sözleşmeler kapsamında davacı tarafından davalıya “… Pizza Sosu” satılması ve partiler halinde teslim edilmesi, davalının da bu malları teslimi karşılığında her bir sözleşmede belirlenen birim fiyatlar üzerinden bedel ödenmesi hususlarının kararlaştırıldığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın 2012-2013 ve 2013-2014 dönemleri için davalının davacıdan satın almayı taahhüt ettiği miktarda pizza sosu ürünlerini alıp almadığı, buna göre davacının alımı taahhüt edildiği halde davalının satın almamış olduğu pizza sosu ürünlerinin bedelini davalıdan talep edip edemeyeceği hususu olduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mevcut denetime ve hüküm kurmaya elverişli uzman gıda mühendisi …, SMMM … ve …’den oluşan bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 17/12/2019 havale tarihli kök bilirkişi raporuna ve bu kök raporun ek raporlarına göre davalının 25.07.2012 tarihli sözleşmeye göre davacıdan satın almayı taahhüt ettiği halde 600 kg ürünü eksik aldığı, bu sözleşmeye göre fiyatın KDV dahil 1,858 TL olduğundan ürün bedelinin 1.114,56 TL olduğu, yine 23.09.2013 tarihli sözleşmeye göre davacıdan satın almayı taahhüt ettiği halde 90.000 kg ürünü eksik aldığı, bu sözleşmeye göre fiyatın KDV dahil 1,944 TL olduğundan ürün bedelinin 174.960,00 TL olduğu, böylece davalının 2012-2013 ve 2013-2014 dönemleri için davacıdan satın almayı taahhüt ettiği toplam 90.600 KG ürünü eksik satın aldığı, eksik satın alınan bu ürün bedellerinin sözleşme fiyatlarına göre bedelinin KDV dahil 176.074,56 TL olduğu, davalı tarafça satın alınmayan bu ürünlerin davalı firmaya özel karışımla üretildiğinden ürünlerin başka bir firmaya satılması, perakende ambalajla satılması ya da başka ürüne dönüştürülmesinin sözkonusu olamayacağının rapor edildiği görülmüşür.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, 2012-2013 ve 2013-2014 dönemleri için davalının davacıdan satın almayı taahhüt ettiği 90.600 kg ürünü satın almadığı, satın alınmayan ürün bedellerinin taraflar arasında yapılan sözleşmelere göre KDV dahil 176.074,56 TL olduğu, davacının davalıdan alımı taahhüt edildiği halde satın alınmayan pizza sosu ürünlerinin bedelini aralarındaki sözleşme kapsamında talep edebileceği, davacının eksik alım konusu malların teslimi için davalıya Manisa … Noterliği’nin 31.03.2016 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarnameyi düzenlettirdiği, ihtarnamenin davalıya 05.04.2016 tarihinde tebliğ edildiği, davalının usulüne uygun olarak düzenlenen ihtarname ile temerrüde düştüğü, hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre ihtarnamenin tebliğ tarihi ile takip tarihi arasında %10,50 avans faiz oranına göre davacının talep edebileceği faizin 1.694,72 TL olarak hesaplandığı, böylece davalının takibe itirazında kısmen haksız olduğu anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulüne, İzmir 23. İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takip dosyasındaki 176.074,56 TL asıl alacak ve 1.694,72 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 177.769,28 TL alacak üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren takip talebinde belirtilen faiz oranını geçmemek kaydıyla avans faizi işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesi için takibin devamına karar verilmiş, alacak likit olmadığından ve yargılamayı gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE,
Davalının, İzmir 23. İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının kısmen iptali ile, 176.074,56 TL asıl alacak ve 1.694,72 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 177.769,28 TL alacak üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren takip talebinde belirtilen faiz oranını geçmemek kaydıyla avans faiz işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesi için takibin devamına,
2-Alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gereken 12.143,41-TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 3.491,00-TL’nin mahsubu ile bakiye 8.652,41-TL’nin davalıdan alınarak HAZİNEYE gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 29,20-TL başvuru harcı, 3.491,00.-TL peşin harç, 4,30-TL vekalet harcı, 277,50-TL tebligat, posta gideri olmak üzere toplam 3.802,00-TL’nin davanın kabul oranı nazara alınarak 2.338,23-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan 3.800,00 TL bilirkişi ücretine ilişkin yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 1.463,00 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 20.838,08-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 14.521,63-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıranlara iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı..10/02/2022

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)

Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.