Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1386
KARAR NO : 2021/913

DAVA : Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/12/2014
KARAR TARİHİ : 08/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … A.Ş, vekilinin 22.12.2014 harç tarihli davada dava dilekçesi ile; müvekkilinin şirketinde hammadde olarak kullanılmak üzere Monaco’dan … … isimli firmadan 4809.010 metrik ton ve 80/20 oranında HMS 1 ve 2, ISRI 201/202/203/204 standartlarındaki çelik hurda yükünü metrik tonu 350 USD bedelle toplam 1.683.153,50 USD bedelle satın aldıklarının yükün …/… …isimli gemi ile İtalyanın … isimli limanından yüklendiğini ve İzmir Aliağaya taşındığını geminin donatanı ve taşıyanı …Limited olduğunu, geminin acentesinin … Denizcilik ve Sanayi A.Ş. olduğunu TTK Madde 105 /3 gereğince taşımaya aracılık ettiğini, müvekkili şirkete yüklerin üç ayrı konşimento ile gönderildiğini, konşimentolarda clean on board yani temiz kaydının bulunduğunu yüklemenin kaptan nezaretinde yapıldığını, konşimentolarda atıfta bulunulan ISRI standartlarının bulunduğunu, bu standardın ( Hurda Geri Dönüşüm Endüstrisi Entisüsü ) kısaltması olduğunu ISRI 200 ” Ağır eriyen çelik -HMS kodu:1 ” , ISRI 201 ” No:13 feet x 18 inçlik ağır eriyen çelik -HMS kodu:1 ” , ISRI 202 ” No:15 feet x 18 inçlik ağır eriyen çelik- HMS kodu:1″ , ISRI 203 ” No: 2 ağır eriyen çelik- HMS kodu:2″ ISRI 204 ” No: 2 ağır eriyen çelik- HMS kodu:2 ” ifade ettiğini, 11. 07.2014 tarihinde tahliye limanı olan Aliağaya gelen gemide gemi ambarında tahliye edilen yüklerin çok büyük bir bölümünün konşimentolarda belirtilen yüklerden farklı taş , plastik atık , beton parçaları ve cüruf olduğunun belirlendiğini gözetim firması olan … … ( … ) firmasının nezaret ettiğini yükün 425.260 metrik tonunun eksik olduğunun tespit edildiğinin bu durumun …/… …gemisi acentesine bildirildiğini , ayrıca … A.Ş. şirketine ekspertiz incelemesi yaptırıldığını, 11.08.2014-12.09.2014 tarihleri arasında yükün atık maddelerden ayrıştırıldığını ve … isimli şirkete de Survey incelemesi yaptırıldığını davalı donatan acentesinin 14.07.2014 yükün %60 ını cüruf olduğunun kabul edildiğini, müvekkilinin 17.07.2014 İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak …/… D. İş sayılı dosyasıyla yük üzerinde delil tespiti yaptırıldığını, davalı donatanın navlun sözleşmesine aykırı olarak TTK m. 1352/1-a-g-h bentlerine aykırı olarak hareket ettiğinden müvekkilinin deniz alacağı doğduğunu 425.260 metrik ton eksik yük ve 972.500 metrik ton cüruf, taş ve beton atığı nedeniyle 350 USD metrik ton başına toplam 489.216 USD zararının oluştuğunu belirterek bu bedelin davalı taraftan 3095 sayılı kanun m.4/a da ki faiz oranı uygulanarak davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının ihtiyati haciz talebi de değerlendirilerek; mahkememizce …/… D.İş sayılı dosyada 21.07.2014 tarihli talep dilekçesinde istinaden 22.07.2014 tarihinde reddedilmiş, bu kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay … HD’nin
…/… esas …/… karar sayılı 01.10.2014 tarihli kararıyla talebin deniz alacağı niteliğinde olması ve yaklaşık ispat kuralları gözetilerek deniz alacağı için ihtiyati haciz kararı verilmesi amacıyla yeterli kanaatin oluştuğu belirtilerek talep eden lehine kararın bozulduğu belirtilmiştir. Aleyhine ihtiyati haciz talep edilen tarafın karar düzeltme talebi ise Yargıtay … HD’nin …/… Esas …/… Karar sayılı 05.03.2014 tarihli kararla reddedilmiştir. Davacı tarafın ihtiyati haciz talebine ilişkin bozma kararına istinaden mahkememizin …/… D.İş sırasına kayıtlanan dosyada yapılan yargılamada davacının açtığı dava içerisinde HMK m. 390 ve TTK m. 1357/1 gereği ihtiyati haciz yargılamasının derdest olan …/… Esas sayılı dosya içerisinde yapılması gerektiği tespit edilmiş olup, dava sırasında gelen kayıtlarda davalı olarak gösterilen donatan …Ltd’in malik olarak gemiyi sattığı ve yeni malikin … olduğu, böylece TTK m. 1369/1-a ya göre ihtiyati haczin uygulandığı sırada borçtan sorumlu olan kişinin gemi maliki olmadığı tespit edildiğinden ihtiyati haciz talebinin 14.10.2015 tarihli kararla reddine karar verildiği ve taraflarca bu kararın tekrar temyiz edilmediği, halen derdest olduğu belirlenmiştir.
Davalı donatan … Limited aleyhine açılan davada tebligat yapılması için Antigua ve Barbuda ülkesine tebligat yapılması için Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dışilişkiler Genel Müdürlüğü Vasıtasıyla usulüne uygun tebligat çıkarılmış ise de maalesef bu ülkeye tebligatların yapılamaması nedeniyle doğrudan donatana tebligat gerçekleşmemiş ve tensibin 12. maddesinde davalıya tebligat yapılması için öngörülen şartlar gerçekleşmemiştir. Ancak yargılama sırasında davacının ibraz etmiş olduğu acentedeki kayıtlarıyla … Denizcilik Ve Sanayi A.Ş.’nin donatanın acentesi olduğu belirlendiğinden acenteye tebligat yapılması gerekmiştir. Bu aşamadan sonra davanın devamı sırasında …/… …Ltd temsilen vekil Av…. 04.06.2021 tarihinde vekâletnamesini sunmuş ve aynı tarihli dilekçesiyle de; … A.Ş.’nin 01.08.2014 tarihli – 170.000 USD tutarlı teminat mektubunu … Bankasına ait yeni bir teminat mektubuyla değiştirilmesi talebinde bulunmuş, bu durum 09.06.2021 tarihinde hazırlayacağı yeni bir teminat mektubu örneğinin davacıya bildirilerek beyanı alınması için tebligat yapılmıştır. Ancak, davalı taraf yeni bir teminat mektubu hazırlayarak talebini devam ettirmemiştir.
Davalı …Limited izafeten … Ve Sanayi Ve Ticaret A.Ş. vekilinin 11.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde;… … numaralı …/… … isimli geminin acentedeki hizmetinin yaptıklarının TTK m. 105/3 gereğince donatana karşı açılan davanın reddini talep ettiklerini belirtmiştir.
Davacı vekilinin 04.11.2019 beyan dilekçesinde; donatan adına acentenin TTK m.105/1-2 gereğince donatanı temsil yetkisinin bulunduğunu belirtmiştir.
Dava; Davacının taşınmaz sözleşmesinden kaynaklanan taşıma konusu yükte meydana geldiğini iddia ettiği eksik ve ayıplı ifaya dayalı alacak davasıdır.
Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir.
Konşimento, teslim ordinosu, İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… D. İş sayılı dosyası, fatura, gümrük beyannamesi ve ekleri, draft survey yöntemine göre gemiye yüklenen yükün ağırlık sertifikası, gemi ambarları mühür-kontrol raporu, tutanaklar incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
İzmir … Asliye Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… D. İş sayılı dosyası incelendiğinde; tespit talep eden … AŞ’nin … San ve Tic AŞ aleyhine 17.07.2014 tarihinde; …/… … gemisinin tahliyede eksik çıkan yükün tespitinin talep ettiği aynı tarihte yapılan tespit ve 18.07.2014 tarihinde alınan rapora göre yükün 4809.010 metrik ton çelik hurda yük olduğu, çelik hurdanın HMS 1 ve HMS 2 sınıfında ve ISRI 200-206 standardında yükler olmadığı, büyük oranda kirlilik ve cüruf içerdiği, içerisinde yabancı maddeler bulunduğu, en az %60 oranında kirliliğin bulunduğunun tespit edildiği bildirilmiştir.
Davacının ve davalının iddia ve savunmaları değerlendirilerek mahkememizce bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ve bilirkişi incelemesinin talimat yoluyla İstanbul … ATM’de yapılarak bilirkişiler Prof, Dr. …, Kimya Metalurji Fakültesi Öğr. Üyesi … VE gümrük müşaviri …’den alınan 13.01.2021 tarihli raporda; … gemisinin kaptanı … 05.07.2014 tarihli 1 nolu konşimentosunda gönderenin … gönderilenin … Bank AŞ olup, yükleme limanın … Limanı İtalya boşaltma limanı … iskelesi Nemrut Körfezi olan HMS No: 1 ve HMS No: 2 80/20 karışık hurda yükü olup, yine ISRI 200-201-202-204’e göre HMS No: 1 ve HMS No: 2 standardında olduğu, yine aynı kaptanın düzenlediği 05.07.2014 tarihli 2 nolu konşimento da taşıyan / gönderilen / yükleten aynı nitelikte standartlara sahip başka bir yük (hurda yük) olduğu, yine 05.07.2014 tarihli 3 nolu konşimentoda taşıyan / gönderilen / yükleten aynı nitelikte standartlara sahip başka bir hurda yükü olduğu, Aliağa Gümrük Müdürlüğünün özet beyanında da bu durumun yer aldığı, teknik değerlendirmeye göre dosyada 16.09.2014 tarihli gözetim raporu ve 18.07.2014 tarihli bilirkişi raporunda yükün çelik, hurda, skal ve cüruftan oluştuğu, kirlilik oranının %63 olarak belirlendiği, bilirkişi raporunda da bu oranın en az %60 olduğunun belirtildiği, buna göre; taşıyanın davalı olarak gösterilmesi gerektiği, TTK m. 1239/1 hükmüne göre konşimentonun eşyanın cinsi, ağırlığı, miktarı hakkında bilgi verdiği, ancak konşimentodaki bilgiyle gerçekte fiilen gelen yük arasında farklılık bulunduğu takdirde yükletenin yüklediği mala karşılık kaptanın çekince koyarak donatan adına ihtirazı kayıt ileri sürebileceği, bu çekince konulmadığı takdirde konşimentodaki yükün gerçek ve geçerli kabul edilebileceği ve bu şekilde karine oluşturabileceği, TTK m. 1239/3 uyarınca bu karinenin aksinin ancak konşimentoyu içerdiği eşya tanımına güvenerek gönderilende dâhil olmak üzere iyi niyetli 3. kişilere karşı ispatlanamayacağı, somut olayda yükleten tarafından eşyanın cinsinin hurda çelik yükü olduğu beyanında bulunulduğu, kaptan yahut yetkili temsilci tarafından konşimentoda çekince konulmadığı, yükün miktarına ilişkin kayıt bakımından ise miktara ilişkin kayıtların gerçeği yansıtmadığı ve yahut eşyanın miktarının tespiti yapılamadığı hususlarına ilişkin gerekçeli bir kayıt konulmadığından taşıyan TTK M. 1239/3 uyarınca konşimentoyu iyi niyetli devralan gönderilen dahi 3. kişilere karşı konşimentoda yazılı miktardan az olabileceği ileri sürülemeyeceği ve bu zarardan sorumlu tutulacağı, taşıyanın eksik yükten dolayı sorumlu tutulacağı belirtilmiştir.
Davacı vekili 25.01.2021 tarihli beyan dilekçesinde; davanın kabulünü talep etmiştir.
Davalı tarafa bilirkişi raporu 27.01.2021 tarihinde tebliğ edilmiş olup, davalı taraf bu bilirkişi raporuna karşı beyanda bulunmamıştır.
Bu raporda bilirkişilerin zarar miktarını hesaplayıp bildirmemeleriyle 27.01.2021 tarihli ara kararda bilirkişilerden ek rapor istenmiş 01.10.2021 tarihli ek raporda; oluşan zararın %60 cüruf oranı dikkate alınarak 489.216 USD x 0,60 = 293.529,60 USD olduğuna ilişkin rapor düzenlemişlerdir.
Bu rapor taraflara tebliğ edilmiş, beyanda bulunmamışlardır.
Mahkememizce yapılan inceleme ve toplanan deliller değerlendirildiğinde;
Dava konusu olan yükün yükleten … tarafından İtalya’nın … Limanından 05.07.2014 tarihinde 3 ayrı konşimento ile yüklendiği, taşıyanın … Gemisi Donatanı …LTD olduğu, yükün Aliağa Nemrut Körfezi …İskelesine gönderildiği, alıcının … Bank A.Ş., ihbar adresinin … A.Ş. olarak davacının ciro yoluyla konşimentoları temlik alarak 19.08.2014 tarihinde boşaltılan yükte SGS gözetim raporuyla 4809.010 metrik ton yükün boşaltılması sırasında 4413,352 metrik ton yükün niteliğinin değerlendirildiği ve buna göre gözetim raporunda yükün %63 kadar kısmının cüruf, kirli, skal nitelikte olup, belirli özellikleri taşımadığı, İzmir … ATM’nce yapılan bilirkişi incelemesinde …/… D.İş sayılı dosyada yükün ISRI 200-201-202-204 standartlarına sahip çelik hurda yük olması gerekirken bu vasıfları taşımadığı ve yaklaşık %60’ının kirli, cüruf, toprak, beton parçalarından oluştuğu belirlenmiştir. Yine bilirkişi raporunda yer aldığı üzere taşıyan …LTD’nin düzenlediği konşimentolarda TTK m. 1239/1 hükmüne göre eşyanın cins, parça, adet, ağırlık ve miktarı hakkında beyanlar bulunması halinde taşıyanın bu beyanlardan şüphelenmesi halinde yeterli kontrol imkânı bulunmadığında konşimentoya çekince koymak zorunda olduğu, TTK m. 1239/3 uyarınca bu çekincenin taşıyan lehine bir karine oluşturacağı, ancak aksinin ispat edilebileceği, konşimentoda bu karinenin yer almaması halinde iyi niyetli 3. kişilerin bu yükü konşimentoya güvenerek alması halinde karinenin fonksiyonunu ortaya çıkaramayacağını, somut olayda bu karinenin bulunmadığı, taşıyan kaptan veya temsilcisi tarafından bir şerh bulunmadığı tespit edilmekle bu karinenin taşıyan lehine doğmadığı ve yükün %60’ının cüruf olarak gönderilen … A.Ş.’nin zararını oluşturduğu tespit edildiğinden 01.10.2021 tarihli ek raporda belirlendiği üzere 293.529,60 USD zararının bulunduğu tespit edilmiştir. Her ne kadar bilirkişiler 13.01.2021 tarihli raporlarında acenteye karşı dava açılamayacağını, … A.Ş.’ne açılan davanın acenteye açıldığını belirtmiş ise de, dava dilekçesinde …LTD’ne izafeten … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne husumet yöneltildiğinden davada husumetin gerçekleştiği belirlenmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
293.529,60 USD’nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca ABD doları cinsi üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanarak fiili ödeme günündeki döviz satış kuru üzerinden “-TL” karşılığının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
Mahkememizce davacının ihtiyati haciz talebi ret edilip, talebin kabul edilmediği ve 14.10.2015 tarihli karar henüz derdest olduğundan bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 46.542,40 TL harçtan dava açılışında alınan 19.466,20 TL peşin harcın mahsubu ile eksik alınan 27.026,20 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yargılama gideri olarak yapılan başvuru harcı 25,20 TL ve peşin harç 19.466,20 TL ile yazışma ve tebligat gideri 482,60 TL, talimat gideri 2.400,00 TL, bilirkişi ücreti 850,00 TL ve tercüme gideri 1.580,00 TL olmak üzere toplam 24.534,00 TL’nin davanın kabul-red oranına göre 22.517,00 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 51.117,05 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile vekili yararına davacıya verilmesine,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT’nin 13/1. maddesine göre belirlenen 39.761,36 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekili yararına davalıya verilmesine,
HMK m. 333 gereği gider avansından artanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı ve gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/12/2021

Başkan …
E-İmzalıdır

Üye …
E-İmzalıdır

Üye …
E-İmzalıdır

Katip …
E-İmzalıdır