Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/416 E. 2023/745 K. 03.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/416
KARAR NO : 2023/745
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 06/03/2007
BİRLEŞEN KUŞADASI 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NİN
2012/415 ESAS SAYILI DAVASINDA;
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 29/05/2007
KARAR TARİHİ : 03/10/2023
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizde yapılan yargılaması sonunda dava dosyası ve ekleri incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kuşadası yolcu limanındaki alışveriş merkezinde bulunan … no’lu işyerlerinin balık restorantı olarak işletilmek üzere 13/5/2005 tarihli üç yıllık sözleşme ile davalılara kiralandığını ancak davalıların Kuşadası … Noterliğinin 11/9/2006 günlü … yevmiye no’lu ihtarnamesi ile kiralananın yapı kullanma izni, işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı olmadığı gerekçesiyle sözleşmeyi haksız olarak feshettiklerini belirterek, bu haksız fesih nedeniyle BK 264 madde gereğince 6 aylık kira bedeli 60.180 ABD tazminatın kira sözleşmesinin 32. Maddesi gereğince cezai şart 120.360 ABD doları ile birlikte toplam 180.540,00 ABD dolarının işleyecek faizi ile birlikte davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının taşınmazların elektrik, su, kanalizasyon hizmetlerinden yararlanabilmesi için zorunlu yapı kullanma iznini almaması nedeniyle davalıların, işyeri açma ruhsatı, içki ruhsatı alamadıklarını davacının çevredeki yoğun lağım kokusunu gidermek ve önlemek için bir faaliyette bulunmadığını bu nedenle davalıların müşteri ve prestij kaybına uğradıklarını, bu nedenle sözleşmeyi feshetmelerinin haklı olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuşlardır.
GEREKÇE :
Mahkememizin 27/04/2021 tarih … Esas -… Karar sayılı kararı, Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı ilamı ile ”
1-Birleşen dosya davalısı … Bankası A.Ş. vekilinin temyizi yönünden; Hükmü temyiz eden birleşen dosyalısı davalı … Bankası A.Ş. vekilinin 02.03.2022 e-imza tarihli dilekçesi ile temyiz isteminden feragat ettiğini bildirdiği, dosyada mevcut vekaletnamesi incelendiğinde temyizden feragat yetkisinin bulunduğu anlaşılmakla temyiz dilekçesinin feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
2-Davacı-birleşen dosya davalısı … A.Ş ile davalılar-birleşen dosya davacısı vekilinin temyiz istemine gelince ; Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle temyize konu kabul kararının birleşen Kuşadası … Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.-… K. sayılı dava dosyasına müstenit olduğu, işbu davanın davacısının … Tur. Ltd.Şti., davalılarının ise … A.Ş ile … Bankası A.Ş. olup gerekçeli karar başlığında taraf sıfatlarına ilişkin yapılan yanlışın mahallinde her zaman düzeltilebilir maddi hata niteliğinde bulunduğunun anlaşılmasına ve tavzih kararını temyiz edenin sıfatına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ve tavzih kararının onanmasına karar verilmesi gerekmiştir. ” kararı ile onanmasına karar verilmiş olup Yargıtay … Hukuk Dairesinin 28.02.2023 tarihli … Esas … Karar sayılı karar düzeltme ilamında ” .Dairemizin, 23.05.2022 tarihli ve … E., … K. sayılı ilamının 1 nolu bendi ile; birleşen dosya davalısı … Bankası A.Ş. vekilinin temyiz dilekçesinin feragat nedeniyle reddine karar verildiği, bu hususun karar düzeltme taleplerinin kapsamı dışında kaldığı anlaşılmaktadır.
2. Söz konusu ilamın 2 nolu bendi ile davacı-birleşen dosya davalısı … A.Ş. ile davalılar-birleşen dosya davacısı vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede,
Mahkemece verilen kararın onanmasına karar verilmiş ise de; asıl davanın davacısının … A.Ş., davalılarının … Tur. Sey. Tic. ve San. Ltd. Şti., … ile …, birleşen davanın davacısının … Tur. Sey. Tic. ve San. Ltd. Şti., davalılarının … A.Ş. ile … Bankası A.Ş. olduğu, 03.07.2018 tarihli mahkeme kararı ile asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine karar verildiği, kararın Dairemizin 07.05.2019 tarihli ilamıyla, tarafların sair temyiz itirazları reddedilerek, birleşen davada depozito bedeline ilişkin kurulan hükme yönelik bozulduğu, ilk derece mahkemesince bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunduğu, ne var ki; mahkemece verilen 27.04.2021 tarihli karar başlığında; asıl ve birleşen davalara yer verilmeden karar başlığında davacı olarak … A.Ş.nin, davalılar olarak ise … Bankası A.Ş., …, … ile … Tur. Sey. Tic. ve San. Ltd. Şti’nin gösterildiği ayrıca gerekçede; asıl dava hakkında verilen kararın 24.12.2019 tarihinde kesinleştiğinden bahsedilerek, birleşen davaya konu talep yönünden davanın kabulüne karar verildiği, Mahkeme kararının hüküm kısmında ise 25.500 USD depozito bedelinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine şeklinde hüküm kurulmak suretiyle; hüküm, gerekçe ve karar başlığı arasında açıkça çelişki yaratıldığı, bu defa yapılan inceleme ile anlaşılmıştır.
Yine karar başlığında; asıl ve birleşen davalara yer verilmemesi, gerekçede bahsedildiği halde hüküm kısmında asıl davaya yönelik hüküm kurulmaması ve birleşen davada taleplerin birden fazla olmasına ve bir kısım taleplerin önceki hüküm ile reddedilmiş olmasına rağmen birleşen davaya yönelik davanın tam kabulüne dair hüküm kurulması da usul ve kanuna aykırıdır.
Ayrıca; hüküm fıkrasında 2. bent olarak ‘Peşin alınan 1.707,75 TL harçtan maktu red harç tutarı olan 59,30 TL’nin mahsubu ile fazladan alınan 1.648,45‬ TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde DAVACI TARAFA İADESİNE.’ şeklinde karar verildiği halde, tekrar 2. bent oluşturularak ‘Harçlar Kanunu’na göre alınması gereken 2.076,52-TL nispi ilam harcından, peşin alınan 1.350,00-TL harç ile 2.348,00 TL tamamlama harcının toplamı olan 2.698‬,00-TL harcın düşülmesi fazladan alınan 271,48‬-‬TL karar ve ilam harcının davacı-karşı davalı … Tur. Sey. Tic. ve San. Ltd. Şti’ye verilmesine,’ denilmek suretiyle de hükümler arası çelişki oluşturulduğu ve mükerrer kararlar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu nedenlerle hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekirken, zuhulen kararın onandığı anlaşıldığından; bu yöne ilişen karar düzeltme istemlerinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
3- Bozma kapsamına göre, tarafların sair karar düzeltme itirazlarının ve davacı-birleşen dosya davalısı … A.Ş. vekilinin 27.09.2022 tarihli tavzih kararına yönelik temyiz dilekçesinin bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
Açıklanan sebeplerle;1-Karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemizin 23.05.2022 tarihli ve … E., … K. sayılı ilamının (1) numaralı bendinin aynen muhafazasına, (2) numaralı bendinin KALDIRILMASINA ve mahkeme kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile BOZULMASINA,2-Bozma kapsamına göre, tarafların sair karar düzeltme itirazlarının ve davacı-birleşen dosya davalısı … A.Ş. vekilinin 27.09.2022 tarihli tavzih kararına yönelik temyiz dilekçesinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,” karar verilmiş ve Mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydı yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.
Karar düzeltme ilamı doğrultusunda asıl ve birleşen dava tarafları yeniden düzenlenmiş olup karar düzeltme ilamı ve önceki bozma ilamları doğrultusunda yeniden hüküm kurulmuştur.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı ilamında vekalet ücretine ilişkin “Davacının vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; hükümde tahsiline karar verilen yabancı para alacağının, karar tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden TL’ye çevrilerek hesaplanacak vekalet ücretine karar verilmesi gerekirken, davacı lehine eksik vekalet ücreti takdir edilmesi hatalı ” olduğu bildirilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi … Esas … Karar sayılı ilamında “Yabancı para cinsinden alacaklarda, karar ve ilam harcının, o yabancı paranın karar tarihindeki Türk Lirası karşılığı üzerinden (Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nca belirlenen efektif satış kuru esas alınarak) hesaplanması gereklidir. Harçlar, kamu düzeni ile ilgili olup görevi gereği mahkemeler ve temyiz halinde Yargıtay’ca kendiliğinden dikkate alınması zorunludur. Dolayısıyla, kamu düzenine ilişkin hususlarda, aleyhe bozma yasağının uygulanmasına imkan yoktur.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece, talep doğrultusunda, Amerikan Doları para birimi üzerinden bir kısım işçilik alacakları hüküm altına alınmıştır. Ne var ki, bakiye ve karar ilam harcının hesaplanmasında yukarıdaki paragrafta açıklanan hususlara aykırı davranıldığı gibi, alınması gereken bakiye karar ve ilam harcının hazineye gelir kaydına karar verilmesi gerekliliğinin de gözardı edildiği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, davacı tarafça yatırılmış harç miktarlarının da hüküm sonucunda hatalı belirlendiği görülmektedir.
Davalılar lehine hükmedilecek vekalet ücretinin belirlenmesi bakımından da, davanın reddedilen değerinin (takdiri indirim sebebiyle reddedilen kısım hariç olmak üzere), karar tarihindeki Türk Lirası karşılığı üzerinden (Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nca belirlenen efektif satış kuru esas alınarak) hesaplanması gereklidir. Bu halde, mahkemece, davalılar lehine, 3.722,12 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, 1.800,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi hatalı olmuştur.” hususları mevcuttur.Bu nedenle kabul kararı verilen 25.500,00 USD depozito bedeli üzerinden harç hesabı ve davacı vekalet ücreti yapılırken USD para biriminin Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nca belirlenen efektif satış kuru esas alınarak hesap yapılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I-ASIL DAVADA
Mahkememizin 3/07/2018 tarih … Esas … Karar sayılı dosyasında verilen kararın Davacı ve Davalıların bütün temyiz itirazların reddine ilişkin 7/05/2018 tarihli Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı ilamıyla karar verildiği ve 24/12/2019 tarihli Karar Düzeltme İstemlerinin Reddine karar verilerek kararın bu tarihte kesinleştiği anlaşılmakla YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
II- BİRLEŞEN KUŞADASI … AHM … ESAS … KARAR SAYILI DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
1-DAVALI … BANKASI A.Ş. aleyhine açılan davanın FERAGAT nedeniyle REDDİNE ilişkin verilen kararın Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 23/05/2022 tarihli … Esas … karar sayılı ilamı ile karar verildiği, verilen kararın yine Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı Karar Düzeltme Talebinin Reddi ile ile 28/02/2023 tarihinde kesinleştiği anlaşılmakla YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-DAVACININ (…TURİZM SEYAHAT TİCARET VE SAN. LTD. ŞTİ’NİN) Davalı … A.Ş’ye karşı açmış olduğu, sözleşmenin haklı nedenle feshi, teminat bedelinin iadesi ile davacı tarafından ödenen kira bedellerinin yasal faizi ile birlikte tahsili, mahrum kalınan 25.000,00 TL’lik kâra ilişkin talebinin, 25.000,00 TL’ lik işyerinin kullanımını sarih hale getirebilmesi için yapılan masraflara yönelik talebi ve işyerinin dekarosyonu için yapılan 50.000,00 TL lik masrafına yönelik tüm taleplerin reddine ilişkin verilen kararın Birleşen dosya Davacısı Kiracının sair temyiz itirazların reddine ilişkin 7/05/2018 tarihli Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı ilamıyla karar verildiği ve 24/12/2019 tarihli Karar Düzeltme İstemlerinin Reddine karar verilerek kararın bu tarihte kesinleştiği anlaşılmakla YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA ,
3- DAVACININ (… TURİZM SEYAHAT TİCARET VE SAN. LTD. ŞTİ’NİN) davalı … A.Ş’ye karşı açtığı depozito bedelinin iadesine ilişkin talebin Kabulü ile;
25.500,00 USD DEPOZİTO BEDELİNİN davalı … A.Ş’den alınarak davacıya (… TURİZM SEYAHAT TİCARET VE SAN. LTD. ŞTİ’NE) verilmesine
4-Birleşen davada Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken‭ 47.893,50 TL harçtan peşin alınan 1.350,00 TL harcın ve 2.348,00 TL tamamlama harcının düşülmesi ile kalan 44.195,50 TL harcın birleşen davada davalı … A.Ş.’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-Birleşen davada davacı tarafça yatırılan 13,10 TL başvurma harcı, 1.350,00 TL peşin harç ve 726,00 TL tamamlama harcı toplamı olan 2.089,10 TL’nin davalı … A.Ş.’den alınarak, birleşen davada davacıya verilmesine,
6-Birleşen davada davacının bozma öncesi yapmış olduğu toplam 194,90 TL yargılama giderinin ve bozma sonrası yapmış olduğu, tebligat ve posta gideri olan 188,34 TL yargılama gideri toplamı olan 383,24 TL’nin davalı … A.Ş.’den alınarak, birleşen davada davacıya verilmesine,
7-Birleşen davada karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 104.156,79 TL vekalet ücretinin davalı… A.Ş.’den alınarak, birleşen davada davacıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.03/10/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır