Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/868 E. 2023/66 K. 07.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/868
KARAR NO : 2023/66
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/10/2022
KARAR TARİHİ : 07/02/2023
G. KARAR
YAZIM TARİHİ : 17/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait, dava dilekçesi ve delil listesi ekinde sunulan listede belirtilen … plakalı araç ile gerçekleştirilen ihlalli geçişler nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiğini, borçlunun, müvekkili şirkete borcu olmadığını öne sürmek suretiyle borcun tamamına itiraz ettiğini, itiraz konusu alacak hakkında takibin devamı amacıyla işbu davanın ikame edildiğini, yapılan itirazın haksız ve yersiz olup itirazın iptalinin gerektiğini, Şöyle ki; davalının takipte, müvekkili şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı iddiası ile asıl alacağa ve ferileri bakımından takibe itiraz ettiğini beyan ettiğini ve takibi durdurduğunu, bu doğrultuda ihlalli geçiş vakıasına itiraz etmemiş olduğunun açık olduğunu, müvekkili Şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve 2011/1807 (eski 94/5907) sayılı “3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin” Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde özel yetkili bir anonim şirket olarak kurulmuş olup, “Gebze-Orhangazi-İzmir (İzmit Körfez Geçişi ve Bağlantı Yolları Dahil) Otoyolu Projesi” nin yap-işlet-devret modeli ile yapımı ve işletilmesini, Karayolları Genel Müdürlüğü ile imzalamış olduğu 27 Eylül 2010 tarihli Uygulama Sözleşmesi çerçevesinde üstlenmiş bulunduğunu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5. Fıkrasında “Geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” denildiğini, söz konusu fıkranın ikinci cümlesinde ise “Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” hükmü ile müvekkili şirkete işletici şirket sıfatıyla geçiş tutarının 1 katı ve 4 katı tutarındaki ceza tutarını genel hükümlere göre tahsil etme hak ve yetkisinin verildiğini, Otoyol’dan ihlalli geçiş yapan araç sahibinden, geçiş ücreti ile bu ücretin 1 (bir) katı ve 4 (dört) katı tutarında cezanın, müvekkili şirket tarafından genel hükümlere göre yani özel alacak olarak tahsil edildiğini, söz konusu alacağın özel bir alacak olduğu hususunun 27 Şubat 2018 tarihli ve 30345 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 2017/166 E. ve 2018/8 K. sayılı Anayasa Mahkemesi red kararının (Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce 6001 Sayılı kanunun 30. Maddesinin kısmen iptaline ilişkin yapılan başvuruya ilişkin red kararı) 24. Maddesinde de belirtildiği üzere “bu sebeple ödenecek cezanın da kolluk faaliyeti içinde yer alan idari nitelikte bir yaptırım olarak kabul edilmesi mümkün değildir.” şeklinde ifade edilmek suretiyle de Anayasa Mahkemesi tarafından da tasdik edildiğini, öncelikle, şikayete konu borcun sebebini teşkil eden ihlalli geçiş fiilinin tanımlanmasının gerektiğini, ihlalli geçişin, müvekkili şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması anlamına geldiğini, Yasa gereği ihlalli geçiş vakıasının ödemesiz geçiş anında tamamlandığını ve ihlalli geçiş cezasının ödemesiz geçiş anında kesinleştiğini, ancak yasada öngörülen 15 günlük yasal süresi içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde ihlalli geçiş cezasının yine yasa hükmü gereği kendiliğinden terkin olduğunu, müvekkili şirketin, ortaklarının yine özel hukuk hükümlerine tabi ticaret şirketleri olan, özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olması ve ayrıca ilgili mevzuatta böyle bir şartın aranmaması nedeniyle resmi tebligat yapma ve bu tebligat ile karşı tarafı temerrüde düşürme yetkisini haiz olmadığını, müvekkili şirketin bir kamu kurumu olmadığı için 6001 sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin, geçiş tarihini izleyen15 (on beş) gün içerisinde ödenmemesi halinde 1 (bir) katı, 45 (kırk beş) gün içerisinde ödenmemesi halinde ise 4 (dört) katı tutarındaki ceza 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nda düzenlenen idari yaptırım (idari para cezası) olmayıp Borçlar Kanunu tahtında özel alacak statüsünde olduğunu ve genel hükümlere göre araç sahibinden tahsil edileceğinin açıkça 6001 sayılı Kanunda düzenlendiğini, bu nedenle, 5326 sayılı Kabahatler Kanununda düzenlenen idari yaptırım (idari para cezası) kararının ilgili kişiye resmi tebligat ile tebliğ edilme zorunluluğunun özel şirketler tarafından işletilen otoyollarda gerçekleştirilen ihlalli geçişlerin tahsili sürecine de uygulanması gerektiğinin iddia edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkili şirket tarafından işletilen otoyolda yer alan gişeler OGS/HGS ve nakit/kredi kartı/banka kartı olarak tahsilat yöntemi bazlı özgülenmiştir. OGS/HGS gişelerinden yapılan geçişlerde ücret toplama sisteminin süresi içerisinde OGS için OGS bankasından/HGS için PTT’den olumlu provizyon alınamaması ve bu nedenle OGS veya HGS’den geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerlerin açılmadığını, bu halde araç sürücüsünün ilgili butona basıp oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin, geçiş ücretinin hangi surette nereye ödeneceğini, yasal ödeme süresinin ne kadar olduğunu, geçiş tarihini izleyen 15 günlük yasal sürenin bitiminde ödeme yapılmaz ise geçiş ücreti ile birlikte 1 (bir) katı, geçiş tarihini izleyen 45 gün içerisinde ödeme yapılmaz ise geçiş ücreti ile birlikte 4 (dört) katı cezanın ödenmek zorunda kalınacağını, ödemenin geciktirilmesi halinde tutara eklenecek diğer masrafların neler olduğunu belirtir ihlalli geçiş bildirimini (“İGB”) alması akabinde bariyerin kalktığını ve geçişin sağlandığını, İGB ‘nin sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edildiğini, müvekkili şirket tarafından Türkiye Noterler Birliği kanalı ile temin edilen T.C. kimlik numaraları üzerinden GSM operatörleri telefon numarası sorgusu yapıldığını ve yine GSM operatörleri tespit edebildiği numaralara SMS gönderiminin gerçekleştirildiğini, bu kapsamda GSM operatörlerinin söz konusu operasyonu telefon bilgisini paylaşmaksızın gerçekleştirdiğinden, müvekkili şirketin borçluların telefon numarası bilgisine hiçbir zaman erişiminin bulunmadığını, ayrıca gerçek kişi araç sahipleri açısından ihlalli geçişlere ilişkin bilgiler e-devlet platformu ile paylaşılarak ilgili kişilerin söz konusu geçişlerden cezasız ve sonrasında da cezalı dönemde haberdar olmalarının sağlandığını, gerek geçiş anında gerekse geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süre boyunca OGS veya HGS etiketine bakiye yüklenmesi veya bakiye bulunmasının müvekkili şirket tarafından işletilen Otoyol’dan gerçekleştirilen ihlalli geçişlerin bedellerinin ödenmiş olduğu anlamına gelmediğini, müvekkili şirketin geçiş tarihi itibari ile araç sahiplerine geçiş ücretini ödeyebilmeleri için bir çok ödeme kanalı sunduğunu, araç sahiplerinin geçiş tarihinden itibaren 15 gün içerisinde araç plakası üzerinden müvekkili şirkete ve KGM’ye ait internet sitesi ve gerçek kişiler açısından e-devlet (Otoyol, Köprü ve Tünel Geçiş, İhlalli Geçiş ve Borç Sorgulama) üzerinden sorgu yaparak geçiş ücretini ceza tahakkuk etmeden ödeyebildiğini, geçiş ücreti herhangi bir nedenle tahsil edilemedi ise bunu tespit edebildiklerini, huzurdaki işbu davaya konu uyuşmazlık esasına konu ihlalli geçiş fiili kapsamında İhlalli Geçiş İhtarnamesi ile davalının posta yolu ile … ve … tarihinde bilgilendirildiğini, arabuluculuk görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığını, belirtilen sebepler ve mahkemece resen dikkate alınacak nedenlerle; yapılacak yargılama neticesinde davalının …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptali ile alacağın yasal faizi ve diğer tüm ferileri ile birlikte tahsili için takibin devamına, borçlu aleyhine yüzde yirmiden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına ve lehlerine vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği cevap dilekçesi ile özetle; kabul anlamına gelmemek üzere huzurdaki davada müvekkili şirketin tüketici vasfıyla hareket ederken söz konusu borcun oluştuğu iddia edilmekte dolayısıyla da müvekkili şirketin işbu uyuşmazlıkta tüketici konumunda yer almakta olduğunu, davacı yanca görev yönüyle hatalı yerde huzurdaki davanın ikame edildiğini, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, işbu davanın usulden reddinin gerektiğini, davacı (alacaklı) yanca …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında alacağın tahsili talebiyle başlatılan icra takibinin açıkça haksız ve kötü niyetli olduğunu, müvekkili şirketin davacıya hiçbir borcunun olmadığını, borca, faize ve tüm ferilerine itiraz ettiklerini bir kez daha yinelediklerini, davacı yanca itirazlarının iptali talebiyle ikame edilen huzurdaki davanın reddini talep ettiklerini, izah edilen ve Sayın Mahkemece re’sen nazara alınacak nedenler ile; görevsizlik nedeniyle usulden reddine, Sayın Mahkeme aksi kanaatte olur ise haksız ve hukuki mesnetten yoksun işbu davanın esastan reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
İcra dosyası : …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş. tarafından davalı borçlu şirket aleyhine, toplam 2.295,00-TL alacak için ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığı, borçluya ödeme emrinin … tarihinde tebliğ edildiği, … tarihli dilekçe ile borçlu şirket vekilinin söz konusu takibe, borca ve ferilerine itiraz ettiği, itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
İhlalli geçişler: Davalıya ait … plakalı aracın, davacı şirket tarafından işletilen otoyoldan ve köprüden … tarihinde ücret geçiş ücreti ödemeksizin 2 kez ihlalli geçiş yaptığı, yine davalıya ait … plakalı aracın … tarihinde davacı tarafından işletilen otoyoldan 1 kez geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yaptığı fotoğraflar, kamera görüntüleri ve İGB bilgileri dökümü belgesinden tespit edilmiştir.
Tescil Bilgileri: … plakalı aracın, ihlalli geçişlerin yapıldığı 08.05.2022 ve 28.05.2022 tarihlerinde davalı şirket adına kayıtlı olduğu görülmüştür.
Dava; otoyol ve köprü geçiş hizmet alım bedelinin ödenmediği iddiasıyla cezalı geçiş ücretinin tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Dava,1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
25.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7144 Sayılı Kanun (“Torba Kanun”)’un 18. maddesi ile 6001 sayılı Kanun’un 30.maddesinin 5. Fıkrası değiştirilmiş olup, “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir”, 6001 sayılı Kanun’a Torba Kanun’un 19. maddesi ile eklenen “Geçici Madde 3”’de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30 uncu maddesinde yer alan oranlar uygulanır” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Somut olayda, davalıya ait … plakalı aracın, davacı şirket tarafından işletilen otoyol ve köprüden … tarihinde ve … tarihinde 3 kez ihlalli geçiş yaptığı, ihllali geçişlere ilişkin ödeme ihtarını içeren ihlalli geçiş bildiriminin gişe görevlisi tarafından davalıya ait araçları kullanan şoförlere verildiği, davalının 6001 sy yasanın 30. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal sürede geçiş ücretini cezasız olarak ödeme imkanı varken ödemediği, davalının icra takibine, geçiş ücretine, ceza tutarına ve işleyecek faize itiraz ettiği, 6001 sayılı Kanun’un 30.maddesinin 5. Fıkrasındaki cezanın idari para cezası olmadığı, davacı işletmecinin tahsil ettiği tutarın % 60’ını hazine payı olarak ödeyeceği, ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine ücretin 4 katı tutarındaki ceza uygulanmasının yasal düzenleme gereği olduğu, davacı şirketin yasa tarafından kendisine verilen görevi yerine getirdiği, 6100 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30/5 maddesine göre; geçiş ücretleri ve cezalardan araç maliklerinin sorumlu olduğu, davalı aracının geçtiği otoyol ve köprü geçiş ücretinin toplam (60,00 TL + 214,50 TL + 184,50 TL )=459,00 TL, geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki ceza miktarının 1.836,00 TL cezalı geçiş ücretine ilişkin toplam alacağın 2.295,00 TL olduğu anlaşılmakla davacının davasının kabulüne, davalının icra takibine vaki itirazının iptaline, takibin takip talebindeki koşullarla devamına, alacak likit olup davalının itirazının haksızlığına karar verildiğinden hüküm altına alınan alacak miktarı üzerinden %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
Davalının …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının İPTALİ ile, 2.295,00 TL alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi için TAKİBİN DEVAMINA,
2- Hüküm altına alınan 2.295,00 TL alacak üzerinden hesaplanacak %20 oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanmış olan 156,77 TL nispi harca, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 76,07 TL karar ve ilam harcının davalı taraftan alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.
4-Dava tamamen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı ve karşıladığı 11,50 TL vekalet suret harcı, 80,70 TL başvuru harcı, 80,70 TL peşin harç, 28,00 TL davetiye ve posta gideri olmak üzere toplam 200,90 TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine.
5-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00 TL’nin davada haksız çıkan davalıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 2.295,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine.
7-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine.
ilişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/02/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır