Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/815 E. 2023/689 K. 20.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/815 ESAS
KARAR NO : 2023/689 KARAR
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/09/2022
KARAR TARİHİ : 20/09/2023
Mahkememizde görülen İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında mal ve hizmet alım satımına dayalı ticari bir ilişki bulunduğunu, bu ilişki kapsamında müvekkilinin yetkili servis hizmeti verdiği … cihazının kurulumunu davalı şirketi olan … Hizmetleri ve Malzemeleri Ticaret Limited Şirketi’nde gerçekleştirdiğini ve cihaz teknik servis hizmetlerini verdiğini, hizmetlerden ve teknik servis sırasında değişimi yapılan parçalardan kaynaklı olarak davalı şirket adına düzenlenen faturaların davalıya teslim edildiğini, davalının ise müvekkilinin ısrarları doğrultusunda borç bakiye tutarına ilişkin 19.04.2022 tarihinde 7.085,24-TL ödemesini yaptığını ancak Türk Ticaret Kanunu madde 1530 gereğince ödenmesi gereken temerrüt faiz tutarını ödemediğini, bu kapsamda, temerrüt faiz tutarı alacağına ilişkin İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının böyle bir borçları olmadığını, müvekkili tarafından temerrüde düşürülmediğini iddiasıyla borca, işlemiş faize, işlemiş ve işleyecek faiz oranlarına itiraz ettiğini, davalı ile müvekkili arasındaki ticari mal ve hizmet alım satımına dayalı ilişkiye istinaden davalıya temin edilen … (Seri no: …) cihazının yetkili servisi müvekkil olup bu cihazın kurulum işlemi davalının işyerinde gerçekleştiğini, müvekkilinin davalı işletmesine cihazla ilgili olarak 2018 yılında 1 defa, 2019 yılında 3 defa olmak üzere 2 sene süreli teknik servis hizmeti sağladığını, 2019 yılında verilen servis hizmetlerinden 22.01.2019, 13.02.2019 ve 18.03.2019 tarihlerinde parça değişimi yapılmasından dolayı 8.529,88-TL (22.01.2019 tarihli servis), 311,59-TL (13.02.2019 tarihli servis) ve 6.588,99-TL (18.03.2019 tarihli servis) olmak üzere üç adet fatura düzenlenip davalıya temininin sağlandığını, davalının söz konusu faturalara karşılık 26.04.2019, 02.07.2019, 31.10.2019 ve son olarak 19.04.2022 tarihinde ödemeler yaptığını, müvekkili tarafından temerrüt faizi talep edilmişse de başka ödeme yapılmadığını, davalının servis hizmetlerini ve cihaz parçalarını satın almış olmalarına ve faturalara karşılık ödeme yapmış olmalarına rağmen temerrüt faizini ödemekte direnerek borca itiraz ettiğini, iki ticari işletme arasındaki mal veya hizmet tedarikini konu alan sözleşmelerde uygulama alanı bulan TTK m. 1530, satım bedelini ödemekle yükümlü olan borçlunun, alacaklının ihtarına gerek olmaksızın temerrüde düşeceğini düzenlediğini, davalı aleyhine İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile müvekkili ve davalı arasındaki mal ve hizmet satışından kaynaklanan alacaklara ilişkin temerrüt faizinin tahsiline yönelik icra takibi başlatıldığını, açıkladığı nedenlerle; faize ilişkin borcu bulunan davalı tarafından yapılan haksız ve dayanaksız itirazın iptalini ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibinin 4.261,40-TL üzerinden devamını, davalı aleyhine hükmolunan temerrüt faizi borç miktarının %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini ve borcun davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve karşı vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; Davanın ana para talebi olmadığını sadece gecikme faizi talebine ilişkin olduğunu, davaya konu icra takibinin faiz alacağı olduğunu, davacının talebinin taraflar arasındaki ana parası daha önce ödenen ve ana parası 19/04/2022 tarihinde sıfırlanan cari hesap borcunun cari hesabın sıfırlandığı 19/04/2022 tarihine kadar işlediği iddia edilen gecikme faizi alacağı ile sınırlı olduğunu, taraflar arasındaki ilişkinin normal cari hesap sözleşmesi olduğunu, tedarik sözleşmesi veya tedarik ilişkisi olmadığını, taraflar arasındaki cari hesabın son bakiyesi olan 7.085,00-TL’nin müvekkili tarafından davacıya 19/04/2022 tarihinde ödendiğini, ana para borcunun son bakiyesinin 7.085,00-TL olduğunu ve bu bedelin 19/04/2022 tarihinde ödendiğini, taraflar ticari olduğundan davacının vade farkı faiz alacağı faturası düzenlemesi ve bunu davalıya göndermesi gerektiğini, dava konusu alacak iddiasına fatura düzenlenmediğini ve bu alacağın ticari hale gelmediğini, faizin aşama aşama her bir ödemede ödeme tutarı ana paradan mahsup edilmek yolu ile hesaplama yapılması gerektiğini, davacının yapılan ödemeleri dikkate almadan ve belirlenen faiz oranlarını da aşacak şekilde hatalı hesaplama yaptığını, açıkladığı nedenlerle; davanın reddini, %20’den az olmamak üzere haksız takip tazminatının davacıdan alınıp davalıya verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
İcra Dosyası: İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında davacının davalı aleyhine toplam 4.261,40-TL asıl alacak üzerinden takip başlattığı, davalının 20.05.2022 tarihli dilekçesi ile borca, faize, faiz oranına ve ferilere itiraz ettiği takibin durduğu görülmüştür.
Bilirkişi Raporu: Bilirkişi… tarafından hazırlanan 09/01/2023 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı şirketin dava konusu kapsamında 2019 yılı ticari defter kayıtlarının incelendiğini, ilgili ticari defterlerin e defter mükellefiyeti gereği GİB e defter beratlarının alındığı, bu şekli ile yasal tasdiklerinin yapıldığı, defterlerin bilgisayarlı kayıt ortamında işlendiği, muhasebe standartları ve Tekdüzen hesap planı ilkelerine uygun tutulduğu, sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğunun görüldüğü, davacı şirketin ticari defter kayıtları içeriğinde davalı şirketin 120-alıcılar hesabının 120.100…. – … Ve Mak. Ltd. Şti. Alt hesap adında kayıt altına alındığı, dava konusu kapsamında 2019 yılı incelemeye alınmışsa da taraflar arasındaki ticari ilişkinin 2018 yılına dayandığı, davacı şirket tarafından davalı şirkete satışı yapılan makine için takip eden yıllarda servis hizmeti verildiği ve 2019 yılı ticari defter kayıtlarında yer alan tutarların servisi hizmeti tedarikine ilişkin faturalar olduğu, 2019 yılı kayıtlarının incelenmesinde; davacı şirket tarafından, davalı şirkete hitaben yapılan borçlandırmalarla ilgili olarak 2018 yılından devreden 4.377,78-TL üzerine, 2019 yılında 28/01/2019 ve 05/04/2019 tarihleri arasında yapılan borçlandırmalarla birlikte 05/04/2019 itibariyle davalı şirketin borç bakiyesinin 19.808,24-TL olduğu, borçlandırmaya konu fatura tarihleri ile, faturaların ödeme tarihleri karşılaştırıldığında, ödeme tarihlerinin 26/04/2019 ödeme tarihine göre ortalama 120 gün gecikme, 02/07/2019 ödeme tarihine göre ortalama 200 gün gecikme ve 31/10/2019 tarihine göre 260 gün gecikme ile ödeme yapıldığı yapılan ödemelerin ise cari hesap borç bakiyesine kısmi ödeme şeklinde olduğu, 2019 yılından 2020 yılına davalı şirketin borç bakiyesinin ödenmemesi nedeni ile sonraki yıla aktarılmak zorunda kalındığı, davalının ana para borç bakiyesinin 19/04/2022 tarihi itibariyle kapatıldığı, taraflar arasındaki ticari ilişkinin dayandığı 2018 yılında davacı tarafından yapılan makine satışını takip eden süreç içerisinde verilen servis hizmeti de dikkate alındığında taraflar arasındaki ilişkinin mal ve hizmet tedariki olarak değerlendirilmesi gerektiği, davalı tarafından fatura tutarlarından oluşan borç bakiyelerine yapılan uzun sürelere yaygın gecikmeli ödemelerin TTK 1530/2. Kapsamında temerrüt faizine konu edilmesi hususunun hukuki değerlendirme gerektirdiği, görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Bilirkişi Raporu: Bilirkişi … tarafından 27/04/2023 tarihinde düzenlenen raporda özetle; İcra Takip Dosyasındaki alacak bedelinin 22/01/2019 tarihli servis raporuna istinaden 28/01/2019 tarihli düzenlenen faturaya ilişkin 19/04/2022 tarihinde yapılan ana para ödemesi dışına kalan 19/04/2022 tarihine kadar TTK 1530 temerrüt faiz alacağının 638,83-TL olduğu, 13/02/2019 tarihli servis raporuna istinaden 18/02/2019 tarihli düzenlenen faturaya ilişkin 19/04/2022 tarihinde yapılan ana para ödemesi dışına kalan 19/04/2022 tarihine kadar TTK 1530 temerrüt faiz alacağının 172,06-TL olduğu, 18/03/2019 tarihli servis raporuna istinaden 05/04/2019 tarihli düzenlenen faturaya ilişkin 19/04/2022 tarihinde yapılan ana para ödemesi dışına kalan 19/04/2022 tarihine kadar TTk 1530 temerrüt faiz alacağı 3.450,51-TL’ye dayandırılmış olduğu, davacının davalı firmadan yasal defter ve dayanağı olan cari hesap ekstresinin karşılığı olarak 12/05/2022 icra takip tarihi itibariyle borç ya da alacak bakiyesinin bulunmadığı hesap bakiyesinin 0 olduğu, davalı firmanın yasal defter ve dayanağı belgelerinin tetkikinde; taraflar arasındaki ticari çalışmanın davalının yasal defter ve dayanağı belgelerine göre 2019 yılından önce başlamış olduğu davacı ve davalı taraf arasında imzalanmış olan ticari bir sözleşme bulunmadığı ve 7.085,00-TL’lik davalı firmanın davacı firmaya 19/04/2022 tarihinde yapmış olduğu ödeme ile taraflar arasındaki ticari ilişkinin sonlamış olduğu ve buradan hareketle davalının davacıya yasal defter ve dayanağı olan cari hesap ekstresinin karşılığı olarak 12/05/2022 icra takip tarihi itibariyle borç ya da alacak bakiyesinin bulunmadığı hesap bakiyesinin sıfır olduğunun tespit edildiği, davacı şirketin takip talebinde icra takibindeki TTk 1530 maddesine göre geç ödendiği iddiası ile geç ödendiği beyan edilerek gecikme faizi tutarları icra takibine konu edilen davacı tarafından davalı tarafa kesilen icra takibinin ekinde listelenen 3 adet faturanın davacı ve davalı tarafın resmi defter ve belgelerinde kayıtlı olduğunun tespit edildiği, davacının davalıdan icra takip açılış bedeline göre cari hesap alacak kalan bakiyesini oluşturan satış faturalarına göre davacının davalıdan 3 adet faturanın kesilme tarihlerine göre belirlenmiş olan faturaların son ödeme tarihlerinden itibaren davalı tarafından ödenen tutarların ödeme tarihleri esas alınarak icra takibinin açılış tarihi itibariyle talep edebileceği 4.659,46-TL TTK 1530 Maddesine göre gecikme faizi hesaplaması yapıldığı, davacı tarafından icra takip açılışında toplam 4.261,40-TL tutarında TTk 1530’a göre temerrüt faiz alacağı talep edilmiş olması sebebiyle davacının davalıdan yasal defter ve dayanağı olan cari hesap ekstresinin karşılığı olarak 12/05/2022 icra takip tarihi itibariyle 4.261,40-TL tutarındaki alacak bedelini talep edebileceği görüşü ile raporunu düzenlemiştir
Dava; Mal ve Hizmet satım ilişkisi kapsamında faturadan kaynaklanan TTK 1530 maddesi gereği temerrüt faiz alacağı tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Dava, 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Davacı vekili, Müvekkili ile davalı arasında mal ve hizmet alım satımına dayalı ticari bir ilişki bulunduğunu, bu ilişki kapsamında müvekkilinin yetkili servis hizmeti verdiği … cihazının kurulumunu davalı şirketi olan… ve Malzemeleri Ticaret Limited Şirketi’nde gerçekleştirdiğini ve cihaz teknik servis hizmetlerini verdiğini, hizmetlerden ve teknik servis sırasında değişimi yapılan parçalardan kaynaklı olarak davalı şirket adına düzenlenen faturalar nedeniyle TTK 1530 maddesine göre faiz alacaklısı olduğunu iddia etmektedir,
Davalı vekili, taraflar arasındaki ilişkinin normal cari hesap sözleşmesi olduğunu, tedarik sözleşmesi veya tedarik ilişkisi olmadığını, TTK 1530 maddesine göre faiz isteyemeyeceği ve davanın reddini savunmuştur.
Tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yaptırılmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporlarına göre; Davacı şirketin, dava konusu kapsamında 2019 yılı ticari defterlerinin e.defter mükellefiyeti gereği, Gelir İdaresi Başkanlığı e.defter beratlarının alındığı, bu şekli ile TTK, HMK ve VUK hükümleri gereği zorunlu yasal tasdiklerinin yapıldığı, defterlerin bilgisayarlı kayıt ortamında işlenmiş olup, muhasebe standartları ve Tekdüzen Hesap Planı ilkelerine uygun tutulduğu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, 6102 sayılı TIK 64/3 ve HMK 222 madde hükümleri gereği sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğu,
Davalının 2019- 2020 -2021 -2022 yılı yasal defterlerinin açılış onaylarının muntazaman yaptırıldığı, birbirini teyit eder vaziyette işli oldukları yine TTK.nun 64/3 maddesinde yer aldığı şekli ile süresi içerisinde 2019-2020-2021 yılının sene sonu Noter Kapanış onayının mevcut olduğu, 2022 Yılının Süresi Dolmamış olması sebebi ile Yıl sonu Noter Kapanış Tasdik Onayının bulunmadığı, buradan hareketle Davalı… Sağlık Hizmetleri Ve Malzemeleri Ticaret Limited Şirketi’nin 2019-2020-2021-2022 yılı yasal defterleri lehine delil teşkil ettiği,
Davacı şirketin ticari defter kayıtlarına göre, davalı şirketin 120-Alıcılar Hesabının, … Sağlık Hizmetleri Ve Makinaları Ltd.şti. ait hesap adında/kodunda kayıt altına alındığı, taraflar arasındaki ticari ilişkinin 2018 yılına dayandığı, davacı şirket tarafından Davalı şirkete satışı yapılan makine için takip eden yıllarda servis hizmeti verildiği ve 2019 yılı ticari defter kayıtlarında yer alan tutarların servisi hizmeti tedarikine ilişkin faturalar olduğu, 2019 yılı kayıtlarında; Davacı şirket tarafından, davalı şirkete hitaben yapılan borçlandırmalarla ilgili olarak 2018 yılından devreden 4.377,78-TL üzerine, 2019 yılında 28/01/2019 ve 05/04/2019 tarihleri arasında yapılan borçlandırmalarla birlikte 05/04/2019 itibariyle davalı şirketin borç bakiyesinin 19.808,24-TL olduğu, ödeme tarihlerinin 26/04/2019 ödeme tarihine göre ortalama 120 gün gecikme, 02/07/2019 ödeme tarihine göre ortalama 200 gün gecikme ve 31/10/2019 tarihine göre 260 gün gecikme ile ödeme yapıldığı yapılan ödemlerin ise cari hesap borç bakiyesine kısmi ödeme şeklinde olduğu, 2019 yılından 2020 yılına davalı şirketin borç bakiyesinin ödenmemesi nedeni ile sonraki yıla aktarılmak zorunda kalındığı, davalının ana para borç bakiyesinin 19/04/2022 tarihi itibariyle kapatıldığı,
Davalı Defterlerine göre, davacı şirketin … Nolu … Sağlık Ve Güzellik Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi Hesap Kodunda İzlendiği, Davalı firmanın yasal defter ve dayanağı belgelerine göre, taraflar arasındaki ticari çalışmanın davalının yasal defter ve dayanağı belgelerine göre 2019 yılından önce başlamış olduğu Davacı ve Davalı taraf arasında ticari bir sözleşme bulunmadığı ve 7.085,00.-TL’lik Davalı firmanın Davacıya 19.04.2022 tarihi ile yapmış olduğu ödeme ile taraflar arasındaki ticari ilişkinin sonlanmış olduğu, ve davalının davacıya yasal defter ve cari hesap ekstresinin karşılığı olarak 12.05.2022 İcra Takip Tarihi İtibari ile borç yada alacak bakiyesinin bulunmadığı hesap bakiyesinin sıfır -0- olduğu,
Davacı şirketin takip talebinde İcra Takibindeki TTK 1530 Maddesine Göre Geç Ödendiği İddiası ile 3 adet faturanın gecikme faizlerinin icra takibine konu edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu “F) Ticari hükümlerle yasaklanmış işlemler ile mal ve hizmet tedarikinde geç ödemenin sonuçları
MADDE 1530-
(4) Sözleşmede ödeme günü ve süresi belirtilmemişse veya belirt,ilen süre beşinci fıkraya aykırı ise borçlu aşağıdaki sürelerin sonunda ihtara gerek kalmaksızın mütemerrit sayılır ve alacaklı faize hak kazanır.
a) Faturanın veya eş değer ödeme talebinin borçlu tarafından alınmasını takip eden otuz günlük sürenin sonunda,
(7 Bu madde hükümleri uyarınca alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hâllerde uygulanacak faiz oranını ve alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarını Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her yıl ocak ayında ilan eder. Faiz oranı, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunda öngörülen ticari işlere uygulanacak gecikme faizi oranından en az yüzde sekiz fazla olmalıdır.” şeklinde düzenlenmiştir
Taraflar arasındaki ticari ilişkinin dayandığı 2018 yılında, davacı tarafından yapılan makine satışını takip eden süreç içerisinde verilen servis hizmeti de dikkate alındığında, taraflar arasındaki ilişkinin mal/hizmet tedariki olduğu, Türk Ticaret Kanunu’nun 1530 maddesinin 4/a ve 7 nolu bentlerine göre Temerrüt Faizi hesaplanması gerektiği kabul edilmiştir.
Davacı şirketin takip talebinde İcra Takibindeki TTK 1530 Maddesine göre geç ödendiği iddiası ile geç ödendiği beyan edilerek gecikme faizi tutarları İcra Takibine Konu Edilen Davacı Tarafından Davalı tarafa kesilen İcra Takibinin ekinde listelenen 3 adet faturanın davacı ve davalı tarafın resmi defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu, davacı firmanın davalı firmadan icra takip açılış bedeline göre cari hesap alacak kalan bakiyesini oluşturan satış faturalarına göre davacı firmanın davalı firmadan 3 adet faturanın kesilme tarihlerine göre belirlenmiş olan faturaların ödeme tarihlerinden itibaren davalı tarafından ödenen tutarların ödeme tarihleri esas alınarak İcra Takibini açılış tarihi itibari ile talep edebileceği gecikme faizinin TTK 1530 Maddesine göre 4.659,46.-TL olduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafından İcra Takip açılışında Toplam 4.261,40.-TL tutarında TTK 1530’a göre Temerrüt Faiz Alacağı talep edilmis olduğu, taleple bağlılık kuralı gereği Davacının davalıdan yasal defter ve dayanağı olan cari hesap ekstresinin karşılığı olarak 12.05.2022 İcra Takip Tarihi İtibari ile 4.261.40.-TL tutarındaki alacak bedelini talep edebileceği, davalının herhangi bir ödeme yapmadığı anlaşıldığından İzmir … İcra Müdürlüğü’ nün … E. sayılı dosyasında davalının 4.261,40- TL asıl alacaktan oluşan borca ilişkin itirazın iptaline, takibin devamına,
Alacak likit ve belirlenebilir olmadığından icra inkar tazminatının reddine karar verilmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında davalının; 4.261,40-TL asıl alacaktan oluşan borca ilişkin İTİRAZIN İPTALİ ile, TAKİBİN DEVAMINA,
2-Alacak likit ve hesaplanabilir olmadığından icra inkar tazminatı talebinin Reddine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 291,10-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 210,40-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR OLARAK KAYDINA,
4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı yararına takdir olunan 4.261,40-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00-TL’nin davada haksız çıkan davalıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 80,70-TL dava açma ilk gideri, 2.500,00-TL bilirkişi ücreti, 47,00-TL tebligat ve posta gideri, olmak üzere toplam 2.627,70-TL Yargılama giderinin peşin yatırılan 80,70-TL harç ile birlikte toplam 2.708,40-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.20/09/2023
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır