Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/695
KARAR NO : 2022/758

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 09/05/2022
KARAR TARİHİ : 17/08/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı asil … dava dilekçesinde özetle; Yaklaşık 15 ay önce evinde çıkan yangını kendi imkanları ile söndürdüğü, bu esnada 2 çanta içerisinde bulunan gelir gider defteri ve faturalar, demirbaş kayıt ve evrak kayıt defterleri ıslandığı ve defterlerin kullanılamaz hale geldiği, defterlerde bazı sayfaların yapıştığı, bazı sayfaların eridiği ve küflendiği, hiçbirisinin kullanılamaz halde olduğu, faturaların ise çamur haline geldiği, kağıt çamuru halinde olduğu, bu durumu ancak beyanname vermek için defteri açtığında fark ettiği, bu defterler için zayı belgesi almak istediğini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
İşbu uyuşmazlığın TTK.’nun 82/7. Md. “(7) Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır.
Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmü uyarınca açılan gelir gider defteri ve faturaların zıyaa uğradığından bahisle zayi belgesi verilmesi talebinden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
YARGITAY 20. HD 2016/14668 E. 2017/665 K. Sayılı 31/01/2017 tarihli ilamında;”…5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesinde “Tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin, gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hale gelmesi veya kaybolması halinde, öğrenme tarihinden itibaren onbeş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi belgesi almak için başvurmayan veya bu belgeyi denetim sırasında ibraz edemeyenler üç aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılacağı” açıklanmıştır. Anılan kanunda genel zayi belgesinin alınması konusunda hangi mahkemenin görevli olduğu gösterilmemiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nın 382. maddesinde, “çekişmesiz yargı işleri” düzenlenmiş, aynı Kanunun 383. maddesinde de çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olacağı hükmüne yer verilmiştir.
Maddede çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu önce genel çerçevesi belirlenerek daha sonra da mümkün olduğunca sayılarak belirtilmiştir.
Somut olayda, davacı tarafından tutulan gelir gider defteri ve faturalar, demirbaş kayıt ve evrak kayıt defterlerin yandığını ileri sürerek zayi belgesi verilmesini talep etmiş olup, zayi belgesi istemine ilişkin uyuşmazlık, 6100 sayılı Kanunun 382/2-e maddesinde sayılmamakla birlikte, Kanunun 382/1. maddesinde sayılan ölçütlere göre çekişmesiz yargı işi niteliğinde olup, 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesi ve 6100 sayılı HMK’nın 383. maddesi gereğince de derneğin defter ve belgeleri için zayi belgesi verilmesi hususunda hangi mahkemenin görevli olduğuna ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir….”
Somut Olayda davacının zayi belgesi talep ettiği gelir gider defteri ve faturalar, demirbaş kayıt ve evrak kayıt defterlerin TTK ‘nun 68/son maddesinde öngörülen HMK 382/2 -e-1 maddesinde sayılan ticari defterin zayiliğine ilişkin çekişmesiz yargı olduğu ve TTK 4 ve 5 maddeleri anlamında bir ticari dava olmadığının anlaşıldığı, talepte bulunanın dernek başkanı sıfatıyla herhangi bir tacirlik sıfatını haiz olmadan işbu istemini öne sürdüğü, HMK 383 maddesi ile aksine bir düzenleme bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işlerinde Sulh Hukuk Mahkemesi görevli kılındığından, yasalarımızda zayi belgesi verilmesine ilişkin bu tür işlerin Asliye Ticaret Mahkemesinde görüleceğine dair aksine bir düzenleme bulunmadığından mahkememizin Görevsizliğine karar vermek gerekmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından açılan iş bu davada Mahkememizin görevli olmadığı, görevli mahkemenin İzmir Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğu anlaşılmakla, HMK.nun 115/2.maddesi uyarınca davanın usulden REDDİNE,
2- Kararın kanun yoluna başvurulmadan kesinleşmesi halinde kesinleşme tarihinden itibaren iki hafta içinde, kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde gönderme talebinde bulunulduğu takdirde dava dosyasının görevli İzmir Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-HMK.nun 331/2.maddesi uyarınca harç ve yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
Dair tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi 17/08/2022
Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır