Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/530 E. 2022/620 K. 21.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/530 ESAS
KARAR NO : 2022/620 KARAR

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 10/06/2022
KARAR TARİHİ : 21/06/2022

Mahkememizde görülen Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Derneği İktisadi İşletmesinin İzmir Gazeteciler Derneği tarafından işletildiğini, derneğe ve işletmeye ait tüm belge ve evrakların cemiyet binasında bulunduğunu, 30/05/2022 tarihli 50 nolu yönetim kurulu kararı gereğince …nin İzmir Büyükşehir Belediyesine ait havagazı yerleşkesine taşınmasına karar verildiğini, taşınma nedeniyle
İzmir Gazeteciler Derneğine ait ;
a)……… no.lu Ayni Yardım Belgeleri
b)…….. no.lu Alındı Belgeleri
c)…… no.lu Gider Pusulaları
d)2019 VE 2020 Yılları Fatura Dosyaları, 2020 Yılı Muhasebe Defterleri (Yevmiye ve Kebir Defteri) nin bulunduğu kolinin tüm aramalara rağmen bulunamadığını ve bu hususta tutanak tutulduğunu,

… Derneği İktisadi İşletmesine ait ;
a)……nolu Gider Pusulaları
b) …… no.lu Tahsilat Makbuzu
c)…… nolu Fatura Koçanlarının bulunduğu kolinin tüm aramalara rağmen bulunamadığını ve bu hususta tutanak tutulduğunu,
Kaybolan bu evrakların derneğin kamuya yararlı dernek ve vergi mükellefi olması nedeniyle hukuki ve cezai sorunlarla karşılaşmaması için ilgili kanunlara göre ilgili kurum ve kuruluşlara bildirim yapılmasına ve zayi belgesi alınması için hukuki sürecin başlatılması için İzmir Gazeteciler Derneği yönetim kurulu 31.05.2022 tarihinde 51.nolu kararı alındığını, Yönetim Kurulunun 31.05.2022 tarihli 51.nolu kararı gereğince 10.06.2022 tarihli 9 Eylül Gazetesi’ne kayıp ve hükümsüz olduğuna dair ilan verildiğini, açıkladığı nedenlerle müvekkili … ve … İktisadi İşletmesi’ne ait Gider Pusulaları, Tahsilat Makbuzu ve Fatura Koçanlarının, 2019 VE 2020 Yılları Fatura Dosyaları, 2020 Yılı Muhasebe Defterleri (Yevmiye ve Kebir Defteri) nin kaybedilmiş olması nedeniyle geçersizliği ile birlikte zayi olduğuna dair belgenin verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
TTK Madde 16 (1) Ticaret şirketleriyle, amacına varmak için ticari bir işletme işleten vakıflar, dernekler ve kendi kuruluş kanunları gereğince özel hukuk hükümlerine göre yönetilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri tarafından kurulan kurum ve kuruluşlar da tacir sayılırlar.
(2) Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri ile kamu yararına çalışan dernekler ve gelirinin yarısından fazlasını kamu görevi niteliğindeki işlere harcayan vakıflar, bir ticari işletmeyi, ister doğrudan doğruya ister kamu hukuku hükümlerine göre yönetilen ve işletilen bir tüzel kişi eliyle işletsinler, kendileri tacir sayılmazlar.
YARGITAY 20. HD 2016/14668 E. 2017/665 K. Sayılı 31/01/2017 tarihli ilamında;”…5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesinde “Tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin, gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hale gelmesi veya kaybolması halinde, öğrenme tarihinden itibaren onbeş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi belgesi almak için başvurmayan veya bu belgeyi denetim sırasında ibraz edemeyenler üç aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılacağı” açıklanmıştır. Anılan kanunda genel zayi belgesinin alınması konusunda hangi mahkemenin görevli olduğu gösterilmemiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nın 382. maddesinde, “çekişmesiz yargı işleri” düzenlenmiş, aynı Kanunun 383. maddesinde de çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olacağı hükmüne yer verilmiştir.
Maddede çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu önce genel çerçevesi belirlenerek daha sonra da mümkün olduğunca sayılarak belirtilmiştir.
Somut olayda, davacı Devrek Performanç Gençlik Spor Kulübü Derneği tarafından tutulan 19.01.2010 tarih ve 50 sayılı karar defterinin kaybolduğunu ileri sürerek zayi belgesi verilmesini talep etmiş olup, zayi belgesi istemine ilişkin uyuşmazlık, 6100 sayılı Kanunun 382/2-e maddesinde sayılmamakla birlikte, Kanunun 382/1. maddesinde sayılan ölçütlere göre çekişmesiz yargı işi niteliğinde olup, 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesi ve 6100 sayılı HMK’nın 383. maddesi gereğince de derneğin defter ve belgeleri için zayi belgesi verilmesi hususunda hangi mahkemenin görevli olduğuna ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir….”

Somut Olayda davacı vekilinin zayi belgesi talep ettiği derneğin kamuya yararlı dernek ve iktisadi işletmesi olduğunun anlaşıldığı, TTK 16/2 maddesinde kamu yararına çalışan derneklerin bir ticari işletmeyi, ister doğrudan doğruya ister kamu hukuku hükümlerine göre yönetilen ve işletilen bir tüzel kişi eliyle işletsinler, kendileri tacir sayılmadıklarının düzenlendiği, Bu halde İstem TTK ‘nun 68/son maddesinde öngörülen HMK 382/2 -e-1 maddesinde sayılan ticari defterin zayiliğine ilişkin çekişmesiz yargı olduğu ve. TTK 4 ve 5 maddeleri anlamında bir ticari dava olmadığının anlaşıldığı, HMK 383 maddesi ile aksine bir düzenleme bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işlerinde Sulh Hukuk Mahkemesi görevli kılındığından, yasalarımızda zayi belgesi verilmesine ilişkin bu tür işlerin Asliye Ticaret Mahkemesinde görüleceğine dair aksine bir düzenleme bulunmadığından mahkememizin Görevsizliğine karar vermek gerekmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından açılan iş bu davada Mahkememizin görevli olmadığı, görevli mahkemenin İzmir Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğu anlaşılmakla, …nun 115/2.maddesi uyarınca davanın usulden REDDİNE,
2- Kararın kanun yoluna başvurulmadan kesinleşmesi halinde kesinleşme tarihinden itibaren iki hafta içinde, kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde gönderme talebinde bulunulduğu takdirde dava dosyasının görevli İzmir Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-…nun 331/2.maddesi uyarınca harç ve yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
Dair tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.21/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır