Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/399 E. 2022/1094 K. 22.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/399 Esas
KARAR NO : 2022/1094
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/04/2022
KARAR TARİHİ : 22/12/2022
G. KARAR YAZIM TARİHİ :10/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; Davalı ile Müvekkili şirketin 25.03.2016 tarihli açık satış noktası sözleşmesi imzaladığını, sözleşmenin; 2.maddesi gereği, davalının … Mahallesi … Caddesi No:… Karaburun-İzmir adresinde işletmekte olduğu işyerinde, müvekkili şirketin yetkilendirilmiş olduğu bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve satmayı, 7.maddesi gereği, sözleşme süresince faaliyet alanını ve/veya nev’ini değiştirmemeyi, işyerini her hangi bir kişiye devir ve temlik etmemeyi, 9.maddesi gereği, bira satışı için gerekli ruhsat, izin, satış belgesi vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları belirtilen süreye kadar yerine getirmeyi,10/b maddesi gereği sözleşme süresince işyerinde bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısmamayı veya bira satışını azaltacak davranış ve eylem içine girmemeyi,10/c maddesi gereği sözleşme süresince işletmesinde bira satışının süreklilik arz edecek şekilde yapılabilmesi için gerekli satış belgesi, ruhsat vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları yerine getirmek, bunları güncellemek ve yenilemek için her türlü dikkat ve özeni her türlü mali külfeti yerine getirmeyi, 10/o maddesi gereği müvekkili şirketin ürünlerini bizzat müvekkili şirket tarafından yetkilendirilmiş olan ve tapdk toptan satış belgesini haiz bayi veya distribütörden veya yine müvekkili şirketin satma görevini verdiğini bildirdiği yetkili ve tapdk toptan satış belgesini haiz başka bir teşebbüsten almayı, kabul ve taahhüt ettiği, yine sözleşmenin 3.maddesi gereği davalının müvekkili şirketin dağıtım ve satışını gerçekleştirdiği bira ürünlerinden 12.000 litre miktarındaki ürünü müşterilere satmayı kabul ve taahhüt ettiği ve sözleşmenin feshi tarihine kadar toplam 3.194,96 litre miktarında ürün alımı yapmış olduğu, davalının sözleşme yürürlükte iken taahhütlerini yerine getirmeyip tapdk satış belgesi yenileme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, müvekkili şirketin tüm uyarılarına rağmen nisan 2017 tarihinden itibaren tüketici taleplerine uygun düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde ürün almayarak ve müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak ürün bulundurmadığını, sözleşmenin birden fazla maddesini ayrı ayrı ihlal ettiğini, bu nedenle davalının kusuru nedeniyle devamı imkansız hale gelen sözleşmenin İzmir 25. Noterliği’nin 05.03.2020 tarihli ve … yevmiye nolu feshi ihbar- ihtarnamesi ile müvekkili şirket tarafından haklı olarak feshedildiğini, bununla birlikte, haricen edinilen bilgiye göre davalı işleticinin işletmesini çalıştırmadığı ve kapattığının anlaşıldığını, yine taraflar arasındaki sözleşmenin 21.maddesinde davalının, işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, işletmeyi devretmesi veya işletmede iş değişikliği yapması veya sözleşmede belirtilen hükümlerden her hangi birini ihlal etmesi veya ilgili mevzuatlara aykırılıktan kaynaklanan nedenlerle faaliyetine son verilmesi veya askıya alınması gibi nedenlerle sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde yapılan yatırım/katkı toplamı kadar bir tutarda cezai şartı nakden ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt edildiğini, davalıya sözleşmede verilmesi planlanan 30.000,00 TL katkı aktarıldığını, sözleşmeyi ihlal eden davalılardan 30.000,00 TL cezai şart ve 30.000,00 TL’lik mali katkının tahsili talebi ile İzmir 8.icra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası ile açılan icra takibine davalının borca itirazı nedeni ile icra takibi durduğunu,borçlunun itirazında haksız ve kötü niyetli olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile davalı borçlunun İzmir 8.İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takibine vaki itirazın iptali ile takibin devamına, takip talebi üzerinden davalı aleyhine %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, dava masraf ve vekalet ücretinin ve arabuluculuk vekalet ücreti ve arabuluculuk masraflarının davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: davalıya dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı duruşmalara katılmadığı gibi herhangi bir cevap da vermediğinden HMK.nın 128. Maddesi uyarınca davayı inkar ettiği kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE:
İcra Dosyası : İzmir 8. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı … Pazarlama ve Dağıtım A.Ş tarafından davalı borçlu … Turizm Otelcilik Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine, 30.000,00-TL Cezai Şart 30.000,00-TL yatırım tutarı iadesi olmak üzere toplam 60.000,00-TL alacak için, ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığı, ödeme emrinin borçluya 18.09.2021 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu şirketin 27/09/2021 tarihli dilekçesi ile borca itiraz ettiği, takibin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
Sözleşme: Davacı … Pazarlama ve Dağıtım A.Ş ile davalı … Turizm Otelcilik Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi arasında imzalanan 01/05/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 25.03.2016 tarihli Açık Satış Noktası Sözleşmesi imzalanmıştır.
Davacının 04/03/2020 tarihli ihtarnamesi ; Davacı … Pazarlama ve Dağıtım Ticaret A.Ş. tarafından Muhatap Toprak Doruk Turizm Otelcilik Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne İzmir 25. Noterliği’nin 05.03.2020 tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilerek s TAPDK belgesinin süresi uzatılmadığından, sözleşme süresince 12.000 litre alım taahhüdü bulunmalarına karşın 3.194,96 litre alım yaptıklarından sözleşmeyi haklı nedenle feshettiklerini, sözleşmenin feshine sebep olunduğundan sözleşmenin 21. Maddesi gereği 30.000,00-TL cezai şart ve 30.000,00-TL yatırım tutarı olmak üzere toplam 60.000,00-TL’nin iş bu ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 gün içerisinde ödenmesi ihtar edilmiştir.
Bilirkişi raporu: Serbest Muhasebeci Mali Müşavir … 07.11.2022 tarihli raporunda; Davacı … Pazarlama ve Dağıtım Ticaret A.Ş.’ e ait 2016-2017-2018-2019 ve 2020 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğunu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığını, şirketin e-defter uygulamasına tabi olduğu anlaşılmakla berat belgeleri rapor ek’inde sunulduğunu, davacı şirkete ait ticari defterlerin delil niteliğine haiz bulunduğu, davalı şirket tarafından defter incelemesi hususunda dosyaya sunulan herhangi bir talep ve adres yazısı bulunmadığından herhangi bir inceleme yapılamadığını, dosyaya sunulan sözleşme maddeleri incelendiğinde davalı şirket tarafından davacıdan sözleşmenin 3.maddesi gereği davacı şirketin dağıtım ve satışını gerçekleştirdiği bira ürünlerinden 12.000 litre miktarındaki ürünü müşterilere satmayı kabul ve taahhüt etmiş olduğunu ve sözleşmenin feshi tarihine kadar toplam 3.194,96 litre miktarında ürün alımı yapmış olduğu, davalının dosyada mevcut TAPDK Sorgu Sisteminden alınan raporda görüldüğü üzere 2019 yılında süre uzatımı alınmadığı ve TAPDK belgesini yenilemediğini, davalının bira ürünü alım taahhüdünü tamamlamadığı neticesinde sözleşmenin feshine sebebiyet vermiş olduğu, davalı tarafın “İŞLETME KATKI PAYI” açıklamalı olarak davacının alt distribütörü … Gıda Tur.Taş.Ltd.Şti. ne düzenlemiş olduğu 09/05/2016 tarihli, … nolu, 30.000,00 TL tutarındaki fatura rapor ekinde, bu faturaya karşılık davalı şirkete yapılan 30.000,00 TL tutarındaki ödemeye ait T.Garanti Bankası dekontu rapor ekinde sunulduğunu, davacı şirketin distribütörü
… Gıda Tur. Taş. Ltd. Şti. tarafından davacı şirkete düzenlenen davalı ile ilgili işletme katkı payı ödemesine ait 09/05/2016 tarihli, … no’lu 27.000,00 TL tutarındaki fatura da, bu faturanın davacı şirkete ait muhasebe kayıtlarında davalı şirket unvanı da belirtilerek yapılan 10/05/2016 tarihli … madde nolu kaydı rapor ekinde de sunulduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği; “BAYİ veya DİSTRİBÜTÖR’e nakden ve defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca ŞİRKET’e 12inci ve/veya 13üncü maddeler çerçevesinde yapılan yatırım katkı toplamı kadar bir tutarda cezai şart ile birlikte ŞİRKET ve/veya BAYİ veya DİSTRİBÜTÖR’ün kar kaybı da dâhil olmak üzere uğradığı her türlü zararını itiraz etmeksizin nakten ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, İŞLETİCİ, cezai şartın tenkisini hiçbir şekilde talep edemez” hükmü kurulmuş ise de davalının cezai şart ödemesinin takdir ve değerlendirmesinin Yüce Mahkeme’ye ait olduğunu mütalaa etmiştir.
Dava; satın alma sözleşmesinin ihlali nedeniyle katkı bedeli ve cezai şartın tahsiline ilişkin icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Dava, 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirket ile davalı arasında imzalanan 25.03.2016 başlangıç tarihli açık satış noktası sözleşmesi ile davalı tarafın, sözleşmenin 2. Maddesinde Karaburun/İzmir’de bulunan işletmesinde; dağıtımını yaptığı bira ürünlerini tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve satmayı, 9.maddesinde bira satışı için gerekli ruhsat, izin, satış belgesi vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları belirtilen süreye kadar yerine getirmeyi, 10/c maddesinde sözleşme süresince işletmesinde bira satışının süreklilik arz edecek şekilde yapılabilmesi için gerekli satış belgesi, ruhsat vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları yerine getirmeyi, bunları güncellemek ve yenilemek için her türlü dikkat ve özeni her türlü mali külfeti yerine getirmeyi, 3.maddesinde davacı şirketin dağıtım ve satışını gerçekleştirdiği bira ürünlerinden 12.000 litre miktarındaki ürünü müşterilere satmayı kabul ve taahhüt ettiği, davalının, sözleşme yürürlükte iken TAPDK Satış Belgesi yenileme yükümlülüğünü yerine getirmediği, bilirkişi raporu ile tespit edildiği üzere sözleşmenin başlangıcında davacı tarafça sözleşmenin feshedildiği tarihe kadar yalnızca 3.194,96 litre bira ürün alımı yaptığı, 12000 litre alım taahhüdünü yerine getirmediği, bu nedenle davacı şirketin sözleşmenin 9. Maddesi ve 10/c maddesi uyarınca İzmir 25.Noterliği’nin 05.03.2020 tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi sözleşmeyi feshetmekte haklı olduğu, davalının anılan sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiği takdirde sözleşmenin 21. Maddesi uyarınca davacı şirketten almış olduğu 30.000,00-TL tutarındaki yatırım katkı bedeli ile birlikte yatırım katkı bedeli tutarı kadar cezai şartı davacı şirkete nakten ve def’aten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, sözleşmenin 9.maddesine göre sözleşmeye aykırılık halinde hiçbir ihtara gerek olmaksızın davacının verilen katkı payını ve sözleşmenin 21. Maddesi uyarınca kararlaştırılan cezai şartı talep edebileceği, yatırım katkı bedelinin ödendiği hususunun sabit olduğu, sözleşmenin 21. Maddesindeki cezai şart ödeme koşullarının gerçekleştiği davalının icra takibine vaki itirazında haksız olduğu anlaşılmakla davacının davasının kabulüne, davalının icra takibine vaki itirazının iptaline, takibin takip talebindeki koyullarla devamına, İİK’nun 67/2.maddesi uyarınca alacağın likit olması ve davalının itirazında haksız olması nedeniyle %20 oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
Davalının, İzmir 8. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının iptali ile 60.000,00 TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi için takibin devamına,
2-Hüküm altına alınan 60.000,00 TL alacak üzerinden hesaplanacak %20 oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanmış olan 4.098,60 TL nispi harca, peşin alınan 724,65 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.373,95 TL karar ve ilam harcının davalı taraftan alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.
4- Dava tamamen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı ve karşıladığı 11,50 TL vekalet suret harcı, 80,70 TL başvuru harcı, 724,65 TL peşin alınan harç, 233,00 TL davetiye ve posta gideri, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.049,85 TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine.
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine.
6-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine.
ilişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı asilin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır