Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/353 E. 2022/953 K. 18.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/353
KARAR NO : 2022/953

DAVA : Ticari Şirket Genel Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 13/04/2022
KARAR TARİHİ : 18/11/2022

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda;
İDDİA ;
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkiline ait üretim tesislerinin 2005 yılından bu yana … Osb … Caddesi No:… … …/İZMİR adresinde faaliyet gösterdiğini, davalının Karşıyaka 5. Noterliği’nden gönderdiği 15/03/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile … OSB yönetim kurulunun 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararı ile aylık ortalama 12.240 m3 olan su kullanımını sonlandırdığını ve su tüketimini mevcut firmalar arasında dengelemek, bölgeye yeni katılacak firmaların su ihtiyaçlarını karşılamak ve Menderes havzasında su ve kuraklık riskini bertaraf edebilmek adına su kullanımını 2.000 m3 ile sınırlandırdığını ihtar ettiğini, davalı yetkilileri tarafından 21/03/2022 tarihinde fabrikaya gelinerek 2.000 m3 su kullanımı gerçekleştirildiği gerekçesiyle su kuyusu ve …’a ait su vanasını içerir su hattının 2022/483 sayılı yazı ile hukuka aykırı olarak kapatıldığını, kapatma işleminden 36 saat sonra 23/03/2022 tarihinde su kullanım kotasının doldurulduğu gerekçesiyle kapatılan su kuyusu ve su vanasının yeniden müvekkilinin kullanımına açıldığını, ne var ki davalının 12/04/2022 tarihinde düzenlemiş olduğu ikinci bir tutanakla “… ada … parselde ve grup şirketinin kirası altında bulunan … ada … parselde 2.000 m3 su kullanımın gerçekleştiği” gerekçesiyle aynı hukuksuz işlemi yineleyerek su hattını yeniden kapattığını ve üretimi durdurduğunu, davalının OSB’de üretim yapmakta olan tüm firmalar için su teminini sağlamak ile yükümlü olduğunu, bu hususun 4562 sayılı Kanun’da tanımlandığını, ayrıca 30674 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği’nin 114. maddesi uyarınca da OSB’lerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla elektrik, içme ve kullanma suyu, doğalgaz temini ve dağıtım şebekesi, kanalizasyon ve yağmur suyu şebekesi, atık su arıtma tesisi, içme ve kullanma suyu arıtma tesisi, OSB içi yollar, haberleşme şebekesi, internet servisi sağlayıcılığı, spor tesisleri, genel hizmet ve sosyal tesisler ve benzer tesislerden gerekenleri kurma ve işletme, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapma, bu çerçevede üretim tesisleri kurma ve işletme hakkının sadece OSB’nın yetki ve sorumluluğunda olduğunu, diğer bir anlatımla …’un, OSB’de üretim yapan bütün firmalar için su temin etme yükümlülüğünün bulunduğunu ancak bu görevin kötüye kullanılarak keyfi kararların alındığını, davalının kota belirleyerek su kesme hakkına sahip olmadığını, müvekkiline tahsis edilen suyun bir anda %90 oranında kesilmesinin ve üretimin durdurulmasının hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin ticari faaliyetlerine engel olunmasının kanunun amacına aykırı olduğunu, müvekkilinin hali hazırda zarara uğradığını, müvekkilinin ana üretim hammaddesinin su olduğunu, günlük su ihtiyacının üretim için 13.000 m3 olmasının yanında müvekkilinin alkollü içecek üretmesi nedeniyle yangın sisteminin teminatı olarak da suyun depolanması ihtiyacının bulunduğunu, yapılan su kesintisinin bu rezervin 2/3 oranında eksilmesine neden olduğunu, suyun kesilmesi ile hammaddelerin geri dönülmez ve kurtarılamaz şekilde bozulabileceğini, ayrıca atık tesisinin de devreden çıkacağını, oluşacak çevre zararlarının önlenemeyeceğini, 12.640 m3 olan su kullanımının 2 gün içinde 2.000 m3’e indirilmesinin keyfi bir karar olduğunu, herhangi bir kriterinin bulunmadığını, müvekkilinin başka bir yerden su temin etme imkanının ve hakkının bulunmadığını, muarazanın meni davalarının usul hukuku anlamında tespit değil eda davası niteliğinde olduğunu, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 25/5 maddesi gereğince genel kurulun teşkiline müteakip bu kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde OSB’lerin organları ile ilgili olarak TTK’nın anonim şirketlerin organları ile ilgili hükümlerinin kıyasen uygulanması gerektiğini, OSB’lerin özel hukuk tüzel kişisi niteliğinde olduğunu, yargı yerinin adli yargı olduğunu belirterek, davalının 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararının ve bu karara bağlı olarak gerçekleştirilen su kuyusu ve mevcut hattın kapatılması işleminin üretim kaybı, pazar kaybı ve yangın gibi çok büyük zararlara yol açacak olması sebebiyle … ada … parsel ve … ada … parsel numarada yer alan su kuyuları ve vanaların açılması ve suyun temini yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, anılan yönetim kurulu kararının geçersizliğinin tespiti ile suyun kullanımına keyfi olarak kota getirilmesi, su kuyusu ve …’a ait vananın kapatılması ile ilgili davalının yarattığı muarazanın menine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
CEVAP ;
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; müvekkilinin yasadan kaynaklanan yetkisi ile bünyesinde bulunan katılımcıların ihtiyacı olan elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, arıtma tesisi, arıtma çamuru depolama, kurutma ve yakma tesisi, yol, haberleşme, spor tesisleri gibi alt yapı ve genel hizmet tesislerini kurma ve işletme, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapma hakkına sahip olduğunu, müvekkilinin ayrıca su kaynaklarını idarenin gösterdiği usul ve esaslar çerçevesinde katılımcıları arasında adil ve verimli olacak şekilde dağıtmakla da yükümlü olduğunu, bu hak ve yükümlülükler gereğince müvekkilinin yönetim kurulunun sürekli toplanarak icrai nitelikte kararlar aldığını, hukuka uygun şekilde tüm bölge katılımcılarının haklarını ve çıkarlarını gözeterek OSB’nin sevk ve idaresini yürüttüğünü, müvekkili tarafından bu çerçevede 745 sayılı kararın alındığını ve uygulandığını, açılan davanın hukuka aykırı olduğunu, bir kamu hizmetinin sunulması amacıyla kanunun verdiği yetkiye istinaden bakanlık onayı ile kurulan, yürütmekle yükümlü olduğu kamu hizmetinin sunulmasına yönelik olarak kamusal yetkiler kullanan ve bir takım kamusal ayrıcalıklardan yararlanan Organize Sanayi Bölgelerinin nevi şahsına münhasır yarı kamusal nitelikte tüzel kişilikler olduğunu, müvekkilinin verdiği hizmetlerin bir kısmının kamusal nitelik taşıdığı göz önüne alındığında müvekkili tarafından kamu yetkisi kullanılarak bölge katılımcılarının su kullanımına ilişkin dava konusu işlemin idare hukuku ilke ve kurallarına göre kurulan bir idari işlem niteliği taşıdığını, davacı tarafın iddia ettiğinin aksine müvekkili ile davacı arasında suyun kullanımına ilişkin sözleşmesel bir ilişkinin bulunmadığını, müvekkilinin işleminin idari nitelikli ve tek taraflı bir tahsis işlemi olduğunu, idari işlemlere karşı adli yargıda açılacak davalarda adli yargının görevli olduğu hususunu kanunlarda açıkça ve ayrıca belirtildiğini, aksine bir düzenleme bulunmadığı durumda ise idari işlemlere karşı açılacak davaların idari yargının görev alanına girdiğini, davacı tarafın dava dilekçesinin dördüncü başlığında 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 25/5 maddesinde “genel kurulun teşkilini müteakip bu kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde OSB’lerin organları ile ilgili olarak TTK’nın anonim şirketlerin organları ile ilgili hükümleri kıyasen uygulanır” hükmünün yer aldığı belirtilmiş ise de bu hükmün 18/06/2017 tarihli 7033 sayılı Kanun’un 56. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığını, dava dilekçesinde dayanılan 2012/442 Esas sayılı uyuşmazlık mahkemesi örnek kararının da 18/06/2017 tarihli bu kanun değişikliğinden önceki dönemde verildiğini, davanın idare mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, dava konusu yönetim kurulu kararının 14/04/2022 tarihli 747 sayılı karar ile yürürlükten kalktığını, müvekkilinin 14/04/2022 tarihinde yönetim kurulunun usulüne uygun şekilde toplandığını, toplantı sonucunda 747 karar numarası ile “… İçki Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye su abonelik sözleşmesi kapsamında firmanın aylık tüketimi olan ortalama 12.000 m3 suyun noter onaylı taahhütlerin alınması şartıyla 2.000 m3 üzerinde olan kısmının İzsu tarifesi üzerinden verilmesinin uygunluğuna” karar verildiğini, bu kararın davacıya bildirildiğini, davacının ise 15/04/2022 tarihli yazı ile 2.000 m3 kullanıma kadar normal tarife, üzeri için İzsu tarifesinin uygulanmasını beyan ve kabul ettiğini, bu beyan ve kabul metninin İzmir 35. Noterliği’nin … yevmiye numarası ile onaylandığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının mevcut durumda dava yolu ile korunması gereken herhangi bir yararının bulunmadığını, bu nedenle davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddinin gerektiğini, davacı tarafın 745 sayılı kararın iptalini öncelikle OSB genel kurulundan isteyebileceğini, aksi durumda dava konusu edebileceğini, zira; Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nin 88. maddesinin 6/ç bendinde OSB genel kurulunun kanun, yönetmelik, OSBÜK protokolü ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali görev ve yetkisinin bulunduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının genel kurula başvurması sonucunda davaya gerek olmaksızın isteğine kavuşma imkanının bulunduğunu, davacı tarafın taraf sıfatının bulunmadığını, dava konusu 08/03/2022 745 sayılı kararın aslında … İçecek A.Ş. ile ilgili olduğunu, su kısıtlama kararının bu şirket hakkında verildiğini, davacının bu karar ile herhangi bir yararının zarar görmediğini, kendi mukim parselinde su kullanma hakkının kısıtlanmadığını, davacının kiraya verdiği … ada … parsel numaralı taşınmazdaki kuyu suyunu da istemesinin hukuka aykırı olduğunu, bu parseldeki kuyunun … İçecek A.Ş.’ye tahsis edildiğini ve münhasıran bu şirketin kullanımına sunulduğunu, davacı ile … İçecek A.Ş. arasında suyun transferine ilişkin muvafakat ilişkisinin hukuken korunmadığını, davacının taraf sıfatının bulunmadığını, zira OSB uygulama yönetmeliğinin 65/5 maddesinde “OSB’nin izni olmaksızın alt yapı ihtiyaçları başka bir yerden karşılanamaz ve bu amaçla münferiden tesis kurulamaz. Bu kuruluşlar kendilerine tahsis edilen alt yapı kullanma hakkını başka kuruluşlara devir ve temlik edemez ve başkalarının kullanımına tahsis edemez” denerek alt yapı tesisatının başka bir kuruluşun kullanımına tahsis edilemeyeceğinin düzenlendiğini, dava konusu 745 sayılı yönetim kurulu kararının münhasıran … İçecek A.Ş. ile ilgili olduğunu, davacının taraf sıfatının bulunmadığını, yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğunu, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 22/02/2022 tarihli genelgesi ile “2020/9 sayılı Gediz ve Küçük Menderes Havzaları Sektörel Su Tesisi Eylem Planı Genelgesinin 31/12/2020 tarihinde yürürlüğe girdiği, bakanlığın koordinasyonunda gediz ve küçük menderes havzaları sektörel su tahsisi eylam planının tüm mesul kurum ve kuruluşlar tarafından uygulamaya geçirilmesinin önem arz ettiği; 2022 yılı su yılının gediz ve küçükmenderes havzalarında şiddetli kurak senaryosuna tekabul ettiği ve su tahsisinde bu senaryonun esas alınması gerektiği” hususlarının müvekkiline bildirildiğini, bu bildirim üzerine müvekkili tarafından gediz ve küçük menderes havzaları sektörüle su tahsisi eylem planı ve genelgesinin incelendiğini, inceleme sonucunda “Küçük Menderes havzasının bazlı sanayi sektörünün 2022 yılında su ihtiyacının 33.410.575 m3 olduğu, bu dönemde ancak 17.300.000 m3 karşılanabileceği, şiddetli kurak dönemde karşılama oranının ancak %52 olduğu, havzadaki sanayi tesislerinde suyun geri kazanımı ve yeniden kullanımını sağlayacak yatırımların yapılması ile proses suyu tüketiminin azaltılması gerektiği” hususlarının görüldüğünü, bununla beraber müvekkili bünyesindeki katılımcıların su kullanımlarının incelendiğini, 352 sanayi parselinden oluşan bölgede 2021 yılı toplam su tüketiminin 655.774 m3 olduğunun belirlendiğini, … İçecek A.Ş. için parsel bazında 2.000 m3 su sınırlaması getiren dava konusu 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararının Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sözü edilen 22/02/2022 tarihli genelgesi ile uygulanması istenen Gediz ve Küçük Menderes havzaları sektörel su tahsisi eylem planı uyarınca verildiğini, bu karar ile OSB bünyesindeki katılımcıların su tüketimlerini dengelemenin, bölgeye yeni katılacak firmaların su ihtiyaçlarını karşılamanın, geçmiş yılların tecrübesi ışığında Küçük Menderes havzasında susuzluk ve kuraklık riskini bertaraf etmenin amaçlandığını, 745 sayılı yönetim kurulu kararının geçersizliğinin tespitine dayanak herhangi bir hukuki sebebin bulunmadığını, 745 sayılı yönetim kurulu kararı sonrasında aylık 2.000 m3 üzeri su kullanımı olan firmalara OSB’ye üretimleri için gerekli su kullanımlarını bildirmeleri gerektiğinin bildirildiğini, fazla su kullanımı yapılması ve bunun belirlenmesi durumunda OSB’nin suyunu kesmesini kabul edeceğine ilişkin noterden taahhüt istendiğini, müvekkili tarafından bölge katılımcılarının aylık su tüketimlerinin incelendiğini, diğer yandan Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen 22/04/2022 tarihli yazı ile “OSB sınırlarında tüm firmalara su verilmesinin OSB’nin görev ve sorumluluğunda olduğu, firmaların su ihtiyaçlarının ayrıntılı olarak belirlenmesi ve gereksiz olarak kullanımının engellenmesi gerektiğini, … ada … parsel ve … ada … parselde kuyulardan … İçecek A.Ş. adına toplam 80.000 m3/yıl su tahsisinin yapıldığı, su teminin OSB tarafından yapılarak yer altı suyunun daha verimli ve tasarruflu kullanımının sağlanması gerektiği, su kullanım ihtiyaçlarına göre belirli bir oranda kesinti yapılmasının uygun olduğu” hususlarının müvekkiline bildirildiğini, davacının yılda azami 80.000 m3 su kullanabileceğinin pompaj programı, ekspertiz raporu, 2. Bölge Müdürlüğünün yazısında açıkça görüldüğünü ancak davacının kuyular münhasıran … İçecek A.Ş.’ye tahsis edilmiş olduğu halde pompaj ve işletme programlarında belirtilen miktarlardan çok daha fazla olmak üzere su tükettiğini, toplam 2.500.000 m² olan 352 sanayi parseli arasında tek bir parsel olmasına rağmen bölgedeki su tüketiminin % 25’ini tek başına gerçekleştirdiğini, davacının Nisan ayında tüketiminin 12.220 m3’ü geçtiğinin belirlendiğini, 80.000 m3’lük azami sınırın davacının ihtiyaçlarına göre tanzim edilmiş ekspertiz raporunda, su tahsis belgesinde ve bu belgeye dayanak pompaj programında yer alan resmi bir sınır olduğunu, davacının 2022 yılının ilk 4 ayı içerisinde 60.000 m3’ü aşan su kullanımının bulunduğunu, davacının gerekli su kullanım miktarını ve taahhüdünü müvekkiline vermediğini belirterek, davanın öncelikle görev ve hukuki yarar yönünden usulden reddine, aksi durumda davanın esastan reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE ;
Dava; davalı OSB yönetim kurulu tarafından alınan 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararının geçersizliğinin tespiti ve davalı tarafça yaratılan muarazanın men’i istemine ilişkindir.
Davaya konu aboneliğin kurulduğu parselde davacı şirketin faaliyetlerini yürüttüğü ve 01/01/2017 tarihli kira sözleşmesi ile davacı tarafından kendisinin pazarlama faaliyetlerini yürüten … Alkollü İçecekler Tic. A.Ş.’ye kiraya verildiği anlaşıldığından, davacının gerek … numaralı parselde gerekse kendisinin yer aldığı … numaralı parselde su kuyularının kapatılmış olmasından kaynaklanan bu davada taraf sıfatının bulunduğu kabul edilmiştir.
Taraflar arasında su aboneliği sözleşmesinin bulunması nedeniyle işlem, idari bir işlem niteliğinde değil, özel hukuka tabi bir işlem olduğundan; davalının faaliyetini özel hukuk kuralları altında yapması itibariyle TTK’nın 16/I. maddesi anlamında tacir sayılacağından ve somut olayda davalı OSB yönetim kurulunun almış olduğu kararın geçersizliği ileri sürülmüş olup, davanın, dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6102 sayılı TTK’nın 4/f maddesi gereğince mutlak ticari dava niteliğinde olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın TTK hükümleri çerçevesinde adli yargı yerinde ve mahkememizde görülmesi gerektiğinden, davalı tarafın görev ve yargı yolu itirazı haklı bulunmamıştır.
Davalı vekili her ne kadar “dava konusu karardan sonra alınan 14/04/2022 tarihli 747 sayılı yönetim kurulu kararı ile birlikte dava konusu edilen 745 sayılı kararın ortadan kalkmış olduğunu, karşı tarafın hukuki yararının kalmadığını; karşı tarafın ayrıca bu dava açıldıktan sonra 15/04/2022 tarihli taahhütnameyi noterden gönderdiğini, bu taahhütnamenin 14/04/2022 tarihli 747 sayılı yönetim kurulu kararına dayalı olarak karşı tarafça verilmiş bir taahhütname olduğunu” savunmuş ise de; bu karar içeriğinde aynı zamanda “Mahkemeden OSB’ye açılan alınan yönetim kurulu kararını iptal davası geri çekilmeden su kullandırımı yapılmamasına” şeklinde de şarta bağlı bir karar alınmış olması nedeniyle esasen mahkememizin bu davasına konu uyuşmazlık sona erdirilmiş sayılmayacağından, hukuki yarar yokluğuna ilişkin davalı itirazına değer verilmemiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; “davalı … OSB yönetim kurulunun aldığı 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararının geçerli bir karar olup olmadığı, dava konusu bu yönetim kurulu kararının 14/04/2022 tarihli 747 sayılı karar ile yürürlükten kalkıp kalkmadığı, 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararı ile ilgili olarak muarazanın giderilmesi koşullarının bulunup bulunmadığı” konusundadır.
Davalı OSB yönetim kurulunun eldeki davaya konu 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararı incelendiğinde; 10 numaralı maddede “T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğünde 22/02/2022 tarihinde gelen E-96301635-251. 09.02-4592182 sayılı Gediz ve Küçük Menderes Havzalaır Sektörel Su Tahsisi Eylem Planları 2022 Su Yılı takibi konulu yazısına istinaden … İçecek AŞ nin … Ada … parselde bulunan … OSB kuyusunun aylık ortalm 12.240 m3 su tüketimi olan firmaya kullandırımını sonlandırılmasına, bölgede bulunana 352 sanayi parselinin 2021 yılı toplam su tüketim miktarı 655.774 m3 tür. % 95 doluluk seviyesinde olan ve bir yıl için % 100 doluluk seviyesine ulaşacak … OSB nin 2022 yılı su tüketimin mevcut firmalar arasında dengelemek ve bölgeye yeni katılacak firmaların su ihtiyaçları karşılanarak Menderes Havzazsında susuzluk ve kuralık riskini bertaraf edebilmek adına firmanın su kullanımını parsel büyüklüğü dikkate alınarak 2.000 m3 ile sınırlandırılmasının uygunluğuna” karar verildiği görülmüştür.
Söz konusu bu kararın dayanağı olan TC Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğünden 22/02/2022 tarihinde gelen E-96301635-251.09.02-4592182 sayılı Gediz ve Küçük Menderes Havzaları Sektörel Su Tahsisi eylem Planları 2022 Su Yılı takibi konulu yazısı incelendiğinde; “2020/9 sayılı Gediz ve Küçük Mendres Havzaları Sektörel Su Tahsis Eylem Planları Genelgesi 31/12/2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Su kaynaklarımızın havza esaslı bütüncül yaklaşımla korunması ve belirlenen hedeflere ulaşılabilmesi maksadıyla bakanlığımız koordinasyonuyla ilgili kurum ve kuruluşların katkılarıyla hazırlanan ve Gediz ve Küçük Mendres Havzaları Sektörel Su Tahsisi Eylem Planlarının tüm mesul kurum ve kuruluşlar tarafından uygulamaya geçirilmesi önem arzetmektedir. Sektörel Su Tahsis Planlarının uygulanması ve takibinin yapılması maksadıyla DSİ Genel Müdürlüğünden alınan 2022 su yılı tahmini su potansiyeli verileri değerlendirilmiş olup; sektörel su tahsis planlarına göre 2022 su yılının Gediz ve Küçük Mendrees Havzalarıda şiddetli kurak şart senaryosuna tekabül ettiği tespit edilmiştir. …. Sektörel Sul Tahsis Planlarına göre 2022 su yılı için Gediz ve Küçük Menderes Havzaları için şiddetli kurak şart senaryolarının esas alınması; 2020/9 sayılı Gediz ve Küçük Menderes Havzaları Sektörel Su Tahsisi Eylem Planları Genelgesinin; 17/10/2012 tarih ve 28444 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Havza Yönetim Planlarının Hazırlanması, Uygulanması ve Takibi Yönetmeliği”; 08/05/20104 tarihli ve 28994 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği”; 16/02/2017 tarihli ve 29981 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Sulama Sistemlerinde Su Kullanımının Kontrolü ve Su Kayıplarının Azalmasına İlişkin Yönetmelik” ve ilgili meri mevzuat çerçevesinde sorumlu ve ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli olarak uygulanması, eylem planlarında yer alan ve kurumunuz sorumluluğunda bulunan konulara ilişkin 2012 su yılındaki (1 Ekim 2021- 30 Eylül 2022 ) gelişmelerin takip edilmesi ve en geç 30 Ekim 2022 tarihine kadar Genel Müdürlüğümüzce raporlanması…” dendiği görülmüştür.
Davalı … Organize Sanayi Bölgesi … İçecek San ve Tic. A.Ş.’ye Karşıyaka 5. Noterliği’nden gönderdiği 15/03/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile; “745 karar sayılı 08/03/2022 tarihli … yönetim kurulu toplantısında alınan karar ve T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi ve Genel Müdürlüğü’nden 21/02/2022 tarihinde gelen ‘Gediz Küçük Menderes Havzaları Sektörel Su Tahsisi Eylem Planları 2022 Su Yılı Takibi’ konulu yazıya dayalı olarak … İçecek A.Ş.’nin … ada … parselde bulunan … OSB kuyusunun aylık ortalama 12.240 m3 su tüketimi olan firmaya kullandırımının sonlandırılmasına, bölgede bulunan 352 sanayi parselinin 2021 yılı toplam su tüketim miktarı 655.774 m3 olup % 95 doluluk seviyesinde olan ve 1 yıl içerisinde % 100 doluluk seviyesine ulaşacak … OSB’nin 2022 yılı su tüketimini mevcut firmalar arasında dengelemek, bölgeye yeni katılacak firmaların su ihtiyaçlarının karşılanarak Menderes havzasında susuzluk ve kuraklık riskini bertaraf edebilmek adına firmanın su kullanımının parsel büyüklüğü dikkate alınarak 2.000 m3 ile sınırlandırılmasının uygunluğuna karar verildiği” hususunu bildirmiştir.
Davalı … OSB, … İçecek San ve Tic. A.Ş.’ye gönderdiği 21/03/2022 tarihli yazı ile; … OSB sınırları içinde … İçecek San ve Tic. A.Ş.’ye tahsisli … ada … parsel ile ilgili olarak 15/03/2022 tarihinde tebliğ edilen 08/03/2022 tarihli ve 745 sayılı yönetim kurulunda alınan karar ile söz konusu parsel içinde bulunan … OSB’ye ait su kuyusu sayacının tebliğ tarihi ile 95012 m3 okunduğunu, ayrıca su kuyusu hattı hariç mevcut … OSB hattından su kullanımının olduğu bu sayaçtaki okunan değerin 345 m3 olduğunu, toplam parsel içindeki kullanımın 2.000 m3 ile sınırlanması nedeniyle su tüketimi bu değere ulaştığından su kuyusu ve mevcut hattın kapatıldığını bildirmiştir.
21/03/2022 tarihinde düzenlenen tutanak ile birlikte … ada … parseldeki su kuyusu ve mevcut …’a ait su vanası … personeli tarafından kapatılmıştır.
… OSB, … İçecek San ve Tic. A.Ş.’ye gönderdiği 22/03/2022 tarihli yazı ile; T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Su yönetimi Genel Müdürlüğü’nden bölge müdürlüklerine gönderilen 22/02/2022 tarihli yazıya istinaden fazla su tüketimi olan firmalarda ileride bölgede yaşanabilecek su kıtlığını önlemek adına parsel bazında sınırlama getirildiğini, … ada … parsel için aylık 2.000 m3 su tüketim hakkı dolduğundan kuyunun kullanıma kapatıldığını, ay bitiminde sayaç sıfırlanınca tekrar kullanıma açılacağını, OSB uygulama yönetmeliğinin 65. madddesi kapsamında OSB’nin sadece bu parsel özelinde değil tüm katılımcılarnına su temin etme yükümlülüğünün bulunduğu ayrıca aynı maddenin 8 (e) şıkkında “aboneler talep miktarından fazla su kullanamaz. Kullandığı takdirde fazla kullanılan miktar için su bedeli OSB’nin belirleyeceği esaslarda tahsil edilir” hükmü bulunduğundan parselde 2.000 m3 üzeri su kullanımları için İzsu veya dışarıdan temin yapılan kurumun birim fiyat tarifesinin uygulanacağını, parsel m²’si üzerinden yapılan sınırlama üzerinde kullanım talebi olması halinde bölgede bulunan diğer katılımcıların su haklarını korumak ve karşılayabilmek adına ihtiyaç duyulması halinde parsele fazla verilen suyun … OSB yönetimi tarafından kesileceğinin kabul edildiğine ilişkin noter onaylı taahhüt verilmesi gerektiğini bildirmiştir.
Mahkememizce … OSB’den gerek davacı şirkete gerek diğer katılımcılara yapılan (tahsil edilen) su satışlarına ve bedellerine ilişkin genel kurul kararları istenmiştir.
… OSB tarafından gönderilen 21/06/2022 tarihli yazı ekinde; dava konusu hususlara ilişkin 7. madde ile alınmış kararı içearen 25/06/2019 tarihli Olağan Genel Kurul Kararı ile 2.000 metreküpü geçen kullanımlarda İZSU tarifesinin uygulanacağına ilişkin 25/03/2022 tarihli 746 sayılı yönetim kurulu kararı sunulmuştur.
25/06/2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantı Tutanağı incelendiğinde; 7. maddesinde katılımcılardan tahsil edilecek hizmet ve alt yapı bedellerinin belirlenmesinin düzenlendiği, bu madde başlığı altında C numaralı bentte “katılımcı ve kiracılardan tahsil edilecek su ve katı atık bedelinin belirlenmesi ve karara bağlanması” hususunun görüşüldüğü, … isimli katılımcı tarafından bu madde ile ilgili yazılı teklif verildiği, bu teklifte su atık, katı atık bedelinin su için 2,00 TL/m3, atık su için 2,00 TL/m3, tankerli su satış hizmeti için 120,00 TL, su hattı bağlama, açma hizmet bedeli olarak 250,00 TL su sayaç açma ve kapatma atık su analiz bedeli olarak 1.600,00 TL/2 ay, evsel katı atık konteyner bedeli için 1.100,00 TL/adet + KDV, evsel katı atık toplama bedeli olarak 150,00 TL x konteyner adedi/ay teklifinde bulunulduğu, başka söz alan olmadığından bu teklifin teklif edilen şekliyle ve oybirliğiyle kabul edildiği, 19. maddesinde “OSB’nin ihtiyacı olan elektrik, doğalgaz, su, kanalizasyon, arıtma, yol ve haberleşme hizmetlerinin yürütülebilmesi için alt yapı ve genel hizmet tesislerinin kurulması, sağlık ve güvenlik birimlerinin oluşturulması, kamu ve özel kuruluşlar ile anlaşma yapılarak dağıtım ve satışının sağlanmasına yönelik olarak yönetim kuruluna yetki verilmesine oy birliğiyle karar verildiği” görülmüştür.
25/03/2022 tarihli 746 karar sayılı Yönetim Kurulu Kararı incelendiğinde; bölge talepleri başlığı altındaki 3 numaralı maddede “parsel bazında fazla su tüketen firmalara su abonelik sözleşmesinde parsel için belirlenen metreküp üzerinden kullanımlar için İzsu OSB tarife bedeli 11,35 TL/m3 tarifenin uygulanmasına” karar verildiği görülmüştür.
Davalı OSB Yönetim Kurulunun dava konusu karardan sonra aldığı 14/04/2022 tarihli 747 sayılı kararın … numaralı maddesinde; “… ada … parsel … İçecek A.Ş. ile … ada … parsel … İçecek A.Ş. parsel bazında sınırlama getirilen 2.000 m3’ü aştıkları için suları 12/04/2022 tarihinde kesilmiştir. Su kesinti yapıldığı tarih ve saat itibariyle 2 parselde toplam 12.200 m3 su kullanımı vardır. Havzadaki su sıkıntısı nedeniyle bölge katılımcısının geneli için kesinti uygulanmıştı. … İçecek A.Ş.’nin 13/04/2022 tarihli Dİ-2022/340 sayılı suyun açılması konulu tehdit içerikli dilekçesi Kaymakamlık ve Sanayi İl Müdürlüğü’ne vermiş olduğu suyun açılması dilekçeleri bulunmaktadır. OSB mülkiyetindeki kuyulardan su temin ederek üretiminde kullanan … İçecek A.Ş ile … ada … parsel … İçecek A.Ş.’nin kiracısı … Alkollü İçecek A.Ş.’ye TC Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan bölge müdürlüğüne gönderilen Menderes havzasındaki su kaynaklarınınm korunması konulu yazıya istinaden limitsiz su verilmesi mümkün değildir. 2018 yılından önceki dönemde OSB’ye ait kuyuların kurutulması ve gerekli önlemlerin zamanında alınmaması nedeniyle bölge genelinde yaşanan su sıkıntısının yeninden yaşanmaması için parsel bazında su tüketiminin bölge personeli tarafından kontrol altında tutulmasına, su abonelik sözleşmesi kapsamında firmanın aylık tüketimi olan 12.000 m3 suyun noter onaylı taahhütlerin alınması şartıyla 2.000 m3 üzeri olan kısmının İZSU tarifesinden verilmesi şartıyla uygunluğuna” dendiği; 15 numaralı maddede de; “… İçecek AŞ 08/03/2022 tarih 745 sayılı yönetim kurulu toplantısında parsel başına aylık 2.000 m3 su sınırlaması getirilmesi ve üzeri kullanım için İZSU tarifesi uygulanması kararına TC İzmir 3. İdare Mahkemesi’nden 2022/747 Esas sayılı dosya ile kararın iptali için dava açmıştır. Özel hukuk konusuna giren talep mahkeme tarafından görev yönünden reddedilmiştir. Mahkemeden OSB’ye açılan alınan yönetim kurulu kararını iptal davası geri çekilmeden su kullandırımı yapılmamasına” dendiği görülmüştür.
OSB Uygulama Yönetmeliğinin 88. maddesi 6. bendi; “Gündemde olmayan hususlar görüşülmez. Ancak toplantıya katılan üyelerin en az 1/4’ünün divan başkanlığının seçilmesini takiben, gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde; a) Hesap tetkik komisyonunun seçilmesi, b) Bilanço incelemesinin ve ibrasının geriye bırakılması, c) Genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması, ç) Kanun, yönetmelik, OSBÜK protokolü ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, d) Yönetim ve denetim kurulu üyelerinin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, genel kurula katılanların salt çoğunluğunun kabulü ile gündeme alınır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Burada yönetim kurulu kararının iptali için genel kurula başvurulmasına ilişkin bir koşul yoktur. Madde, gündemde olmaması durumunda a, b, c, ç, d alt bentlerindeki hususların katılanların salt çoğunluğunun kabulü ile gündeme alınacağına ilişkindir.
Aynı yönetmeliğin 23. maddesinde müteşebbis heyet ve genel kurulun yetki ve görevleri sayılmıştır. Yönetmeliğin 23. maddenin 1. maddesinin (ş) bendinde; “Arsa tahsis ve satış prensiplerinin, katılımcı veya kiracılardan tahsil edilecek alt yapı katılım payları, elektrik, su, atık su, doğalgaz ve benzeri satış ve hizmet bedelleri ile ilgili prensiplerin ve bu aidat ve satış bedellerinin tahsilatında gecikme halinde uygulanacak yaptırımlara ilişkin esasların belirlenmesi.” de müteşebbis heyetin ve genel kurulun yetki ve görevleri arasında sayılmıştır. 23/2 maddesinde ise; “Müteşebbis heyet veya genel kurul, birinci fıkranın (m), (n), (o), (ö), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü), (v), (y), (z), (aa) ve (bb) bentlerindeki görev ve sorumlulukları yönetim kuruluna devredemez.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yönetim kurulunun görev ve yetkileri de 27. maddesinde belirtilmiştir. Bu maddede; “(1) Yönetim kurulu, 23 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen bentlerdeki görevleri hariç müteşebbis heyet veya genel kurulun tüm görevlerine ilişkin iş ve işlemleri yürütmekle görevlidir. (2) Yönetim kurulu gerekli hallerde yetkilerinden bir kısmını başkan veya başkan vekiline, üyelerinden birine, birkaçına veya bölge müdürüne devredebilir. Yetki devri, yönetim kurulunun sorumluluğunu kaldırmaz.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olay yukarıda anılan mevzuat ile birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu kararı yani su satış ve hizmet bedelleri ile ilgili prensipleri alma kararı OSB Uygulama Yönetmeliğinin 23. maddesinin 1. fıkrası gereğince müteşebbis heyetin ve genel kurulun yetkisinde olup, aynı maddenin 2. fıkrası gereğince bu yetkinin yönetim kuruluna devri mümkün değildir. Yönetim kurulunun görev ve yetkileri aynı yönetmeliğin 27. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddede dahi yönetim kurulunun görevleri yönetmeliğin 23. maddesinin ikinci fıkrasındaki görevler hariç tutularak sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla davalı OSB yönetim kurulunun yönetmeliğinin 27. maddesinde sınırlı olarak sayılan yetki ve görevlerini aşar şekilde anılan yasal mevzuta aykırı olarak almış olduğu dava konusu kararın geçersiz bir karar olduğu sonuç ve kanaatine ulaşıldığından davacı tarafın haklı görülen davasının kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM ; Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1-Davanın KABULÜNE;
Davaya konu … OSB yönetim kurulunun aldığı 08/03/2022 tarihli 745 sayılı yönetim kurulu kararının geçersiz olduğunun tespiti ile suyun kullanımına kota getirilmesi, su kuyusu ve …’a ait vananın kapatılması ile ilgili davalının yarattığı muarazanın menine,
2-Harçlar Kanunu’na göre alınması gereken harç peşin alındığından ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacının yatırmış olduğu 80,70 TL başvurma harcı ve 80,70 TL peşin harç toplamı olan 161,40 TL’nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu tebligat ve posta gideri olan 155,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 18/11/2022

Başkan…
¸E-imza
Üye …
¸E-imza
Üye …
¸E-imza
Katip …
¸E-imza