Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/225 E. 2023/713 K. 26.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/225
KARAR NO : 2023/713
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/03/2022
KARAR TARİHİ : 26/09/2023
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizde yapılan yargılaması sonunda dava dosyası ve ekleri incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 16/03/2018 tarihli 007529 nolu fatura ile davalılardan … Mühendislik Ltd. Şti.’den … marka, … özelliğinde 12 adet kombi satın alındığını, söz konusu kombilerin davacı şirketin müteahhit şirket olarak yapmış olduğu … sokak da bulunan site için satın alındığı ve bu kombilerin devreye alınması için 03/12/2022 tarihinde Yetkili Servis … Soğutma tarafından ilk çalıştırmasının yapılıp devreye alındığını, kombilerin garanti süresi kapsamında olmasından dolayı ilk çalıştırmadan itibaren 12 adet kombinin 9 tanesinin sorun çıkardığı ve sürekli arıza verdiğini ve kullanılamaz durumda olduğunu belirterek Karşıyaka … Noterliği … yevmiye no ile davacı şirketin TTK ve Borçlar Kanunu ayıp hükümleri gereğince ayıplı maldan doğan yasal haklarını kullanmak istediğini ve ayıpsız misli ile değişim istediğini davalılara ihtar ettiğini fakat süresi içinde herhangi bir olumlu ya da olumsuz cevap alamadığını belirterek işbu davayı açarak ayıplı 9 adet kombinin bedelsiz, ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kabulüne karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı Türk … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu cihazların 03/12/2022 tarihinde devreye alındığı ve davalı şirkete herhangi bir arıza veya servis hizmeti talebinde bulunulmadığını, bu suretle derhal ihbar şartının yerine getirilmemesinden dolayı davanın öncelikle mevcut itirazlar gözetilerek reddine karar verilmesi gerektiğini, kombilerin ilk çalıştırmasının 03/12/2020 tarihinde yapıldığı ve ilk çalıştırmadan sonra herhangi bir arıza bildirimi ve servis talebinin olmadığını, 29/09/2021 tarihinde verilen ilk servis hizmetinde ise kombilerde ana eşanjör delinmesi olduğunun ortaya çıktığını ve duruma ilişkin teknik değerlendirme raporu düzenlendiğini ve raporda su kalitesinden kaynaklı delinmelerin olduğunu, davalı şirkete ait cihazlarda ayıp, gizli ayıp, üretim hatası bulunmadığını, huzurdaki haksız ve usule aykırı davanın tüm itirazlar değerlendirilerek reddini, yargılama giderlerinin ve yasal vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
KANITLAR: -09/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı ve Davalı dilekçeleri, ürün kullanma kılavuzu, laboratuvar analiz sonuçları, yapılan keşif ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin, 16.03.2018 tarihli, … nolu Fatura ile davalılardan … Mühendislik Ltd. Şti’den … Marka, … özelliğinde 2 adet ve… özelliğinde 10 adet olmak üzere toplam 12 adet kombi satın aldığı,
* Böyle devresinde bulunan 4 adet cihazdan 2 tanesinin, eşanjörlerinin delik olması sebebiyle su akıttığı, yine ısıtma devresinde bulunan 8 adet cihazın 7 tanesinin yine kombi eşanjörün delinmesi sonucu kombinin içerisinden su akıttığı,
*Gerek keşif günü yapılan tespitlerde, gerekse tanık ifadelerinden de anlaşılacağı üzere sistemde kombileri besleyen suyun şehir içme suyu şebekesine (…) bağlı olduğu, kombileri besleyen suyun artezyen suyu olmadığı, kazan dairesinde kombileri besleyen sadece şehir içme suyu şebekesi hattı bulunduğu, tanık beyanlarında da kombileri besleyen suyun montaj anından itibaren şehir şebekesi suyu olduğu, artezyen suyu kullanılmadığının belirtildiği, yapılan analiz sonuçları incelendiğinde, hem suyun sertliğinin, hem de PH ve iletkenlik değerlerinin kabul edilen sınırlar içerisinde bulunduğunun, mevzuat limitlerinin içerisinde kaldığının görüldüğü, bu nedenle davalı vekili tarafından sunulan teknik raporda ki ölçümlemelerin hangi kriterlere ve hangi akreditede uygunluk belgesi alınmış kuruluşça da yapıldığının bilinmediği, dosyasına da böyle bir belgenin sunulmadığı,
* Kombilerin eşanjörden su akıtmasının sebebinin, sistemde kullanılan … Şehir Şebeke İçme Suyundan kaynaklanmadığı, kurulumu yapılan kombilerin, kurulum aşamasından itibaren …, … ve yetkili servisler tarafından onay verilerek kullanılmasına rağmen, kombilerin eşanjörlerin delinip su akıtmasında kullanıcı hatasının bulunmadığı,
Kombileri besleyen suyun, şehir şebeke içme suyu olması, otomatik su besleme sisteminin de sistemdeki basınç düşüklüklerini otomatik olarak karşılaması ve sistem basıncını devamlı sabit tutması sebebiyle, otomatik su besleme sisteminin kombilerde kireçlemenin artmasına sebebiyet vermeyeceği,
*9 adet kombide eşanjörün su akıtmasının sebebinin kombilerin üretiminden kaynaklandığı, 9 adet kombinin teknik olarak gizli ayıplı olduğu,
*Davacının, davalılardan satıcı statüsünde bulunan … Mühendislik Ltd Şti’te karşı TBK md 227’de düzenlenen seçimlik haklardan sadece birini (sözleşmeden dönme ya da satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme) kullanabileceği
Davacının davalılardan üretici statü ilişkisi bulunmadığından yukarıdaki talepleri … AŞ’ye karşı ileri süremeyeceği, bununla beraber gerek yukarıda yer verilen Yargıtay içtihadı, gerekse Ürün Güvenliği Ve Teknik Düzenlemeler Kanunu md 6 gereğince bir tazminat talep etme hakkının bulunduğu sonucuna varılmaktadır.
GEREKÇE :
Dava: Ayıplı aracın misli ile değiştirilmesi davasıdır.
TTK’nın 23. maddesine göre göre tacirler arasındaki mal ve satış sözleşmelerinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanacaktır. TBK’nın 223. maddesinde ayıba ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 23/son maddesine göre; malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde inceleme veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda ise Türk Borçlar Kanunu’nun 223. maddesinin ikinci fıkrası uygulanacaktır.
6098 sayılı TBK’nın 223. maddesinde; (“1) devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır. (2) Gizli ayıp mevcut ise herhangi bir şarta ve sınırlamaya tabi olmaksızın alıcının seçimlik hakkını kullanması için yeterlidir. Satıcı ise tercih edilen seçimlik hakkı yerine getirmek zorundadır. Dolayısıyla ayıbın küçük, büyük veya orantılı olup olmaması sonucu değiştirmeyecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Açık ayıplar bakımından durum bu olmakla birlikte, olağan bir gözden geçirmeyle anlaşılamayacak ve sonradan ortaya çıkan gizli ayıplar bakımından farklı bir değerlendirme yapmak gerekmektedir. TTK m. 23/1-c hükmünün son cümlesinde, diğer durumlarda TBK m. 223 hükmünün uygulanacağı belirtilerek, tacirler arası ticari satışlarda gizli ayıplar bakımından iki ve sekiz günlük sürelerin uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, alıcının gizli ayıp nedeniyle ayıptan doğan seçimlik haklarını kullanabilmesi için satılanda ortaya çıkan ayıbı hemen (uygun bir süre içinde) satıcıya bildirmesi zorunludur (TBK m. 223/27. Ayıp ihbarı, TTK m. 18/2’de sayılan ihbarlardan olmadığından, tacirler arasında dahi olsa ayıp ihbarının belirli bir şekilde yapılması gerekmez.
Satış hukuku bakımından ayıp, satılanda satıcı tarafından bildirilen ya da kullanım amacı gereği satılanda bulunması gereken niteliklerin bulunmaması, satılandaki nitelik eksikliğidir. Satıcının ayıptan doğan sorumluluğu, kusurdan bağımsız bir sebep sorumluluğudur. Alıcı, muayene ve ihbar külfetlerini yerine getirmek koşuluyla, satıcının kusuru olmasa dahi TBK m. 227/1’de sayılan seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcının kusuru, yalnızca genel hükümlere tabi olan tazminat talebi bakımından önem taşımaktadır (TBK m. 227/2; TBK m. 112).
TBK 227 madde ;”Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir. Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir…”
Mahkememizce bilirkişi refaketinde keşif yapılmış olup aldırılan bilirkişi raporunda ” davacı şirketin, 16.03.2018 tarihli, … nolu Fatura ile davalılardan … Mühendislik Ltd. Şti’den … Marka, … özelliğinde 2 adet ve … özelliğinde 10 adet olmak üzere toplam 12 adet kombi satın aldığı, Böyler devresinde bulunan 4 adet cihazdan 2 tanesinin, eşanjörlerin delik olması sebebiyle su akıttığı, yine ısıtma devresinde bulunan 8 adet cihazın 7 tanesinin yine kombi eşanjörün delinmesi sonucu kombinin içerisinden su akıttığı, gerek keşif günü yapılan tespitlerde, gerekse tanık ifadelerinden de anlaşılacağı üzere sistemde kombileri besleyen suyun şehir içme suyu şebekesine (…) bağlı olduğu, kombileri besleyen suyun artezyen suyu olmadığı, kazan dairesinde kombileri besleyen sadece şehir içme suyu şebekesi hattı bulunduğu, tanık beyanlarında da kombileri besleyen suyun montaj anından itibaren şehir şebekesi suyu olduğu, artezyen suyu kullanılmadığının belirtildiği, Kombilerde kullanılan …. aboneliğine bağlı suyun Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılan analiz sonuçları incelendiğinde, hem suyun sertliğinin, hem de PH ve iletkenlik değerlerinin kabul edilen sınırlar içerisinde bulunduğunun, mevzuat limitlerinin içerisinde kaldığının görüldüğü, bu nedenle davalı vekili tarafından sunulan teknik rapordaki ölçümlemeler hangi kriterlere ve hangi akreditede uygunluk belgesi alınmış kuruluşça da yapıldığının bilinmediği, dosyasına da böyle bir belgenin sunulmadığı, Kombilerin eşanjörden su akıtmasının sebebinin, sistemde kullanılan … Şehir Şebeke İçme Suyundan kaynaklanmadığı, kurulumu yapılan kombilerin, kurulum aşamasından itibaren… ve yetkili servisler tarafından onay verilerek kullanılmasına rağmen, kombilerin eşanjörlerin delinip su akıtmasında kullanıcı hatasının bulunmadığı, Kombileri besleyen suyun, şehir şebeke içme suyu olması, otomatik su besleme sisteminin de sistemdeki basınç düşüklüklerini otomatik olarak karşılaması ve sistem basıncını devamlı sabit tutması sebebiyle, otomatik su besleme sisteminin kombilerde kireçlemenin artmasına sebebiyet vermeyeceği, 9 adet kombide eşanjörün su akıtmasının sebebinin kombilerin üretiminden kaynaklandığı, 9 adet kombinin teknik olarak gizli ayıplı olduğu,” belirtilmiş olup taraf itirazları doğrultusunda aldırılan ek raporda da görüş değişikliği olmadığı belirtilmiştir.
Somut olayda; Davacı 16/03/2018 tarihli … nolu fatura ile davalılardan … Mühendislik Ltd. Şti.’den Demirdöküm marka, … özelliğinde 12 adet kombi satın alındığını, söz konusu kombilerin davacı şirketin müteahhit şirket olarak yapmış olduğu… sokak da bulunan site için satın alındığı ve bu kombilerin devreye alınması için 03/12/2022 tarihinde Yetkili Servis Bostanlı Isıtma Soğutma tarafından ilk çalıştırmasının yapılıp devreye alındığını, kombilerin garanti süresi kapsamında olmasından dolayı ilk çalıştırmadan itibaren 12 adet kombinin 9 tanesinin sorun çıkardığı ve sürekli arıza verdiğini ve kullanılamaz durumda olduğunu belirterek Karşıyaka … Noterliği … yevmiye no ile davacı şirketin TTK ve Borçlar Kanunu ayıp hükümleri gereğince ayıplı maldan doğan yasal haklarını kullanmak istediğini ve ayıpsız misli ile değişim istediğini talep ettiği, Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda teknik anlamda yapılan değerlendirmede dava konusu 9 adet kombinin üretim hatasının bulunduğu tespit edilmiş olup davacının 16/03/2018 tarihinde satın aldığı kombilerin ilk çalıştırmasının yetkili servis Bostanlı Isıtma Soğutma firması tarafından 03/12/2020 tarihinde yapıldığı, 29/09/2021 tarihinde verilen ilk servis hizmetinde ise kombilerde ana eşanjör delinmesinin tespit edildiği, … garanti belgesinde de garanti süresinin 2 yıl olduğu ve cihazların garanti kapsamında bulunduğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davalı vekili tarafından kombilerde kullanılan suyun ölçümünün yapılması talep edilmiş ise de; Davacı vekili tarafından dava dosyasına sunulan ve Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılan analiz sonuçlarının, kombi kullanma kılavuzunda belirtilen suyun kimyasal ve fiziksel özelliklerinin limitler dahilinde olduğunu da açıkça ortaya koyduğu, keşif günü yapılan tespitlerde, gerekse tanık ifadelerinden de anlaşılacağı üzere sistemde kombileri besleyen suyun şehir içme suyu şebekesine (…) bağlı olduğu, kombileri besleyen suyun artezyen suyu olmadığı, artezyen tesisatının keşif günü yapılan incelemede ayrı bir tesisat olduğu ve bahçe sulaması için kullanıldığı, kazan dairesinde kombileri besleyen sadece şehir içme suyu şebekesi hattı bulunduğu, tanık beyanlarında da kombileri besleyen suyun montaj anından itibaren şehir şebekesi suyu olduğu, artezyen suyu kullanılmadığının açık bir şekilde ifade edildiği, keşif sırasında davalı tarafa ait aynı marka ve modelde kombilerin de aynı su ile çalışmaya devam ettiği ve arıza çıkarmadığı görüldüğünden davalının su ölçümü yaptırılmasına ilişkin taleplerinin reddine karar verilmiştir.
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 279/4 maddesinde ” Bilirkişi, raporunda ve sözlü açıklamaları sırasında çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hâkim tarafından yapılması gereken hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.”, Aynı Kanunun 282. maddesinde ” Hâkim, bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirir.” hükümleri dikkate alınarak dosyada sunulan bilirkişi raporunun teknik kısmındaki incelemeler dikkate alınarak ve hukuki açıdan yapılacak değerlendirmelerin Mahkemeye ait olması nedeniyle bilirkişi raporunun davalı … şirketinin sorumlu olmayacağı yönündeki hukuki değerlendirmeler dikkate alınmaksızın dava konusu kombilerin üretimden kaynaklı ayıplı olması, kombilerin garanti süresinin dolmadığı hususları değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile
1-… Marka … 9 adet ayıplı kombinin davalılara teslimi ile; davalılarca ücretsiz ayıpsız misli ile müştereken ve müteselsilen sorumluluk uyarınca değiştirilmesine,
2-Harçlar Kanunu’na göre alınması gereken 269,85 TL nispi ilam harcından, peşin alınan 80,70 TL harcın düşülmesi ile kalan 189,15‬ TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak, Hazine’ye gelir kaydına,
3-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.600,00 TL’nin davada haksız çıkan davalıdan alınarak, Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacının yatırmış olduğu 80,70 TL başvurma harcı ve 80,70 TL peşin harç toplamı olan 161,40 TL’nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu 92,50 TL tebligat ve posta gideri ve 1.700,00 TL’ bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.792,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 17.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 6100 sayılı yasanın 345. Maddesi uyarınca 2 haftalık kesin süresi içerisinde Bölge İstinaf Mahkemesine başvuru yolunun açık olduğu şeklinde karar verildi.26/09/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır