Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2022/162
KARAR NO : 2022/134

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 16/02/2022
KARAR TARİHİ : 18/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraflar vekili dava dilekçesi ile özetle; Muris …’in, 16.07.2020 tarihinde vefat ettiğini, geriye mirasçıları olarak müvekkilleri eşi … ve kızı …’in kaldığını, muris …’in … Bankası Halit Ziya Şubesi’nde …-… ve … hesap numaralı çek hesaplarının bulunduğunun müvekkilleri tarafından haricen öğrenildiğini, ilgili banka şubesi tarafından işbu çek hesapları kapsamında murise teslim edilen çek yapraklarının … çek no.lu … hesap nolu 02.07.2008 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap nolu 03.05.2006 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 27.01.2006 teslim tarihli, …çek no.lu… hesap no.lu 01.02.2005 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 01.02.2005 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 10.08.2004 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 10.08.2004 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 04.06.2004 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 04.06.2004 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 25.06.2002 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 25.06.2002 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 28.12.2001 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 28.06.2001 teslim tarihli, … çek no.lu … hesap no.lu 10.04.2014 teslim tarihli olduğunun müvekkillerine bildirildiğini, murisin vefatından sonra müvekkilleri tarafından işbu çeklere dair herhangi bir bilgiye ulaşılamadığını, söz konusu çeklerin baskı tarihlerinin dahi bulunamadığının muhatap banka tarafından müvekkillerine bildirildiğini, dolayısıyla işbu çeklerin kayıp olduğunun, muhatap banka tarafından dahi işbu çeklere ilişkin tüm bilgilerin temin edilemediğinin açık olduğunu, anılı çek hesapları kapsamında murise teslim edilen çeklerin teslim tarihinden itibaren geçen uzun süre de göz önünde bulundurulduğunda kaybolduğunun/zayi olduğunun sabit olduğunu, dava dışı … Bankası A.Ş.’ye 30.12.2021 tarihinde ihtarname keşide edilerek “muris …’in …. Bankası İzmir Halit Ziya Şubesi’nde bulunan …-… hesap numaralı çek hesabının kapatılarak teminatın müvekkillerine iadesine karar verilmesini, kötü niyetli üçüncü kişilere herhangi bir ödeme yapılmamasını” talep ettiklerini ancak gelinen süreçte müvekkillerine bu hususta cevap verilmediğini, arz ve izah edilen nedenlerle ve fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere; müvekkillerinin ileride telafisi imkansız zararlara uğramasının önlenmesi bakımından bilgileri verilen 14 adet çek yaprağına ilişkin yargılama boyunca ödemeden men yasağı kararı verilerek durumun dava dışı banka şubesine bildirilmesine, nihayetinde anılı çeklerin müvekkillerinin murisi elinden rızası hilafına çıktığının tespiti ile 14 adet çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 818/1-s maddesinin yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken 757. vd. maddeleri hükümlerine göre açılan zayi nedeniyle çek iptali davasıdır.
Davacı vekilinin dilekçesinden de anlaşılacağı üzere davaya konu edilen çeklerin boş olduğu bildirilmiştir.
TTK Madde 651- (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.
Madde 781- (1) 780. maddede gösterilen unsurlardan birini içermeyen bir senet, ikinci ve üçüncü fıkralarda yazılı hâller dışında çek sayılmaz
Henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan boş çek yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağından zayi nedeniyle iptal davası açılamaz.
6100 sy HMK nın 114(1) d ) Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır. Zayi nedeniyle çek iptali hamil tarafından açılması gerekir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendinldiğinde; her ne kadar davacı tarafından boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptali istemiyle dava açılmış ise de; bir çekin kısmen doldurulmuş ya da sadece imzalanmış olması halinde, tedavüle çıkarılmasının mümkün ve geçerli olduğu, böyle bir çek için 6102 SK nun 757 inci vd maddelerinde de belirtildiği üzere iptalini isteme hakkının ancak hamiline ait olduğu, keşidecinin ödemeden men talimatı verme hakkının bulunmadığı da nazara alındığında ancak kaybettiği çekin bedelinin kendisinden istenmesi halinde, borçlu olmadığının tespiti yonünde dava açma olanağına sahip olduğu, kaldı ki henuz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağından, hesap sahibi tarafından zayi nedeniyle iptal davasının açılamayacağı, davacı keşideci mirasçılarının çek hamili sıfatı bulunmadığı, keşideci sıfatı olan murislerinin mirasçıları sıfatıyla kıymetli evrakın iptali davası açtıkları, keşideci olan davacının kıymetli evrakın iptali davasını açma ehliyeti bulunmadığı gibi boş çek yapraklarına dayanarak iptal isteminde bulunmakta davacıların hukuki yararının da bulunmadığı anlaşılmakla keşideci mirasçıları tarafından açılan çek iptali davasının dava şartı olan aktif husumet yokluğu ve hukuki yarar yokluğundan HMK’nun 115/2.maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacılar tarafından açılan çek iptali davasının aktif husumet ve hukuki yarar yokluğundan HMK’nun 115/2. Fıkrası uyarınca dava şartlarının mevcut olmaması nedeniyle usulden REDDİNE,
2- Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafların yaptıkları tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
4-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacılar tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine.
5- İşbu kararın davacılar vekiline tebliğine,
ilişkin, davacı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden karar verildi. 18/02/2022

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)