Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1092 E. 2023/551 K. 04.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/1092 Esas
KARAR NO : 2023/551
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 30/06/2020
KARAR TARİHİ : 04/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; Sigortasız araç maliki, işleteni ve sürücüsü… sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araç ile, sürücünün araç hakimiyetini kaybetmesi neticesinde 03.12.2011 tarihinde tek taraflı trafik kazası meydana geldiğini, kaza neticesinde sürücü işleten …’nın vefat ettiğini, müteveffa sürücü destek ve kaza, Karayolları Trafik Kanunu’nun zorunlu mali mesuliyet sigortası dışında kalan hususları düzenleyen 92. maddesinde 6704 sayılı Kanun ile 26.04.2016 tarihinde yürürlüğe giren değişiklik sonucu araç malikinin kendi kusuru ile meydana gelen kaza neticesi ölümü halinde mirasçıları tarafından destekten yoksun kalma tazminatı talep edilemeyeceği hükmünden önce meydana geldiğinden destekten yoksun kalan mirasçılar …, …, … ve… (…) üçüncü şahıs kabul edilerek İzmir … Asliye Ticaret Mah. 29.11.2018 tarih ve … E. – … K. sayılı ilamı ile müvekkili kurum aleyhine destekten yoksun kalma tazminatına hükmedildiğini, ilamın karşı tarafça Ankara … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından takibe konulduğunu, bu sebeple haciz tehdidi altında 277.139,94-TL tazminatın 21.12.2018 tarihinde müvekkili Güvence Hesabı tarafından Ankara … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına ödendiğini, ödenen sigorta tazminatının rücuen tahsili için borçlular aleyhine İzmir … İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını ancak borçlularca takibe itiraz edildiğini ve icra müdürlüğünce itiraz sebebiyle icra takibinin durdurulmasına karar verildiğini, arabulucuya başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, müvekkili kuruma; 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu 14. maddesi gereği zorunlu sigortası bulunmayan araçların işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya sakat kalmasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı meydana gelen bedeni zararları, sigorta mevzuatı çerçevesinde araç sürücüsünün kusuru nispetinde ve kaza anında geçerli limitler dahilinde karşılamakla sorumlu olduğunu, sonrasında ise zarara neden olan ve zorunlu sigortası yapılmamış aracın işletenine, sürücüsüne ve bunların mirasçıları dahil diğer sorumlulara Güvence Hesabı Yönetmeliği ile mevzuat gereği rücu etme hakkı tanındığını, haksız fiil sorumluluğunda zarar veren, zarar tarihi itibariyle mütemerrit olduğundan ayrıca ihtara gerek olmaksızın alacak muaccel olup; takip talebi ile ise 21.12.2018 tazmin tarihi itibari ile faiz talep edildiğini, İzmir … İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasına vaki davalı borçlu itirazlarının iptaline, icra takibinin (takip talebinde belirtilen işlemiş faiz ve faiz oranı üzerinden) devamına, davalılar aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılara dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalılar duruşmalara katılmadığı gibi herhangi bir cevap da vermediğinden HMK.nın 128. maddesi uyarınca davayı inkar ettikleri kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Görevsizlik kararı: İzmir … Asliye Hukuk mahkemesinin 125/02/2022 tarih … E. … K. Sayılı dosyasında; davacı Güvence Hesabının davalıların maliki ve sürücüsü olduğu zorunlu mali sorumluluk sigortası olmayan araç ile seyir halinde iken, kusurlu davranışı neticesi oluşan trafik kazasında zarar gören dava dışı üçüncü kişinin zararını karşılamış olduğu iddiası ile araç işleteni ve sürücüsüne karşı açtığı rücuen tazminat davası olduğu, Güvence Hesabının sorumluluğunun TTK 1483/1 maddesinden kaynaklanmasına ve aynı kanunun 4. Maddesine göre TTK’dan kaynaklanan uyuşmazlıkların ticari dava sayılacağının açıkça belirtilmesine göre uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmiş olup, anılan karar istinaf edilmeksizin 04/05/2022 tarihinde kesinleşmiş, kesinleşme üzerine dosya mahkememizin … esas numarasına tevzi edilmiştir. Mahkememizin … esas, … karar sayılı dosyasında verilen karşı görevsizlik kararı; İzmir … Asliye Hukuk mahkemesinin 125/02/2022 tarih … E. … K. Sayılı görevsizlik kararı üzerine mahkememize tevzi edilen dosyada karşı görevsizlik kararı verildiği, görevsizlik kararının istinaf edilmemesi üzerine, görev uyuşmazlığının çözülmesi ve merci tayini için dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesine gönderildiği, İzmir BAM … HD’nin … esas, … karar sayılı ilamı ile mahkememizin görevli olduğuna karar verilmesi üzerine, dosya mahkemezin yukarıdaki esasına kaydedilmiştir.
İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyasında: davacılar…, …, … … ve … tarafından desteğin annesi, eşi ve çocukları sıfatıyla, sigortasız aracın sürücüsü olan destek …’nın sevk ve idaresindeki kendisine ait araçla tek taraflı olarak yapmış olduğu trafik kazasında ölmesi sonucu davalı Güvence Hesabına karşı açtıkları maddi tazminat davası ile destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulundukları, mahkemece yapılan yargılama neticesinde … karar sayılı 29.11.2018 tarihli karar ile kaza tarihinde yürürlükte olmayan yeni KZMSS Genel Şartlarının somut olaya uygulanamayacağı, eski Genel Şartlara göre davacıların DYK tazminatı talep edebilecekleri kanaatine varılarak davaların kabulüne karar verildiği, anılan kararın istinaf edilmeksizin 10.09.2019 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
İcra Dosyası: Ankara … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; alacaklılar …, …, …, … borçlu Güvence Hesabı aleyhine İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı ilamına dayanarak toplam 249.573,41-TL alacak için, ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, ödeme emrinin borçlu Güvence Hesabı Genel Müdürlüğü’ne 14/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği ve borçlu Güvence Hesabı tarafından 21.12.2018 tarihinde 277.139,94 Tl ödendiği, icra dosyasının infazen kapatıldığı görülmüştür. görülmüştür.
Dava Konusu İcra Dosyası: İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davacı alacaklı Güvence Hesabı tarafından, davalı borçlular …, …, …, ..’ya dayanılarak, 277.139,94-TL asıl alacak, 7.106,93-TL tazmin tarihinden itibaren işlemiş yasal faiz olmak üzere toplam 284.246,87-TL alacak için, ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığı, ödeme emrinin borçlular …, …, …, …’ya 05/04/2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlular vekilinin 10.04.2019 tarihli dilekçesi ile borca itiraz ettiği, itiraz üzerine icra müdürlüğünce alınan 15/04/2019 tarihli kararla takibin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür. Dava, trafik kazasında meydana gelen ölüm neticesinde davalılara ödeme yapan davacının, murisin tam kusurlu olması nedeniyle yaptığı ödeminin mirasçı sıfatıyla davalılardan rücuen tahsili için başlattığı icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. Somut olayda eldeki davada davalı, İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında davacı olan desteğin annesi, eşi ve çocukları sıfatıyla, sigortasız aracın sürücüsü olan destek …’nın sevk ve idaresindeki kendisine ait araçla tek taraflı olarak yapmış olduğu trafik kazasında ölmesi sonucu eldeki davada davacı olan Güvence Hesabından İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında açtıkları maddi tazminat davası ile destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulundukları, mahkemece yapılan yargılama neticesinde … karar sayılı 29.11.2018 tarihli karar ile kaza tarihinde yürürlükte olmayan yeni KZMSS Genel Şartlarının somut olaya uygulanamayacağı, eski Genel Şartlara göre davacıların DYK tazminatı talep edebilecekleri kanaatine varılarak davaların kabulüne karar verildiği, anılan kararın istinaf edilmeksizin 10.09.2019 tarihinde kesinleştiği, davacı Güvence Hesabının kesinleşen karar üzerine mahkemece hükmedilen destekten yoksun kalma tazminatını davalılara ödediği, davalıların desteğinin gerçekleşen kazada %100 kusurlu olması ve davalıların üçüncü kişi sayılamayacağı iddiasıyla ödediği tazminatın rücuen tahsili istemiyle davalılar aleyhine ilamsız icra takibi yaptığı, davalıların takibe itirazları üzerine eldeki itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalıların desteğinin gerçekleşene kazada %100 kusurlu olması nedeniyle davacı Güvence Hesabının davalılara ödediği tazminatı, davalılardan mirasçı sıfatıyla rücuen tahsilini talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
… sy Sigortacılık Kanunun 14. maddesi uyarınca, zorunlu sorumluluk sigortalarına ilişkin olarak yasayla belirlenmiş olan koşulların gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak olan zararların, bu sigortalar ile belirlenmiş olan geçerli teminat miktarlarına kadar karşılanması amacıyla …, … ve Emeklilik Şirketleri Birliği nezdinde Güvence Hesabı oluşturmuştur.
… sy Sigortacılık Kanunun 14/2. maddesi ve 26.07.2007 tarihli, … sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9/1-b maddesi uyarınca riziko tarihinde KZMMSS yaptırılmaksızın sigorta ettirenin eylemi sonucu kişiye gelen bedensel zararlar ile buna ilişkin tedavi giderlerinin Güvence Hesabının sorumluluğu altında olduğu belirlenmiştir.
Davacı Güvence Hesabının sorumluluğu, kaza tarihinde yürürlükte bulanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartlarına göre belirlenecektir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … esas, … karar sayılı, 29/05/2017 tarihli ilamı, … Esas,.. Karar sayılı, 31.10.2017 tarihli ilamı, İzmir BAM …. HD’nin .. esas, … karar sayılı, 02/04/2018 tarihli ilamında belirtildiği üzere “Davalı sigorta şirketinin sorumluluğu, poliçenin düzenlendiği tarihte geçerli bulunan poliçe özel ve genel şartları ile yasal hükümlere göre belirlenecektir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre de sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerir. Yeni Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yeni Genel Şartların C.10. maddesi ile de 12.08.2003 tarihli ve … sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni Genel Şartların C.11 maddesine göre, genel şartlar yürürlük tarihi olan 01.06.2015 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu, yeni genel şartların yürürlük tarihinden önce düzenlenen poliçe ve kazalara uygulanma imkanı bulunmamasıdır.
Davaya konu, trafik kazası 03.12.2011 tarihinde gerçekleştiğinden davaya konu destekten yoksun kalma tazminatının ödenme koşullarının oluşup oluşmadığı ve ödenen tazminatın rücuen tazmininin talep edilip edilemeyeceğinin tespitinde 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren ZMMS poliçesi genel şartlarının uygulanması mümkün olmayıp, eski genel şartlara göre değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Aynı taraflar arasında görülen İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı 29.11.2018 tarihli, kesin hüküm niteliğindeki ilam ile davacı Güvence Hesabı’nın, Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 9/1-b maddesi uyarınca davalıların desteği…’nın sevk ve idaresindeki kendisine ait araçla tek taraflı olarak yapmış olduğu trafik kazasında ölmesi sonucu destekten yoksun kalma tazminatını hak ettiklerinin sabit olduğu, gerçekten Yargıtay HGK. nın 15.06.2011 tarih, …-… sayılı kararı ile benzer kararlarında da belirtildiği üzere eldeki davada davalıların ölenin mirasçısı olarak değil, destekten yoksun kalan üçüncü kişi sıfatıyla İzmir …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen davayı açtıkları, bu davada ölüm nedeniyle doğrudan davacılar üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun davacılara yansıtılamayacağı, araç sürücüsünün veya işletenin tam kusurlu olmalarının desteğinden yoksun kalan davacıları etkilemeyeceği, olayda işleten veya sürücü destek tam kusurlu olsalar bile, destekten yoksun kalan davacıların zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğu, dolayısıyla alacaklı ve borçlu sıfatlarının birleşmesinin söz konusu olmadığı, 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Yeni Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’nın A.6. maddesinde “Teminat dışında Kalan Haller” başlığı altında sayılan d bendindeki “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek şahsının kusuruna denk gelen tazminat taleplerinin” teminat dışında kaldığına ilişkin düzenlemenin, yeni genel şartların yürürlük tarihinden önce 03.12.2011 tarihinde gerçekleşen kazaya uygulanmasına yasal olanak bulunmadığı, davacı Güvence Hesabı’nın hangi hallerde yaptığı ödemeyi rücu edebileceği Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 16. Maddesinde düzenlendiği, buna göre hesaptan yapılan ödemeler nedeniyle; zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan kişilere, sorumlunun sonradan belli olması halinde bu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine, zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine, 9. maddenin birinci fıkrasının (ç) bendine göre yapılan ödemeler çerçevesinde yükümlü sigorta şirketine, 9. maddenin ikinci fıkrasına göre yapılan ödemeler nedeniyle Büroya, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde rücû edebileceği, somut olayda ise sayılan rücu koşullarının hiçbirinin gerçekleşmediği, yukarıda da açıklandığı üzere yeni Genel şartlar somut olaya uygulanamayacağından, desteğin işleten sıfatıyla ZMMS yaptırmaması ve %100 kusuru ile yaptığı tek taraflı kazada ölmüş olması nedeniyle desteğin kusurunun davalılara yansıtılamayacağı, destekten yoksun kalan davalıların zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğu, dolayısıyla alacaklı ve borçlu sıfatlarının birleşmesinin söz konusu olmadığından davacı Güvence Hesabının davalılara ödediği tazminatı, davalılardan rücuen tahsilini talep edemeyeceği anlaşılmakla davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının itirazın iptali davasının REDDİNE,
2-Peşin alınan 3.433,00 TL harçtan maktu red harç tutarı olan 179,90 TL’nin mahsubu ile fazladan alınan 3.253,10 TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde DAVACI TARAFA İADESİNE.
3-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
4-Dava tamamen reddedildiğinden davacı tarafın yaptığı tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
5-Davalı … adına dosyaya vekalet sunulmuş ise de; vekil tarafından herhangi bir dilekçe verilmediği gibi duruşmalara da katılmadığından, vekilin hukuki yardımı bulunmadığından bu davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine ilişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/07/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır