Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/78 ESAS
KARAR NO : 2022/454 KARAR

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/02/2021
KARAR TARİHİ : 17/05/2022

Mahkememizde görülen Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Davacının büyük bir inşaat firması olup bitirdiği inşaatların yanı sıra Bayraklı’da yapımına devam … Konutları-2 projesini tamamlamak üzere olduğunu, projede Doğalgaz tesisatının döşenmesine ve kazan dairesinin montajına davacı firmanın kalifiye personeli tarafından başlandığını ancak kalifiye personelin trafik suçu nedeniyle cezaevine girmesi nedeniyle işin tamamlanamadığını, bu nedenle davacının devam etmekte olan tesisat ve montaj işinin tamamlanması için davalı şirket ile 30.12.2020 tarihli “doğalgaz tesisatı kazan dairesi montajı” sözleşmesini imzaladıklarını, sözleşmeye göre davalı şirketin derhal işe başlayarak; sözleşmenin yapılacak işler başlıklı maddesine göre davacı firmanın personeli tarafından yapımına başlanmış olan tesisat ve montaj işini 30 işgünü içinde tamamlamayı taahhüt ettiğini, davacı şirketin sözleşmenin imzalanması üzerine 30.12.2020 tarihinde, KDV hariç 40 bin TL olan iş bedelinin 10.000,00-TL sini sözleşmede yazılı olduğu üzere şirket sahibi ve yetkilisi …’ın hesabına açıklamalı olarak yolladığını ve ayrıca sözleşmede yazılı olduğu üzere 23.600,00-TL bedelli Garanti Bankası Manavkuyu Şubesine ait 28.02.2021 tarih ve …sayılı çeki davalı şirkete makbuzla teslim ettiğini, davalı şirketin sözleşmeye rağmen tamamlamayı üstlendiği doğalgaz tesisatı ve kazan dairesi montajı işine hiç başlamadığını, davacı şirketin bu nedenle işi kendi personeli ile tamamladığını, açıkladığı nedenlerle davanın ve tedbir isteminin kabulü ile; 30.12.2020 tarihli sözleşme gereği verilen 23.600,00-TL bedelli Garanti Bankası Manavkuyu Şubesine ait 28.02.2021 tarih ve …sayılı çekin bankaya ibrazının ve bedelinin ödenmesinin önlenmesi, icra takibine konulması halinde ise icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalının 30.12.2020 tarihli sözleşme gereği tamamlamayı üstlendiği işe başlamadığının ve işi yapmadığının tespiti ile davacı şirketin 30.12.2020 tarihli sözleşmede kararlaştırılan bedel ve verilen çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, 30.12.2020 tarihli sözleşme gereği verilen çek ile ödenen 10.000,00-TL nin ticari reeskont faizi ile istirdatına, davalı tarafından davacı şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle ; Davanın reddinin gerektiğini, davanın zorunlu arabuluculuğa tabi olduğunu, davacı şirket tarafından yapılan ödemenin şirket sahibine yapıldığını, davalı şirketin bu borçtan sorumlu olmadığını, sözleşmelerin nispiliği kuralı gereği sözleşmenin, kural olarak o sözleşmede taraf olanları bağladığını, dava konusu değer üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise davanın o kişi veya kişilere karşı açılması gerektiğini, her ne kadar sözleşmeyi davalı şirket yapmış olsa da tüzel kişiliğe sahip şirket adına geçen bir para olmadığından davacı tarafın parayı alan şirketin sahibi adına bu davayı yönlendirmesinin gerektiğini, açıkladığı nedenlerle davanın reddine, davacının yargılama giderleri, ücreti vekalete hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava Konusu Çek: Davacı … Bilgisayar ve Sürücü Kursu İşl. İnş. ve San. Tic.Ltd.Şti. ne ait T.Garanti Bankası A.Ş. hesabından 28/02/2021 ödeme tarihli olarak 23.600,00 TL … Doğalgaz Sist. Kont. Dent.San.ve Tic. Ltd. Şti. ne ödenmek üzere düzenlendiği, taraflar arasında düzenlenen sözleşmede, müşteri adı olarak tüzel kişi adı … Bilgisayar ve Sürücü Kursu İşl. İnş. ve San. Tic.Ltd.Şti. Değil, Müşteri Adı … sözleşmede yazılı olan (Doğrusu: …) olarak belirtilmiş olduğu tespit edilmiştir.
Banka Dekontu: T. Vakıflar Bankası A.O. na ait banka dekont fotokopisinde, sözleşmede bertildiği üzere müşteri … tarafından davalı … Doğalgaz Sist. Kont. Dent. San.ve Tic. Ltd. Şti. adına ve hesabına değil, … adına T.C. Ziraat Bankası A.Ş.hesabına 30/12/2020 tarihinde, “Doğalgaz Tesisatı” açıklama olarak 10.000,00 TL gönderilmiş olduğu,
Sözleşme: Taraflar arasında yazılı şekilde düzenlenen 30/12/2020 tarihli … Doğalgaz Sist. Kont. Dent.San.ve Tic. Ltd. Şti. antetli sözleşmede; Konunun Doğalgaz Tesisatı – Kazan Dairesi Montajı, Müşteri Adı: … Proje Yerini Manavkuyu – Bornova /İzmir, Fiyat ve Ödeme: Toplam: 40.000,00 TL // 10.000,00 TL iş başlangıcı nakit, //10.000,00TL iş bitimi nakit.//Kalanı 23.600,00 60 günlük çek olarak kararlaştırıldığı görülmüştür.
Ek Sözleşme: Taraflarca imza altına alınmış 04.02.2021 tarihli Ek Sözleşmede; “Konu-1 kısmında Yüklenici A ve B Blok Kazan dairelerini yapmaktan vazgeçmiştir. Konu-2 kısmında Kazan daireleri için aldığı 10.000,00 TL nakti geri ödeyecek, 5.2.2021 de iş bitimi alacağı 10.000,00 TL den de iş yapmadığı için vazgeçmiştir. A. ve B blok doğalgaz hatlarını malzemeli çekerek yapacağını, gaz açım işlemini tamamlayacağını, 5.2.2021 işe başlama ve 15.2.21 iş teslimi olarak belirtildiği, bu işler için 23.600,00 TL verilen çek tutarının KDV dâhil anahtar teslimi ile yaparak teslim edeceğini kabul ettiği sözleşmeden anlaşılmaktadır.
Bilirkişi Raporu : Bilirkişi … tarafından düzenlenen 10/01/2022 tarihli raporda özetle ; Taraflar arasında imzalanan 30/12/2020 tarihli sözleşme gereği davalı tarafından yapılacak işler karşılığında sözleşmenin “C” şıkkında belirtildiği üzere davacının ödeyeceği toplam 40.000,00-TL %18 KDV hariç yapılacak işin tutarı olarak anlaştıkları, dosyaya sunulan davalı şirket tarafından düzenlenmiş (sözleşme tarihi olan) 30/12/2020 tarihli 027446 no’lu Tahsilat Makbuzu ile 23.600,00 TL tutarındaki banka çekinin davacıdan teslim almış olduğu, sözleşme tarihi olan 30/12/2020 tarihli düzenlenen davalının 23.600,00-TL tutarındaki faturanın tarafların defterlerinde karşılıklı olarak kaydedilmiş olduğu, sözleşme tarihi olan 30/12/2020 tarihinde davacı tarafından … şahsi hesabından davalı tarafa … adına T.C. Ziraat Bankası A.Ş.hesabına, “Doğalgaz Tesisatı” açıklaması ile 10.000,00 TL gönderildiğinin tespit edildiği, davacı tarafından davalıya gönderilen 10.000,00 TL tutarın şahsi hesaplardan işlem yapılması nedeniyle ve tarafların şirket olmalarından dolayı muhasebe kayıtlarında işlenmemiş olduğunun anlaşıldığı, ödemelerini sözleşme tarihinde 23.600,00 TL çek, 10.000,00 TL nakit olarak yapan davacı şirketin/şirket yetkilisinin davalı tarafa sözleşme konusu işin tamamlanması hususu ile ilgili düzenlenen herhangi bir ihtarname sunmamış olduğundan, ayrıca davalı tarafından düzenlenen 30/12/2020 tarihli, …. no’lu 23.600,00 TL tutarında faturayı muhasebe kayıtlarında davalı şirkete alacak kaydetmiş olduğunun tespit edildiği, davacı tarafından sunulan Ek Sözleşme ve diğer belgelerin Mahkememizce kabul edilmesi durumunda, davalı şirket tarafından sözleşme tarihinde düzenlenen 23.600,00 TL tutarındaki faturanın karşılıksız kaldığı, diğer ifade ile yapılmamış iş için davalı tarafından faturanın düzenlenmiş olduğu hususunda güçlü bir kanaat oluştuğu ancak takdirin mahkememize ait olduğu, tarafların ticari defter kayıtlarında yapılan tespitlerde; davacının defter kayıtlarında 23.600,00 TL tutarında 28/02/2021 keşide tarihli, Garanti BBVA Manavkuyu Şb. çek bedeli davalıya borç kaydedildiği, davalı şirketin defter kayıtlarında 23.600,00 TL tutarında 28/02/2021 keşide tarihli, Garanti BBVA Manavkuyu Şb. çek bedeli davacıya alacak kaydedildiği, çekin bedelsiz kalacağı hususunda bir sonuca varılabilecek olup nihai kararın takdirinin mahkememize ait olduğu, davacının davalıya banka yoluyla ödediği 10.000,00-TL nin istirdadını talep edebileceği yönünde Mahkememizce karar vermesi durumunda ; ödemenin davalıya yapıldığı 30/12/2020 tarihinden itibaren davacının davalıdan avans faizi talebinde bulunabileceği ve ”Ticari işlerde T.C.M.B. Tebliği gereğince % 16,75 Avans Faiz oranının geçerli olacağı” görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Dava; Kambiyo senedinin bedelsizliğinden kaynaklanan menfi tespit ve istirdat davasıdır.
Davacının, davacının devam etmekte olan tesisat ve montaj işinin tamamlanması için davalı şirket ile 30.12.2020 tarihli “doğalgaz tesisatı kazan dairesi montajı” sözleşmesini imzaladıklarını, 23.600,00-TL bedelli Garanti Bankası Manavkuyu Şubesine ait 28.02.2021 tarih ve …sayılı çeki davalı şirkete makbuzla teslim ettiğini, davalı şirketin sözleşmeye rağmen tamamlamayı üstlendiği doğalgaz tesisatı ve kazan dairesi montajı işine hiç başlamadığını bu nedenle bu çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitini ve 30.12.2020 tarihli sözleşme gereği verilen çek ile ödenen 10.000,00-TL nin ticari reeskont faizi ile istirdadının talep etmiş,
Davalının, davacı şirket tarafından yapılan ödemenin şirket sahibine yapıldığını, davalı şirketin bu borçtan sorumlu olmadığını, her ne kadar sözleşmeyi davalı şirket yapmış olsa da tüzel kişiliğe sahip şirket adına geçen bir para olmadığından davacı tarafın parayı alan şirketin sahibi adına bu davayı yönlendirmesinin gerektiğini, açıkladığı nedenlerle davanın davanın reddini savunmuştur.
Tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Davacı … Bilgisayar ve Sürücü Kursu İşl.İnş.ve San.Tic.Ltd.Şti. ne ait 2020 ve 2021 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, defterlerin açılış tasdikleri ile 2020 yılı yevmiye defteri yılsonu kapanış onayının yasal süresinde yaptırıldığı Ticari defterlerin delil niteliğinin bulunduğu, Davalı … Doğalgaz Sist. Kont. Dent.San.ve Tic. Ltd. Şti. ne ait 2020- ve 2021 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, defterlerin açılış tasdikleri ile yılsonu kapanış onaylarının yasal süresinde yaptırıldığı ticari defterlerin delil niteliğinin bulunduğu,
Davacının 2020 yılına ait yevmiye defter kayıtlarında defterin 79 sayfasında 31.12.2020 tarihli, 179 nolu yevmiye fiş kaydında 320.01.223 … hesabına 23.600 TL Borç kaydedildiği, 103 Verilen Çekler ana hesabı altında, 103.02.02 Şubat Vadeli Çekler Alt hesabına 30/12-27446 6398 Ç. 23.600 TL Alacak kaydedilerek muhasebeleştirildiğinin görüldüğü,
Davalının 2020 yılına ait muavin hesap kayıtlarına göre, davalı şirket tarafından davacıya 30/12/2020 tarihli, 3341 nolu fiş kaydında, 1379 no’lu 23.600,00 TL tutarında 1 adet düzenlenen faturanın hesabına borç kaydedildiği, 2020 yılında başka herhangi bir işlem kaydı yapılmaksızın 31.12.2020 tarihli, 3389 no’lu kapanış fiş kaydı ile davacı şirkete ait borç bakiyesinin 2021 yılına devrettirildiği, 2021 yılına ait muavin hesap kayıtlarında, 01/01/2021 tarihli 1 no’lu açılış fişinde kaydedilen davacı şirketin 2020 yılından devrettirilen 23.600,00 TL tutarındaki borç bakiyesi dışında 2021 yılında başka herhangi bir işlem kaydı yapılmaksızın 30.09.2021 tarih itibariyle davacının borç bakiyesinin 23.600,00 TL olarak hesaplarda göründüğü,
Menfi tespit davalarında ispat yükümlülüğü kural olarak davalı alacaklıya düşer. Ancak imzası ikrar edilmiş bono alacağın varlığını ispatlayan kesin delil niteliğinde olup bu kez borçlunun borcunun bulunmadığını, usulüne uygun delillerle kanıtlaması gerekir. Bono, ödeme vaadi niteliğinde kambiyo senedi olup, bağımsız borç ikrarını içerir. Bonoda kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa aittir, ispat külfeti davacı taraftadır.
Taraflar arasında imzalanan 30/12/2020 tarihli sözleşme gereği davalı tarafından yapılacak işler karşılığında davacının ödeyeceği toplam 40.000,00 TL %18 KDV hariç yapılacak işin tutarı olarak anlaştıkları, davalı şirket tarafından düzenlenmiş (sözleşme tarihi olan) 30/12/2020 tarihli 027446 no’lu Tahsilat Makbuzu ile 23.600,00 TL tutarındaki banka çekinin davacıdan teslim almış olduğu, sözleşme tarihi olan 30/12/2020 tarihli düzenlenen davalının 23.600,00 TL tutarındaki faturanın tarafların defterlerinde karşılıklı olarak kaydedilmiş olduğu, sözleşme tarihi olan 30/12/2020 tarihinde davacı tarafından … şahsi hesabından davalı tarafa … adına T.C. Ziraat Bankası A.Ş.hesabına, “Doğalgaz Tesisatı” açıklaması ile 10.000,00 TL gönderildiğinin analaşıldığı, Davacı tarafından davalıya gönderilen 10.000,00 TL tutarın şahsi hesaplardan işlem yapılması nedeniyle ve tarafların şirket olmalarından dolayı muhasebe kayıtlarında işlenmemiş olduğu,
Ödemelerini sözleşme tarihinde 23.600,00 TL çek, 10.000,00 TL nakit olarak yapan davacı şirketin/şirket yetkilisinin davalı tarafa sözleşme konusu işin tamamlanması hususu ile ilgili düzenlenen herhangi bir ihtarname bulunmadığı ayrıca davalı tarafından düzenlenen 30/12/2020 tarihli, …… no’lu 23.600,00 TL tutarında faturayı muhasebe kayıtlarında davalı şirkete alacak kaydetmiş olduğu tespitleri yapılmıştır.
Davacı tarafın belirtilen ek sözleşmeye rağmen yapması gereken işin davalı tarafından yerine getirilmemiş olduğu nedeniyle eksik kalan işleri ve malzemeleri 12.02.2021 tarihli düzenlenen 3. Şahıs ……….. ile yapılan sözleşmeyle bağladığı bu iş için toplam 9.750,00 TL ye anlaşma sağlandığı, İzmir Makine Mühendisleri Odasına davacı tarafından ödemesi yapılan banka dekontunun 1.888,00 TL tutarında olduğu, davalının imzaladığı ek sözleşme gereği malzemeli yapmayı üstlendiği malatlara ait malzemelerin davacı tarafından temin edildiği faturanın 2.421,24 TL ve 8.272,42 TL tutarlarında olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya Kapsamına göre; Taraflar arasındaki sözleşme ve sonrasında düzenlenen ek sözleşme gereği …’ın yetkilisi olduğu yüklenici … Doğalgaz Sist. Kont. Dent.San.ve Tic. Ltd. Şti’ nin üzerine düşen edimleri yerine getirmediği, davacı işveren … Bilgisayar ve Sürücü Kursu İşl. İnş. ve San. Tic.Ltd.Şti.’ nin davaya konu sözleşme gereği davalı lehine düzenlediği Garanti BBVA Manavkuyu Şubesine ait, Keşidecisi … olan, lehdarı … Makina Doğalgaz Sistemi Kontrol Denetleme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, …….. seri nolu, 28.02.2021 tarihli 23.600,00TL bedelli çeki davalıya verdiği söz konusu çekin taraf defterlerinde kayıtlı olduğu,
Aynı zamanda …… şahsi hesabından davalı tarafa … adına T.C. Ziraat Bankası A.Ş.hesabına, “Doğalgaz Tesisatı” açıklaması ile 10.000,00 TL gönderildiğinin anlaşıldığı, Davacı tarafından davalıya gönderilen 10.000,00 TL tutarın şahsi hesaplardan işlem yapılması nedeniyle ve tarafların şirket olmalarından dolayı muhasebe kayıtlarında yer almadığı,
Davalının işin yapıldığı, davacının ödeme yaptığı veya davacı ödemesinin iade edildiği ile ilgili bir savunma yapmadığı, her ne kadar 30.12.2020 tarihli sözleşmenin davalı ile …. arasında imzalandığı davanın bu taraflar arasında görülmesi gerektiği, 10.000TL ödemenin şirket sahibine yapıldığı şirkete yapılmadığı savunulmuş ise de, şirket yetkililerin şirketi adına hareket ettiklerinin, banka ödemesinin doğal gaz tesisat işi olduğunun açık olduğundan bu savunmaya mahkememiz tarafından itibar edilmemiştir.
Davacı tarafından sunulan Ek Sözleşme ve diğer belgelere göre davalı şirket tarafından sözleşme tarihinde düzenlenen 23.600,00 TL tutarındaki çekin karşılıksız kaldığı, diğer ifade ile yapılmamış iş için davalı tarafından faturanın düzenlenmiş olduğu anlaşıldığından davacının dava konusu çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitini ve davalıya banka havalesi ile ödediği 10.000,00-TL nin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istirdadının isteyebileceği ve 10.000,00-TL için 30/12/2020 tarihinden itibaren davacının davalıdan avans faizi talebinde bulunabilceği kanaati ile davacının davasın kabulününe karar verilmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının KABULÜNE
1-30.12.2020 tarihli dava konusu sözleşme nedeniyle düzenlenen, Garanti BBVA Manavkuyu Şubesine ait, Keşidecisi … olan, lehdarı
… Makina Doğalgaz Sistemi Kontrol Denetleme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan,…… seri nolu, 28.02.2021 tarihli 23.600,00TL bedelli çek nedeniyle BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE
2-10.000,00-TL nin 30.12.2020 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.295,22-TL harçtan peşin alınan 683,10-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.612,12‬-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR OLARAK KAYDINA,
4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı yararına takdir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu 59,30-TL dava açma ilk gideri, 650,00-TL bilirkişi ücreti, 80,50-TL tebligat ve posta gideri, olmak üzere toplam 789,8‬0-TL Yargılama giderinin peşin yatırılan 683,10-TL harç ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/05/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır