Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/583 E. 2022/703 K. 05.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/583 ESAS
KARAR NO : 2022/703 KARAR

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/11/2019
KARAR TARİHİ : 05/07/2022
GEREKÇELİ K.TARİHİ : 05/07/2022
Mahkememizde görülen İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili İzmir Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben sunduğu dava dilekçesinde özetle; Davacı … Dağıtım Tic. A.Ş ile davalı taraf … arasında 01/08/2017 tarihli Kapalı Satış Sözleşmesi imzalandığını, davalı taraf sözleşmenin; 2.maddesi gereği; “…………..” adresinde işletmekte olduğu işyerinde müvekkil şirketin yetkilendirmiş olduğu bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini, tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve satmayı, 6.maddesi gereğince; şirkete önceden bildirip yazılı onay almadan, sözleşme süresince faaliyet alanını ve nevini değiştiremez, işyerini başkasına devir ve temlik etmemeyi, – 9/b maddesi gereği; sözleşme süresince işyerinde bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısmamayı veya bira ve biraların satışını azaltacak davranış ve eylem içine girmemeyi, 9/n maddesi gereği; sözleşme konusu müvekkil şirket ürünlerini bizzat müvekkil şirketten yetkilendirilmiş olan ve TAPDK toptan satış belgesini haiz Bayi veya Distribütörden veya yine müvekkil şirketin satma görevi verdiğini bildirdiği yetkili ve TAPDK toptan satış belgesini haiz başka bir teşebbüsten satın almayı,davalı işleticinin müvekkil şirket tarafından yetkilendirilmeyen ve TAPDK toptan satış belgesini haiz olmayan kişi veya kuruluşlardan müvekkil şirket bira ürünlerini tedarik etmesi “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna” ve sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğini, yine sözleşmenin 15.maddesi gereği; sözleşme süresi içerisinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırılmaması, işletmedeki ürünlerin bulunurluğunun etkin ve sürekli arz edecek şekilde yapılmaması veya işletmeyi devretmesi veya sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birini ihlal etmesi gibi nedenlerle sözleşmenin feshine neden olduğu takdirde müvekkil şirketten aldığı nakit veya nakit bazlı mali katkılar ile her türlü mali yardımı ve 10.000,00-TL cezai şartı nakden ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, davalı, taahhütlerini yerine getirmeyip davacı şirketin tüm uyarılarına rağmen uzun süre ürün satın almadığını, uzun süredir mal alımı yapmayan davalının işyerinde, sözleşme yürürlükte iken Antalya 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespitte davalı tarafın sözleşmenin 2,6.9/b,9/n ve 15.maddelerini ihlal ettiğinin ortaya çıktığını, davalının, sözleşme yürürlükte iken sözleşme maddelerini ihlal ettiğinden davalının kusuru sebebiyle devamı imkansız hale gelen sözleşmenin feshi ve 10.000,00-TL cezai şart ve 10.000,00-TL yatırım tutarının iadesi hususunda İzmir 21.Noterliği’nin 12/10/2018 tarihli ve … yevmiye nolu Feshi İhbar-İhtarnamesi keşide edilmişse de davalı tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, bunun üzerine İzmir 21.İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası ile icra takibi başlatılmış ancak gönderilen ödeme emrini davalı/borçlu tarafından haksız ve kötüniyetli olarak yapılan borca ve yetkiye yaptığı itirazı nedeni ile icra takibinin durdurulduğunu, bu nedenlerle davanın kabulü ile davalı borçlunun İzmir 21.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibine vaki itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili İzmir 18. Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben sunduğu cevap dilekçesinde özetle: davacı tarafın icra takibi başlatması ve itirazın iptali davası açmasının mümkün olmadığını, davacı tarafın davalının üzerine mal almadığına yönelik iddiasının sebebi, bayiin düzenli mal getirmemesi, mecburen davalının Migros toptandan mal almış olması olduğunu, buradaki hatada tamamen davacı şirketin ve onun yetkili kıldığı Antalya … Pazarlama şirketi olduğunu, davalının aniden evlilik durumunun ortaya çıkması ve İstanbul’a taşınması gerektiği için 21/06/2018 tarihinde iş yerinin içerisindeki tüm mallar ve davacı şirketin giydirmeleri de dahil olacak şekilde …’e devrettiğini, bu sebeple davacı tarafın talep etmiş olduğu, cezai şart ve giydirme bedelinden de davalıdan sonraki işletmeci ………..’ün sorumlu olduğunu, bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dahili davalı … vekili İzmir 18. Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben sunduğu cevap dilekçesinde özetle: davacının belirttiği gibi taraflar arasında kapalı satış sözleşmesi bulunduğunu, borçlar kanununa göre yapılan sözleşmeler yalnızca tarafları bağladığını, sözleşmenin tarafı olmadığından sözleşmeden kaynaklı talep ve cezai şartların müvekkile yöneltilemeyeceğini, somut olayda davacının iddia ettiği gibi bir devrin söz konusu olmayacağını, dahili davalının yalnızca dükkanı kullanmak üzere devraldığını, kendi vergi levhasını açarak kendi adına işletmeye devam ettiğini, dükkanı içindeki yiyecek malzemeleriyle birlikte devraldığını, dükkanı kendisinden devralmış olsa dahi bu sözleşmenin devri anlamına gelmeyeceğini, bu sebeplerle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Görevsizlik Kararı: İzmir 18. Asliye Hukuk Mahkemesi’ nin ……. E. … K. sayılı 11.12.2020 tarihli görevsizlik kararı verildiği görülmüştür.
İzmir BAM 17. HD ……E…………. K. 02.06.2021 tarihli ilamı ile görevsizlik kararını istinaf talebini esastan reddetmiştir.
İcra Dosyası: Davacının davalı aleyhine 10.000TL cezai şart alacağı, 10.000TL yatırım tutarı iadesi olmak üzere 20.000TL toplam alacak talep ettiği ilamsız icra takibi başlattığı, davlının 08.01.2019 tarihli dilekçesi ile yetkiye, borca itiraz ettiği takibin durduğu anlaşılmıştır.
Satın Alma Sözleşmesi: Davacı … Dağıtım Tic. A.Ş ile davalı taraf … arasında 01/08/2017 tarihli Kapalı Satış Sözleşmesi imzalanmış olduğu, sözleşmenin; 2.maddesi gereği; “…………” adresinde işletmekte olduğu işyerinde müvekkil şirketin yetkilendirmiş olduğu bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini, tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve satmayı,
6.maddesi gereğince; şirkete önceden bildirip yazılı onay almadan, sözleşme süresince faaliyet alanını ve nevini değiştiremez, işyerini başkasına devir ve temlik etmemeyi,
9/b maddesi gereği; sözleşme süresince işyerinde bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısmamayı veya bira ve biraların satışını azaltacak davranış ve eylem içine girmemeyi,
9/n maddesi gereği; sözleşme konusu müvekkil şirket ürünlerini bizzat müvekkil şirketten yetkilendirilmiş olan ve TAPDK toptan satış belgesini haiz Bayi veya Distribütörden veya yine müvekkil şirketin satma görevi verdiğini bildirdiği yetkili ve TAPDK toptan satış belgesini haiz başka bir teşebbüsten satın almayı,davalı işleticinin müvekkil şirket tarafından yetkilendirilmeyen ve TAPDK toptan satış belgesini haiz olmayan kişi veya kuruluşlardan müvekkil şirket bira ürünlerini tedarik etmesi “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna” ve sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğini,
15.maddesi gereği; sözleşme süresi içerisinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırılmaması, işletmedeki ürünlerin bulunurluğunun etkin ve sürekli arz edecek şekilde yapılmaması veya işletmeyi devretmesi veya sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birini ihlal etmesi gibi nedenlerle sözleşmenin feshine neden olduğu takdirde müvekkil şirketten aldığı nakit veya nakit bazlı mali katkılar ile her türlü mali yardımı ve 10.000,00-TL cezai şartı nakden ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir.” hükmünün yer aldığı anlaşılmaktadır.
Tespit dosyası :Antalya 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespitte; “……’ e ait iş yerinin kapatılmış olduğu aynı adreste aleyhine tespit isteyen kişiyle ilişkisi bulunmayan … isimli, kişiye ait Red … Tekel Market isimli iş yerinin açılmış olduğu, vergi levhasının da … adına düzenlenmiş olduğu tespit edilmiştir. İş yerinde tespit isteyen… ve Dağıtım Ticaret A.Ş. Şirketine ait bira satılmadığı … biralarının satıldığı, tespit isteyen şirketin logosunu taşıyan her hangi bir demirbaş olmadığı tespit edilmiştir…”.. Şeklinde olduğu görülmüştür.
İhtarname: İzmir 21. Noterliği’ nin 12.10.2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davcının davalıya ..: sözleşmenin 2,6.9/b,9/n ve 15.maddelerini ihlal ettiği için sözleşmeyi haklı nedenle feshettiklerini 10.000TL yatırım tutarı ve 10.000TL cezai şartın 3 gün içerisinde ödenmesini ihtar ettiği, ihtarnamenin iade edildiği görülmüştür.
Dava;Bayilik sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshi ve cezai şart alacağın tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Dava, 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Tarafları ve dava dışı … Pazarlama ve Tic. A.Ş. ‘ nin ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacı… ve Dağıtım Ticaret A.Ş.’ e ait 2017 ve 2018 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, defterlerin e-defter uygulamasına tabi olduğu, davacı şirketin ticari defterlerin delil niteliğine haiz olduğu,
Dava dışı … Pazarlama ve Tic. A.Ş.’e ait 2017 ve 2018 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, defterlerin e-defter uygulamasına tabi olduğu, davacı şirketin distribütör bayisi … Pazarlama ve Tic.A.Ş.’nin ticari defterlerin delil niteliğine haiz olduğu,
Davalı …’e ait 2018 yılı yevmiye defterinin usulüne uygun tutulduğu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığı ve defterin delil niteliğini taşıdığı
Davalı Şahıs işletmesinin 30/06/2018 tarihli kapanış fiş kaydı ile davalı …’ün ticari faaliyetini sonlandırdığı, yevmiye defteri kayıtlarında son olarak kaydedilen 30/06/2018 tarihli 90 no’lu maddesinde davacı şirket ve bayi şirket ile ilgili herhangi bir bakiye işlem kaydı bulunmadığı tespit edilmiştir. Davacı tarafından davalıya 10.000,00 TL ödendiği belirtilen “İşletme Katkı Bedeli” için davalının davacı şirkete düzenlemiş olduğu 22.01.2018 tarihli, … no’lu Kdv. dahil 10.000,00 TL tutarındaki fatura bulunduğu, davalı tarafın kendi düzenlediği faturanın yevmiye defter kayıtlarında kaydının bulunmadığı
Davalının 2018 yılına ait yevmiye defterine göre taraflar arasında sözleşmeye dayalı ticari ilişki 01/08/2017 tarihinden itibaren fatura kayıtlarının ise 30/05/2017 tarihinden itibaren başlamış olduğu,
Taraflar arasında imzalanan 01/08/2017 tarihli Kapalı Satış Sözleşmesi imzalanmış olduğu, davalının davacı şirket ile sözleşmeye dayalı bir ticari ilişkisinin mevcut olduğu, davacı tarafından davalıya 10.000,00 TL “İşletme Katkı Bedeli” adı altında sözleşme gereği İşletmeye Katkı Payı adı altında mali destek verildiği, Antalya 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş dosyasında aldırılan rapordan anlaşıldığı üzere davalının sözleşmenin 2,6.9/b,9/n ve 15.maddelerini ihlal ettiği, sözleşme hükümlerine aykırı olarak davacının onayını almaksızın işyerini devrettiği, dolayısıyla imzalamış olduğu sözleşme hükümleri kapsamında taahhüdünü yerine getirmediği, sözleşme hükümlerine aykırı davrandığı bu nedenle davacının icra takibinde talep ettiği 10.000,00 TL Cezai Şart ile 10.000,00 TL tutarındaki Yatırım Tutarı İadesini talep edebileceği, takip tarihinden sonra dava tarihine kadar davalının herhangi bir ödeme yapmadığı, , temerrüdün icra takip tarihi olan 20/11/2018 tarihinde oluştuğu, icra takip tarihinden itibaren %19.50 avans faizi uygulanması gerektiği kanaatine varılmış, İzmir 21. İcra Müdürlüğü’ nün … E. sayılı dosyasında davalının 20.000,00-TL asıl alacaktan oluşan borca ilişkin itirazın iptaline, takibin takip talebinde belirtilen şartlar altında devamına, Hükmolunan alacak miktarı üzerinden %20 oranında hesaplanacak icra inkar tazminatının davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜYLE,
1-Davalının İzmir 22. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın 10.000,00-TL cezai şart, 10.000,00-TL yatırım tutarı olmak üzere toplam 20.000,00-TL asıl alacak üzerinden İPTALİ ile takibin takip talebinde belirtilen şartlar altında DEVAMINA,
2-Hükmolunan alacak miktarı üzerinden %20 oranında hesaplanacak icra inkar tazminatının davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.366,2‬0-TL harçtan peşin alınan 241,55-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.124,65‬-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR OLARAK KAYDINA,
4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı yararına takdir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu 44,40-TL dava açma ilk gideri, 700,00-TL bilirkişi ücreti, 322,50-TL tebligat ve posta gideri, olmak üzere toplam 1.066,9‬0-TL Yargılama giderinin peşin yatırılan 241,55-TL harç ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 05/07/2022

Katip ……..
¸e-imzalıdır

Hakim …..
¸e-imzalıdır