Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/534 E. 2022/643 K. 23.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/534
KARAR NO : 2022/643

DAVA : Değer Kaybı (Trafik Sigortasından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/08/2021
KARAR TARİHİ : 23/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Değer Kaybı (Trafik Sigortasından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; …’e ait … plakalı davalı şirkete sigortalı aracın 28.01.2021 tarihinde sürücü … yönetiminde iken, İzmir Bayraklı Nursultan Nazarbayev Caddesi üzerinde giderken müvekkilin maliki olduğu … plakalı araca arkadan çarptığını, kaza sonrası düzenlenen kaza tespit tutanağında ve taraf beyanlarına göre …’ün asli kusurlu olduğunun belirtildiğini, … plakalı aracın … numaralı Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile davalı şirket tarafından sigortalandığını, müvekkiline ait … plakalı araçta kaza nedeniyle oluşan hasarının bakım ve onarımına ilişkin masrafların müvekkilin kasko sigortası tarafından ödendiğini, araçta oluşan hasar bedelinin, anlaşmalı serviste yapıldığı için işçilikten ve yedek parçalardan iskonto uygulanarak 40.000,00 TL olarak belirlendiğini, araçtaki hasar giderildiğini, ancak kaza nedeniyle hasara uğrayan müvekkile ait … plakalı araçta söz konusu kaza nedeniyle değer kaybı da oluştuğunu, … plakalı araç sürücüsünün kusuru ile meydana gelen işbu kaza nedeni ile müvekkile ait araçta oluşan değer kaybından da davalı şirketin sorumlu olduğunu, müvekkiline ait araçta kaza sebebiyle oluşan değer kaybının davalı … Sigorta A.Ş. tarafından karşılanması için sigorta şirketine dilekçe ile başvurulduğunu, davalı şirket tarafından 28.04.2021 tarihinde değer kaybı başvurumuza karşılık 1.861,21 TL ödeme yapıldığını, ödenen bedelin olması gerekenden oldukça düşük olduğunu, değer kaybının sigorta tarafından ödenen bedelden çok yüksek olduğunu, fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla; araçta meydana gelen değer kaybının davalı şirket tarafından kazaya neden olan aracın trafik sigortası kapsamında müvekkile ödenmesi için iş bu davanın açılması zorunluluğunun doğduğunu belirterek, yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla belirsiz alacak davası olarak açılan davada aracın kaza tarihindeki hasar “görmemiş piyasa değeri ile, onarılmış haldeki piyasa değeri arasındaki fark kriterine göre hesaplanacak değer kaybının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği cevap dilekçesi ile özetle; Yetki itirazları olduğunu, sorumluluklarının kusur oranı ve poliçe limiti dahilinde olduğunu, kusur tespiti gerektiğini, kusur oranının tespiti bakımından dosyanın adli tıp trafik ihtisas dairesine gönderilmesi gerektiğini, hasar ve değer kaybının genel Şartlara göre hesabı gerektiğini, müvekkili şirket tarafından … Sigortaya 28.04.2021 tarihinde 43.000,00 TL ödenerek poliçe limitinin doldurulduğunu, davacı aracının kasko sigortacısı … Sigortadan ödeme yapılıp yapılmadığının kontrolünün gerektiğini, arz ve izah edilen sebeplerle ve sair hususlar hakkındaki beyan hakları saklı kalmak kaydıyla, usule yönelik itirazlarının karara bağlanmasına, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, yargılama gideri ve ücreti vekâletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Kaza tespit tutanağı : Kaza sonrası tarafların kendi aralarında tanzim ettikleri 28.01.2021 tarihli maddi hasarlı trafik kazası tutanağında; Davalıya sigortalı … plaka sayılı araç sürücüsünün kazayı “… plakalı aracımla seyir halinde iken önümdeki … plakalı araca sağ arkadan çarptım ve hızlı çarpmam sonucu öndeki araç bir öndeki araç çarptı” şeklinde, … plaka sayılı (davacıya ait) aracın sürücüsünün kazayı “… plakalı aracımla seyir halinde iken arkamdaki … plakalı araç hızlıca çarpması sonucu frene basmama rağmen yerler ıslak olduğundan kayıp … plakalı araca istemeyerek çarptım”şeklinde, dava dışı … plakalı aracın sürücüsünün kazayı “aynı yönde olduğu önce … plaka sayılı aracın, … plaka sayılı davacı aracına arkadan çarptı, bu aracın da savrulup çarpma etkisiyle, kendi aracının arka kısmından çarptı.” şeklinde tanımladığı görülmüştür.
Hasar Dosyası : Dosya içeriğinden; davalı sigorta şirketi tarafından dava konusu kazaya ilişkin olarak 1.861,21-TL değer kaybı ödemesinin …’a yapıldığı, … Sigorta AŞ’nin 15/12/2021 tarihli cevabi yazısı içeriğinden ise 2021 K … numaralı kasko dosyasından … plakalı sigortalılarının maddi hasarının 47.200,00-TL olduğunu, ödemiş oldukları 47.200,00-TL. ‘nin tramer kaydındaki kusurlu araç olan … plakalı aracın trafik poliçesine rücu edildiğini, … Sigorta AŞ ‘nin hasar teminatı olan 43.000,00-TL,’yi 28/04/2021 tarihinde … Sigortaya ödediği bildirilmiştir.
Poliçe (ZMMS) : Davalı Sigorta şirketi ile dava dışı sigortalı … arasında 15/01/2021- 15/01/2022 tarihlerini kapsar ZMMS poliçesi bulunmaktadır. Poliçe limiti maddi araç başına 43.000,00-TL ‘dir.
Trafik Tescil :Üsküdar İlçe Emniyet Müdürlüğünün 24/08/2021 tarihli cevabi yazısı ile; … plaka sayılı aracın kaza tarihinde davacı … adına tescilli olduğu bildirilmiştir.
Trafik Tescil : İzmir İl Emniyet Müdürlüğünün 17/08/2021 tarihli cevabi yazısı içeriğinden ; … plaka sayılı aracın kaza tarihinde dava dışı … adına tescilli olduğu tespit edilmiştir.
Tramer : Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin 18/08/2021 havale tarihli cevabi yazısı içeriğinden; … plakalı araca ait kaza tarihi olan 28/01/2021 tarihinden evvel açılmış 4 adet hasar dosyası bulunduğu tespit edilmiş, hasar dosyalarının örnekleri dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi heyet raporu : Otomotiv Uzmanı Bilirkişi ………ile Aktüerya Uzmanı Bilirkişi ………. 26/04/2022 tarihli raporda; ZMMS ile sigortalı aracın sürücüsü …, idaresindeki … plaka sayılı aracı ile, önünde seyreden davacı aracına yeterli ve güvenli takip mesafesini korumaması ve dikkatsiz ve tedbirsiz araç kullanımı neticesinde arkadan çarparak kazanın oluşumunda neden ve etkisi olduğu, sürücünün bu davranışı ile KTK’nun m.52/b, m.52/c, m.56/c ve m.84/d maddelerini ihlal ettiği, yönünde görüş ve kanaatine varıldığı, … idaresindeki … plakalı aracı ile, kurallara uygun şeridinde seyri sırasında ve sigortalı araç tarafından arkasından çarpılması ve bu çarpmanın etkisiyle savrularak dava dışı önünde seyir halinde olan diğer araca arkadan çarpması esnasında, kazayı önlemek adına alabileceği herhangi bir önlem bulunmadığı gibi kurallara aykırı olumsuz davranış faktörü de görülmediğinden kazanın oluşumunda atfedilecek herhangi bir hatası ve etkisi olmadığı görüş ve kanaatine varıldığı, Dava dışı aracın sürücüsü … plakalı aracı ile, kurallara uygun şeridinde seyri sırasında ve sigortalı araç tarafından arkasından çarpılan davacı aracının savrularak arkasından çarpılması ile sonuçlanan kazada, kazayı önlemek adına alabileceği herhangi bir önlem bulunmadığı gibi kurallara aykırı olumsuz davranış faktörü de görülmediğinden kazanın oluşumunda atfedilecek herhangi bir hatası ve etkisi olmadığı görüş ve kanaatine varıldığı, Aracın onarımı yapıldıktan sonraki rayiç değeri araştırması neticesinde, onarım sonrası rayicinin 119.000 TL ile 121.000 TL olduğu, ortalama değerinin 120.000 TL olduğu, Yargıtay 17 HD. nin Gerçek zarar ile ilgili “gerçek zarar ve değer kaybının, aracın kaza öncesi rayici ile (142.500 TL) onarım sonrası rayici (120.000 TL) arasındaki farktır” kararları göz önüne alındığında ve değerlendirildiğinde aracın piyasa koşullarında değer kaybının 22.500,00 TL olduğu, 28.04.2021 tarihinde davalı sigorta şirketi tarafından 1.861,21 TL.’lik bir değer kaybı ödemesi yapıldığı, buna göre bakiye değer kaybı bedelinin 20.638,79 TL. olduğu, Ancak davaya konu kaza tarihi itibariyle geçerli davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun dayanağını teşkil eden geçerli … nolu, 15.01.2021 başlangıç – 15.01.2022 bitiş tarihli zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ( trafik sigortası ) ile teminat limitinin araç başına maddi hasarlarda 43.000, 00 TL. ile sınırlı olduğu, Poliçe teminat üst limiti dahilinde davaya konu kaza sebebiyle davacıya ait araçta oluşan hasar için davacıya ait aracın kasko sigortalayanı … Sigorta A.Ş. tarafından aracın onarımını yapan Vosgen Otomotiv Ltd. Şti.’ne KDV dahil toplam 47.200 TL. hasar bedeli ödemesi yapılmış olduğu, Davacıya ait aracın kasko sigortalayanı … Sigorta A.Ş. tarafından ödediği bu hasar bedeli için davacı sigortalısının haklarına halef olarak TTK. 1301. maddesine dayalı olarak ve Kasko Poliçesi 4.1., 4.2 ve 4.3 maddelerinde belirtildiği şekilde öncelikle riziko sorumlusu davalı sigorta şirketine rücuen tahsil amacıyla başvurulduğu, Davacı sigortalısının zararını kasko poliçesi teminatı kapsamında tazmin eden … Sigorta A.Ş. tarafından TTK. 1301. maddesi gereğince sigortalısının haklarına halef olarak toplam 47.200 TL. hasar bedeli ödemesi için kendilerine yapılan başvuru neticesinde davalı sigorta şirketince dava dışı … Sigorta A.Ş.’ne 28.04.20221 tarihinde poliçe teminat üst limiti dahilinde yapılan 43.000 TL.’lik ödeme ile birlikte kazaya sebebiyet veren aracın trafik sigortalayanı, riziko sorumlusu davalı sigorta şirketi tarafından mevcut trafik poliçe teminat limitinin tamamının tüketilmiş olduğu, Buna rağmen yani davalı sigorta şirketince poliçe teminat limitinin tamamı tüketildiği halde dava açılmadan evvel davacı tarafa 28.04.2021 tarihinde 1.825,75 TL.’lik bir değer kaybı ödemesi yapıldığından bakiye değer kaybı zararı 20.638,79 TL. olmakla birlikte, yukarıda açıklamaya çalıştığımız nedenlerle davaya konu edilen değer kaybı talebi ile ilgili olarak davalı sigorta şirketinin trafik sigortası gereğince araç başına maddi zararlarda poliçe teminat limiti olan 43.000,00 TL. yapılan ödemeyle birlikte tüketilmiş olduğundan, proporsiyon hükümleri ve garameten paylaşım hükümlerinin de davaya konu uyuşmazlıkta uygulanma imkanı olmadığından herhangi bir sorumluluğu kalmadığı, bakiye değer kaybı tazmini talebinin davalı sigorta şirketine yöneltilmesinin mümkün olmadığı , Aksinin düşünülmesi halinde davalı sigorta şirketi yönünden temerrüdün 03.05.2021 tarihinde oluştuğu ve bu tarihten itibaren davalı sigorta şirketine trafik sigortası ile sigortalı araç ticari nitelikte, ticari kullanım amacı ile kullanılan bir araç olduğu için ticari avans faizi talep edilebileceği şeklinde mütalaada bulunmuştur.
Dava; davacı aracında meydana gelen bakiye değer kaybı zararının karşı araç ZMMS sigortacısından tahsili davasıdır.
Davalı sigorta şirketinin yetki itirazında bulunmuş ise de; Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nın C.7. maddesinde de yetkili mahkemeler belirlenmiş olup, genel şartlarda “Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabilceği gibi veya kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde ya da zarar görenin ikametgahının bulunduğu mahkemede de açılabilir” şeklinde düzenleme getirildiği, zarar gören davacının ikametgahının ve kaza yerinin yargı sınırlarımız içerisinde bulunduğu tespit edilmekle davalının yetki itirazı reddedilerek, yargılamaya devam olunmuştur.
Dava tarihinde yürürlükte olan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1.maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1.maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartlar A.3. maddesinde “sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Tüm bu yasal düzenlemeler ve somut olay birlikte değerlendirildiğinde; davalı sigorta şirketi tarafından trafik poliçesi ile sigortalanan, 28.01.2021 olay tarihinde dava dışı sürücü … idaresindeki … plaka sayılı aracı ile Bayraklı ilçesi Nur Sultan Nazarbey Caddesinde seyir halinde iken aracının ön kısımları ile, önünde aynı yönde seyreden davacıya ait aracı kullanan … idaresindeki … plakalı aracın sağ arka kısmına çarpması neticesinde davacıya ait aracın da fırlayarak önünde aynı istikamette seyreden dava dışı … plakalı aracın arka kısımlarına çarptığı, bu şekilde gerçekleşen kazada, davacının … plakalı aracında oluşan hasarın giderilmesi için kendi kasko sigortacısı olan dava dışı … Sigorta A.Ş. ye başvurduğu, kasko sigorta şirketi tarafından açılan ………. numaralı hasar dosyasında davacıya ait … plakalı aracın maddi hasarının 47.200 TL olarak tespit edildiği, ödemiş oldukları tazminatın … tramer kaydındaki kusurlu aracın ( … ) trafik poliçesini düzenleyen davalı sigorta şirketine rücu edildiği, 2021 yılı trafik sigortası teminatı 43.000 TL olduğundan davalı … Sigorta A.Ş. tarafından dava dışı kasko sigortacısı … Sigorta A.Ş’ye 28.04.2021 tarihinde 43.000 TL ödeme yapıldığı, davalı sigorta şirketinin davacının başvurusu üzerine davacı aracında meydana gelen değer kaybı zararına mahsuben davacıya 28.04.2021 tarihinde 1.861,21 TL değer kaybı ödemesi yaptığı, kaza tarihi itibariyle teminat limiti araç başına 43.000,00 TL olup davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun teminat limiti ile sınırlı olduğu, davalı sigorta şirketinin davacının kasko sigorta şirketine rücuen 43.000,00 TL hasar ödemesi ve davacıya 1.861,21 TL değer kaybı ödemesi yaptığından teminat limitinin dolduğu, teminat limiti üzerinde kalan değer kaybından davalı sigortanın sorumluluğunun bulunmadığı, davacı taraf proporsiyon hesabı yapılarak veya garabe paylaştırma kurallarına göre ödeme yapılması gerektiğini iddia etmiş ise de; proporsiyon hesabının TTK’nun 1439. Maddesinde düzenlendiği, bu hesabın sigortacı için önemli olan bir hususun sigorta ettiren tarafından bildirilmemiş veya yanlış bildirilmiş olduğu durumlarda, sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise ve beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı bulunmaması durumunda, sigortacının ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini ödemesine ilişkin hesaplama yöntemi olduğu, yine KTK’nun 96. Maddesinde zarar görenlerin tazminat alacaklarının sigorta sösleşmesinde öngörülen sigorta tutarından fazla ise zarar görenlerin her birinin sigorta şirketine yöneltebileceği tazminat talebinin, sigorta tutarının tazminat alacakları toplamına oranına göre indirime tabi tutulacağına ilişkin proporsiyon hesaplama yönteminin benimsendiği, somut olayda, eksik sigorta veya beyan yükümlülüğünün ihlali bulunmadığı gibi zarar görenlerin çokluğundan da söz edilemeyeceği, zira zarar gören kişi davacı olup, hasar bedelini davacıya ödeyen kasko sigortacının davacının haklarına halef olarak davalı trafik sigortacısına müracaat ettiği, dava dışı sigorta şirketi ile davacı arasında sigorta bedelinin ödenmesi yönünden proporsiyon hesabı yapılarak gerektiren koşulların bulunmadığı, davalı sigorta şirketinin dava dışı kasko sigortacısına yapmış olduğu ödeme ile sigorta limitini tükettiği anlaşılmakla davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Maktu red harç tutarı olan 80,70 TL harca, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacı taraftan alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.
3-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
4-Dava tamamen reddedildiğinden davacı tarafın yaptığı tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
5-Dava tamamen reddedildiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 100,00 TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine.
6-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine.
ilişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/06/2022

Katip …
e-imza

Hakim…
e-imza