Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/397
KARAR NO : 2022/667

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/06/2021
KARAR TARİHİ : 30/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; Dava konusu alacaklar için arabulucuya başvuru yapılmış olup son oturumda davalı taraflarla anlaşma sağlanamadığını, müvekkilinin mülkiyeti kendisine ait olan … plakalı araca, firar eden kusurlu sürücünün sevk ve idaresinde bulunan … plakalı aracın çarpması nedeniyle 17/10/2020 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasının meydana gelmesine sebebiyet verdiğini, kazanın meydana gelmesinde … plakalı araç sürücüsünün asli kusurlu olarak kazaya sebebiyet verdiğini, davalı sigorta şirketinin kazada kusurlu olan … plakalı aracın ZMMS poliçesini tanzim eden şirket olup müvekkiline ait olan araçta meydana gelen değer kaybından poliçe limiti ile sorumlu olduğunu, oluşan hasar nedeniyle araçta oluşan değer kaybının ödenmesi için davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnş. Tekstil İletişim Kırtasiye Hediye Eşya Tem.Mal. San. Tic. Ltd. Şti.’in maliki olduğu … plakalı aracı ZMMS yapan … Sigorta A.Ş.’ye 09.11.2020 tarihinde başvurulduğunu, sigorta şirketi olarak müvekkili adına değer kaybı bedeli ödemesi yapmadığını, ancak müvekkilinin aracı yeni model olup kaza tarihinde km değerinin düşük olduğunu, hasar sebebiyle müvekkilinin aracında oluşan fazla değer kaybı bedelinin davalıdan tahsilinin gerektiğini, müvekkilinin aracını kullanmaktan mahrum kalması nedeniyle ikame araç bedelinin davalıdan faiziyle beraber istenmesi gerektiğini, müvekkiline ait aracın hasarlanması sebebiyle aracın tamiri için araç tamir servisinde uzun süre tamirde kaldığını, Davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnş. Tekstil İletişim Kırtasiye Hediyelik Eşya Temizlik Mal. San. Tic. Ltd. Şti. ‘nin … plakalı aracın ruhsat sahibi olması sebebi ile sorumluluğunun olduğunu, Yargıtay’ın yerleşik kararında araç değer kaybı hesabının “aracın kaza olmadan önceki halinin 2. el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonra 2. el piyasa rayiç değeri arasındaki farkın” gözetilerek yapılması gerektiğini belirterek, tüm bu açıklamalar çerçevesinde; HMK m. 107 kapsamı dikkate alınarak fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; müvekkiline ait araçta oluşan bakiye değer kaybı zararına mahsuben 50 TL’nin davalı … Kuruyemiş’ten kaza tarihinden itibaren, davalı sigorta şirketinden de temerrüt tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte tahsilini, 50-TL ikame araç bedelinin kaza tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalı …’tan tahsilini, işbu dava nedeniyle sarf edilen yargılama giderleri, arabuluculuk vekalet ücreti ve vekalet ücretinin de davalılardan tahsiline dair karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnş. Tekstil İlet. Kırt. Hediyelik Eşya Temizlik Malz. San. Tic. Ltd. Şti. vekili duruşmada tekrar ettiği cevap dilekçesi ile özetle; kabul anlamına gelmemekle birlikte her ne kadar dava belirsiz alacak davası olarak açılmışsa da ikame aracın kullanım süresi, günlük kiralama bedeli ve mahrum kalınan gün sayısının açıkça yazılarak dosyaya faturaların da ibraz edilmesi gerektiğini, davacı tarafından işbu davada ikame araç bedelinin şimdilik 50-TL olarak, aracın kaç gün tamirde kaldığı ve günlük araç kira bedelinin ne kadar olduğu belirtilmeden haksız ve hukuka aykırı olarak talepte bulunulduğunu, yine kabul anlamına gelmemekle birlikte değer kaybı miktarının ne kadar olduğu, aracın hangi parçalarında ne gibi hasarların bulunduğu belirtilmemiş olup değer kaybı tutarının varlığı tespit edildiği takdirde bu tutardan sigorta şirketinin sorumlu olduğunu, dava konusu kazaya karıştığı ifade edilen … plakalı aracın diğer davalı … Anonim Türk Sigorta Şirketi tarafından … numaralı Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, Sigorta şirketinin ZMMS kapsamında sorumlu olduğunun ilgili kanun maddeleri gereği sabit olup aracın kaza tarihindeki teminat limitinin 41.000-TL olduğunu, hasara dair ödeme yapılmış olsa dahi, araçtaki hasar fazla olmadığından değer kaybı tutarının da sigorta limiti kapsamında olacağını, davacı yanın, her ne kadar sigorta şirketine başvuru yapıldığını ve şirket tarafından sigorta limitinin dolduğu gerekçesi ile taleplerinin reddini iddia etse de değer kaybı tutarından halihazırda hala diğer davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte araç sürücüsü olan …’nin de davaya dahil edilmesi gerektiğini, müvekkili şirket adına kayıtlı olan … plakalı aracın, müvekkili tarafından kaza esnasında araç sürücüsü olan …’ye 15.10.2020 tarihli araç kira sözleşmesi ile kiralandığını, dava dışı …’nin ortaya çıkan zararda müteselsil olarak sorumluluğu bulunduğundan davanın bu şahsa da ihbar edilmesi gerektiğini, bahse konu davacıya konu aracın karıştığı kaza neticesinde uğradığını iddia ettiği zararı ve müvekkili şirkete ait … plakalı aracın şoförüne izafiye edilen %100 kusuru kabul etmenin mümkün olmadığını, zira bahse konu kaza neticesinde müvekkilinin tam kusurlu olduğuna ilişkin tanzim edilmiş herhangi bir rapor bulunmadığını, dava dilekçesinde belirtilmiş olan %100 kusuru kabul etmelerinin mümkün olmadığını, mahkeme tarafından kusur yönünden rapor alınmasını talep ettiklerini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacının faiz türüne ve faiz başlangıç tarihine yönelik itirazlarının bulunduğunu, davacı vekilinin kaza tarihinden itibaren avans faizi talebinde yasal isabet bulunmadığını, zira kazanın meydana geldiği tarihte müvekkilinin, aracın işleteni sıfatına sahip olmadığından kazadan haberdar olmadığını, davacı tarafın, dava açmadan önce müvekkiline başvuruda bulunmadığını ve herhangi bir ihtarname de göndermediğini, bu sebeple faiz başlangıç tarihinin kaza tarihi olarak baz alınmasının taraflarınca kabul edilemez olduğunu, davacı tarafın değer kaybı ve araç ikame bedeline ilişkin alacağı olduğu yönündeki taleplerinin de haksız ve mesnetsiz olup davanın reddinin gerektiğini, açıklanan nedenlerle; sigortalı araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde atfı kabil kusuru bulunmadığından haksız davanın tümden reddine, aksi kanaat oluşması durumunda; müvekkiline ait aracın sürücüsü olan …’nin davaya dahil edilmesine, ikame araç bedelinin belirsiz alacak olarak talep edilmesinde hukuki yarar bulunmadığından bu talebin usulden reddine, davacının aracının daha önce kazaya karışıp karışmadığının tramer kayıtları celp edilerek tespitine, kaza tarihinden itibaren talep edilen avans faizi talebinin reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.

CEVAP: Davalı sigorta vekili duruşmada tekrar ettiği cevap dilekçesi ile özetle; Dava konusu kazaya karıştığı iddia edilen … plakalı araç müvekkili şirket tarafından 20.05.2020/2021 tarihli ………… no.lu Zorunlu Karayolu Mali Mesuliyet (Trafik) Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını, işbu dava ile istenen tazminatını talep hakkınını zamanaşımına uğradığını, davacı yanın maliki olduğu aracın söz konusu kaza tarihi olan 09.06.2021 tarihinden önce karıştığı bir kazada değer kaybına uğramış ise değer kaybı taleplerinin reddi gerektiğini, kazada kusur durumunun belirlenmesini, değer kaybının Yargıtay tarafından kabul edilen hesaplama kriterlerine uygun biçimde belirlenmesi gerektiğini, davacı tarafın uğradığı maddi hasarın müvekkili şirketçe karşılandığını, davacı yan tarafından araçta meydana gelen maddi hasar için Sigorta Tahkim Komisyonu ……..E………sayılı başvuru ikame edilmiş olup başvuruda kurulan hüküm gereği müvekkili şirket tarafından İzmir 12. İcra Dairesi ……….. E. Sayılı dosyaya 28.978 TL ödeme yapıldığını, yapılan ödeme gereği, müvekkili şirketin sorumluluğunun kalmadığını, davacı yan tarafından iddia edilen değer kaybı tutarının fahiş olduğunu, değer kaybının hesaplanmasında yalnızca rayiç değer değil; hasarın hangi parçada ne düzeyde olduğu; aracın kilometresi gibi hususların dikkate alındığı formüllerin söz konusu olduğunu, zararın somut formül ve veriler dikkate alınarak hesaplanması gerektiğini, davacının talep ettiği araç mahrumiyeti zararı dolaylı bir zarar olup; sigorta şirketinin dolaylı zarardan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirket yönünden temerrüt süresi dava tarihinden itibaren değil; delillerin (tamamlanmış olması halinde) tümünün müvekkil şirkete tebliği tarihinden itibaren 8 iş günü geçmesi ile başlayacağını, ayrıca dava konusu olayın haksız fiilden kaynaklandığı ve ticari iş niteliğinde olmadığı dikkate alındığında avans faizine yönelik taleplerin de reddi gerektiğini, açıklanan nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Kaza tespit tutanağı : Trafik kazasına karışan araç sürücüleri tarafından birlikte tanzim ve imza edilmiş 17.10.2020 tarihli “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağının” incelenmesinde;“Sürücü … idaresindeki … plakalı aracı ile 27 sokakı takiben 30 sokakta seyir halinde iken no 1 önüne geldiğinde aracının ön kısımları ile, 30 sokaka takiben 27 sokak istikametine sağa dönüş için manevra yapan sürücüsü tespit edilemeyip kaza sonrası yaya olarak kaza mahallinden firar eden … plakalı araç sürücüsünün idaresindeki … plakalı aracın ön kısımları ile çarpışması neticesinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kazanın oluşumunda sürücüsü firar eden … plakalı aracın sürücüsünün 2918 s. KIK’nun 53/l-a maddesini ihlal ettiğihden tam kusurlu olduğu, … plakalı aracın sürücüsü …’in kusuru bulunmadığı, …… ” şeklinde düzenlenmiştir.
Hasar Dosyası : Davacının dava tarihinde önce 09.11.2020 tarihinde davalı sigortaya değer kaybı talebi için başvuruda bulunduğu, davalı sigortanın değer kaybı için her hangi bir ödeme yapmadığı, 19.470,00 TL hasar bedeli ödemesi yaptığı görülmüştür.
Sigorta Poliçesi: Davalı sigorta şirketi ile kazaya karışan … plaka sayılı araç maliki olan davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnşaat Tekstil İletişim Kırtasiye Hediyelik Eşya Temizlik Hizmetleri Sanayi ve ticaret Limited Şirketi arasında, 20/05/2020 – 20/05/2021 tarihlerini kapsayan ZMMS (Trafik) sigorta poliçesi bulunmaktadır. Poliçe limiti araç başına 41.000,00 TL dir.
Trafik ve Tramer kayıtları: Kazaya karışan … plaka sayılı aracın kaza tarihinde davacı …’a ait olduğu, … plaka sayılı aracın davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnşaat Tekstil İletişim Kırtasiye Hediyelik Eşya Temizlik Hizmetleri Sanayi ve ticaret Limited Şirketi ait olduğu, davacıya ait … plakalı araca ait dava konusu kaza tarihinden önce açılan 3 adet hasar dosyasının mevcut olduğu tespit edilmiş, eski hasar dosyaları dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi raporu : Ootomotiv ve trafik uzmanı bilirkişi … tarafından hazırlanan 02.03.2022 tarihli raporda; davalı sigorta şirketine sigortalı araç sürücüsünün 2918 s. KTK (Karayolları Trafik Kanunu); madde 53 — Sağa ve sola dönecek olan sürücüler aşağıdaki kurallara uyarlar.a) Sağa dönüşlerde sürücüler;1. Sağa dönüş işaretini vermeye,2. Sağ şeride veya dönüşe ayrılmış şeride girmeye,3. Hızını azaltmaya,4. Dar bir kavisle dönmeye,5. Dönülen karayolunun gidiş şeridine veya gidişine ayrılmış en sağ şeridine girmeye, zorunludur. Ve Madde 67 — Manevralarda aşağıdaki kurallar uygulanır.a) Sürücülerin, park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken veya park yaparken taşıt yolunun sağına vey asoluna yanaşırken,:sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmaları yasaktır. Madde 84 — Araç sürücüleri trafik kazalarında; j) Manevraları düzenleyen genel şartlara uymama, g) Şeride tecavüz etme, hallerinde asli kusurlu sayılırlar” kurallarını ihlal ettiği, Davacı aracın sürücüsü, … idaresindeki … plakalı aracı ile, cadde üzerinde kurallara uygun şekılde şeridinde seyri esnasında, hatalı sağa dönüş manevrası yapan ve şeridine giren sigortalı araç tarafından ön kısmından çarpılmaya maruz kaldığı olayda, kazanın oluş biçimi göz önüne alındığında kazayı önlemek adına alabileceği herhangi bir önlem bulunmadığı gibi, kurallara aykırı olumsuz davranış faktörü de görülmediği, aracın onarımı yapıldıktan sonraki rayiç değeri araştırması neticesinde, onarım sonrası rayicinin 100.000 TL ile 102.000 TL olduğu, ortalama değerinin 101.000 TL olduğu, Yargıtay 17 HD. nin Gerçek zarar ile ilgili “gerçek zarar ve değer kaybının, aracın kaza öncesi rayici ile (110.000 TL) onarım sonrası rayici (101.000 TL) arasındaki farktır” kararları göz önüne alındığında ve değerlendirildiğinde aracın piyasa koşullarında değer kaybının 9.000,00 TL olduğu, davaya konu aracın onarım süresi ve ikame araç bedeline ilişkin dosya içeriğinde delil sunulu olmadığı, diğer yandan, davaya konu aracın makul onarım süresinin 7 gün olduğu, yapılan piyasa araştırmasında, davaya konu aracın kaza tarihinde aynı özellikteki muadil benzerinin günlük 200 TL bedele kiralanabileceği. buna göre davaya’konu aracın onarımı esnasında ortaya çıkacak ikame araç bedelinin (7 gün x 200 TL/gün) toplam 1.400,00 TL olduğu mütalaa edilmiştir
Bedel Artırım Dilekçesi : Davacı vekili 20.05.2022 tarihli bedel artırım dilekçesi ile; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla değer kaybı yönünden talep miktarını 8.950,00 TL daha artırarak, 9.000,00 TL değer kaybının tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden, diğer davalı bakımından kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, ikame araç bedeli yönünden talep miktarını 1.350,00 TL daha artırarak 1.400,00 TL ikam araç bedelinin davalı işletenden kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline karar vermesini talep etmiş, tamamlama harcını aynı tarihte yatırmıştır.
Dava; davacı aracında meydana gelen değer kaybı zararının karşı araç ZMMS sigortacısı ve işleteninden, ikame araç bedeli zararının karşı araç işleteninden tahsili için açılan maddi tazminat davasıdır.
Dava tarihinde yürürlükte olan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1.maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1.maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartlar A.3. maddesinde “sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları 14 Mayıs 2015 gün 29355 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak 01 Haziran 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Olay tarihinde yürürlükte bulunan 2918 sayılı KTK.nın 90. maddesinde “Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.” şeklindeki düzenleme ve zorunlu mali sorumluluk sigortası teminatı kapsamı dışında bulunan hallerin düzenlendiği 92/i maddesindeki “Bu Kanun çerçevesinde hazırlanan zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler.” şeklindeki düzenleme Anayasa Mahkemesinin 17.7.2020 tarihinde 2019/40 E-2020/40 K. sayılı kararı ile Karayolları Trafik Kanunu’nun 90. maddesinin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresi ile ikinci cümlesindeki “…ve genel şartlarda…” ibaresinin ve 92. maddesinin (i) bendinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ile zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatların zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarına göre belirleneceğine dair düzenleme iptal edilmiştir. T.C. Anayasası’nın 153/6. maddesinde, “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.” düzenlemesi mevcut olup, bu düzenlemenin doğal sonucu olarak Anayasa Mahkemesi’nce bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin tümünün ya da bunların belirli hükümlerinin Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edildiğinin bilindiği halde görülmekte olan davaların Anayasa’ya aykırılığı saptanan kurallara göre görüşülüp çözümlenmesi, Anayasa’nın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine aykırı düşeceği için uygun görülmeyeceği kabul edilmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin somut norm denetimi neticesinde verdiği iptal kararlarının Resmî Gazete’de yayımlanması ile sonuç doğuracağı ve eldeki tüm uyuşmazlıklara uygulanması gerektiği uyulması zorunlu yargısal içtihatlar ile kabul edilmiştir.
Yargıtay içtihatları ile kabul edilen “usuli kazanılmış hak” olgusunun, birçok hukuk kuralında olduğu gibi yine Yargıtay içtihatları ile geliştirilmiş istisnalarının bulunduğu, yeni bir İçtihadı Birleştirme Kararı (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK) ya da geçmişe etkili bir yeni kanun çıkması, benzer şekilde uygulanması gereken bir kanun hükmünün, hüküm kesinleşmeden önce Anayasa Mahkemesince iptaline karar verilmesi hallerinde, usulü kazanılmış hakka göre değil, İBK’na veya geçmişe etkili yeni kanuna ya da Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra oluşan yeni duruma göre karar verilebileceği (HGK’nın 21.01.2004 tarihli ve 2004/10-44 E., 19 K.; 03.02.2010 tarihli ve 2010/4-40 E., 2010/54 K), dolayısıyla bilirkişi raporları alındıktan ve bu raporlar nedeniyle taraflar lehine oluşan usulü kazanılmış hakka göre değil sonra Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararından sonra oluşan yeni duruma göre karar verilmesi gerektiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin 2019/824 esas, 2020/1025 karar sayılı, 2019/3373 esas, 2020/1022 karar sayılı emsal kararlarında da belirtildiği üzere Anayasa Mahkemesi’nin yukarıda anılan iptal kararı sonrasında oluşan yeni duruma göre KTK’nun 90. Maddesi hükmü dikkate alındığında, zarar gören hak sahiplerinin zarar veren 3.kişilerden ve sigorta şirketinden talep edebilecekleri tazminatın kapsamının belirlenmesinde kullanılacak yöntem ve ölçütler konusunda kısıtlama bulunmadığından, üçüncü kişi olan davacının uğradığı hasar zararının tespitinde 6098 sy Türk Borçlar Kanunu hükümleri dikkate alınarak yerel piyasa koşulları, yedek parça ve servis maliyetleri, kazalı parça ve yeri, işçilik maliyetleri, KDV dikkate alınması gerektiği, değer kaybı yönünden de 6098 sy Türk Borçlar Kanunu hükümleri dikkate alınarak yerel piyasa koşulları, ülkenin şartları, aracın özellikleri, kilometresi, piyasanın algısı, aracın piyasadaki tercih edilebilirliği, markası, ikinci el piyasası, yedek parça ve servis maliyetleri, kazalı parça ve yeri, onarım özellikleri, aracın geçmiş hasar kayıtları gibi pek çok etkenin dikkate alınması gerektiği, dolayısıyla değer kaybının doğru ve hakkaniyetli şekilde belirlenebilmesi için uzun yıllardır Yargıtay içtihatları ile benimsenen, aracın kaza öncesi hasarsız rayiç değeri ile onarımdan sonraki rayiç değerinin göz önünde bulundurularak, aradaki farkın değer kaybı olarak kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
19.06.2021 tarihinde RG’de yayınlanan 7327 sy İcra ve İflas Kanunun ile Bazı Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanunun 18. Maddesi ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 90 ıncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Kanun” ibareleri “Kanunda” şeklinde değiştirilerek, fıkraya birinci cümlesinden sonra gelmek üzere “Bu tazminatlardan;a) Değer kaybı tazminatı, aracın; piyasa değeri, kullanılmışlık düzeyi, hasara uğrayan parçaları ile hasar tutarı dikkate alınarak,…hesaplanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenir.” Şeklinde yasal düzenleme eklenmiş ve 19. Maddesi ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 92. Maddesinde de trafik poliçesi teminatı dışında kalan hallere ekleme yapılmıştır. Bu değişikliklerin, 7327 sy yasanın 23. Maddesine göre RG’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe gireceği öngörülmüştür. Trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat davalarında davalı sigortanın sorumluluğu belirlenirken poliçenin düzenlendiği tarihte geçerli bulunan poliçe özel ve genel şartları ile bu tarihte yürürlükte olan 2918 sy Karayolları Trafik Kanunu hükümleri dikkate alınacaktır. 7327 sy yasa ile yapılan değişikliklerin geçmişe etkili olacağına dair yasal bir düzenleme bulunmadığından, poliçe tanzim tarihinde yürürlükte olmayan bu değişikliklerin somut olaya uygulanmasına yasal olanak bulunmadığından, söz konusu yasal değişiklikler maddi zararın kapsamının belirlenmesinde dikkate alınmamıştır.
04.12.2021 tarihinde RG’de yayınlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişik Yapılmasına Dair Genel Şartlar uyarınca daha önceki Genel Şartların, 1., 2. 3., 4.,5., 6.,7.,8., 9., 10., 11, 12., 13., 14. ,15., 16., maddelerinde değişiklik yapılmış olup, 17. Maddesi ile de Genel Şartlara Ek-7 eklenerek, Ek-7’ de, değer kaybı, sakatlık, destekten yoksun kalma tazminatlarının nasıl hesaplanacağının düzenlenmiştir. Bu değişikliğin 18. Maddesi ile “Bu genel şartların yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” Düzenlemesine, 13. Maddesi ile Genel Şartalırn C.11. Maddesine yapılan ek maddede “Bu genel şartların yürürlük tarihinden sonra yapılan değişiklikler, söz konusu değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra akdedilen sözleşmelere uygulanır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/14573 esas, 2017/6035 karar sayılı, 29/05/2017 tarihli ilamı, 2017/1541 Esas,2017/9897 Karar sayılı, 31.10.2017 tarihli ilamı, İzmir BAM 11. HD’nin 2018/593 esas, 2018/414 karar sayılı, 02/04/2018 tarihli ilamında belirtildiği üzere “Davalı sigorta şirketinin sorumluluğu, poliçenin düzenlendiği tarihte geçerli bulunan poliçe özel ve genel şartları ile yasal hükümlere göre belirlenecektir.” 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre de sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerdiği, 01.06.2015 tarihli Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’nda değişiklik yapan Yeni Genel Şartların 18. Maddesi ve 13.maddesine göre, genel şartlarda yapılan değişikliklerin yürürlük tarihi olan 04.12.2021 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacağı, dava konusu trafik poliçesinin 20.05.2020 tarihinde tanzim edildiği, dolayısıyla poliçenin tanzim tarihinde yürürlükte olmayan 04.12.2021 tarihli genel şartlarda yapılan değişikliklerin ve zararın hesaplanma yöntemini belirleyen eklerinin somut olaya uygulanmasına yasal olanak bulunmamaktadır.
Davalı sigorta vekili dava dilekçesi ve bedel artırım dilekçesine karşı zamanaşımı savunmasında bulunmuştur. 2918 sayılı KTK’nın 109/I. maddesinde “Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve her halde, kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar.” hükmüne, yine aynı kanunun 109/II. maddesinde ise, “Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve Ceza Kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş ise, bu süre maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.” hükmüne yer verilmiştir. 6098 sayılı TBK’nun 154. Maddesinde ise zamanaşımı kesen nedenler düzenlenmiş olup, borçlunun borcu ikrarı, kısmen ifa, icra takibi başlatılması bu nedenler arasında sayılmıştır. Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunun 18/A maddesinin 15. Maddesinde “Arabuluculuk Bürosuna başvurulmasından son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur…”hükmüne yer verilmiştir. Tüm bu düzenlemeler dikkate alındığında, kazanın 17.10.2020 tarihinde gerçekleştiği, 2 yıllık zamanaşımı süresinin 17.10.2022 tarihinde dolacağı, davanın 09.06.2021 tarihinde zamanaşımı süresi içerisinde açıldığı anlaşılmakla davalının zamanaşımı savunması reddedilmiştir.
Tüm bu yasal düzenlemeler ve somut olay birlikte değerlendirildiğinde; davalı sigorta şirketi tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalanan, olay yerini terk etmesi nedeniyle sürücüsü tespit edilemeyen … plaka sayılı aracın Buca da 30 sokağı takiben 527 sokak istikametine doğru sağa dönüş için manevra yaptığı esnada, aracın ön kısımları ile 27 sokağı takiben 30 sokağa doğru seyir halinde olan dava dışı sürücü … idaresindeki davacıya ait … plakalı aracın şeridine tecavüz ederek bu aracın ön kısımlarına çarpması neticesinde, maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiği, bilirkişi raporunda açıklanan gerekçelerle davalı sigortalısına ait aracı kullanan kimliği tespit edilemeyen sürücünün %100 oranında kusurlu olduğu, değer kaybının, aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç bedeli arasındaki fark olduğu, davacıya ait aracın alınan bilirkişi raporu uyarınca kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değerinin 110.000,00 TL, kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç bedelinin 101.000,00 TL olduğu, buna göre dava konusu araçta (110.000,00 TL -101.000,00 TL) = 9.000,00 TL lik değer kaybı meydana geldiği, davalı sigorta şirketi tarafından, dava tarihinden önce davacıya 19.470,00 TL hasar bedeli ile tahkim ve icra takip masrafları ödemesi yaptığı, kazanın gerçekleştiği 2020 yılı itibariyle araç başına teminat limitinin 41.000,00 TL olduğu gözetildiğinde yapılan hasar ödemesi düşüldüğünde bakiye teminat limitinin 21.530,00 TL kaldığı, aracın hasarının 7 iş gününde tamiri mümkün olup, bu durumda onarım süresince toplam ikame araç bedelinin (7 gün x 200,00 TL)= 1.400,00 TL olduğu, davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnşaat Tekstil İletişim Kırtasiye Hediyelik Eşya Temizlik Hizmetleri Sanayi ve ticaret Limited Şirketi işleten sıfatıyla KTK.nun 85.maddesi uyarınca gerçekleşen zararların tümünden sorumlu olduğu, kazanın poliçe süresi içerisinde gerçekleştiği, zarar miktarının bakiye poliçe limiti dahilinde kaldığı, davalı sigorta şirketinin poliçe kapsamında doğan bakiye değer kaybından sorumlu olduğu, davalı sigorta şirketinin poliçe kapsamında doğan değer kaybından sorumlu olduğu, davalı sigorta şirketinin 2918 sayılı KTK.nun 99/1. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları`nın B 2/2.1. maddesi uyarınca, rizikonun bilgi ve belgeleri ile birlikte kendisine ihbar edildiği 09.11.2020 tarihinden itibaren 8 iş günü içinde ödeme yükümlülüğü bulunmakla davalı sigorta şirketinin 20.11.2020 tarihinde, davalı işleten şirketin ihtar ve ihbara gerek olmaksızın haksız fiilin gerçekleştiği 17.10.2020 tarihi itibariyle temerrüde düştüğü anlaşılmakla davacının davasının kabulüne temerrüde düştüğü anlaşılmakla davacının davasının kabulüne, zarar veren araç ticari nitelikte olduğundan temerrüt tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, davalıların malik ve sigortacısı olduğu aracın, neden olduğu trafik kazasında, davacının aracının değer kaybına uğraması nedeniyle maddi tazminat talep edilen davada, davalıların zarar gören davacıya karşı müteselsilen sorumlu olduğu müteselsil sorumlu davalılar arasında ise zorunlu dava arkadaşlığı değil, ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğu, sigorta hükümleri TTK’da düzenlendiğinden, davalı sigorta hakkındaki dava mutlak ticari dava iken, davalı malik hakkındaki davanın, mutlak ticari dava olmadığı gibi, davanın niteliğine göre nisbi ticari dava da olmadığı, davalı sigorta dışındaki davalı hakkında zorunlu arabuluculuk yasasının uygulanamayacağı nazara alındığında arabuluculuk ücretinden yalnızca davalı sigorta şirketinin sorumlu tutulmasına karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının, değer kaybı isteğine yönelik davasının KABULÜ ile 9.000,00 TL değer kaybı bedelinin, davalı sigorta şirketi yönünden 20.11.2020 temerrüt tarihinden, diğer davalı şirket yönünden 17.10.2020 kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2- Davacının, ikame araç bedeli isteğine yönelik davasının KABULÜ ile 1.400,00 TL ikame araç bedelinin 17.10.2020 kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Kuruyemiş Baharat Gıda İnşaat Tekstil İletişim Kırtasiye Hediyelik Eşya Temizlik Hizmetleri Sanayi ve ticaret Limited Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanmış olan 710,42 TL nispi harca, peşin alınan ve bedel artırımı ile tamamlanan 235,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 475,22 TL karar ve ilam harcının (davalı sigorta şirketi bu miktarın 461,09 TL’lik kısmı ile sınırlı sorumlu olması kaydıyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.
4-Dava tamamen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı ve karşıladığı 8,50 TL vekalet suret harcı, 59,30 TL başvuru harcı, 235,20 TL peşin alınan ve bedel artırımı ile tamamlanan harç, 78,70 TL davetiye ve posta gideri, 550,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 931,70 TL yargılama giderinin (davalı sigorta şirketi bu miktarın 764,18 TL’lik kısmı ile sınırlı sorumlu olması kaydıyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine.
5-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00 TL’nin davada haksız çıkan davalı sigorta şirketinden alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine.
7-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine.
ilişkin, davacı vekilinin ve davalı Ege Park vekilinin yüzüne karşı, davalı sigorta vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/06/2022

Katip …
e-imza

Hakim..
e-imza