Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/314 ESAS
KARAR NO : 2022/1028 KARAR
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/05/2021
KARAR TARİHİ : 06/12/2022
GEREKÇELİ K.TARİHİ : 14/12/2022
Mahkememizde görülen Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketle, davalı şirket arasında tanzim ve imza olunan 01/06/2016 tarihli, (5 yılı geçmemek üzere) 27.500 litre bira satın alınıncaya kadar geçerli Satın Alma Sözleşmesi gereğince davalı şirket, sözleşme konusu işletmede sadece davacı şirketin pazarladığı biraları (…, Carlsberg,vs.) satmayı ve bulundurmayı, diğer rakip ürünleri (Efes Pilsen, Bomonti vs.) satın almamayı, bulundurmamayı, tanıtımını üstlenmemeyi, işletmeyi sözleşme süresince açık tutarak bizzat çalıştırmayı, kapatmamayı, (işyerini ve işletme ruhsatını) başkalarına devretmemeyi, işyerinde iş değişikliği yapmamayı, bira satışında azami gayret göstermeyi, aylık asgari 1.145 litre yıllık asgari 13.750 litre ,toplamda asgari 27.500 litre birayı davacı şirketten satın almayı, işbu sözleşme hükümlerinden herhangi birisine aykırı hareket ettiği takdirde davacı şirketten almış olduğu 55.000,00.-TL tutarındaki katkıyı iade ile birlikte 20.000 USD cezai şartı davacı şirkete nakten ve def’aten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği” hususlarını içeren sözleşme hükümlerinin davalı tarafından ihlal edildiği iddiası ile taraflar arasında uyuşmazlık yaşandığını, sözleşme doğrultusunda müvekkili şirket tarafından davalıya (48.082,48-TL nin banka havalesi ile gönderilmek, bakiyesi de müvekkili şirkete olan cari hesap borcundan mahsup edilmek üzere) 55.000,00-TL tutarında katkıda bulunulduğunu, davalının 55.000,00-TL tutarındaki karşılıksız katkıyı aldığını, müvekkilinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini eksiksiz ifa ettiğini, açıkladığı nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 55.000,00-TL katkı tutarının dava tarihinden itibaren tahakkuk edecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, delil tespit giderleri, delil tespit avukatlık ücreti, yargılama gideri, harç, masraf ve dava vekalet ücretinin davalılara yüklenmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … cevap dilekçesinde özetle; görev ve yetkiye itirazda bulunduğunu, yetkili Mahkemelerin Ankara Mahkemeleri olduğunu, işbu davanın ticari yönü bulunmadığından Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevsiz olduğunu, davaya konu sözleşmenin hiçbir sayfasında şahsi imzasının bulunmadığını, tarafı olmadığı sözleşmeye kefil olmasının hukuken mümkün olmadığını, davaya konu sözleşmede davacı firma ile davalı şirket arasında karşılıklı taahhütlerin olduğu, belirli bir miktar ürün alımına karşılık verilen bir hibe değerin bulunduğunun anlaşıldığı, dolayısıyla mevcut ve geçerli bir borç söz konusu olmadığını, sözleşmede şahsi imzasının bulunmaması nedeniyle sözleşmede yer alan taahhüt ve koşullara ve bunun sonucunda oluşan herhangi bir borca kefil olmasının söz konusu olmadığını, açıkladığı nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Satın Alma Sözleşmesi: “Davacı şirketle, davalı şirket arasında tanzim ve imza olunan 01/06/2016 tarihli, (5 yılı geçmemek üzere) 27.500 litre bira satın alınıncaya kadar geçerli Satın Alma Sözleşmesi gereğince davalı şirket, sözleşme konusu işletmede sadece davacı şirketin pazarladığı biraları (…, …,vs.) satmayı ve bulundurmayı, diğer rakip ürünleri (…, Bomonti vs.) satın almamayı, bulundurmamayı, tanıtımını üstlenmemeyi, işletmeyi sözleşme süresince açık tutarak bizzat çalıştırmayı, kapatmamayı, (işyerini ve işletme ruhsatını) başkalarına devretmemeyi, işyerinde iş değişikliği yapmamayı, bira satışında azami gayret göstermeyi, aylık asgari 1.145 litre yıllık asgari 13.750 litre ,toplamda asgari 27.500 litre birayı davacı şirketten satın almayı, işbu sözleşme hükümlerinden herhangi birisine aykırı hareket ettiği takdirde davacı şirketten almış olduğu 55.000,00.-TL tutarındaki katkıyı iade ile birlikte 20.000 USD cezai şartı davacı şirkete nakten ve def’aten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği” anlaşılmaktadır.
Müşterek Borçlu Ve Müteselsil Kefalet Senedi: 01/06/2016 tarihli kefalet senedinin ” … Mah. … Cad. no: … (2) Kavaklıdere/Çankaya/Ankara adresinde faaliyet gösteren … Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ünvanlı şirketin … Pazarlama A. Ş. (… Paz. A. Ş.) karşı sözleşmelerden, diğer taahhütlerden, kanundan ve benzeri nedenlerden dolayı doğmuş doğacak her türlü borçlarını müşterek ve müteselsil (müteselsil) borçlu ve müteselsil (müteselsil) kefil sıfatı ile aynen kabul ettiğimi adı geçen şirketin … Paz. A. Ş.’ye olan taahhüdünü ihlal etmesi borçlarını ödememesi ve yükümlülüklerini ihlal etmesi halinde … Paz. A. Ş.’nin adı geçene yaptığı 55.000 TL (Ellibeşbin Türk Lirası) tutarındaki miktarı, herhangi bir ihtara veya mahkemeden karar almaya gerek olmaksızın derhal ve defaten … Paz. A. Ş. emrine ödeyeceğimi, adı geçene yapılan masraf bu miktarı aştığı takdirde aşan kısmı da ödeyeceğimi, ihtilaf halinde … Paz. A. Ş.’nin defter, yazı ve kayıtlarını münhasıran delil olarak kabul ettiğimi, bu kefaletnameden doğan her türlü işlerdeki tebligatın … Bulvarı … Kavaklıdere-Ankara adresine yapılmasını, adres değişikliğini … Paz. A. Ş.’ye mektup ile bildirmediğim takdirde bu adrese yapılacak tebliğatların tarafıma yapılmış sayılmasını ve ihtilaf halinde İZMİR mahkeme ve icra dairelerinin yetkili olmasını müşterek ve müteselsil borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile kabul ve taahhüt ederim. Müşterek ve Müteselsil Borçlu ve Müteselsil Kefil … olarak imzalandığı görülmüştür.
Ödeme: … PAZ. A. Ş. ‘ nin … GIDA A.Ş.’ ye 16/06/2016tarihinde 48.082,48 TL ödeme yaptığı,
Teslim Alındı Tutanağı: Alıcı … GIDA A.Ş. ‘ nin 16/06/2016 tarihinde 46.610,17 + KDV….
Tespit dosyası : Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimliği … Değişik İş Dosyasında; … Mahallesi … Caddesi no: …(2) … Çankaya Ankara adresinde mevcut işyerinde: Keşfin 22.11.2018 tarihinde icra olunduğu mevcut işyerinin Çankaya Belediye başkanlığı tarafından verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile vergi levhasından da anlaşılacağı üzere … Gıda San. ve Tic. A. Ş. tarafından değil de … Danışmanlık Gıda Organizasyon Ticaret Limited Şirketi tarafından 3. Sınıf içkili lokanta olarak işletildiği, İş yerinde … marka ürünlerin olmadığı, içkili lokantada da Saki Rakı, Sarı Zeybek, Tekirdağ Rakı, Efe, Bomonti Fabrika malt bira vs ürünlerin olduğu” Tespitlerinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi Raporu : Bilirkişi … tarafından düzenlenen 27/04/2022 havale tarihli raporda özetle ; Davacının yasal defter ve belgeleri üzerinden yapılan inceleme ve tespitler sonucunda; davacının 2016-2017-2018 yıllarında E-Defter uygulamasına tabi olduğu, E-Defter uygulaması kapsamında ilgili yıllar Yevmiye Defteri ve Büyük Defter’in açılış ve kapanış beratlarının yasal süresinde alındığı, E-Defter uygulamasında Noter açılış ve kapanış onaylarının olmadığı, Envanter defteri açısından Noter açılış onaylarının yasal süresi içinde yapıldığı, 2016-2017 yıllarına ait Yevmiye Defteri ve Büyük Defter kayıtlarının tek düzen hesap planı’na uygun olarak yapıldığı, defterlere dayanak olan belgelerle defter kayıtlarının uyumlu olduğu, 2018 yılında dava konusu işlemlerle ilgili herhangi bir belge ve kayıt olmadığı, davacı … Pazarlama A.Ş.’nin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede; davalı adına 01/06/2016-20/01/2017 tarihleri arasında 2016 yılında 3.670,06 litre, 2017 yılında 220,20 litre olmak üzere toplam 3.890,26 litre bira satışı yapıldığı, 20.01.2017 tarihinden sonra satış yapılmadığı, davacının cari hesap özeti incelendiğinde; 16/06/2016 tarihinde 48.082,48 TL tutarlı … Bankası dekontunun borç olarak cari hesap kayıtlarında yer aldığı, sözleşmeye konu toplam 55.000,00 TL tutarındaki nakit iskonto bedelinden 48.082,48 TL banka dekontunun mahsup edildiği ve 17.06.2016 tarihinde cari hesap bakiyesinin sıfırlandığı, davacının, davalı adına tuttuğu cari hesabın 31/12/2017 tarihli bakiyesinin 8.382,73 TL borç (Hesap sahibinin borçlu olduğu) bakiyesi verdiği, davalılardan … Besi Çiftliği A. Ş.’nin unvanının; 08/05/2020 tarihinden önce … Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. olduğu tespit edilmiş olup, 2016-2017-2018 yıllarında yapılan incelemeler söz konusu unvan üzerinden gerçekleştirildiği görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Dava; satın alma sözleşmesinin ihlali nedeniyle katkı bedelinin tahsiline ilişkin alacak davasıdır.
Davacı: Davacı şirketle, davalı şirket arasında tanzim ve imza olunan 01/06/2016 tarihli sözleşmenin davalı tarafından ihlal edildiği iddiası ile dava açmıştır.
Davalı …, Mahkemenin yetkisiz olduğunu, kefaletinin geçersiz olduğunu davanın reddini savunmuştır.
Davacının ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Davalı verilen kesin sürede defterlerini sunmamıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının 2016-2017-2018 yıllarında E-Defter uygulamasına tabi olduğu, E-Defter uygulaması kapsamında ilgili yıllar Yevmiye Defteri ve Büyük Defter’in açılış ve kapanış beratlarının yasal süresinde alındığı, E-Defter uygulamasında Noter açılış ve kapanış onaylarının olmadığı, Envanter defteri açısından Noter açılış onaylarının yasal süresi içinde yapıldığı,2016-2017 yıllarına ait Yevmiye Defteri ve Büyük Defter kayıtlarının Tek Düzen Hesap Planı’na uygun olarak yapıldığı, defterlere dayanak olan belgelerle defter kayıtlarının uyumlu olduğu, 2018 yılında dava konusu işlemlerle ilgili herhangi bir belge ve kayıt olmadığı, davacı defterlerine göre;
Davalı adına 01/06/2016-20/01/2017 tarihleri arasında 2016 yılında 3.670,06 litre, 2017 yılında 220,20 litre olmak üzere toplam 3.890,26 litre bira satışı yapıldığı, 20.01.2017 tarihinden sonra satış yapılmadığı, Davacının cari hesap özetinde, 16/06/2016 tarihinde 48.082,48 TL tutarlı … Bankası dekontunun BORÇ olarak cari hesap kayıtlarında yer aldığı, Sözleşmeye konu toplam 55.000,00 TL tutarındaki nakit iskonto bedelinden 48.082,48 TL banka dekontunun mahsup edildiği ve 17.06.2016 tarihinde cari hesap bakiyesinin sıfırlandığı, Davacının, davalı adına tuttuğu cari hesabın 31/12/2017 tarihli bakiyesinin 8.382,73 TL borç bakiyesi verdiği,
Davalılardan … Besi Çiftliği A. Ş.’nin unvanının; 08/05/2020 tarihinden önce … Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. olduğu 2016-2017-2018 yıllarında yapılan incelemeler söz konusu unvan üzerinden gerçekleştirildiği,
Sözleşmenin 6.maddesinde “Yeniden Satıcı, … Paz. A.Ş.’nin yazılı muvafakatı ve onayı olmadan sözleşme süresinde iş yerini ve işletme ruhsatını başkalarına devir ve temlik edemez, kiralayamaz, iş yerini başka bir adrese taşıyamaz, faaliyet alanını ve faaliyet türünü değiştiremez ve yeni ortak veya ortaklar alamaz. Yeniden Satıcı yine … Paz. A.Ş’nin yazılı onayı olmadan iş bu sözleşme sonucu doğan haklarını, yükümlülüklerini, borçlarını ve / veya alacakların kısmen veya tamamen bir başkasına devir veya temlik edemez. İşletici devir ve temlik, kiralama ve yeni ortak veya ortaklar almak durumnda ise en az 30 gün önceden … Paz. A.Ş’ye yazılı bilgi verip yazı ile onay almak ve iş bu sözleşmedeki tüm şartları yeni şahıslara da kabul ettirmek ve … Paz. A.Ş ile yeni şahıslar arasında aynı şartlarda akdin yapılmasını temin etmekle zorunludur. Aksi halde iş bu sözleşme Yeniden Satıcı tarafından ihlal edilmiş sayılacaktır.” maddesinin
Taraflar arasında imzalanan 01/06/2016 tarihli Satın Alma Sözleşmesinin davalı tarafından kaşe ve imzaları ile onayladığı, sözleşmenin 11. Maddesine göre “iş bu sözleşme hükümlerinden herhangi birine aykırı hareket etmesi halinde yeniden satıcı … Pazarlama A.Ş’den almış olduğu tüm yardım ve sabit yardımların bedelini bankalarda uygulanan en yüksek kredi faizi ile birlikte … Pazarlama A.Ş’ye iade etmeye ve ayrıca cezai şart olarak 20.000,00-ABD Doları karşılığı Türk Lirasını bankalarca uygulanacak en yüksek kredi faizi ile hiçbir ihtara hacet kalmaksızın … Paz. A.Ş.’ye nakten ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt eder”
13. Maddede “yeniden satıcı iş bu sözleşme süresince sözleşme konusu ürünleri aşağıda belirtilen aylık, yıllık ve toplam asgari miktarlarda satın alacaktır. Ve … ve Carlberg ürünlerinden aylık 1.145 LT yıllık 13.750 LT toplamda 27.500 LT satın alacağının” kayıt altına alındığı
14.Maddede “iş bu sözleşme 01/06/2016 tarihinden itibaren 01/06/2018 tarihine kadar 2 yıl süre ile geçerlidir. Bu süre zarfında 13.Maddede belirtilen asgari taahhüt edilen ürün alımlarının gerçekleşmemesi halinde taahhüt edilen alım gerçekleşinceye kadar iş bu sözleşme devam edecektir. Bu halde dahi sözleşme süresi 5 yılı geçemez. 5 yılın sonunda sözleşme kendiliğinden sona erer.” Hükümlerinin düzenlendiği görülmüştür.
… PAZ.A.Ş. ‘nin … GIDA A.Ş.’ye 16/06/2016 tarihinde 48.082,48 TL ödeme yaptığı, sözleşmeye konu toplam 55.000,00-TL tutarındaki nakit iskonto bedelinden 48.082,48-TL banka dekontunun mahsup edildiği ve 17.06.2016 tarihinde cari hesap bakiyesinin sıfırlandığı anlaşılmaktadır.
Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimliği … Değişik İş dosyasına göre, … Mahallesi … Caddesi no: …(2) Kavaklıdere Çankaya Ankara adresinde keşif tarihi olan: 22.11.2018 tarihinde Çankaya Belediye Başkanlığı tarafından verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile vergi levhasından da anlaşılacağı üzere … Gıda San. ve Tic. A. Ş. tarafından değil de … Danışmanlık Gıda Organizasyon Ticaret Limited Şirketi tarafından 3. Sınıf içkili lokanta olarak işletildiği, İş yerinde … marka ürünlerin olmadığı, içkili lokantada da Saki Rakı, Sarı Zeybek, Tekirdağ Rakı, Efe, Bomonti Fabrika malt bira vs ürünlerin olduğu” şeklinde tespit yapıldığı, tespite göre davalı … A.Ş’nin davacıyla
aralarındaki sözleşmeyi ihlal etmiş olduğunun anlaşıldığı, katkı bedelinin ödendiğine ilişkin taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, anlaşılmaktadır.
Davalı … kefaletinin geçersizliğini ileri sürmüştür, davalı …’ in 01/06/2016 tarihli kefalet senedine göre diğer davalı … Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin … Pazarlama A.Ş. (… Paz. A. Ş.) karşı sözleşmelerden, diğer taahhütlerden, kanundan ve benzeri nedenlerden dolayı doğmuş doğacak her türlü borçlarını müşterek ve müteselsil (müteselsil) borçlu ve müteselsil (müteselsil) kefil sıfatı sıfatı ile imzaladığı, şirketin … Paz. A. Ş.’ye olan taahhüdünü ihlal etmesi borçlarını ödememesi ve yükümlülüklerini ihlal etmesi halinde … Paz. A. Ş.’nin davalı şirkete yaptığı 55.000 TL (Ellibeşbin Türk Lirası) tutarındaki miktarı, herhangi bir ihtara veya mahkemeden karar almaya gerek olmaksızın derhal ve defaten … Paz. A. Ş. emrine ödeyeceğini kabul ettiği anlaşılmakla kefaletin geçerli olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalı …’in görev ve yetki itirazında bulunduğu davanın, her iki tarafı tacir olan Nispi Ticari Dava olduğu anlaşıldığından görev itirazının reddine, dava konusu sözleşmenin 24.maddesinde yetkili mahkemenin İzmir Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı ve yetki sözleşmesinin geçerli olduğu anlaşılmakla yetki itirazının reddine, davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
1-55.000,00-TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.757,05‬-TL harçtan peşin alınan 939,27-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.817,78‬-TL harcın davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE GELİR OLARAK KAYDINA,
3-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı yararına takdir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
5-Davacının yapmış olduğu 59,30-TL dava açma ilk gideri, 700,00-TL bilirkişi ücreti, 304,10-TL tebligat ve posta gideri, olmak üzere toplam 1.063,4‬0-TL Yargılama giderinin peşin yatırılan 939,27-TL harç ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.06/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır