Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/653 E. 2021/939 K. 23.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/653
KARAR NO : 2021/939

DAVA : Alacak (Rücuen Alacak)
DAVA TARİHİ : 13/11/2020
KARAR TARİHİ : 23/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Rücuen Alacak)davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; Müvekkilinin İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden olup, kamu hizmeti olarak toplu ulaşım hizmeti verdiğini, bu hizmeti yerine getirirken, bünyesinde bulunan merkez binası başta olmak üzere, tamir atölyesi, istasyon binaları ile taşıma işlevini yerine getiren trenlerin koruma ve güvenlik hizmetlerinin yapılması için ihale yoluyla bu hizmetleri almak için mevzuatlara uygun şekilde ihaleler açtığını, bu bağlamda, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi kapsamında ihale açmak suretiyle “Birim fiyat/Götürü Bedel Hizmet Alımı Sözleşmesi” ile hizmet aldığını, yapılan ihaleler sonucunda ihaleye en uygun fiyatı veren davalı şirketler ile müvekkili şirketin her bir ihale dönemi için ayrı ve sözleşme kapsamında çalışmaya başladığını, sözleşmelerin temelinin güvenlik ve koruma işleri hizmeti satın almak olduğunu, davalı şirketlerin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmek için kendi kadrosunu kurduğunu ve sözleşme konusu işi yerine getirdiğini, bu süreçte ihaleden doğan ücret ödeme yükümlülüğünü müvekkili davacı şirketin eksiksiz ve tam olarak Kamu İhale Kanunu kapsamında mevzuata uygun bir şekilde yerine getirdiğini, müvekkili şirketin ihale dönemlerinin sona ermesine müteakip davalı şirketler ile arasındaki ticari ilişkiyi sona erdirdiğini, bu nedenle de davalıların kendi işçileri ile arasındaki hukuki ilişkinin müvekkili şirketi bağlamadığını, keza, ihale dönemi sona erdiğinde, Birim Fiyat/Götürü Bedel Hizmet Alımı Sözleşmesinin de sona erdiğini, bu nedenle davalı şirketlerin çalışanlarının işçilik haklarından müvekkili davacı şirketin sorumlu olmadığını, sözleşmenin ilgili maddesinde yer alan düzenleme uyarınca da dava dışı işçilerin tüm işçilik alacaklarından davalı yüklenici şirketlerin sorumlu olduğunun atılan imzalarla da sabit olduğunu, davalı şirketlerin işçileri olan ……………’ün de bu ihale sözleşmeleri kapsamında müvekkili şirkette güvenlik işçisi olarak çalıştıklarını, dava dışı işçilerin işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete dava ikame ettiklerini, müvekkili şirketin asıl işveren sıfatıyla tek başına sorumlu tutulduğunu ve ödeme yapma durumunda kaldığını, davalı şirketlerin işçisi olan …’ın da bu ihale sözleşmeleri kapsamında müvekkili şirkette güvenlik işçisi olarak çalıştığını, dava dışı işçi …’ın işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete dava ikame ettiğini, İzmir 7. İş Mahkemesinin 2015/161 Esas 2015/752 Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin… Esas ……. Karar sayılı kararı ile onandığını, onama kararının tebliği üzerine işçilik alacaklarının tahsili talebiyle İzmir….. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasıyla müvekkili davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacı şirket tarafından 50.906,73-TL icra dosyasına ödeme yapıldığını, bu bedelin 50.906,73-TL’ nin davalı şirketlerden rücuen tahsilinin zorunlu hale geldiğini, davalı şirketlerin işçisi olan …’ın da bu ihale sözleşmeleri kapsamında müvekkili şirkette güvenlik işçisi olarak çalıştığını, dava dışı işçi …’ın, işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete dava ikame ettiğini, İzmir 8. İş Mahkemesinin …….. Esas …. Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, işbu kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin …..Esas …. Karar sayılı kararı ile onandığını, onama kararının tebliği üzerine işçilik alacaklarının tahsili talebiyle Ankara …..İcra Müdürlüğünün …… Esas sayılı dosyasıyla müvekkili davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacı şirket tarafından 9.622,05-TL icra dosyasına ödeme yapıldığını, bu bedelin 9.622,05-TL nin davalı şirketlerden rücuen tahsilinin zorunlu hale geldiğini, davalı şirketlerin işçisi olan …’nın da bu ihale sözleşmeleri kapsamında müvekkili şirkette güvenlik işçisi olarak çalıştığını, dava dışı işçi …’nın, işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete dava ikame ettiğini, İzmir 11. İş Mahkemesinin ….Esas …. Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, işbu kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı kararı ile onandığını, onama kararının tebliği üzerine işçilik alacaklarının tahsili talebiyle İzmir…. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyasıyla müvekkili davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacı şirket tarafından 12.454,45-TL icra dosyasına ödeme yapıldığını, bu bedelin 12.454,45-TL nin davalı şirketlerden rücuen tahsilinin zorunlu hale geldiğini, davalı şirketlerin işçisi olan …’ın da bu ihale sözleşmeleri kapsamında müvekkili şirkette güvenlik işçisi olarak çalıştığını, dava dışı işçi …’ın, işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete dava ikame ettiğini, İzmir 8. İş Mahkemesinin….Esas …. Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, işbu kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 2017/22242 Esas 2019/16087 Karar sayılı kararı ile onandığını, onama kararının tebliği üzerine işçilik alacaklarının tahsili talebiyle Ankara ….. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyasıyla müvekkili davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacı şirket tarafından 9.918,99-TL icra dosyasına ödeme yapıldığını, bu bedelin 9.918,99-TL nin davalı şirketlerden rücuen tahsilinin zorunlu hale geldiğini, davalı şirketlerin işçisi olan …’ün de bu ihale sözleşmeleri kapsamında müvekkili şirkette güvenlik işçisi olarak çalıştığını, dava dışı işçi …’ün işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete dava ikame ettiğini, İzmir …. İş Mahkemesinin…. Esas …. Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, işbu kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 2018/5561 Esas 2018/13740 Karar sayılı kararı ile onandığını, onama kararının tebliği üzerine işçilik alacaklarının tahsili talebiyle İzmir 8. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyasıyla müvekkili davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacı şirket tarafından 9.445,01-TL icra dosyasına ödeme yapıldığını, ayrıca …’ün, işçilik alacaklarının tahsili talebiyle müvekkili davacı şirkete ikinci bir dava ikame ettiğini, İzmir 3. İş Mahkemesinin 2017/583 Esas 2018/538 Karar sayılı ilamı ile davanın kesin olarak kabulüne karar verildiğini, kabul kararının tebliği üzerine işçilik alacaklarının tahsili talebiyle İzmir …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasıyla müvekkili davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili davacı şirket tarafından ….302,88-TL icra dosyasına ödeme yapıldığını, bu bedelin 9.445,01-TL ve ….302,88-TL toplamı olan 14.747,89-TL nin davalı şirketlerden rücuen tahsilinin zorunlu hale geldiğini, arabuluculuk alternatif ihtilaf çözüm yoluna başvurulduğunu, anlaşmaya varılamadığını, davalı şirketler işçileri olarak çalışmakta iken iş akdi sona eren …, …, …, …, …’e müvekkili davacı şirket tarafından toplamda 97.650,11-TL tutarındaki işçilik alacağı ödemesinden, dava dışı işçinin alt işvereni olması sebebiyle aradaki sözleşme hükümleri ve bu konudaki Yargıtay içtihatları doğrultusunda davalı şirketler sorumlu olduğundan yapılacak bilirkişi incelemesi ile de haklılıklarının sübut bulacağını, müvekkili şirket tarafından dava dışı işçi …’a yapılan 50.906,73-TL’nin, ödemenin yapıldığı 05.04.2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile, müvekkili şirket tarafından dava dışı işçi …’a yapılan 9.622,05-TL’nin, ödemenin yapıldığı 4.11.2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile, müvekkili şirket tarafından dava dışı işçi …’ya yapılan 12.454,45-TL’nin, ödemenin yapıldığı 8.10.2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile, müvekkili şirket tarafından dava dışı işçi …’a yapılan 9.918,99-TL’nin, ödemenin yapıldığı 6.12.2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile, müvekkili şirket tarafından dava dışı işçi …’e yapılan 9.445,01-TL’nin, ödemenin yapıldığı 12.07.2018 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile, ….302,88-TL’nin ödemenin yapıldığı 23.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkili davacı şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin de davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılara dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalılar duruşmalara katılmadıkları gibi herhangi bir cevap da vermediklerinden HMK.nın 128.Maddesi uyarınca davayı inkar ettikleri kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Sözleşme : Özel Güvenlik Hizmeti Alımına Ait Sözleşme Tasarısının; idare … İzmir B.Şehir Bel. … İşl. Taş. İnş. San. Tic. AŞ ile yükleniciler … Özel Güvenlik Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. arasında 17/01/2013 tarihinde imzalandığı, sözleşmenin konusunu … AŞ ye ait 14 adet istasyon ve merkez binasının 730 takvim günü şartname kriterlerine göre özel güvenlik hizmetinin sağlanmasının oluşturduğu, işin süresinin işe başlama tarihi 06/02/2013; işi bitirme tarihi 05/02/2015 olarak düzenlendiği anlaşılmıştır.
İcra Dosyası : (…) Ankara 26. İcra Müdürlüğü’nün 2019/15956 Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular … Anonim Şirketi , … Özel Güvenlik Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine 1.790,49-TL kıdem tazminatı, 84,24-TL. ihbar tazminatı, 1.150,40-TL. ihbar tazminatı, 1.800,00-TL. vekalet ücreti, 676,57-TL. yargılama gideri ve harç, 1.627,37 TL. işlemiş faiz, 35,91-TL. İşlemiş faiz, 416,66-TL. İşlemiş faiz, 616,93-TL İşlemiş faiz, 231,89-TL. İşlemiş faiz olmak üzere toplam 8.437,46-TL. alacak için ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, ödeme emrinin borçlulara 07/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği dosya borcunun, borçlu … AŞ tarafından 06/12/2019 tarihinde 9.918,99-TL. olarak yatırıldığı anlaşılmıştır.
İcra Dosyası : (İşçi … ) Ankara 26. İcra Müdürlüğü’nün 2019/14338 Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular … Anonim Şirketi , … Özel Güvenlik Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine 2.206,97-TL kıdem tazminatı, 139,00-TL. yargılama gideri, 46,30- TL. işlemiş faiz, 1.942,89 TL. işlemiş faiz, 84,24-TL. ihbar tazminatı, 35,10-TL. işlemiş faiz, 1.157,40-TL. ihbar tazminatı, 405,33-TL. işlemiş faiz, 1.800,00-TL. ilam vekalet ücreti, 599,62-TL. işlemiş faiz olmak üzere toplam 8.416,85-TL. alacak için ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, ödeme emrinin borçlulara 30/10/2019 tarihinde tebliğ edildiği dosya borcunun, borçlu … AŞ tarafından 04/11/2019 tarihinde 9.622,05-TL. olarak ödendiği anlaşılmıştır.
İcra Dosyası : (İşçi … ) İzmir ….. İcra Müdürlüğü’nün 2016/182 Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular … Anonim Şirketi ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine 3.202,60-TL kıdem tazminatı, 296,20 TL. Kıdem tazminatı, 1500,00-TL. Vekalet ücreti, 11,62 TL. Vekalet ücreti, 605,40 TL. yargılama gideri, 4,69 TL yargılama gideri, 1857,84 TL. İhbar tazminatı , 32,98 TL. İhbar tazminatı olmak üzere toplam 7.511,34-TL. alacak için ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, dosya borcunun, borçlu … AŞ tarafından 08/10/2019 tarihinde 12.454,45-TL. olarak ödendiği anlaşılmıştır.
İcra Dosyası : ( İşçi … ) İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular … Anonim Şirketi ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine 3.148,47 TL. vekalet ücreti, 7,87 TL. vekalet ücreti, 765,62 TL. yargılama gideri, 1,91 TL. yargılama gideri, 19.381,17-TL. kıdem tazminatı, 1.678,82 TL. kıdem tazminatı, 2.517,21-TL. ihbar tazminatı, 185,01- TL. ihbar tazminatı, 690,00-TL. yıllık izin ücreti, 50,72-TL. yıllık izin ücreti, 1.969,35-TL.yıllık izin ücreti, 21,66 TL. yıllık izin ücreti olmak üzere toplam 30.417,81-TL. alacak için ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, dosya borcunun, borçlu … AŞ tarafından 20/03/2019 tarihinde 46.080,05-TL. olarak ödendiği anlaşılmıştır.
İcra Dosyası : (…) İzmir …. İcra Müdürlüğü’nün ….. Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine 3.758,20-TL. kıdem tazminatı, 14,06-TL. genel tatil ücreti, 1.980,00-TL. ilam vekalet ücreti, 648,96-TL. yargılama gideri, 1.006,94-TL. işlemiş faiz olmak üzere toplam 7.408,16-TL. alacak için ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, dosya borcunun, borçlu … AŞ tarafından 12/07/2018 tarihinde 9.445,01-TL. olarak ödendiği anlaşılmıştır.

İcra Dosyası : (İşçi …) İzmir …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine 2.115,74-TL. asıl alacak, 2.180,00-TL. ilam vekalet ücreti, 248,10-TL. yargılama gideri, 73,48-TL. işlemiş faiz olmak üzere toplam 4.617,32-TL. alacak için ilamlı icra yoluyla takip başlatıldığı, dosya borcunun, borçlu … AŞ tarafından 23/01/2019 tarihinde ….302,88-TL. olarak yatırıldığı anlaşılmıştır.
İzmir 3. İş Mahkemesinin ……E. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı … ‘ün davalılar … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine iş sözleşmesinden kaynaklı tazminat davası açtığı, dava sonucunda davacının toplam 2.673,72-TL. brüt ihbar tazminatı alacağının 100,00-TL. sinin dava tarihi olan 25/08/2017 tarihinden, geri kalanın harç ödeme tarihi olan 18/10/2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınıp davacıya ödenmesine karar verildiği ve kararın miktar itibariyle kesin olduğu anlaşılmıştır.
İzmir 7. İş Mahkemesinin ………. E. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı …’ın davalılar … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davası açtığı, dava sonucunda ; 19.529,39-TL brüt kıdem tazminatının akdin fesih tarihi 05/02/2015 tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 2.988,10-TL brüt ihbar tazminatının dava tarihi olan 23/02/2015 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 1.000,00-TL brüt izin ücreti alacağının dava tarihi olan 23/02/2015 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 2.719,84-TL brüt izin ücreti alacağının ıslah tarihi olan 03/11/2015 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İzmir …. İş Mahkemesinin … E. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı … ‘ün davalılar … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davası açtığı, davanın kısmen kabulü ile 3.788,20-TL. brüt kıdem tazminatının akdin fesih tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek banka faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı tarafa ödenmesine, 25,00-TL brüt genel tatil ücretinin dava tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek banka faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına, davacı tarafın yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti ve fazla mesai ücreti taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İzmir 8. İş Mahkemesinin … E. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı …’ın davalılar … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davası açtığı, davanın kısmen kabulü ile; sendikal tazminat talebine yönelik davanın reddine, 2.223,85 TL. brüt kıdem tazminatı alacağının akdin fesih tarihi olan 05/02/2015 tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte, 100 TL. brüt ihbar tazminatı alacağının dava tarihinden, 1.373,92 TL. brüt ihbar tazminatı alacağının ıslah tarihi olan 03/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş olup, karar Yargıtayca onanarak kesinleşmiştir.
İzmir 8. İş Mahkemesinin ….E. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı ………’ın davalılar … Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davası açtığı, davanın kısmen kabulü ile; sendikal tazminat talebine yönelik davanın reddine, 1.804,18-TL. brüt kıdem tazminatı alacağının akdin fesih tarihi olan 05/02/2015 tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte, 100 TL. brüt ihbar tazminatı alacağının dava tarihinden, 1.373,92 TL. brüt ihbar tazminatı alacağının ıslah tarihi olan 03/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş olup, Yargıtayca davalı … … Ltd. Şti.’nin temyiz isteğinin reddine, davacı ve davalı … AŞ’nin temyizi yönünden kararın onanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
İzmir 11. İş Mahkemesinin ………. E. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı …’nın davalılar ……… Anonim Şirketi, … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. aleyhine işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davası açtığı, davanın kabulü ile; Brüt 3.228,85 TL. kıdem tazminatı alacağının akdin fesih tarihi olan 05/02/2015 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek banka faizi ile birlikte, davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Brüt 2.211,72- TL ihbar tazminatı alacağından brüt 200,00-TL. sinin dava tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihi olan 28/10/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, kararın Yargıtayca onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporu : Bilirkişi …12/10/2021 tarihli raporunda; Taraflar arasında düzenlenen hizmet alımı sözleşmelerinde, tazminat ve işçilik alacaklarından yüklenicilerin sorumlu olacağının hüküm altına alındığı, bu ödemelerden asıl işverenin sorumlu olacağına ilişkin hükme yer verilmediği, dava ve uyuşmazlık konusu davalarda temyizen inceleme görevinin Yargıtay 23. Hukuk Dairesine verildiğinden bu dairenin 2019 ve 2020 yılı kararlarında yer alan ilkeler doğrultusunda; davacının icra takibi nedeniyle dava dışı işçilere ödemek zorunda kaldığı, kıdem tazminatı, UBGT çalışma ücreti ile bu alacakların işlemiş faizi ve ferilerinden dava dışı işçiyi çalıştıran alt işverenlerin dönemleriyle sınırlı sorumlu; ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ile bu alacakların işlemiş faizi ve ferilerinden ise son alt işverenin sorumlu olacağı kabul edilerek gerekli hesaplamalar yapıldığını ve sayın mahkemenin takdirine sunulduğunu, Yargıtay güncel kararlarına göre, dava ve uyuşmazlığın iş hukuku değil, borçlar hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, “İş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmelerin” iş bu rücu davasında hükme esas alınamayacağını, davalıların sorumluluklarının müşterek ve müteselsil şekilde olamayacağını, İş Kanununun 2. maddesi gereği işçilik alacaklarından müteselsil borçluluğun dış ilişki yani işçi ile işverenler arası ilişki bakımından geçerli olduğunu, borçluların (alt işverenlerin) kendi aralarındaki ilişki bakımından ise müteselsil borçluluk değil kısmi borçluluk olgusunun söz konusu olacağını; ancak adi ortaklıkların müteselsil sorumlu tutulabileceğini, davacının, yasal zorunluluk nedeniyle icraen ödemek zorunda kaldığı ve talepte bulunduğu toplam 97.650,11 ₺ den, rapordaki tabloda belirtilen miktarlar üzerinden davalı alt işverenlerden rücuen talep edebileceğinin analiz edildiğini, analiz ve hesaplamalarını, Yargıtay 23.H.D. ile İzmir BAM 13.H.D. sinin ilke kararları ile güncel içtihatlarına göre yaptığını, davacının icra takibi sonrasında ödediği ve talep ettiği toplam 97.650,11₺ ‘den, davalıların sorumlu olacakları miktarlar ile bu tutarların ödeme/dava tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiz takdirinin sayın mahkemeye ait olacağını mütalaa etmiştir.
Dava; hizmet sözleşmesi kapsamında işveren tarafından ödenen kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve icra masraflarını yüklenicilerden tahsili için açılan rücuen alacak davasıdır.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi … esas, … karar sayılı, 12/11/2020, 2019/2245 esas, 2020/3609 karar sayılı, 12/11/2020 tarihli, 2019/2109 esas, 2020/3606 karar sayılı 12/11/2020 tarihli, 2017/2795 esas, 2020/3459 karar sayılı, 05/11/2020 tarihli 2019/2118 esas, 2020/3371 karar sayılı, 02/11/2020 tarihli, 2019/2117 esas, 2020/3213 karar sayılı, 22/10/2020 tarihli emsal kararlarında vurgulandığı üzere “Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.”
Yukarıda belirlenen ilkeler gözetilerek somut olay değerlendirildiğinde; davacı iş sahibi ile davalı yüklenicilerin oluşturduğu iş ortaklığı arasında güvenlik hizmet alım sözleşmeleri akdedildiği, dava dışı işçiler …, ………’ ün hizmet alım sözleşmeleri kapsamında, davalı şirketler bünyesinde güvenlik işçisi olarak çalıştıkları, dava dışı işçilerin, eldeki davanın taraflarına karşı kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacaklarına ilişkin İş Mahkemelerinde açtıkları davalar neticesinde aldıkları ilamlara dayanarak yaptıkları icra takipleri sonrasında, davacı işverence kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin ve yargılama giderleri ile icra takip masraflarının ödendiği, davacı işveren tarafından ödenen kıdem tazminatından, davalı yüklenicilerin dava dışı işçileri kendi yanlarında çalıştırdıkları süre ile orantılı olarak, son yüklenici olan davalıların ödenen ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin ücretlerinden ise tamamen sorumlu oldukları, ödenen kıdem tazminatları tutarlarının davalı yüklenicilerin, ilgili işçileri kendi yanlarında çalıştırdıkları süre gözetilerek sorumlu oldukları miktarların tespitine ve yine sorumlu oldukları yıllık izin ücreti, ihbar tazminatının miktarlarının tespitine ilişkin 12.10.2021 tarihli bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve yeterli olduğu, davacı taraf ödediği tutarların tamamını davalılardan talep etmiş ise de; bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere dava dışı işçilerin davalılar dışında başka yüklenici şirketler nezdinde de çalışmalarının bulunduğu, bu nedenle dava dışı yüklenici şirketler nezdindeki çalışma süreleri ile orantılı olarak hesaplanan kıdem tazminatlarından davalıların sorumlu tutulamayacağı anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulüne, davalı şirketlerin dava dışı işçiler tarafından açılan iş davalarında taraf olmaları karşısında dava konusu alacaktan haberdar olduklarından hükmedilen tutarlara ödeme tarihinden itibaren talep gibi reeskont faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine, davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. adına dosyaya vekaletname sunulmuş ise de davalı adına vekilin hiçbir hukuki yardımda bulunmadığından bu davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının, davasının KISMEN KABULÜ ile; 63.531,20 TL alacağın;
16.982,88 TL’lik kısmına 05.04.2019 tarihinden,
9.622,05 TL’lik kısmına 04.11.2019 tarihinden,
12.259,39TL’lik kısmına 08.10.2019 tarihinden,
9.918,99TL’lik kısmına 06.12.2019 tarihinden,
9.445,01 TL’lik kısmına 12.07.2018 tarihinden,
….302,88 TL’lik kısmına 23.01.2019 tarihinden itibaren işletilecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının fazlaya ilişkin isteğinin REDDİNE,
3-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanmış olan 4.339,82 TL nispi harca, peşin alınan 1.667,62 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.672,20 TL karar ve ilam harcının; davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA.
4- Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin, davanın kabul ve ret oranına göre 858,00 TL’lik kısmının davalılardan müştereken ve müteselsilen, bakiye 462,00 TL’lik kısmının davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
…- Dava kısmen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı 7,80 TL vekalet suret harcı, 88,50 TL davetiye ve posta gideri, 700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere 796,30 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı nazara alınarak 517,60 TL yargılama gideri ile davacı tarafın karşıladığı 54,40 TL başvurma harcı, 1.667,62 TL peşin harç olmak üzere toplam 2.239,62 TL’nin; davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazladan yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Dava kısmen kabul edildiğinden kabul edilen miktar üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 9.059,06 TL vekalet ücretinin; davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine.
ilişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı asillerin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/11/2021

Katip ….
e-imza

Hakim
e-imza