Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/503 E. 2022/360 K. 19.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/503
KARAR NO : 2022/360

ASIL DAVA

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2020

BİRLEŞEN DAVA:(İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… Esas sayılı dosyası)

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/01/2021
KARAR TARİHİ : 19/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait ve … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araca, davalı şirketçe ZMMS sigortalı … adına kayıtlı … plaka sayılı … sevk ve idaresindeki aracın tam kusurlu olarak arkadan çarptığını, kazanın 20.02.2019 tarihinde İzmir Bornova çevre yolunda meydana geldiğini, … adına kayıtlı … plaka sayılı aracın davalı şirketçe … Acente No ve … Poliçe no ile sigortalanmış olduğunun kaza tespit tutanağından anlaşıldığını, müvekkilinin aracının … Sigorta … Acente No ve … poliçe numaralı kaskosundan karşılanmak suretiyle … Oto. Tur. San. ve Tic. A.Ş. yetkili servisinde yaptırıldığını, araçta pek çok parça değiştirildiğini, 43.576,87 TL fatura çıkarıldığını, aracın ağır hasar aldığını, araca arkadan çarpıldığını, araçta yüklü miktarda onarım yaptırıldığını, bir kısım parçalarının değiştiğini, kazaya karışmasından dolayı ciddi manada değer kaybına uğradığını, dolayısıyla davalıya sigortalı araç sürücüsünün haksız eylemiyle doğan bu zararın da tazmininin gerektiğini, Karayolları Trafik Kanunu Madde 97 uyarınca; zarar gören, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabileceği gibi dava da açabileceğini, diğer sorumlulara karşı dava haklarının saklı olduğunu, müvekkiline ait araçta oluşan değer kaybının sorumluluğunun, hasara neden olan … plakalı aracın Z.M.M Sigortası kapsamında olduğunu, sigorta şirketine 08.04.2019 tarihli ihtarname ile başvurulduğunu 05.07.2019 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen netice alınamadığını, bunun üzerine dava öncesi arabuluculuk görüşmeleri yapılmış ise de bu şekilde de bir netice alınamadığını, kusurlu eylemiyle başkasının malvarlığında eksilme meydana getiren kişi ve sigortacısının bu zararı tazminle yükümlü olduğunu, bu sebeple müvekkiline ait araçta meydan gelen değer kaybının tespit edilerek kaza tarihinden işleyecek ticari faiziyle tazmini talebinin hasıl olduğunu, belirsiz alacak davası olarak ikame ettikleri davada harca esas değer olarak şimdilik 100,00 TL gösterilmiş olup bedel tespit edildiğinde harç ikmali yapılacağını, açıklanan nedenlerle değer kaybı zararının tespitini, tespit edilecek tutarın kaza tarihi olan 20.02.2019’dan itibaren işleyecek ticari faiziyle davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı sigorta şirketine dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, herhangi bir cevap vermediğinden HMK.nın 128.Maddesi uyarınca davayı inkar ettiği kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
BİRLEŞEN DAVA :
DAVA : Davacı taraf vekili İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi olan dosyada, dava dilekçesi ile özetle; davaya konu değer kaybı tahsili talepleri için arabuluculuk görüşmeleri yapılmış ise de netice alınamadığını, gerek tarafların tacir olması gerek aracın ticari olması sebebiyle işbu davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde ikame edildiğini, müvekkiline ait ve … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araca, davalı adına kayıtlı … plaka sayılı … sevk idaresindeki aracın tam kusurlu olarak arkadan çarptığını, kazanın 20.02.2019 tarihinde İzmir Bornova çevre yolunda meydana geldiğini, sigorta şirketine karşı açılan İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi …/… E. sayılı dosyasındaki evraklardan aracın davalı adına kayıtlı olduğunun anlaşıldığını, bu sebeple yasal süre içerisinde davalı yana karşı işbu davanın ikame edildiğini, işbu davanın tahsilde tekerrür olmamak üzere ikame edildiğini, aynı konuda açıldığından İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… E. sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ettiklerini, müvekkilinin aracının … Oto. Tur. San. ve Tic. A.Ş. yetkili servisinde yaptırıldığını, araçta pek çok parçanın değiştirilmiş olduğunu, 43.576,87 TL fatura çıkarıldığını, aracın değişen parçalarının değer kaybına etkisinin, ikinci el araç piyasasının değişkenliğinin, varsa önceki kazaların etkisinin taraflarınca belirlenmediğinden davanın belirsiz alacak olarak açıldığını, sigorta şirketine karşı açılan davada … Sigorta’nın teminat limitinin dolduğu savunmasını yaptığını, bu nedenle de değer kaybı taleplerini davalıya yöneltme zorunluluğunun hasıl olduğunu, aracın ağır hasar aldığını, araca arkadan çarpıldığını, araçta yüklü miktarda onarım yaptırıldığını, bir kısım parçalarının değiştirildiğini, kazaya karışmasından dolayı ciddi manada değer kaybına uğradığını, dolayısıyla davalının haksız eylemiyle doğan bu zararın da tazmininin gerektiğini, bu nedenlerle davanın kabulüne, tahkikat sonucu belirlenecek zararın (şimdilik Harca Esas Değer 1.000,00 TL’nin) kaza Tarihi 20.02.2019’dan itibaren işleyecek ticari faiziyle davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … İnşaat vekili duruşmada tekrar ettiği cevap dilekçesi ile özetle; Davacı yanın dava dilekçesinde; 20.02.2019 tarihli kazadan kaynaklı davalı adına kayıtlı … plakalı aracın kusurlu olduğunu, müvekkiline ait … plakalı aracın zarar gördüğünü, İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… E sayılı dosyasında sigorta şirketine karşı dava açıldığını, ancak sigorta şirketinin teminat limitinin dolması nedeniyle değer kaybı talebinin davalıya yöneltildiğini, her iki dosyanın bileştirilmesini talep ettiklerini, yetki yönünden itirazlarının bulunduğunu, Menemen Mahkemeleri’nin yetkili olduğunu, görev yönünden itirazlarının bulunduğunu, Asliye Hukuk Mahkemeleri’nin görevli olduğunu, bu suretle görevsizlik itirazında bulunduklarını, dava konusu kazanın 20.02.2019 tarihinde gerçekleştiğini alacağın zamanaşımına uğradığını, bu suretle zamanaşımı definde bulunduklarını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılmayacağından usulden reddinin gerektiğini, araç sürücünün davaya dahil edilmesi yönünden; müvekkiline ait … plakalı araç sürücüsünün müvekkilinin eski çalışanı … olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla araç sürücüsü …’un davaya dahil edilmesini talep ettiklerini, iş bu kaza da müvekkilinin herhangi bir kusurunun bulunmaması, olayın nasıl gerçekleştiğini bilmemesi nedeniyle kusur değerlendirmesini kabul etmediklerini, kaza ile araca yapılan onarım arasında illiyet bağının olup olmadığının, aracın pert olup olmadığının, pert statüsünden çıkarılıp çıkarılmadığının, davacı yanca bunun kabul edilip edilmediğinin tespitinin gerektiğini, keza pert olan aracın değer kaybının olmayacağını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla … Sigorta A.Ş. tarafından davaya konu … hasar dosya numarasından kaynaklı kaza nedeniyle müvekkilinden 6.750,00 TL ödeme alındığını, iş bu ödemenin neye istinaden alınıp alınmadığının, davacıya ödeme yapılıp yapılmadığının tespitinin gerektiğini, izah edilen nedenlerle; davanın reddine, mahkemenin görevsizliği ile dosyanın Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, mahkemenin yetkisizliğine ve dosyanın Menemen Asliye Hukuk Mahkemelerine gönderilmesine, İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… E sayılı dosyasının birleşme kararına karşı itirazları neticesinde dosyanın tefrik edilmesine, araç sürücüsü …’un davaya dahil edilmesine, zamanaşımı defi ileri sürdüklerinden öncelikle davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise esastan reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Birleştirme kararı : Mahkememizin …/… Esas sayılı dosyası ile mahkememizin …/… Esas sayılı dosyası arasında tarafları ve dava sebepleri itibariyle tam bir fiili ve hukuki bağlantı bulunduğundan …/… Esas sayılı dosyamızın Mahkememizin …/… Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Trafik Kazası Tespit Tutanağı : 20/02/2019 tarihli maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağında; … plaka sayılı araç sürücüsünün olayı ” Bornova’dan Karşıyaka yönüne ilerlerken önümdeki araç ani fren yapınca mesafe olmasına rağmen araçla çarpışma yaşandı arka taraftan. ” şeklinde, … plaka sayılı araç sürücüsünün ise olayı ” Bornova Karşıyaka istikametinde sol şeritte seyir halinde iken, önümdeki araç durdu. Ben de durmak zorunda kaldım. Arkadan gelen … plakalı araç arkadan çarptı. Çarpma sonucu aracımın arka sağ çamurluk, tampon ve farı kırılmıştır.” şeklinde tanımlamışlardır.
Hasar Dosyası : Davalı … Sigorta AŞ ‘nin 17/11/2020 tarihli cevabi yazısında; maddi zarar sebebiyle rücudan 36.000,00-TL ödendiğinden teminat limitinin dolduğu ve değer kaybı talebinin değerlendirilemediği bildirilmiştir.
Poliçe : Davalı … Sigorta AŞ ile diğer davalı … arasında … plakalı araca ilişkin olarak 11/01/2019 – 11/01/2020 tarihlerini kapsar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi bulunmaktadır. Araç başına maddi hasar limiti 36.000,00-TL. dir.
Trafik Tescil : İzmir İl Emniyet Müdürlüğünün 07/10/2020 tarihli cevabi yazısı içeriğinden; … plaka sayılı aracın kaza tarihinde davacı … İnşaat … Ltd. Şti. adına, … plaka sayılı aracın ise kaza tarihinde davalı … adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
Tramer : Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin 13/10/2020 tarihli cevabi yazısında; dava konusu kaza tarihi olan 20/02/2019 tarihinden önce davacıya ait … plaka sayılı araçla ilgili olarak 2 adet hasar dosyası bulunduğunun bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu : Makina Mühendisi/Trafik Uzmanı Bilirkişi … 03/12/2021 tarihli raporunda; Davalı Sigorta Şirketine KZMMS trafik sigortası ile sigortalı … plakalı araç sürücüsü … idaresindeki … plakalı araç ile Bornova çevre otoyolunu Karşıyaka istikametine sol şeridi takiben seyredip, geldiği olay mahallinde araçlar arası takip kuralına uyması ve aynı yönde seyreden araçlarla güvenli ve yeterli bir mesafe bırakması gerekirken bu kurallara uymayarak “2918 Sayılı Trafik Kanunun Madde:56-c), 84-d ve Yönetmelik Madde:107”, önünde aynı şeritte ve istikamette seyreden sürücü … idaresindeki davacıya ait … plakalı otomobilin arkasına tehlikeli bir şekilde yaklaşarak, ön kısımları ile … plakalı aracın arka kısımlarına çarpması sonucu meydana gelen olayda dikkatsiz, tedbirsiz ve kurallara aykırı hareketiyle kazaya etken hatalı davranış sergilemiş olduğunu, davacıya ait … plakalı aracın sürücüsü dava dışı …’ un idaresindeki otomobil ile kendi şeridini takiben kurallara uygun olarak, seyredip geldiği olay mahallinde, arkadan hızla ve kontrolsüzce gelen sürücü …’ un kullandığı davalıya trafik sigortalı … plakalı araç ile aracına arkadan çarpması sonucu meydana gelen kazada, oluşa etken hatalı tutum ve davranışının görülmediğini, meydana gelen trafik kazasında oluşa etken üçüncü kişi ya da kurum bulunmadığını, davacıya ait … plakalı araçta davaya konu trafik kazası sonucunda sağ arka çamurluk, arka panel, havuz sacı, bagaj kapağı, arka tampon kısımlarında meydana gelen hasarların işbu dava konusu kaza ile ilintili olduğunu, davacıya ait … plakalı araçta bahse konu trafik kazası sebebiyle raporda belirtilen Serbest Piyasa Şartlarına göre; aracın kaza tarihindeki hasar görmemiş 2.el piyasa rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. El piyasa rayiç değeri arasındaki fark nedeniyle 32.665,00 TL Değer Kaybı meydana gelmiş olacağını mütalaa etmiştir.
Bedel arttırım dilekçesi : Davacı vekili 16/02/2022 tarihli dilekçesinde; Talep miktarını 32.665,00 TL belirlemekle bakiye 31.665,00 TL harca esas değer üzerinden tahakkuk eden harcı uyaptan ikmal etmiş olduklarını, davanın kabulüne, 32.665,00 TL zararın, birleşen davada (…/…) davalı …’den 20.02.2019 tarihinden işleyecek faiziyle, asıl davada (…/…) davalı … Sigorta A.Ş.’den poliçesindeki bakiye teminatlarla sınırlı olmak üzere ve 20.07.2019 Tarihinden İtibaren İşleyecek faiziyle, tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılar üzerinde bırakılmasını talep etmiş ve tamamlama harcını aynı tarihte yatırmıştır.
Asıl dava; trafik kazası nedeniyle davacı aracında meydana gelen değer kaybı bedelinin karşı araç ZMMS sigortacısından tahsiline ilişkin maddi tazminat davasıdır.
Birleşen dava; trafik kazası nedeniyle davacı aracında meydana gelen değer kaybı bedelinin karşı araç malikinden tahsiline ilişkin maddi tazminat davasıdır.
Asıl davanın, 16.09.2020 tarihinde, birleşen davanın 22.01.2021 tarihinde açıldığı, davacı şirketin ticaret sicil kayıtlarına göre tasfiyeye girerek, tasfiye işlemlerinin tamamlanması üzerine 02.06.2020 tarihinde ticaret sicilinden terkin edildiği anlaşılmıştır.
Ticaret sicilinden silinmek suretiyle hukuk alemindeki varlığı sona eren (münfesih) şirketin, yargılamanın tarafı olmak ehliyeti de bulunmamaktadır. Davadan önce veya dava devam ederken tüzel kişiliğin son bulması halinde, davaya devam edilmesine imkan yoktur. Taraf ehliyeti kamu düzeni ile ilgili olup, hakimin bu hususu resen de göz önünde bulundurması zorunludur.
Ticaret sicilinden terkinin, tüzel kişinin bizatihi kendisi hakkında sonuç doğurabilmesi için Ticaret Sicili Gazetesinde ayrıca ilanına da gerek bulunmamaktadır. Zira kural olarak yasada öngörülen istisnalar haricinde Ticaret Sicili Gazetesinde ilan kurucu değil, bildirici bir etkiye sahip olup, üçüncü kişilere karşı değişikliğin hüküm ifade ettiği tarih, ilan tarihine göre belirlenir ise de, tüzel kişinin kendisi yönünden değişikliğin hüküm ifade etmesi ilan şartına bağlanamaz.
Ticaret sicilinden silinmekle tüzel kişiliği sona ermiş ve hukuk aleminden silinmiş olan şirketin, medeni haklardan yararlanma ve bu hakları kullanabilme ehliyeti son bulacağından, yargı mercileri nezdinde temsil edilmesi ve yargılamaya taraf olması da mümkün değildir. Genel kurul kararı ile ticareti terk eden, davacı şirketin ortakları veya tasfiye memuru tarafından dava açılmadan önce açılmış bir ihya davası da bulunmamaktadır.
Yukarıdaki açıklamalara ek olarak HMK’nun 50. maddesine göre ise; “Medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olan, davada taraf ehliyetine de sahiptir.” HMK’nun 115. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında ise; ”Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir…” düzenlemesine yer verilmiştir. Yalnız, gerçek ve tüzel kişilerin taraf ehliyeti vardır.
Somut olayda, davacı … İnşaat Çelik yapı sistemleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 02.06.2020 tarihli örneğine göre … tarihli …/… sayılı Genel Kurul kararı ile ticareti terk ettiğinden ticaret sicilinden terkin edildiği, dava tarihinden önce açılmış bir ihya davasının da bulunmadığı gibi davacı vekilinin ihya davası açmayacakları beyan ettiği, bu haliyle her iki davada dava tarihleri itibariyle davacı şirketin tüzel kişiliğinin sona ermiş olduğu, dava ve taraf ehliyetinin bulunmadığı, anılan şirket adına 01.04.2019 eski tarihli vekaletnameye istinaden dava açan avukatın vekil sıfatının da olamayacağı, taraf ehliyeti ile ilgili olan bu husus, kamu düzenine ilişkin olup, mahkememizce resen dikkate alındığında davacının dava ve taraf ehliyeti bulunmadığından asıl ve birleşen davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I-ASIL DAVADA:
1-Davacı şirketin, dava tarihinden önce ticaret sicilinden terkin edilerek tüzel kişiliğinin son bulduğu, taraf ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmakla davanın HMK’nun 114/1-d ve 115. Maddeleri uyarınca dava şartı yokluğundan REDDİNE,
2-Peşin alınan ve bedel artırımı ile tamamlanan 595,16 TL harçtan maktu red harç tutarı olan 80,70 TL’nin mahsubu ile fazladan alınan 514,46 TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde DAVACI TARAFA İADESİNE.
3-Dava tamamen reddedildiğinden davacı tarafın yaptığı tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
4-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
5-Dava tamamen reddedildiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine.
6-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine
II-BİRLEŞEN DAVADA:
1-Davacı şirketin, dava tarihinden önce ticaret sicilinden terkin edilerek tüzel kişiliğinin son bulduğu, taraf ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmakla davanın HMK’nun 114/1-d ve 115. Maddeleri uyarınca dava şartı yokluğundan REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL nispi harca, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar ve ilam harcının davacı taraftan alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.
3-Dava tamamen reddedildiğinden davacı tarafın yaptığı tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
4-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
5-Dava tamamen reddedildiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine.
6-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine
ilişkin, hazır olan taraflar vekillerinin yüzüne karşı, davalı sigorta vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 19/04/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır