Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/363 E. 2021/1144 K. 28.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/363
KARAR NO : 2021/1144

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/07/2020
KARAR TARİHİ : 28/12/2021

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 17.12.2016 tarihinde, Paletli, 18 mt Bom, 4 Silindir 140 HP niteliğinde sıfır motor makinenin yapımı konusunda eser sözleşmesi düzenlendiği, dilekçe ekinde de sunulan işbu sözleşmede; Makine ücretinin 242.500.-Tl. olduğu, dava ve takip konusu edilmiş olan bedellerin şirket hesabına değil, şirket ortağı ve temsilcisi …’in hesabına gönderilmesi konusunda anlaşıldığı ve sözleşmede düzenlenen şekilde müvekkil şirket tarafından; 17.12.2016 tarihinde 5.000.-Tl. avansın peşin, 10.12.2016 tarihinde 75.000.-TL. … hesabına makine avans bedeli, 30.01.2017 tarihinde 10.000.-TL. … hesabına makine bedeli olarak havale edildiği, İmal edilecek makinenin teslim tarihinin sözleşme ile 25.02.2017 olarak belirlendiği, bu tarihte teslimin gerçekleştirilmediği, 19.10.2018 tarihi itibariyle söz konusu makinenin yapımına dahi başlanmadığı, Yüklenici tarafın işe başlama ve sürdürme borcunu sürekli ertelemesi ve ifadan kaçınması karşısında müvekkili şirketin büyük bir mağduriyet yaşadığı, Eser sözleşmesi gereği, yüklenici olarak işe zamanında başlama ve işi sürdürme borcunun yüklenici için asli bir edim olduğu, davalının özen yükümlülüğüne ve TBK’nın 473. Maddesine aykırı davrandığı, Bu nedenle, Karşıyaka … Noterliği aracılığıyla 19.10.2018 tarih, … Yevmiye Numaralı ihtarnamenin yüklenici şirkete gönderilerek, sözleşmenin haklı nedenle feshedildiği ve söz konusu ihtarın taraflarına tebliğinden itibaren 2 gün içerisinde, müvekkili şirketçe ödenmiş olan 90.000.-TL.’nin, uygulanacak faizleriyle müvekkili şirket hesabına yatırılmasının talep edildiği, Söz konusu ihtar karşısında dahi müvekkili şirket hesabına herhangi bir ödeme yapılmadığı için, 07.11.2018 tarihinde İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E. sayılı dosyası ile davalılar hakkında, faiz ile birlikte 108.555.-TL’lik alacağın tahsili amacıyla takip başlatıldığı, Davalılar vekilinin, haksız olarak, yetkiye, borca, faize ve taraflara itiraz ederek icra takibini durdurduğu, Ekte sunulu belgelerden de anlaşılacağı üzere müvekkili şirketin asıl alacağının 90.000.-Tl. Olduğu, Borçlu/davalılar vekilinin, takibe konu alacağın belirsiz alacak olduğunu iddia ettiği, alacağın likit olmadığını ve faizin belirsiz olduğunu, faiz işletilemeyeceğini belirttiği, Sözleşme ile tutarı belirlenmiş ve dekontlarla yapılmış bir ödemenin, likit olmayan bir alacak oluşturduğuna ilişkin iddianın açıkça kötü niyetli olduğu, iki tarafın da tacir olduğu göz önüne alındığında, imzalanan söz konusu sözleşmenin ticari iş kapsamında olduğu, dolayısıyla davalıların temerrüde düşürüldüğü ihtarname tarihinden itibaren “Ticari İşlerde Uygulanacak Kanuni Temerrüt Faizi oranı olan yıllık %19.50” faiz uygulanarak tamamen hukuka uygun hareket edildiği belirtilerek davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış, ancak davaya cevap vermemişlerdir.
Dava; İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasıdır.
Dosya içinde İzmir … İcra müdürlüğünün …/… sayılı takip dosyası, taraflar arasında 17/12/2016 tarihli yeni makine sözleşmesi, taraflar arasında düzenlenen yeni makine sözleşmesi kapsamında … Makinesi için hava cibir hesabına yapılan 75.000 TL havaleyi gösterir 10/12/2016 tarihli dekont, yine taraflar arasında düzenlenen Yeni Makine sözleşmesi kapsamında … Makinesi için … hesabına yatırılan 10.000 TL havaleyi gösterir 30/01/2017 tarihli dekont, Karşıyaka … Noterliği aracılığıyla davacı şirkete gönderilen 19/10/2018 tarihli … nolu yevmiye nolu ihtarname dosya içinde hazır edilmiştir.
Davalı şirkete ait Ticaret Sicil Gazetesi getirilmiştir. Davalı şirkete ait imza sirküleri, Ticaret Sicil Gazetesi, İzmir … İcra müdürlüğünün …/… sayılı takip dosyası dosya içinde getirilmiştir.
Dosya içindeki 17/10/2016 tarihli Yeni Makine sözleşmesinin taraflarının makine imalatını yapan kuruluş iş alan adıyla anılacak olup (… Makine Sanayi LTD ŞTİ), makineyi yaptıran kuruluş da işveren adıyla anılarak (… Mühendislik İnşaaat LTD) olup sözleşmede taraf olarak … Mühendislik LTD ve … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD sözleşmeyi taraf olarak düzenlediği, makine ücreti ödeme şeklinde sözleşmede, … hesabına yatırılacağının bildirildiği, bilirkişi marifetiyle defterler üzerinde yapılan incelemede davacı şirket tarafından davalılardan … hesabına gönderilen 90.000 TL toplam tutardaki ödemenin taraflar arasında imzalanan 17/12/2016 tarihli Yeni Makine Sözleşmesi gereği yapıldığının bildirildiği, belirtilmiş ise de dosyadaki bulunan taraflar arasında imzalanan 17/12/2016 tarihli Yeni Makine Sözleşmesinde taraf olarak … Mühendislik LTD ve … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD olarak sözleşmenin hazırlandığı, sözleşmenin taraflarının bu iki şirket olduğu, davalı …’in sözleşmede taraf olmadığı, her ne kadar taraflar arasındaki sözleşmede ödemelerin … hesabına yapılacağı belirtilmiş ise de; dava davacı tarafından taraflar arasındaki sözleşmeye göre sözleşmedeki yükümlülüklere davalının uymadığından dolayı sözleşmeye dayanılarak açılmış ve 17/12/2016 tarihli yeni makine sözleşmesindeki davalı … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD imal edilecek makinenin sözleşmedeki 25/02/2017 tarihi olarak belirlenmesine rağmen teslimin bu tarihte gerçekleşmediğinden bahisle taraflar arasındaki sözleşmeye dayanılarak davalı şirketin yükümlülüklerini yerine getirmemesinden dolayı önceden yapılan ödemenin yapıldığı, sözleşmede taraf olmayan … ve sözleşmenin tarafı davalıdan tahsiline yönelik açılan icra takibine davalıların yaptığı itiraz sonucu, duran takibin devamı amacıyla açılmış itirazın iptali davasında tüm dosya içeriği, sözleşme, alınan bilirkişi raporu, banka dekontları birlikte değerlendirildiğinde davalı … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD yönünden açılan davanın kabulü ile sözleşmede taraf olmayan ve pasif husumet ehliyeti olmayan davalı … yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle karar vermek gerekmiştir.
Dava davacı tarafından 17/12/2016 tarihli sıfır motor makinenin yapımı konusunda taraflar arasındaki düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklı davacının avans olarak makine ücretlerini önceden gönderdiği, imal edilecek makinenin teslim tarihi sözleşme ile 25/02/2017 olarak belirlenmesine rağmen 19/12/2018 tarihinde dahi makinenin yapımına başlanılmamış olup bu nedenle davacının peşin olarak gönderdiği avansların sözleşmede taraf olarak makineyi üretecek olan davalı … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD ve şirket ortağı ve temsilcisi olan ve sözleşmede taraf olmayan ama para transferinin yapılacağı belirtilen …’den tahsiline yönelik, duran takibin borçluların itirazı üzerine devamı için açılan itirazın iptali davasıdır.
Sözleşmeler hukukunun en temel ilkelerinden birisi olan sözleşmelerin nispi kuralı gereği sözleşme, kural olarak o sözleşmede taraf olanları bağlar. Bu nedenle, sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda davanın tarafları aynı zamanda sözleşmenin taraflarıdır. Yargıtay içtihatları ve öğretide de bu durum taraf sıfatı olarak adlandırılmaktadır. Taraf sıfatı bir başka deyişle husumet ehliyeti davaya konu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacılık sıfatı davaya konu hakkın sahibinin; davalılık sıfatı ise davaya konu hakkın yükümlüsünü ifade eder. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti; davalı sıfatı ise, pasif husumeti karşılayacak şekilde kullanılmaktadır.
Dava konusu değer üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise davanın o kişi veya kişilere karşı açılması gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir.
Taraf sıfatının önemli özelliği, def’i niteliğinde olmayıp itiraz niteliğinde olması sebebiyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebilmesi ve taraflar ileri sürmemiş olsalar bile bu hususun re’sen nazara alınması gerekeceğinden ve bu husus Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları ile sabittir.
Tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde; Somut olayda davalı …’in 17/12/2016 tarihli yeni makine sözleşmesinin tarafı olmadığı anlaşılmakla bu davalı yönünden pasif husumet yokluğundan dolayı davanın reddine, Diğer davalı sözleşmenin tarafı olan … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD ise, dosya içindeki mevcut İzmir … İcra müdürlüğünün dosyası, …’e çıkartılan banka dekontları, bilirkişi incelemesi ve tüm dosya içeriği birlikte değerlendirilerek davanın bu dava yönünden kabulüne ve likit alacağı yönünden hesaplanabilir olduğundan İİK 67/2uyarınca icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine dair mahkememizdeki vicdanı kanıyı yansıtan aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM ; Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1-Davalı … yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Davacının davalı … Makine İmalat İhracat Ticaret LTD davasının kabulü ile;
3-Davalı şirketin İzmir … İcra müdürlüğünün …/… sayılı takip dosyasında yapmış olduğu 108,555 TL toplam alacağa yönelik itirazın iptali ile;
4-Takibin 90,000 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle devamına,
5-Hüküm altına alınan alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan İİK 67/2 uyarınca 21,711 TL icra inkar tazminatının davalı şirketten alınıp davacıya verilmesine,
6-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 7.415,39 TL harcın peşin olarak alınan 1.311,08 TL harçtan düşülmesi ile kalan 6.104,31‬ TL harcın davalı … İmalat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak Hazineye gelir kaydına,
7-Davacının yatırmış olduğu 54,40 TL’si başvurma harcı, 1.311,08 TL’si peşin harç, 7,80 TL vekalet suret harcı olmak üzere toplam 1.373,28‬ TL’nin davalı … İmalat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak, davacıya verilmesine,
8-Davacının yapmış olduğu 309,00 TL’si posta-tebligat gideri ve 600,00 TL’si bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 909,00 TL yargılama giderini davalı … İmalat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak, davacıya verilmesine,
9-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada davalı … İmalat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
10-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 14.262,73 TL vekalet ücretinin davalı … İmalat İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak, davacıya verilmesine,
11-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
12-Davalılar yargılama gideri yapmadığından, bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 6100 sayılı yasanın 345. Maddesi uyarınca 2 haftalık kesin süresi içerisinde Bölge İstinaf Mahkemesine başvuru yolunun açık olduğu açıkça okunup usulün anlatıldı. 28/12/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır